Thông điệp của ĐGH Gioan XXIII « PACEM IN TERRIS »
(Hoà Bình Trên Thế Giới)
VATICAN ngày 12/9/2003
Thông điệp của ĐGH Gioan
XXIII Pacem in Terris đã được 40 năm : Ủy ban Toà Thánh về Công Lý và Hoà
Bình đón chào sự cập nhật hoá và lợi ích của nó trong bối cảnh bi thảm của
những đe doạ hiện tại chống lại hoà bình. Một ấn bản mới có cả chú thích của
ĐGH Gioan Phaolô II trong Sứ Điệp của ngài ngày 1/1/2003 nhân Ngày Thế Giới Cho
Hoà Bình đã được thực hiện, như bản thông tin của Bộ Công Lý và Hoà Bình đã đề
cập đến.
Những đòi hỏi để xây dựng
một trật tự xã hội mới ở thời đại toàn cầu hoá dưới ánh sáng của những lời dậy
của ĐGH Gioan XXIII trong Pacem in Terris là điều hiện đại hơn bao giờ hết.
Cuốn sách nhỏ này được nhà xuất bản Libreria Editrice Vaticana ấn hành.
Mục đích của lần tái bản này
nhằm đề nghị cho những người có thiện chí hôm nay có cơ hội đọc thông điệp đã
được in cách đây 40 năm như là tuyệt đỉnh và tổng hợp về chiều sâu của đề tài
hoà bình và sự cần thiết cần có một văn hoá cho hoà bình.
Bản văn được mở đầu bằng lời
dẫn nhập của ĐHY Angelo Sodano và lời giới thiệu của ĐTGM Renato Martino, chủ tịch Bộ Công
Lý và Hoà Bình. Tiếp theo là sứ điệp của ĐGH Gioan Phaolô II như là lời chú
thích có thẩm quyền nhất.
Một trong những điều mà ĐHY
Sodano nhấn mạnh đến như là mẫu số chung giữa thời thông điệp được xuất bản và
thời đại hôm nay là một cảm nhận bàng bạc về
nỗi sợ hãi, gây nên do cuộc chạy đua theo vũ khí, sự đe doạ nguyên tử
thời đó và ngày hôm nay do « sự bùng phát của hiện tượng khủng bố trong tất cả
những kinh hoàng của nó ». Ngài cũng nhắc nhở đến tầm quan trọng của bốn cột
trụ của hoà bình như thông điệp đã đề cập : « chân lý, công lý, tình
yêu, tự do », những giá trị này đòi hỏi « sự tôn trọng nhân phẩm và nhân
quyền của con người, sự thực hiện bổn phận, sự ý thức nằm trong cộng đồng thế
giới và sự cần thiết có một thẩm quyền siêu quốc gia, được dựng nên không phải
do bắt buộc nhưng từ một sự đồng tình chung, và có một tương quan bổ túc đối
với thẩm quyền quốc gia ».
Riêng ĐGM Martino, ngài nhấn
mạnh đến những khía cạnh hiện đại khác của Pacem in Terris như là những
hoang phí tài nguyên thiên nhiên trong việc sản xuất vũ khí, công bằng xã hội, và trong viễn tượng toàn cầu, sự
lệ thuộc vào nhau giữa các dân tộc, tương quan sản xuất giữa Bắc và Nam, sự cần
thiết củng cố Liên Hiệp Quốc và quyền độc lập của các dân tộc.
« Bốn mươi năm sau,
những lời của Gioan XXIII lại hiện diện với chúng ta với một sự hợp lý thật đặc
biệt và một sức mạnh chân lý không đổi thay. Nếu thời đó có một loại cực đoan
chính trị (fondamentalisme politique) thì ngày hôm nay có nguy hiểm của một
loại cực đoan tôn giáo (fondamentalisme religieux), người ta làm méo lệch khuôn
mặt chân thật của tôn giáo khi dùng tôn giáo như dụng cụ chiến đấu giữa người
với người. Nếu cách đây 40 năm, nền hoà bình giữa các quốc gia bị đe doạ bởi sự
đối lập giữa các khối khô cứng, thì ngày hôm nay nền hoà bình cũng có thể bị đe
doạ bởi sự thiếu đối thoại giữa các quốc gia và các dân tộc. Nếu thời đó vì
nhân danh cho hoà bình, người ta nhấn mạnh đến sự khác biệt bị chà đạp bởi
những chế độ độc tài, thì ngày hôm nay người ta phải nhấn mạnh đến những cái
chung và hiệp nhất như là nền tảng và thước đo của chính những sự khác
biệt ».
Cuối cùng, như bản thông tin
đề cập, việc đọc lại Pacem in Terris của nhà xuất bản Libreria Editrice
Vaticana rất bổ ích và cần thiết dưới dấu hiệu của niềm hy vọng và sự lạc quan
kitô giáo.
Thông tấn Zenit
Lang Biang dịch