Bài phỏng vấn Đức Thánh Cha Phanxicô trên chuyến bay về Roma

vi.radiovaticana.va/2014-05-27 17:27:22 – Tuy chương trình ba ngày viếng thăm dầy đặc và khá mệt mỏi nhưng trên đường về Roma Đức Thánh Cha cũng đã dành cho các nhà báo một cuộc phỏng vấn đài 50 phút về tất cả mọi vấn đề.

Cha Lombardi Giám đốc phòng báo chí Tòa Thánh đã cám ơn Đức Thánh Cha dành thời giờ cho các nhà báo sau chuyến viếng thăm mệt nhọc này. Chị Cristina Caricato thuộc đài truyền hình 2000 đã hỏi Đức Thánh Cha:

Hỏi: Thưa Đức Thánh Cha, trong các ngày qua Đức Thánh Cha có các cử chỉ được chú ý trên toàn thế giới: đặt tay trên bức tường tại Bếtlehem, làm dấu thánh giá, ôm hôn những người do thái sống sót của các trại tập trung tại Yad Vashem, ôm hôn Đức Thượng Phụ Bartolomaios và các vị lãnh đạo các Giáo Hội Kitô khác tại Thánh Mộ. Đức Thánh Cha đã nghĩ trước và muốn có các cử chỉ đó hay sao, và đâu sẽ là các kết qủa của chúng ngoài cử chỉ rất lớn là đã mời hai tổng thổng Perez và Abu Mazen tới Vaticăng?

Đáp: Các cử chỉ chân thực nhất là các cử chỉ không được nghĩ trước, nhưng chúng tới. Tôi đã nghĩ “Có thể làm một cái gì đó”, nhưng các cử chỉ cụ thể thì không có cử chỉ nào được nghĩ trước cả. Vài cử chỉ như cử chỉ mời hai tổng thống tham dự buổi cầu nguuện chung thì có được nghĩ là làm ở đó, nhưng có biết bao nhiêu vấn đề khung cảnh nơi chốn phải để ý, và không phải là điều dễ. Tôi có nghĩ một chút tới vấn đề này, nhưng sau cùng thì xảy ra điều mà tôi hy vọng là tốt. Nhưng chúng đã không được nghĩ và tính toán trước. Tôi thấy cần phải làm điều gì đó, nhưng nó tự phát, thế thôi. Ít nhất nói thật ra thì tôi nghĩ “có thể làm một cái gì đó”, nhưng cụ thể thì không. Chẳng hạn tại đài tưởng niệm Yad Vashem, không có gì hết, nhưng rồi nó tới. Và như vậy đó.

Câu thứ hai của anh Frank Rocca, nhà báo hãng tin công giáo của Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ, đại diện nhóm nói tiếng Anh.

Hỏi: Thưa Đức Thánh Cha, Đức Thánh Cha đã có những lời lẽ rất mạnh mẽ chống lại việc lạm dụng tính dục của trẻ em vị thành niên từ phía hàng giáo sĩ, các linh mục. Đức Thánh Cha đã thành lập một Ủy ban đặc biệt để đương đầu với vần đề này trên bình diện Giáo Hội hoàn vũ. Chúng ta biết rằng trên thực tế trong tất cả mọi Giáo Hội địa phương có các điều luật bắt buộc luân lý và pháp luật cộng tác với các chính quyền dân sự cách này hay cách khác. Nhưng nếu có một Giám Mục không tuân hành các đòi buộc này thì Đức Thánh Cha sẽ giải quyết ra sao: bó buộc vị ấy từ nhiệm, hay có các hình phạt khác? Trong cụ thể làm thế nào để có kỷ luật?

Đáp: Bên Argentina chúng tôi thường nói với những người có đặc quyền đặc lợi: “Người này là một con ông cháu cha đó”. Nhưng trong vấn đề này thì sẽ không có “con ông cháu cha” đâu. Trong lúc này có ba Giám Muc đang bị điều tra, và một vị đã bị kết án, và người ta đang lượng định hình phạt cần đưa ra. Không có các đặc quyền đặc lợi. Lạm dụng tính dục các trẻ vị thành niên là một tội thật xấu xa hết sức, chúng ta biết đó là một vấn đề nghiêm trọng khắp nơi, nhưng tôi chỉ chú ý tới Giáo Hội. Một linh mục làm điều đó là phản bội Thân Mình của Chúa, bởi vì linh mục ấy phải đưa bé trai, bé gái, thanh niên, thiếu nữ này tới với sự thánh thiện, vì các em tin tưởng vị linh mục. Nhưng thay vì dẫn đưa chúng tới sự thánh thiện thì lại lạm dụng chúng. Đây là điều rất trầm trọng. Cũng y như - tôi chỉ so sánh thôi - cũng y như cử hành một lễ đen vậy, chẳng hạn. Cần phải đưa nó tới sự thánh thiện, thì lại đưa nó tới một vấn đề kéo dài suốt đời. Sẽ có thánh lễ tại nhà trọ Santa Marta với nạn nhân bị lạm dụng tính dục với Đức Hồng Y O'Malley thuộc Ủy ban này: tôi sẽ gặp riêng họ. Liên quan tới điều này phải tiến tới. Và không có sự nhân nhượng.

Câu hỏi thứ ba của anh Eusebio Val phóng viên báo “LaVanguardia” nhật báo lớn nhất tại Barcelona, đại diện cho nhóm nói tiếng Tây Ban nha.

Hỏi: Thưa Đức Thánh Cha, ngay từ ngày đầu sứ vụ Đức Thánh Cha đã gióng sứ điệp của một Giáo Hội nghèo và cho người nghèo, nghèo trong sự đơn sơ và khổ hạnh. Nhưng đôi khi chúng con trông thấy các gương mù gương xấu chẳng hạn như vụ căn hộ của Đức Hồng Y Bertone, hay buổi lễ ngày phong Thánh hoặc trở lại với chuyện liên quan tới Đức Hồng Y Bertone, sự hỗn loạn của Viện giáo vụ hay nhà băng Vaticăng liên quan tới 15 triệu Euros... Đức Thánh Cha nghĩ sao? Phải làm sao để đừng có các mâu thuẫn chống lại sứ điệp của sự khắc khổ?

Đáp: Có một lần Chúa Giêsu đã nói với các môn đệ Người trong Phúc Âm: “Không thể tránh được các gương mù gương xấu. Chúng ta là người, tất cả là người tội lỗi. Và sẽ có các gương mù gương xấu. Vấn đề là tránh để đừng xảy ra nhiều gương mù gương xấu hơn. Trong việc quản trị kinh tế cần có sự liêm chính và trong sáng. Hai ủy ban: ủy ban nghiên cứu Viện giáo vụ IOR và Ủy ban nghiên cứu mọi vấn đề của thành Vaticăng đã đưa ra các kết luận và đưa ra các chương trình hành động. Giờ đây với Văn phòng thư ký kinh tế do Đức Hồng Y Pell làm chủ tịch, các cải tổ do hai ủy ban cố vấn sẽ được thực thi. Nhưng có các việc không ăn khớp, và sẽ luôn có các việc không ăn khớp, bởi vì chúng ta là người, nhưng việc cải tổ phải được tiếp tục.

Các Giáo Phụ đã nói: “Ecclesia semper reformanda” Giáo Hội luôn luôn cải cách. Chúng ta phải chú ý cải tổ Giáo Hội mỗi ngày, bởi vì chúng ta tội lỗi, chúng ta yếu đuối, và sẽ có các vấn đề. Việc quản trị mà Văn phòng thư ký kinh tế đang làm sẽ giúp minh nhiên các gương mù gương xấu, các vấn đề... Chẳng hạn trong Viện giáo vụ tức nhà băng Vaticăng tôi tin là ở thời điểm này chúng đã được đóng lại. Số người không có quyền mở trương mục là 1.600. Tổ chức IOR là để giúp Giáo Hội. Các giám mục giáo phận, các nhân viên Vaticăng và các người chồng hay vợ góa của họ có quyền có trương mục. Những người khác, các tòa đại sứ không có quyền có trương mục. Nhà băng Vaticăng không phải dành cho mọi người. Và đóng trương mục của những người không có quyền là một việc tốt. Liên quan tới vụ 15 triệu Euros thì còn đang được cứu xét. Nó không rõ ràng. Có lẽ nó là sự thật, nhưng trong lúc này thì vấn đề chưa được xác định. Nó đang được cứu xét để công bằng.

Câu hỏi tiếp là của anh Sébastien Maillard, phóng viên của báo La Croix thuộc nhóm nói tiếng Pháp.

Hỏi: Sau vùng Trung Đông giờ đây chúng ta trở về Âu châu. Đức Thánh Cha có lo lắng vì phong trào Duy nhân dân đang gia tăng tại âu châu như được biểu lộ trong cuộc bỏ phiếu Quốc Hội Âu châu ngày hôm qua hay không?

Đáp: Trong những ngày này tôi đã có một ít giờ cầu nguyện với Kinh Lậy Cha, nhưng tôi không có tin tức về cuộc bầu cử, Tôi không có các dữ kiện, ai thắng ai không thăng. Nhưng mà duy nhân dân trong nghĩa nào?

Hỏi: Trong nghĩa ngày nay nhiều người dân Âu châu lo sợ, họ nghĩ rằng trong Âu châu không có tương lai. Có nhiều người thất nghiệp và đảng chống âu châu đã gia tăng mạnh trong lần bầu cử này...

Đáp: Đây là đề tài tôi đã nghe nói liên quan tới Âu châu, tin tưởng hay không tin tưởng nơi Âu châu, liên quan tới cả đồng Euro nữa. Có người muốn trở lại đàng sau... Tôi không hiểu nhiều lắm về các điều này. Nhưng anh đã cho tôi một từ chìa khóa: nạn thất nghiệp. Đây là điều trầm trọng. Điều trầm trọng, bởi vì tôi giải thích nó như thế này. Chúng ta đang sống trong một hệ thống kinh tế thế giới trong đó tiền bạc là trọng tâm, chứ không phải bản vị con người. Trong một hệ thống kinh tế đích thật con người phải là trung tâm. Nhưng ngày nay ở trung tâm có tiền bạc. Để duy trì điều này, để quân bằng thì phải tiến tới với các biện pháp “loại bỏ”. Và người ta loại bỏ trẻ em. Mức sinh tại Âu châu không cao. Tôi tin rằng ở Italia được 1,2 %, Pháp được 2% hay hơn một chút, Tây Ban Nha còn thấp hơn Italia chỉ được 1%. Người ta loại bỏ các trẻ em, người ta loại bỏ người già: người già không hữu dụng, trong lúc này người ta còn thăm họ, vì họ đã về hưu và họ cần, nhưng là điều thêm vào thôi. Nhưng tại nhiều nước người ta loại bỏ người già cả với các tình trạng lén lút làm cho chết êm dịu nữa. Nghĩa là người ta cho thuốc mem cho tới một thời điểm nào đó thội. Và trong lúc này đây người ta loại bỏ người trẻ, và đây là điều vô cùng trầm trọng, vô cùng trầm trọng. Tại Italia tôi tin rằng số người trẻ thất nghiệp hầu như tới 40%, tôi không chắc; tại Tây Ban Nha tôi chắc chắn là 50%. Và trong vùng Andalusa nam Tây Ban Nha số người trẻ thất nghiệp là 60%. Điều này có nghĩa là cả một thế hệ của “Không-không”, họ không học hành và không làm việc và đây là điều vô cùng trầm trọng. Người ta loại bỏ cả một thế hệ người trẻ. Đối với tôi nền văn hóa loại bỏ này rất trầm kha. Nhưng đây không phải chỉ là bên Âu châu mà thôi, mà ở khắp nơi, nhưng người ta cảm thấy nhiều hơn bên Âu châu. Nếu so sánh với nền văn hóa thoải mái cách đây 10 năm! Và đây là điều thê thảm. Đây là lúc khó khăn. Một nền kinh tế vô nhân. Tôi đã không sợ hãi viết trong tông huấn “Niềm vui của Tin Mừng” rằng: hệ thống kinh tế này giết người. Và tôi lập lại điều đó. Tôi không biết tôi đã tới gần nỗi lo lắng cảu anh một chút hay chưa?

Chị Ilze Scamparini, phóng viên đài Rede Globo Brasil, hỏi Đức Thánh Cha.

Hỏi: Thưa Đức Thánh Cha, Đức Thánh Cha có đồng ý với việc trả lại thành Giêrusaelm cho người Palestine không? Làm thế nào để giải quyết “vấn đề của thành Giêrusalem” hầu có được một nền hòa bình ổn định và lâu dài, như Đức Thánh Cha đã nói?

Đáp: Có nhiều đề nghị liên quan tới vấn đề Giêrusalem. Giáo Hội công giáo, Toà Thánh Vaticăng, có lập trường của mình trên bình diện tôn giáo: nó sẽ là thành phố của hòa bình của ba tôn giáo. Đó là trên bình diện tôn giáo. Các biện pháp cụ thể cho hòa bình cần được phát xuất từ việc thương thuyết. Phải thương thuyết. Tôi sẽ đồng ý điều phát xuất từ cuộc thương thuyết giả dụ như nó sẽ là thủ đô của nước này và nước kia. Tôi không nói rằng nó phải như vậy; không, đó là giả thuyết mà họ phải thương thảo. Thật thế tôi không cảm thấy mình là chuyên viên để nói rằng “phải làm cái này cái nọ” nếu không sẽ thật là điên rồ! Nhưng tôi tin rằng cần phải bước vào cuộc thương thuyết với sự liêm chính, tình huynh đệ, sự tin tưởng lẫn nhau trên con đường thương thảo. Và trong đó cần phải thương lượng tất cả: toàn vùng đất và cả các tương quan với nhau nữa Cần phải có can đảm để làm điều đó. Tôi cầu xin Chúa rất nhiều để cho hai vị lãnh đạo, hai chính quyền có can đảm tiến tới. Đó là con đường duy nhất cho hòa bình. Còn Giêrusaelem thế này thế nọ, tôi chỉ nói điều Giáo Hội phải nói và đã luôn luôn nói: đó là ước gì Giêrusalem được giữ gìn như thủ đô của ba tôn giáo, như điểm quy chiếu, như một thành phố hòa bình - tôi cũng nghĩ tới từ thánh thiêng, nó không đúng - nhưng một thành phố hòa bình và tôn giáo.

Bài phỏng vấn còn các câu hỏi liên quan tới vấn đề linh mục có gia đình, tới chuyến viếng thăm Á châu và tình hình của các Kitô hữu khổ đau trong các nước không có tự do tôn giáo và tự do ngôn luận như Trung Cộng và Bắc Hàn, vấn đề từ nhiệm chức vụ Giáo Hoàng, việc phong chân phước cho Đức Pio XII, khả thể cho các tín hữu ly dị tái hôn rước lễ, và tiến trình cải tổ giáo triều Vaticăng. Chúng tôi sẽ gửi tới qúy vị và các bạn nội dung các câu trả lời của Đức Thánh Cha Phanxicô trong lần phát tới.

Linh Tiến Khải