Đất
Nước Và Giáo Hội Công Giáo Maroc
Cộng đoàn Công giáo tại Maroc chỉ là một
đoàn chiên rất bé nhỏ: 23 ngàn người trên tổng số 37 triệu dân, trong đó 99% là
tín hữu Hồi giáo Sunnit.
G. Trần Đức Anh OP – Vatican 30 tháng ba 2019, 12:31
Đất
nước Maroc
Maroc
rộng 446.500 cây số vuông, với dân số gần 37 triệu dân cư. Quốc gia này ở dưới
sự bảo hộ của Pháp từ năm 1912 và một phần khác dưới sự bảo hộ của Tây Ban Nha.
Maroc được độc lập 44 năm sau đó, tức là ngày 28-3 năm 1956, nay được xếp vào
số các nước có lợi tức trung bình và đứng thứ 61 về kinh tế, theo bảng xếp hạng
hồi năm 2016. Nền kinh tế của Maroc trong những năm gần đây tiếp tục tăng
trưởng và đứng hàng thứ I ở Bắc Phi và thứ 3 trong toàn đại lục Phi châu. Dầu
vậy tỷ lệ người Maroc xuất cư để tìm công ăn việc làm vẫn cao, nhất là nơi giới
trẻ. Có khoảng 5 triệu người Maroc sinh sống tại nước ngoài.
Công
giáo tại Maroc
Nhà thờ chính tòa Rabat thủ đô Maroc
Về mặt
tôn giáo, 99% dân Maroc là tín đồ Hồi giáo Sunnit cũng là quốc giáo tại đây. Số
tín hữu Công Giáo tại Maroc thật khiêm nhượng, chỉ có 23 ngàn người, tương
đương với 0,07% theo thống kê mới nhất của Tòa Thánh. Họ thuộc hơn 100 quốc
tịch khác nhau. Nếu tính cả các hệ phái khác như Tin Lành, Chính Thống và Anh
giáo, thì số Kitô hữu toàn quốc lên tới 35 ngàn người. Phần lớn họ là người Âu
và người nhập cư từ Phi châu nam sa mạc Sahara.
Nhân sự
Có một
đặc điểm là tuy cộng đoàn Công Giáo Maroc bé nhỏ, nhưng có 2 tổng giáo phận là Rabat
và Tanger, với tổng cộng 4 GM, trong đó có 2 vị về hưu, 35 giáo xứ, 46 linh mục
trong đó có 15 vị là LM giáo phận và 31 vị là LM dòng. Hai vị TGM đương nhiệm
đều là người Tây Ban Nha, đó là là Đức Cha TGM Cristobal Lopez, 66 tuổi, thuộc
dòng Don Bosco, coi sóc Tổng giáo phận thủ đô Rabat, có 20 ngàn tín hữu Công
Giáo và Đức Cha Angrelo Martinez, 76 tuổi, thuộc dòng Phanxicô, coi sóc tổng
giáo phận Tanger chỉ có 3 ngàn tín hữu Công Giáo. Cả hai đều trực thuộc Tòa
Thánh. Cả nước Maroc có 10 tu huynh và 178 nữ tu, và 14 đại chủng sinh. Giáo
Hội đảm trách 25 cơ sở bác ái xã hội, giúp đỡ nhiều người nghèo, phần lớn là
những người nhập cư.
Tự do
tôn giáo tại Maroc chỉ là tự do phụng tự
Nói
chung, các tín hữu Công Giáo tại Maroc được tự do hành đạo, tự do phụng tự,
nhưng không được phép truyền đạo. Ai lỗi qui luật này có thể bị phạt 3 năm tù.
Trong những năm qua, một số nhà truyền đạo Tin Lành bị trục xuất. Người Maroc
nào từ Hồi giáo trở lại Kitô giáo, sẽ bị nhà cầm quyền xách nhiễu và bị gạt ra
ngoài lề xã hội. Tự do tôn giáo thực sự theo nghĩa như tại các nước Âu Mỹ vẫn
còn là điều xa vời tại nước này.
Nhà vua là thủ lãnh của Hồi giáo Maroc
Quốc
vương Mohammed VI của Maroc năm nay 55 tuổi, lên ngôi từ năm 1999, kế vị phụ
vương Hassan II. Nhà Vua có quyền tuyệt đối nhưng vẫn cố gắng chứng tỏ một hình
ảnh tân tiến, và tinh thần bao dung của đất nước Maroc. Nhà Vua cũng là thủ
lãnh của các tín hữu Hồi giáo về mặt tôn giáo. Năm 2016 nhà vua triệu tập hàng
trăm học giả Hồi giáo trên thế giới, nhóm họp tại thành Marrakesch để bàn về
việc đối xử với các nhóm tôn giáo thiểu số.
Cố gắng
cởi mở
Từ năm
2017, những người Hồi giáo cải đạo để theo tôn giáo khác không còn bị luật pháp
Maroc trừng phạt nữa, nhưng cũng như tại hầu hết các nước Hồi giáo, vẫn có
những luật lệ xã hội chèn ép những người bỏ Hồi giáo, và họ có thể bị mất công
ăn việc làm. Vì Hồi giáo là quốc giáo tại Maroc, nên người nào từ bỏ Hồi giáo
thì họ có thể bị gia đình từ bỏ. Vì thế nhiều người trở lại đạo Kitô phải sống
lén lút để khỏi bị xách nhiễu. Cảnh sát Maroc có thể ngăn chặn các tín hữu Kitô
Maroc ngay tại cửa nhà thờ. Khi rửa tội họ không được lấy tên thánh Kitô, và
cũng không được kết hôn với người Hồi giáo, không được an táng trong nghĩa
trang Kitô. Các giáo xứ Công Giáo ở Maroc được chính quyền cảnh giác, yêu cầu
đừng nhận người Maroc bản xứ.
Hoạt
động từ thiện của Công Giáo Maroc
Tuy có
nhiều khó khăn, nhưng Giáo Hội Công Giáo tại Maroc cố gắng tăng cường các hoạt
động trong lãnh vực giáo dục và xã hội. Trên toàn quốc có 15 trường Công Giáo
với 15 ngàn học sinh, đa số là người Hồi giáo. Tổ chức Caritas có các văn phòng
tại nhiều thành phố lớn ở Maroc và săn sóc, giúp đỡ khoảng 4 ngàn người Phi
châu di dân, trong đó có nhiều người Công Giáo. Maroc này là nước chuyển tiếp
của nhiều người di dân từ miền nam sa mạc Sahara tìm đường vào Âu Châu. Những
dấn thân xã hội và từ thiện của các tổ chức Caritas khiến cho nhiều người Maroc
nhìn Giáo Hội với lòng kính trọng.