Shachne Berger, đứa trẻ Do Thái mà cha Karol Wojtyla đã không
muốn làm phép rửa tội vì tôn trọng nguồn gốc tôn giáo của em
Rôma
ngày 24/1/2005
Câu
chuyện xẩy ra vào năm 1946 khi cha Karol Wojtyla từ chối làm phép rửa tội cho
Shachne Berger, một trẻ em mồ côi Do Thái người Ba Lan mà cha mẹ đã bị chết
trong trại tập trung. Sau nhiều năm yên lặng, câu chuyện được đăng trên tờ nhật
báo Ý « Corriere della sera » bởi chính người đã sống sự kiện này.
Câu
chuyện của Shachne Berger bắt đầu tại Cracovie vào mùa thu năm 1942. Lúc đó cậu
bé chỉ khoảng hai tuổi khi cha mẹ cậu, Helen và Moses Hiller, quyết định gửi
cậu cho những người bạn của họ, ông bà Yachowitch, một cặp vợ chồng người Công
giáo không có con cái và sống trong vùng quân Đức sống tại thành phố Dombrowa.
Sau cuộc xâm chiếm khu ghetto tại Cracovie bởi quân
phát xít Đức ngày 28/10, gia đình Hiller quyết định hành động. Shachne Berger
kể rằng ngày 15/11, mẹ cậu đã đưa cậu ra khỏi khu ghetto kèm với hai phong bì
lớn và trao cậu cho cặp vợ chồng bạn. Phong bì thứ nhất gồm những đồ quí và
phong bì thứ hai gồm có ba lá thư. Lá thư thứ nhất gửi cho hai vợ chồng
Yachowitch để trao gửi đứa con và xin họ hãy nuôi đứa trẻ theo truyền thống Do
thái và trao em lại cho dân tộc Do thái nếu bố mẹ em qua đời. Lá thư thứ hai
gửi cho chính Shachne, trong đó bố mẹ em giải thích rằng vì tình thương đối với
em mà bố mẹ em gửi em nơi nhà người khác để bảo vệ em và ước mong rằng em sẽ
lớn lên với niềm kiêu hãnh là người Do thái. Lá thư thứ ba chứa tờ di chúc của
Reizel Wurtzel, mẹ của bà Helen, gửi cho em dâu là Jenny Berger sống tại
Washington : « Cháu tôi là Shachne Hiller đã được gửi cho những người
can đảm ngày 22/8/1940. Nếu trong chúng tôi không có ai trở về, chị xin em hãy
nhận cháu và nuôi nấng cháu trong sự ngay thẳng. Đó là những ý muốn cuối cùng
của chúng tôi ».
Vào
tháng ba năm 1943, khu ghetto tại Cracovie bị dẹp bỏ và cha mẹ của Shachne bị
đưa tới Auschwitz và chết tại đây. Em bé Shachne vẫn chưa thoát khỏi nguy hiểm.
Từ năm 1942 đến 1945, gia đình mới của em sống chui từ nhà này đến nhà khác, từ
thành phố về đồng quê. Nhiều người Ba Lan bài Do thái nghi ngờ em là người Do
thái vì hình dáng và nếu em bị tố cáo thì cha mẹ nuôi sẽ có thể bị giết chết.
Trong
khi đó thì ông bà Yachowitch ngày càng gắn bó với Shachne. Bà mẹ nuôi quên lời
hứa với Helen Hiller và muốn chính thức nhận em làm con và trở thành người Công
giáo. Bà đến gặp một linh mục trẻ tại giáo xứ và kể đầu đuôi câu chuyện của em
và muốn cho em được rửa tội. Khi được biết bức thư di chúc của cha mẹ thật của
em, vị linh mục đã từ chối làm phép rửa tội cho Shachne. Tên của vị linh mục là
Karol Wojtyla. Nhờ ngài mà Shachne đã đi đến Mỹ và sống với họ hàng bên mẹ mình
trước khi sống với gia đình Berger.
Vào
tháng mười năm 1978, lúc mà Shachne đã trở thành một người do thái sùng đạo, đã
lập gia đình và là cha của một cặp sinh đôi, bà Yachowitch vẫn thư từ qua lại
và đã kể cho ông nghe sự thật. Ông kể : « Đây là lần đầu tiên bà kể
cho tôi rằng bà đã tìm cách rửa tội cho tôi và muốn nuôi tôi như một người công
giáo. Nhưng một vị linh mục trẻ đã can ngăn bà, vị linh mục này, Karol Wojtyla,
đã trở thành ĐHY Tổng Giám Mục Cracovie và sau đó được bầu lên làm ĐGH ».
Sau khi
nghe câu chuyện của Shachne, Vị thượng sĩ do thái tại Bluzhof đã
nói : « Đường lối của Thượng Đế thì thật mầu nhiệm, kỳ diệu mà
con người không thể biết. Có thể vì đã cứu một tâm hồn do thái mà ngài đã trở
nên ĐGH. Đó là câu chuyện cần được kể ra ».
Thông tấn Zenit
Lang Biang dịch