Đức Thánh Cha cử hành thánh lễ tại
Beirut, Liban
Khi vực hành lễ gọi là Waterfront, bờ biển, tọa lạc giữa bến tàu du lịch và
trung tâm thành phố
Đến nơi vào lúc 10 giờ, ĐTC đã được ông đô trưởng
Tại đây cũng có tổng thống Michel Sleiman và Phu nhân, cùng với nhiều vị lãnh
đạo trong chính quyền. Nhiều phái đoàn tín hữu từ các nước Trung Đông cũng đến
đây tham dự thánh lễ cùng với các vị chủ chăn liên hệ dưới bầu trời nắng. Cha
Shamir Khalil Shamir dòng Tên, nhận định rằng đây là buổi lễ đông đảo chưa từng
có tại Liban.
Đồng tế với ĐTC có 300 GM Trung Đông và hàng trăm LM trong áo chùng thâm với
giây stola màu trắng ngồi trước lễ đài.
Đầu thánh lễ, Đức Thượng Phụ Béchara Rai, Giáo Chủ Công Giáo Maronit, đã đại
diện mọi người chào mừng và gọi cuộc viếng thăm của ĐTC là một biến cố diễn ra
dưới dấu hiệu hòa bình, một nền hòa bình mà mọi người mong ước, nhất là tại
Trung Đông này. Đức Thượng Phụ cũng gọi Thượng HĐGM Trung Đông với Tông Huấn
sau đó dẫn đưa Giáo Hội tại đây vào một ”Mùa xuân tinh thần của Kitô giáo”, như
báo trước và chuẩn bị cho Mùa xuân Arập mà mọi người mong ước.
Bài giảng của Đức Thánh Cha
Trong bài giảng thánh lễ, ĐTC đã diễn giải ý nghĩa bài Tin Mừng kể lại việc
Chúa Giêsu hỏi các môn đệ: Người ta bảo Thầy là ai? và thánh Phêrô đã tuyên
xưng ”Thầy là Đức Kitô”. Và Chúa loan báo trước việc ngài sẽ chịu khổ nạn, chịu
chết và sống lại. Chúa đã khiển tránh Phêrô vì đã chống lại ý định này của
Chúa. ĐTC cũng mời gọi toàn thể Giáo hội và từng tín hữu hãy dấn thân phục vụ
hòa bình và hòa giải. Ngài nói:
”Bước theo Chúa Giêsu là vác thập giá của mình để tháp tùng Chúa trên con đường
của Ngài, một con đường cam go, không phải là con đường của quyền lực hoặc vinh
quang trần thế, nhưng là con đường nhất thiết dẫn tới sự từ bỏ bản thân, mất
mạng sống mình vì Chúa Kitô và Tin Mừng, để cứu mạng sống ấy. Vì chúng ta được
cam kết rằng con đường ấy dẫn đến sự phục sinh, đến sự sống đích thực và chung
kết với Thiên Chúa. Quyết định tháp tùng Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã trở nên người
Tôi Tớ của người, đòi phải sống ngày càng thân mật hơn với Ngài, chăm chú lắng
nghe Lời Ngài để kín múc sự soi sáng cho các hành động của chúng ta. Khi tuyên
bố Năm Đức Tin sẽ bắt đầu vào ngày 11-10 tới đây, tôi đã muốn rằng mỗi tín hữu
có thể dấn thân một cách mới mẻ trên con đường hoán cải tâm hồn. Vì thế, trọn
năm Đức Tin, tôi nồng nhiệt khuyến khích anh chị em hãy đào sâu suy tư về đức
tin để làm cho đức tin có ý thức hơn để củng cố lòng gắn bó của anh chị em với
Chúa Giêsu Kitô và Tin Mừng của Người”.
Anh chị em thân mến, con đường mà Chúa Giêsu muốn dẫn chúng ta đi là con đường
hy vọng cho tất cả mọi người. Vinh quang của Chúa Kitô được tỏ hiện chính vào
lúc mà, trong nhân tính, Ngài tỏ ra yếu đuối nhất, đặc biệt là khi nhập thể và
trên thập giá. Chính qua đó Thiên Chúa biểu lộ tình thương của ngài, khi trở
nên người tôi tớ, khi hiến thân cho chúng ta. Đó chẳng phải là một mầu nhiệm lạ
thường, nhiều khi khó chấp nhận sao? Chính thánh Phêrô cũng chỉ hiểu được điều
đó về sau.
Dấn thân cho công lý và hòa bình
ĐTC cũng nhắc đến bài đọc thứ hai trích từ thư thánh Giacôbê, theo đó việc theo
Chúa Giêsu đòi phải có những hành động cụ thể ”vì qua các hành vi tôi chứng tỏ
cho bạn đức tin của tôi” (Gc 2,18). Từ đó ĐTC khẳng định rằng:
”Một đòi hỏi khẩn thiết đối với Giáo Hội là phục vụ và, đối với các tín hữu
Kitô, là phải trở thành những người phục vụ đích thực theo hình ảnh Chúa Giêsu.
Phục vụ là một yếu tố nền tảng trong căn tính các môn đệ của Chúa Kitô (Xc Ga
13,15-17). Ơn gọi của Giáo Hội và của Kitô hữu là phục vụ, như chính Chúa đã
làm, một cách nhưng không và cho tất cả mọi người, không phân biệt ai. Vì thế,
phục vụ công lý và hòa bình, trong một thế giới không ngừng gia tăng chết chóc
và tàn phá, là một điều cấp thiết để dấn thân cho một xã hội huynh đệ hơn, để
kiến tạo tình hiệp thông!
”Anh chị em thân mến, tôi đặc biệt cầu xin Chúa ban cho vùng Trung Đông những
người phục vụ hòa bình và hòa giải để tất cả mọi người có thể sống an bình và
trong phẩm giá. Đó là một chứng tá thiết yếu mà các tín hữu Kitô phải làm ở
đây, trong sự cộng tác với tất cả mọi người thiện chí. Tôi kêu gọi tất cả anh
chị em hãy hoạt động cho hòa bình. Mỗi người theo cấp độ và tại nơi mình đang
sống.
”Việc phục vụ cũng phải ở trọng tâm đời sống của chính cộng đoàn Kitô. Mọi thừa
tác vụ, mọi trách vụ trong Giáo Hội, trước tiên là phục vụ Thiên Chúa và anh
chị em mình! Chính tinh thần ấy phải linh hoạt mọi tín hữu đối với nhau, nhất
là qua sự dấn thân thực sự nâng đỡ những người nghèo nhất, những người bị gạt
ra ngoài lề, những người đau khổ, để phẩm giá bất khả nhượng của mỗi người được
bảo tồn”.
”Anh chị em là những người đang chịu đau khổ trong thân xác hoặc trong tâm hồn,
sự đau khổ của anh chị em không phải là vô ích! Chúa Kitô người tôi tớ đã trở
nên gần gũi mọi người đau khổ. Người hiện diện cạnh anh chị em. Ước gì anh chị
em tìm được trên đường những người anh em, chị em, biểu lộ cụ thể sự hiện diện
yêu thương của Chúa, không thể bỏ rơi anh chị em! Anh chị em hãy tràn đầy hy
vọng vì Chúa Kitô!
”Và tất cả anh chị em là những người đến dự thánh
lễ này, hãy cố gắng ngày càng trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Giêsu, Đấng
đã trở nên người tôi tớ của mọi người để thế giới được sống. Xin Thiên Chúa chúc
lành cho Liban, chúc lành cho tất cả mọi dân tộc tại vùng Trung Đông yêu quí và
ban cho miền này được ơn an bình của Chúa.
Phần lời nguyện giáo dân được xướng lên bằng nhiều thứ tiếng: Pháp, Arập, Anh,
Arméni và Hy lạp, cầu cho ĐTC, cho các tín hữu, các nhu cầu của Giáo Hội, nhất
là công lý, hòa bình và sự hòa giải.
Trao Tông Huấn
Cuối thánh lễ, Đức TGM Nikola Eterovic, Tổng thư ký Thượng HĐGM, đã cảm ơn ĐTC
và xin ngài trao Tông Huấn cho các vị Thượng Phụ Công Giáo Đông Phương, cùng
với các vị Chủ tịch HĐGM Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, Chủ tịch HĐGM Bắc Phi, và hàng
chục đại diện giáo dân nam nữ.
Ngỏ lời trong dịp này, ĐTC cám ơn tất cả các nghị phụ đã góp phần vào Thượng
HĐGM Trung Đông với chủ đề ”Giáo Hội Công Giáo tại Trung Đông: hiệp thông và
chứng tá. Đông đảo những người trở thành tín hữu đồng tâm hiệp ý với nhau” (Cv
4,32). Ngài nói:
”Với việc trao Tông Huấn này, bắt đầu công việc học hỏi và hấp thụ của tất cả
mọi người giữ vai chính trong Giáo Hội, các vị mục tử, những người thánh hiến
và giáo dân, để mỗi người tìm được niềm vui mới mẻ theo đuổi sứ mạng của mình,
được khích lệ và củng cố để thi hành sứ điệp hiệp thông và chứng tá, theo những
khía cạnh khác nhau: nhân bản, đạo lý, Giáo Hội, linh đạo và mục vụ được trình
bày trong Tông Huấn này. Tôi cầu chúc Tông Huấn là cuốn chỉ nam để tiến bước
trên những nẻo đường đa dạng và phức tạp mà Chúa Kitô đã đi trước anh chị em.”
ĐTC cũng cầu chúc cho Giáo Hội tại Trung Đông tiến bước theo cha ông của mình
trong đức tin, những người đã mở ra con đường của nhân loại đáp lại mạc khải
của Thiên Chúa qua sự kiên trì và trung thành của các ngài. Ngài mời gọi Giáo
Hội tại đây tìm được trong sự khác biệt huy hoàng của các thánh đã tươi nở tại
đây những tấm gương và những vị chuyển cầu, soi sáng cho Giáo Hội địa phương
đáp lại tiếng gọi của Chúa tiến bước về Jerusalem thiên quốc, nơi Chúa sẽ lau
sạch mọi nước mắt của chúng ta (Kh 21,4).
Kinh Truyền Tin và kêu gọi hòa bình cho Siria
Sau khi trao bản Tông Huấn cho các vị Đại diện hàng giáo phẩm và giáo dân, ĐTC
đã chủ sự buổi đọc kinh Truyền Tin, dâng lên Đức Mẹ Liban vốn được cả các tín
hữu Kitô và Hồi giáo tôn kính. Ngài nói:
”Chúng ta hãy cầu xin Mẹ chuyển cầu cho chúng ta với Chúa Con, đặc biệt là cho
dân chúng tại Siria và các nước láng giềng đang cầu khẩn ơn hòa bình. Anh chị
em biết rõ thảm trạng xung đột và bạo lực đang gây ra bao nhiêu đau khổ. Đáng
tiếc thay tiếng súng đạn vẫn tiếp tục, cũng như tiếng kêu của các góa phụ và cô
nhi! Bạo lực và oán thù xâm chiếm cuộc sống, và các phụ nữ, trẻ em là những nạn
nhân đầu tiên. Tại sao bao nhiêu kinh hoàng như thế? Tại sao bao nhiêu chết
chóc như vậy? Tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế! Tôi kêu gọi các nước Arập, trong
tư cách là các nước anh em, hãy đề nghị những giải pháp có thể thi hành được,
tôn trọng phẩm giá của mỗi người, các quyền và tôn giáo của họ! Ai muốn kiến
tạo hòa bình thì phải ngưng coi tha nhân như một sự ác phải loại trừ. Thật
không dễ coi người khác như một người cần tôn trọng và yêu thương, nhưng phải
làm như thế nếu ta muốn kiến tạo hòa bình, nếu muốn tình huynh đệ (Xc 1 Ga
2,10-11; a Pr 3,8-12). Xin Chúa ban cho đất nước của anh chị em, cho Siria và
Trung Đông hồng ân an bình của các tâm hồn, cho tiếng súng đạn im bặt và chấm dứt
mọi bạo lực! Ước gì con người hiểu rằng mọi người là anh chị em với nhau! Mẹ Maria,
Mẹ chúng ta, hiểu những lo âu và nhu cầu của chúng ta. Cùng với các vị Thượng
Phụ và GM hiện diện, tôi đặt Trung Đông dưới sự bảo vệ từ mẫu (Xc Prop.44). Với
ơn phù trợ của Chúa, ước gì chúng ta có thể hăng say làm việc cho sự thiết lập
hòa bình cần thiết cho một cuộc sống hòa hợp giữa anh chị em với nhau, bất luận
họ thuộc gốc gác và theo xác tín tôn giáo nào.
Thánh lễ kết thúc lúc qua 12 giờ trưa, giờ địa phương, ĐTC đã về tòa Sứ Thần
Tòa Thánh ở Harissa cách đó 30 cây số để dùng bữa trưa và nghỉ ngơi.
G. Trần Đức Anh OP