Qui
Luật Tòa Thánh Về Sự Cộng Tác Giữa Giáo Hội Và Tòa Án Đời
Image
by Inactive_account_ID_249 from Pixabay
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA 23/01/2022
Tòa Sứ thần Tòa Thánh tại Ba Lan đã gửi tới các giám
mục nước này bản qui luật chi tiết về các nguyên tắc cộng tác giữa Giáo hội và
hệ thống tư pháp của các chính phủ đời, theo lời thỉnh cầu của Hội đồng Giám
mục Ba Lan.
Trong
thời gian qua, Ủy ban nhà nước Ba Lan điều tra về các vụ lạm dụng tính dục trẻ
vị thành niên trong Giáo hội Công giáo tại nước này, đã thỉnh cầu các giám mục
mở văn khố cho Ủy ban cứu xét. Tuy nhiên, Hội đồng Giám mục Ba Lan cho biết vì
các giáo phận và dòng tu cứu xét và xét xử các vụ đó, theo sự thừa ủy của Bộ
Giáo lý đức tin, nên nếu Ủy ban nhà nước muốn các tài liệu đó thì phải liên hệ
với Tòa Thánh, theo thể thức xin trợ giúp tư pháp quốc tế giữa các quốc gia.
Trong
thời gian qua, Tòa Sứ thần Tòa Thánh ở Varsava đã gửi đến các giám mục Ba Lan
bản “Chỉ nam về sự cộng tác với hệ thống tư pháp đời” cùng với các “Thông tư
của Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật”.
Các văn
kiện cho biết cần có sự cộng tác giữa các cơ quan của Giáo hội và các cơ quan
tư pháp của chính phủ và có thể cung cấp cho chính quyền các tài liệu pháp lý
liên quan đến các vụ án đang tiến hành tại các giáo phận và dòng tu, tuy phải
tôn trọng nguyên tắc tự trị và độc lập của hệ thống tư pháp giáo luật và qui
chế quốc tế của Tòa Thánh. Vì vậy, nếu việc xét xử đã được chuyển tới Bộ liên
hệ của Tòa Thánh, vì việc tham khảo các hồ sơ trong vụ kiện chỉ có thể tiến hành
theo thủ tục trợ giúp quốc tế về pháp luật.
Chỉ nam
của Tòa Thánh cũng nói rằng các giám mục giáo phận và bề trên dòng phải tích
cực cộng tác với các tòa án đời, trong giai đoạn tiến hành ở cấp giáo phận. Kể
cả khi không bị bó buộc về luật pháp, thẩm quyền của Giáo hội địa phương cũng
phải thông báo cho nhà chức trách có thẩm quyền của chính phủ những gì thấy là
cần thiết để bảo vệ nạn nhân hoặc các trẻ vị thành niên khác khỏi nguy cơ bị
lạm dụng. Đàng khác, nếu việc xét xử đang tiến hành ở cấp giáo phận và nhà chức
trách tư pháp của chính phủ xin được tham khảo tài liệu trong một trường hợp cụ
thể về tình trạng xét xử, thì có thể đáp ứng, tùy theo sự thẩm định của giám
mục giáo phận. Tuy nhiên, từ khi hồ sơ được chuyển tới các Bộ liên hệ của Tòa
Thánh, và giáo phận hoặc dòng tu xét xử theo sự ủy nhiệm của Tòa Thánh, thì thủ
tục xin giúp tài liệu vụ kiện phải qua thủ tục quốc tế. Nguyên tắc này không
phải chỉ áp dụng cho Ba Lan, nhưng cho tất cả các thực thể quốc tế khác.
Tài
liệu thứ hai của Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật gửi Hội đồng Giám mục
Ba Lan, nhắc nhở rằng từ năm 2019 có sự bãi bỏ bí mật Giáo hoàng về những vụ
lạm dụng tính dục trẻ vị thành niên. Tuy nhiên, cần phải bảo vệ bí mật các
thông tin nhạy cảm. Ngoài ra, những văn kiện thuộc về tòa lương tâm, như bí
tích giải tội thì không thể thông báo hay chuyển giao cho chính phủ.
Kết
thúc hai văn kiện trên đây, Tòa Thánh gợi ý cần làm sáng tỏ các vấn đề này
trong cuộc họp chung của Ủy ban hỗn hợp giữa chính phủ Ba Lan và Hội đồng Giám
mục nước này. (Kai 20-1-2022)