Diễn
Văn Trước Chính Quyền, Xã Hội Dân Sự Và Ngoại Giao Đoàn
Sau
cuộc hội kiến riêng với tổng thống Barham Salih và gia đình, lúc gần bốn giờ
chiều, Đức Thánh Cha tiến sang phòng khánh tiết để gặp gỡ khoảng 150 nhân vật,
gồm các vị lãnh đạo chính trị và tôn giáo, ngoại giao đoàn, đại diện các tầng
lớp xã hội và văn hóa của Iraq.
ĐTC gặp gỡ chính quyền, đại diện xã
hội dân sự và ngoại giao đoàn
Tại Baghdad, Phủ Tổng thống
Thứ sáu 05/3/2021
Thưa
Tổng thống,
Các
thành viên Chính phủ và Ngoại giao đoàn,
các nhà
chức trách,
Các đại
diện xã hội dân sự,
Quý bà
và quý ông!
Tôi
biết ơn vì có dịp thực hiện chuyến tông du đến Iraq, một cuộc viếng thăm đã
được mong đợi từ lâu. Vùng đất này là chiếc nôi của nền văn minh liên kết chặt
chẽ, qua Tổ phụ Abraham và nhiều vị ngôn sứ, với lịch sử ơn cứu độ và các
truyền thống tôn giáo lớn của Do Thái giáo, Kitô giáo và Hồi giáo. Tôi bày tỏ
lòng biết ơn đến tổng thống Salih về lời mời và chào mừng của ngài và thay mặt
các thành viên của chính phủ và dân tộc yêu quý của ngài dành cho tôi. Tôi cũng
chào các thành viên của ngoại giao đoàn và các đại diện xã hội dân sự.
Tôi gửi
lời chào thân ái đến các giám mục, linh mục, tu sĩ nam nữ và tất cả các tín hữu
của Giáo hội Công giáo. Tôi đến đây như một người hành hương để khích lệ chứng
tá đức tin, niềm hy vọng và bác ái của các tín hữu giữa lòng xã hội Iraq. Tôi
cũng chào thăm các thành viên các Giáo hội Kitô khác, các tín đồ Hồi giáo và
đại diện các truyền thống tôn giáo khác. Xin Chúa cho phép chúng ta cùng nhau
bước đi, như những anh chị em, trong “niềm tin mạnh mẽ rằng những lời dạy thực
sự của các tôn giáo mời gọi chúng ta tiếp tục gắn với các giá trị của hòa bình,
[…] của sự hiểu biết lẫn nhau, tình huynh đệ nhân loại và sự chung sống”. (Tài
liệu về tình huynh đệ nhân loại, Abu Dhabi, 4/02/2019)
Cuộc
viếng thăm của tôi diễn ra vào thời điểm cả thế giới đang cố gắng thoát ra khỏi
cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19, gây ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe của
nhiều người, mà còn cả đến kinh tế và xã hội. Cuộc khủng hoảng này đòi hỏi
những nỗ lực chung của mỗi người để thực hiện nhiều bước cần thiết, trong đó có
cả việc phân phối vắc xin công bằng cho mọi người. Hơn thế nữa, cuộc khủng
hoảng này là một lời kêu gọi chúng ta ‘suy nghĩ lại lối sống và ý nghĩa sự hiện
hữu của chúng ta’( Fratelli tutti, 33). Nghĩa là việc thoát ra khỏi
giai đoạn thử thách này phải làm cho chúng ta trở nên tốt hơn trước đây, để
cùng xây dựng tương lai dựa trên những gì đem lại sự hiệp nhất hơn là những gì
gây chia rẽ giữa chúng ta.
Trong
những thập kỷ qua, Iraq đã phải hứng chịu những thảm họa của chiến tranh, khủng
bố và xung đột bè phái, thường dựa trên khuynh hướng cực đoan, không chấp nhận
sự chung sống hòa bình của các nhóm dân tộc và tôn giáo, các ý tưởng và
văn hóa khác. Tất cả những điều này đã mang đến sự hủy diệt, nhiều cái chết,
những đống đố nát. Và không chỉ thiệt hại vật chất, thảm họa còn gây những vết
thương sâu sắc trong tâm hồn mỗi người, cần thời gian dài để được chữa lành. Và
ở đây, trong số những người đã chịu đau khổ, tôi không thể không nhắc đến người
Yazidi, những nạn nhân vô tội của sự vô nhân đạo, bị bách hại và giết chết vì
lý do tôn giáo. Căn tính và sự sống còn của họ đang bị đe dọa. Vì lẽ đó, chỉ
khi chúng ta có thể nhìn vào nhau, với sự khác biệt của chúng ta, như những
thành viên của một gia đình nhân loại, chúng ta mới có thể bắt đầu một quá
trình tái thiết hiệu quả và để lại cho thế hệ tương lai một thế giới tốt đẹp,
công bằng và nhân văn hơn. Về mặt này, sự đa dạng về tôn giáo, văn hóa và sắc
tộc, vốn là điểm đặc trưng của xã hội Iraq trong nhiều thiên niên kỷ, là nguồn
lực quý giá cần được kín múc, chứ không phải là một trở ngại cần phải loại bỏ.
Iraq được kêu gọi chỉ cho mọi người, đặc biệt Trung Đông thấy rằng sự khác
biệt, thay vì làm phát sinh xung đột, phải được hợp tác hài hòa trong đời sống
dân sự.
Chung
sống huynh đệ cần phải đối thoại kiên nhẫn và chân thành, được công lý và pháp
luật bảo vệ. Nhiệm vụ này không dễ dàng: nó đòi hỏi nỗ lực và dấn thân của các
bên để vượt qua sự cạnh tranh và xung đột, đồng thời khi nói chuyện với nhau,
phải khởi đi từ căn tính sâu sắc của chúng ta, là những người con của một Thiên
Chúa, Đấng Tạo Hóa. Trên nền tảng nguyên tắc này, Tòa Thánh ở Iraq, cũng như ở
các nơi khác, không bao giờ mệt mỏi kêu gọi các nhà cầm quyền nhìn nhận, tôn
trọng các quyền và bảo vệ các cộng đoàn tôn giáo. Tôi đánh giá cao những nỗ lực
đã được thực hiện theo hướng này và tôi muốn hiệp chung tiếng nói của tôi với
mọi người nam nữ thiện chí để tiếp tục làm việc vì lợi ích của đất nước.
Một xã
hội mang dấu ấn của sự hiệp nhất huynh đệ là một xã hội, trong đó các thành
viên sống tình liên đới với nhau. “Tình liên đới giúp chúng ta xem người khác
[…] là người thân cận, bạn đồng hành” (Sứ điệp Ngày Hòa bình Thế giới lần
thứ 54 01/01/2021). Đó là một nhân đức giúp chúng ta thực hiện những cử chỉ
chăm sóc và phục vụ cụ thể, đặc biệt đối với những người dễ bị tổn thương và
thiếu thốn nhất. Tôi nghĩ đến những người, do bạo lực, bách hại và khủng bố, đã
mất gia đình và những người thân yêu, nhà cửa và tài sản. Nhưng tôi cũng nghĩ
đến tất cả những ai, trong khi thất nghiệp và nghèo đói gia tăng vẫn đang đấu
tranh hàng ngày, tìm an ninh và phương tiện để tiến lên phía trước. “Biết mình
phải chịu trách nhiệm về những yếu đuối của người khác” (Fratelli tutti,
115) phải truyền cảm hứng cho chúng ta, nỗ lực tạo ra những cơ hội cụ
thể cả trên bình diện kinh tế và trong lĩnh vực giáo dục, cũng như chăm sóc thụ
tạo, ngôi nhà chung của chúng ta. Sau khủng hoảng, tái xây dựng vẫn chưa đủ,
chúng ta phải làm sao để mọi người có cuộc sống xứng nhân phẩm. Người ta không
thoát ra từ một cuộc khủng hoảng giống như trước: chỉ có thể tốt hơn hoặc tồi
tệ hơn.
Là các
nhà lãnh đạo chính trị và ngoại giao, quý vị được kêu gọi thúc đẩy tinh thần
liên đới huynh đệ này. Cần phải giải quyết dứt điểm tệ nạn tham nhũng, lạm
quyền và bất hợp pháp, nhưng vẫn chưa đủ. Đồng thời, cần xây dựng công lý, tăng
cường tính trung thực, minh bạch và củng cố các thể chế chịu trách nhiệm về
việc này. Bằng cách này, sự ổn định có thể phát triển và một chính sách lành
mạnh có thể phát triển, có khả năng mang đến cho tất cả mọi người, đặc biệt là
những người trẻ - rất đông đảo ở đất nước này - hy vọng về một tương lai tốt
đẹp hơn.
Thưa
Tổng thống, thưa quý vị! Tôi đến đây như một hối nhân cầu xin sự tha thứ từ
Trời cao và từ các anh chị em, những người đã phải chịu đựng rất nhiều sự hủy
hoại và tàn ác. Nhân danh Chúa Kitô, Hoàng tử Hòa bình, tôi đến đây như một
người hành hương của hòa bình. Trong nhiều năm chúng ta đã cầu nguyện nhiều cho
hòa bình ở Iraq! Thánh Gioan Phaolô II đã không ngừng đưa ra các sáng kiến, và
trên hết đã dâng những lời cầu nguyện và đau khổ vì điều này. Thiên Chúa luôn
lắng nghe! Phần chúng ta, chúng ta cũng phải lắng nghe Thiên Chúa, bước theo
đường lối Người. Hãy ngưng sử dụng và phổ biến vũ khí tại đây và ở mọi nơi! Hãy
chấm dứt hành động vì lợi ích của thiểu số, của thành phần bên ngoài đất nước,
những người không quan tâm đến người dân địa phương. Chúng ta hãy lên tiếng cho
những người xây dựng hòa bình, cho những người bé nhỏ, người nghèo, những người
muốn sống, làm việc và cầu nguyện trong bình an. Bạo lực, bè phái, bất khoang
dung đã đủ! Hãy dành không gian cho tất cả công dân, những người muốn cùng nhau
xây dựng đất nước này. Trong những năm gần đây, Iraq đã cố gắng đặt nền móng
cho một xã hội dân chủ. Theo nghĩa này, điều cần thiết là đảm bảo sự tham gia
của tất cả các nhóm chính trị, xã hội và tôn giáo và đảm bảo các quyền cơ bản
của người dân. Không ai bị coi là công dân hạng hai. Tôi khuyến khích các bước
đã được thực hiện, và hy vọng rằng chúng củng cố sự thanh bình và hòa hợp.
Cộng
đồng quốc tế cũng có vai trò quyết định trong việc thúc đầy hòa bình ở vùng đất
này và toàn Trung Đông. Như chúng ta đã thấy trong cuộc xung đột kéo dài ở nước
láng giềng Syria, từ khi bắt đầu cho đến nay đã 10 năm, những thách đố ngày
càng gia tăng đối toàn thể gia đình nhân loại. Những thách đố này đòi hỏi một
sự hợp tác toàn cầu để đối phó với những bất bình đẳng kinh tế và căng thẳng
khu vực, đang đe dọa sự ổn định của vùng đất này. Tôi cám ơn các quốc gia và
các tổ chức quốc tế đang hoạt động ở Iraq để tái thiết và hỗ trợ những người tị
nạn, những người phải di cư nội địa và những người đang gặp khó khăn khi trở về
nhà; cũng như các chương trình hướng tới hòa giải và xây dựng hòa bình. Và ở
đây, tôi không thể không nói đến các tổ chức có nhiều người Công giáo là
thành viên. Trong nhiều năm, các tín hữu Công giáo đã tận tâm hỗ trợ các cộng
đoàn dân sự. Việc đáp ứng các nhu cầu thiết yếu của rất nhiều anh chị em là một
hành động bác ái và công bằng, và góp phần vào hòa bình lâu dài. Tôi hy vọng
các quốc gia không rút lại vòng tay mở rộng tình bạn và cam kết xây dựng dành
cho dân tộc Iraq, nhưng tiếp tục làm việc trong tinh thần trách nhiệm chung với
chính quyền địa phương, không áp đặt lợi ích chính trị hay ý thức hệ.
Tự bản
chất, tôn giáo phải phục vụ hòa bình và tình huynh đệ. Danh Chúa không thể được
sử dụng để “biện minh cho những hành động giết chóc, lưu đày, khủng bố và áp
bức” (Tài liệu về Tình huynh đệ Nhân loại, Abu Dhabi, 04/02/2019). Trái
lại, Thiên Chúa đã tạo dựng con người bình đẳng về phẩm giá và quyền lợi, kêu
gọi chúng ta lan tỏa tình yêu, lòng nhân từ, sự hòa hợp. Giáo hội Công giáo
Iraq cũng mong muốn được làm bạn với tất cả mọi người, và qua đối thoại, cộng
tác xây dựng với các tôn giáo khác, vì mục tiêu hòa bình. Sự hiện diện lâu đời
của các Kitô hữu ở vùng đất này và đóng góp của họ cho đời sống quốc gia tạo
thành một di sản phong phú. Các Kitô hữu muốn có thể tiếp tục phục vụ tất cả
mọi người. Khi các Kitô hữu tham gia vào đời sống công cộng, và có được mọi
quyền, tự do và trách nhiệm như các công dân khác, sẽ chứng tỏ rằng sự đa
nguyên tôn giáo, dân tộc và văn hóa có thể đóng góp vào sự thịnh vượng và hài
hòa của quốc gia.
Quý vị
thân mến, tôi muốn một lần nữa bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với tất cả
những gì quý vị đã làm và tiếp tục làm để xây dựng một xã hội dựa trên tình
liên đới, tình huynh đệ và hòa hợp. Phục vụ công ích của quý vị là một công
việc cao cả. Tôi cầu xin Đấng Toàn Năng nâng đỡ quý vị trong trách nhiệm và
hướng dẫn tất cả quý vị trên con đường của sự khôn ngoan, công lý và sự thật.
Với mỗi người, gia đình và những người thân yêu của quý vị, và toàn thể người
dân Iraq, tôi cầu khẩn phúc lành của Thiên Chúa đổ xuống trên quý vị. Xin cảm
ơn!