Đức Thánh Cha, Kinh Lạy Cha và Chước
Cám Dỗ
Nhiều nhà Thần Học đã lên tiếng trước lời
đề nghị của Đức Thánh Cha Phan-xi-cô về việc nên dịch lại Kinh Lạy Cha. Nói
chung, họ không tán thành trước lời đề nghị đó. Họ cho rằng, kết quả nghiên cứu
bản văn đã rất rõ ràng: cả bản tóm tắt cổ xưa nhất của Kinh Lạy Cha trong Tin Mừng
theo Thánh Lu-ca lẫn bản Kinh chi tiết trong Tin Mừng theo Thánh Mát-thêu, đều
có một nội dung như nhau, và đều được dịch một cách cụ thể là: „Xin đừng dẫn chúng con vào cơn cám dỗ!“,
hay „xin đừng cám dỗ chúng con!“ Và
các nhà Thần Học đó cho rằng, dịch như thế là rất tốt!
Tuy nhiên, Klaus Berger, một trong những
chuyên viên đàng hầu về Tân Ước thuộc giới tiếng Đức, lại rất ủng hộ lời đề nghị
của Đức Thánh Cha. Trên trang nhật báo Tagespost, Berger đã phát biểu rằng, ông
thấy lời cầu xin „gây nhiều tranh cãi này“
thực sự phải được dịch là: „Xin đừng để
chúng con sa chước cám dỗ!“ (như Nhóm Các Giờ Kinh Phụng Vụ đã dịch như thế
trong tiếng Việt).
Ở đây, Berger cũng không đá động gì tới
việc nghiên cứu bản văn như đã được nêu trên. Nhưng ông thắc mắc rằng: „Phải chăng người ta không hướng về điều mà
con người thời đại hôm nay liên kết với lời cầu xin ấy? Phải chăng, chưa có ai
nhận ra rằng, bản dịch Đức Ngữ theo truyền thống đang đưa tới rất nhiều nghi ngại
và sự thiếu chắc chắn, vì họ không còn làm quen được với hình ảnh Thiên Chúa của
họ nữa?“
Theo Berger, trong suốt nhiều thế kỷ, kể
từ bản dịch Kinh Thánh của Luther, „những
sự liên kết đã thay đổi“. Trong thời đại hôm nay, việc dẫn vào cơn cám dỗ
có nghĩa là „khơi lên những bản năng hạ đẳng“,
„muốn lôi kéo“. „Ngay trong ý nghĩa này“ – Berger cho biết – „thư của Thánh Gia-cô-bê đoạn I, câu 13 đã nói rằng: Thiên Chúa không
cám dỗ ai cả.“ Cứ „khăng khăng với việc
phải dịch sát nghĩa theo từng chữ thì sẽ hoàn toàn không đem đến ích lợi gì nếu
như những con người bình thường rút ra từ đó những kết luận sai trái.“
„Xin bảo vệ chúng con trước những cơn thử
thách“
Không, Thiên Chúa không cám dỗ ai cả.
Trong trường hợp đặc biệt, Ngài sẽ đưa một người nào đó vào trong một trạng huống,
mà ở trạng huống đó, người này sẽ có thể bị cám dỗ bở ma quỷ - chẳng hạn như
chính Chúa Giê-su, mà theo tường thuật của Tin Mừng, Ngài đã được Thần Khí đẩy
vào trong sa mạc, và tại đó, Ngài đã đương đầu với tên cám dỗ (xc. Lc 4,1-2).
Vì thế, bản Kinh Lạy Cha này chỉ cầu xin Thiên Chúa một điều là, xin hãy bảo vệ
người cầu nguyện trước „những trạng huống
đầy thử thách“. „Điều đó rất thích hợp
với lời cầu xin sau đây: ´Xin cứu chúng con khỏi mọi sự dữ`, và điều này có
nghĩa là: xin giải thoát chúng con khỏi ma quỷ, thay vì để cho chúng con phải
đương đầu với hắn.“
Berger còn chỉ ra rằng, cơn cám dỗ không
phải là „sự thử thách và sự phòng ngừa“:
„Thiên Chúa rất muốn thử chúng ta và Ngài
sẽ thử chúng ta“. Nhưng ý nghĩa của những cơn thử thách như thế „kkhông có tính ma quỷ“, vì Ngài không hề
có bất cứ một sự nham hiểm hay thâm độc nào nơi bản thân mình. Đúng hơn, cơn thử
thách có thể „là cần thiết để tiếp tục sống
lành thánh và chuyên môn hơn, giống như kỳ thi tốt nghiệp vậy“.
„Tại sao chúng ta bị trục xuất?“
Mỗi cuộc thử thách đều „có một tương lai“ – Berger giải thích –
„chứ cơn cám dỗ thì không“. Ông
khuyên rằng, hãy đáp lại những cuộc kiểm tra và những cơn thử thách bằng tiếng
kêu của Chúa Giê-su trên Thánh Giá, và cụ thể là bằng câu thắc mắc: „Lạy Chúa, nhân sao Chúa bỏ con?“ Ở đây
cũng là „một sự dịch sai“, vì theo
nghĩa chữ, người ta phải dịch là: „Chúa bỏ
con làm gì?“
Berger đã giải thích điều này bằng những
ví dụ cụ thể. Ông đặt vấn đề: „Tại sao
chúng ta lại bị trục xuất khỏi Silesia? Hãy trả lời trong ý nghĩa của Kinh
Thánh: để có thể bắt đầu một cái gì đó mới mẻ mà nó vĩ đại và tuyệt vời hơn điều
đã mất. Hay: đừng hỏi, tại sao một cô gái đánh mất bạn trai của mình? Cô ấy nên
hỏi: Để làm gì? Nếu không thì giờ đây cô ấy không thể hạnh phúc sau một sự tái
bắt đầu!“
Kinh Thánh chỉ luôn nghĩ về „mùa Hy Vọng, cụ thể là về thời cánh chung, về
niềm hy vọng và về cùng đích“. Liên hệ tới vấn đề này, giờ đây người ta sẽ
được phép đặt câu hỏi: Điều gì đã dẫn tới sự hưng phấn trước những suy tư của Đức
Thánh Cha về Kinh Lạy Cha?
(theo vaticannews.va 22.12.2017, 08:55)
Đa-minh
Thiệu