Phần IV – Bài 27

 

CẦU NGUYỆN CÁ NHÂN

 

        Trước khi đọc tiếp, bạn hãy suy nghĩ và hoàn tất hai câu sau đây:

1.      Nếu phải diễn tả đời sống cầu nguyện của tôi như thế nào, thì tôi sẽ diễn tả như sau: …

2.      Một số lý do tại sao tôi muốn học hỏi thêm để biết cầu nguyện hơn, đó là…

 

CẦU NGUYỆN

 

        Một cậu bé chăm chú nhìn vị huyền sĩ Ấn-độ cầu nguyện bên bờ sông.  Chờ cho huyền sĩ cầu nguyện xong, cậu bé thưa:  “Xin ngài dạy tôi cầu nguyện!”  Huyền sĩ liền nắm đầu cậu bé gìm xuống nước khoảng một phút.  Cậu bé vùng lên để thở và càu nhàu:  “Ngài làm như thế có nghĩa gì?”  Huyền sĩ trả lời:  “Ta vừa dạy cậu bài học đầu tiên về cầu nguyện.  Bao giờ cậu thực sự muốn cầu nguyện như là lúc cậu thực sự muốn thở ở dưới nước, thì lúc ấy tôi mới có thể dạy cậu.”

        Vị huyền sĩ ấy thật chí lý.  Bao lâu chúng ta chưa thực sự muốn cầu nguyện, thì chúng ta sẽ không kiên trì trong cầu nguyện.  Cầu nguyện rất giống với việc kiêng ăn cho bớt mập.  Chúng ta có thể biết tất cả lý thuyết về việc ấy, nhưng cái biết đó sẽ chẳng lợi ích gì cho chúng ta nếu chính chúng ta không muốn làm cho mình bớt mập.

 

Tại sao người ta cầu nguyện?

 

        Người ta có rất nhiều lý do để cầu nguyện.  Thí dụ, cầu nguyện khiến họ được bình an;  cầu nguyện giúp họ đương đầu với cuộc sống;  cầu nguyện giúp họ tìm thấy ý nghĩa.  Thiên Chúa nghe lời người ta cầu nguyện.  Những lý do trên đều đích đáng, nhưng không thể là những lý do chính để cầu nguyện.  Trong cuốn sách Như bánh được bẻ ra (As Bread That Is Broken), Peter van Breemen giải thích tại sao người ta cầu nguyện.  Ông ghi rằng không thể thẩm định cầu nguyện qua kết quả của nó.  Bởi vì ngày nào đó có thể “kết quả” của cầu nguyện xem ra tan vỡ.  Thí dụ cầu nguyện không đem lại bình an nữa.  Hoặc hình như Thiên Chúa không nghe lời chúng ta cầu nguyện.  Nếu xảy ra như vậy thì cầu nguyện có vẻ là vô dụng và chúng ta sẽ thôi không cầu nguyện nữa.

        Lý do chính để cầu nguyện:  cầu nguyện là cách biểu lộ tình yêu.  Biểu lộ tình yêu đối với Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần để chúng ta được sống đời đời với các Ngài.

        Như thế cầu nguyện có thể có nhiều mục đích.  Nhưng lý do chính để cầu nguyện là để yêu mến.  Cầu nguyện là một hành vi yêu mến để liên kết chúng ta gần gũi hơn với Chúa là tình yêu.

 

NHỮNG THỂ THỨC CẦU NGUYỆN

 

        Một học sinh trung học viết như sau trong bài làm của em:  “Một ngày kia, sau khi chơi bóng rổ ở ngoài công viên, tôi đi tới một vòi nước uống công cộng để uống nước.  Nước mát thật là ngon và tôi cảm thấy khỏe khoắn, không còn mệt nữa.  Bỗng nhiên tôi nghĩ:  ‘Chúng ta cần nước để uống.  Nhưng nước từ đâu tới?’  Tôi nghĩ là từ mây.  ‘Nhưng mây từ đâu mà có?’  Là từ nước bốc thành hơi.  Rồi câu hỏi cứ tiếp tục cho đến khi tôi không trả lời được nữa, hoặc nói đúng hơn, cho đến khi tôi chỉ còn một câu trả lời:  Từ Thiên Chúa mà đến.  Sau đó một ít phút, tôi nằm dài trên mặt cỏ, nhìn lên trời, thắc mắc không hiểu Thiên Chúa tựa như thế nào.  Rồi tôi nói với Thiên Chúa một chút bằng ngôn từ của mình.  Sau đó tôi về nhà.”

        Cảm nghiệm tuyệt đẹp của cậu học sinh ấy cho thấy ba thể thức cầu nguyện:  suy niệm, chiêm niệm và tâm sự.

        Suy niệm là khám phá ý nghĩ về Thiên Chúa.  Sự hiện diện của Thiên Chúa trong thế giới cũng tựa như sự hiện diện của tín hiệu truyền hình trong không gian.  Những tín hiệu này cần một máy TV để được đưa lên màn ảnh.  Cũng thế, sự hiện diện của Thiên Chúa cần sự suy niệm như phương tiện để được đưa vào tụ điểm.

        Chiêm niệm là vui hưởng sự hiện diện của Thiên Chúa.  Chúng ta được khích động do ý nghĩ về sự hiện diện của Thiên Chúa đến nỗi nói không nên lời.  Chúng ta chỉ còn biết thinh lặng và vui hưởng sự hiện diện ấy như vui hưởng một khúc nhạc hoặc cảnh hoàng hôn tuyệt vời.

        Tâm sự là bày tỏ với Thiên Chúa cảm nghĩ của chúng ta.  Chúng ta nói với Thiên Chúa từ con tim và bằng ngôn từ hoặc tư tưởng của chúng ta.

        Tóm lại, cầu nguyện thường có ba thể thức:

        -  Suy niệm:         khám phá bằng tâm trí,

        -  Chiêm niệm:      vui hưởng trong tâm hồn, và

        -  Tâm sự:          bày tỏ từ trái tim.

        Thường những thể thức cầu nguyện này móc nối với nhau trong cùng một kinh nguyện, tựa như những sợi giây nhỏ trong một sợi giây thừng.  Khó mà tách chúng ra được.

 

CHUẨN BỊ CẦU NGUYỆN

 

        Trước khi cầu nguyện, chúng ta cần chuẩn bị.  Việc chuẩn bị gồm bốn bước căn bản:

        -  Chọn một chỗ để cầu nguyện,

        -  Ấn định giờ giấc để cầu nguyện,

        -  Chọn lựa một thế để cầu nguyện, và

        -  Tạo một bầu khí để cầu nguyện.

        Trước hết là nơi chốn.  Có những người cầu nguyện đang khi ngồi trên xe buýt hoặc đi bộ đến nơi làm việc.  Nhưng muốn cầu nguyện mà không bị ngắt quãng, chúng ta cần một chỗ riêng.  Đức Giê-su đã làm như vậy.  Sách Tin Mừng nói rằng Ngài “đi lên núi để cầu nguyện” (Lc 6:12).  Sách cũng kể “Ngài đi ra một nơi hoang vắng và cầu nguyện ở đó” (Mc 1:35).  Điều quan trọng về nơi chốn là nó giúp chúng ta cầu nguyện.  Muốn biết đâu là chỗ thích hợp để cầu nguyện thì tốt nhất phải thử xem.

        Thứ hai là giờ giấc.  Với một số người cầu nguyện lúc ban sáng là thích hợp.  Nhưng có người lại ưa cầu nguyện vào buổi tối. Chúa Giê-su cầu nguyện vào cả hai lúc.  Sách Tin Mừng nói:  “Sáng sớm Người đã dậy, đi ra một nơi hoang vắng và cầu nguyện ở đó” (Mc 1:35).  Hoặc:  “Người đã thức suốt đêm cầu nguyện cùng Thiên Chúa” (Lc 6:12).  Cũng vậy, muốn biết giờ giấc nào tốt nhất cho mình để cầu nguyện, cần phải thử nghiệm.

        Thứ ba là tư thế.  Có người ngồi cầu nguyện là tư thế tốt nhất.  Người khác lại thích quỳ cầu nguyện.  Đức Giê-su cầu nguyện với nhiều tư thế.  Sách Tin Mừng ghi lại:  “Người quỳ gối, cầu nguyện…” (Lc 22:41).  Hoặc:  “Sấp mặt xuống, Người cầu nguyện” (Mt 26:39).

 

Bước cuối cùng là quan trọng nhất

 

        Bước quan trọng nhất trong việc cầu nguyện là tạo một bầu khí hoặc khung cảnh thích hợp để cầu nguyện.  Sách Tin Mừng không cho chúng ta biết Đức Giê-su đã làm điều này như thế nào, có lẽ vì khung cảnh cuộc sống của Ngài luôn luôn thích hợp để Ngài có thể cầu nguyện.  Nhưng chúng ta thì không giống như vậy;  chúng ta cần phải tạo một khung cảnh thích hợp.  Đây là một cách.

        Sau khi chọn tư thế cầu nguyện, bạn hãy để cho toàn thân thoải mái.  Bắt đầu để cho những thớ thịt trên mặt giãn ra, dần dần xuống tới vai, ngực, bụng và chân.

        Khi đã hoàn toàn thoải mái, bạn hãy nhắm mắt lại và thở theo một nhịp đều hòa.  Vận động nhịp thở cho tới khi thấy thinh lặng bao trùm.  Lúc bạn cảm thấy mình gặp được con người nội tậm của mình thì bạn cố gắng tiếp xúc với Chúa, Đấng đang ở trong bạn là đền thánh của Người (1 Cr 6:19).  Cách đơn giản để thực hiện điều này là hãy chú tâm cầu nguyện:  “Lạy Chúa, Chúa ở gần với con còn hơn cả chính hơi thở của con.  Ước gì mỗi hơi thở đều nhắc nhớ cho con biết Chúa đang hiện diện sâu thẳm nơi con người nội tâm của con.”

        Cầu nguyện xong, bạn hãy dừng lại trong một tư thế mở lòng cho Chúa.  Nếu Chúa cho bạn cảm nhận được sự hiện diện của Người, như thỉnh thoảng vẫn xảy ra, thì bạn hãy sống với sự hiện diện ấy.  Đừng vội vã tiếp tục;  nhưng hãy quên đi chương trình định sẵn của bạn, mà cứ mở lòng cho Chúa.  Việc nghỉ ngơi trong sự hiện diện đầy yêu thương và có sức chữa lành của Chúa là một hình thức cầu nguyện tuy đơn sơ nhưng thật tuyệt diệu.

        Bây giờ chúng ta hãy trở lại với chính việc cầu nguyện.

 

CÁCH THỨC CẦU NGUYỆN

 

        Hầu hết người ta theo những cách thức để cầu nguyện.  Một cách thức chỉ là một khuôn mẫu hoặc một đường lối để giúp cho việc cầu nguyện của chúng ta diễn tiến trôi chảy.  Sau đây là một số cách thức người ta thấy rất hữu ích:

        -  cầu nguyện bằng cuộc sống,

        -  cầu nguyện bằng Kinh Thánh, và

        -  cầu nguyện bằng những kinh nguyện đã có từ lâu.

 

Cầu nguyện bằng cuộc sống gồm có ba bước

 

        Cách thức cầu nguyện bằng cuộc sống thì đơn giản và thực tế.  Cách này lý tưởng cho việc cầu nguyện vào buổi tối.  Ba bước đó gồm:  bước thứ nhất hướng về Chúa Cha;  bước thứ hai hướng về Chúa Con;  và bước thứ ba hướng về Chúa Thánh Thần.  Mỗi bước đều có suy niệm, chiêm niệm và tâm sự.  Mỗi bước khoảng hai hoặc ba phút.

        Bước thứ nhất -   Ôn lại ngày sống của bạn.  Chọn một điểm cao nhất – một việc tốt bạn đã làm hoặc một điều tốt đã đến với bạn.  Tâm sự với Chúa Cha về điểm đó.  Rồi cảm tạ Người.

        Bước thứ hai -   Tiếp tục ôn lại ngày sống.  Lần này chọn một điểm thấp nhất – một điều xấu bạn đã làm.  Tâm sự với Chúa Con về điều ấy.  Xin ơn tha thứ.

        Bước thứ ba -   Hướng về ngày mai, về một khó khăn bạn sẽ phải đương đầu.  Tâm sự với Chúa Thánh Thần về điều này.  Xin ơn trợ giúp.

 

        Thí dụ sau đây cho thấy cách thức cầu nguyện diễn tiến thế nào.

Bước thứ nhất:  “Lạy Cha, Cha biết con thiếu kiên nhẫn như thế nào.  Nhưng hôm nay Cha đã giúp con biết kiên nhẫn.  Con cảm tạ Cha.”

Bước thứ hai:  “Lạy Chúa Giê-su, Chúa dạy chúng con phải yêu mến.  Xin Chúa tha thứ cho con, vì con đã không tỏ lòng yêu thương đối với một người thực sự cần tình thương, một người đang sống trong hoàn cảnh gia đình không mấy tốt đẹp.”

Bước thứ ba:   “Lạy Chúa Thánh Thần, con muốn làm điều gì là đúng.  Nhưng con không biết rõ phải làm gì.  Xin Chúa giúp con biết phải đối xử thế nào với một người đang bực bội và rượu say bí tỉ.”

 

Cầu nguyện bằng Kinh Thánh có bốn bước

 

        Nếu cầu nguyện bằng cuộc sống thích hợp cho cầu nguyện buổi tối thì cầu nguyện bằng Kinh Thánh rất thích hợp vào ban sáng.  Nó đòi hỏi nhiều cố gắng hơn và hữu hiệu hơn khi bạn còn đang khỏe khoắn.  Bạn hãy lấy một đoạn Tin Mừng và dành chừng hai hoặc ba phút cho mỗi bước.

        Bước 1 -   Đọc đoạn Kinh Thánh chậm chậm.  Hãy tưởng tượng bạn là một trong những nhân vật trong đoạn Kinh Thánh ấy.  Thỉnh thoảng dừng lại để nhìn hoặc nghe những gì nhân vật ấy đã thấy hoặc đã nghe.

        Bước 2 -   Hãy suy nghĩ về đoạn Kinh Thánh.  Tưởng tượng những gì đang xảy ra trong tâm trí nhân vật bạn chọn.  Điểm nào đã được nói lên trong đoạn Kinh Thánh?

        Bước 3 -   Hãy nói với Chúa Giê-su.  Tưởng tượng ra những gì nhân vật ấy nói với Chúa Giê-su, không kể những gì đã được ghi lại trong đoạn Kinh Thánh.

        Bước 4 -   Hãy lắng nghe Chúa Giê-su.  Tưởng tượng những gì Chúa Giê-su có thể nói với nhân vật trong đoạn Tin Mừng, không kể những gì đã đọc thấy trong đoạn Kinh Thánh ấy.

        Kết thúc bằng cách nói với Chúa Giê-su tất cả những điều ấy sẽ áp dụng như thế nào vào trường hợp cá nhân bạn.

 

        Sau đây là một thí dụ cụ thể về cách thức cầu nguyện bằng Kinh Thánh, với đoạn Mt 9:9-12.

Bước 1 -  (Tưởng tượng ra bạn là Mát-thêu đang khi đọc đoạn Tin Mừng này).  “Đức Giê-su đi ngang qua trạm thu thuế, thì thấy một người tên là Mát-thêu đang ngồi ở đó.  Người bảo ông:  ‘Anh hãy theo tôi!’  Ông đứng dậy đi theo Người.”  (Dừng để suy nghĩ:  Gương mặt của Chúa Giê-su có nét nào đặc biệt lúc ấy khiến cho Mát-thêu đứng lên đi theo Chúa?)  “Đức Giê-su đang dùng bữa trong nhà, thì kìa, nhiều người thu thuế và người tội lỗi kéo đến, cùng ăn với Người và các môn đệ.”  (Dừng để suy nghĩ:  Thử nhận ra những nét biểu lộ nào trên mặt những người tội lỗi đang lắng nghe Chúa.)  “Thấy vậy, những người Pha-ri-sêu nói với các môn đệ Người rằng: ‘Sao Thầy các anh lại ăn uống với bọn thu thuế, và quân tội lỗi như vậy?’  Nghe thấy thế, Đức Giê-su nói:  ‘Người khỏe mạnh không cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần.’”  (Dừng để suy nghĩ:  Nói những lời này, giọng nói của Chúa Giê-su như thế nào?  Ngài ám chỉ ai khi nói những lời này?)

Bước 2 -  (Hãy tưởng tượng Mát-thêu nghĩ gì)  “Bây giờ tôi biết tại sao Đức Giê-su đã gọi tôi rồi!  Tôi cần thầy thuốc.  Tôi đau ốm nhiều lắm.  Nhưng tôi thiết nghĩ Đức Giê-su đã gọi tôi vì một lý do nào khác nữa.  Tôi muốn biết lý do ấy là gì.”

Bước 3 -  (Hãy tưởng tượng Mát-thêu nói gì với Chúa Giê-su)  “Lạy Chúa, con biết Chúa đã gọi con vì con đau ốm.  Nhưng còn lý do nào khác không?  Có phải Chúa thấy ở nơi con một điều gì chính con không thấy được?  Điều đó là gì?”

Bước 4 -  (Hãy tưởng tượng Chúa Giê-su nói gì với Mát-thêu)  “Mát-thêu, Thầy đã gọi anh vì một lý do đặc biệt.  Thực sự Thầy nhận thấy một cái gì đặc biệt nơi anh.  Hiện giờ thì cứ kiên nhẫn.  Ngay bây giờ, anh cứ theo Thầy!”

Kết thúc -  Cách tốt nhất để kết thúc cầu nguyện là hãy nói với Chúa Giê-su về đoạn Tin Mừng này áp dụng cho bạn như thế nào.

 

Cách thức cầu nguyện cổ truyền đơn giản nhất

 

        Cách thức cầu nguyện cổ truyền là suy niệm về một kinh quen thuộc.  Cách làm như sau:  mỗi lần lấy một ý hay một câu.  Dừng lại sau mỗi ý hay mỗi câu để tâm sự với Chúa.  Thí dụ cầu nguyện bằng kinh Lạy Cha.

“Lạy Cha chúng con là Đấng ngự trên trời, xin làm cho danh thánh Cha vinh hiển.”

        “Lạy Cha, xin giúp con ý thức Cha là Cha “của chúng con,” nên chúng con là anh chị em với nhau.  Trước hết xin Cha giúp con biết đối xử với người khác như anh chị em.”

“Triều đại Cha mau đến.”

        “Lạy Cha, xin ban cho con ơn can đảm để biết sử dụng tài năng mà xây dựng Nước Cha.  Xin cho con đừng ích kỷ và bất xứng với Nước Cha, khi Con Cha trở lại trong ngày sau hết.”

“Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời.”

        “Lạy Cha, xin giúp con biết bắt chước Chúa Giê-su trong Vườn Dầu.  Ngài nói: ‘Xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha.’  Lạy Cha, điều ấy không phải dễ làm, nhưng thật là khó.”

“Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày.”

        “Lạy Cha, biết bao anh chị em hôm nay đang đói.  Họ đói thể xác và phần hồn.  Con có thể làm được gì để giúp họ?”

“Xin tha tội cho chúng con, như chúng con cũng tha cho những người có lỗi với chúng con.”

        “Lạy Cha, Cha biết con không phải là một người dễ tha thứ cho anh chị em.  Đó là điều con cần được chữa lành.  Xin Cha đưa bàn tay chữa lành của Cha mà chạm tới con.”

“Xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ. A-men.”

        “Lạy Cha, thánh Phao-lô viết:  ‘Thiên Chúa là Đâáng trung tín:  Người sẽ không để anh em bị thử thách quá sức;  nhưng khi để anh em bị thử thách, Người sẽ cho kết thúc tốt đẹp, để anh em có sức chịu đựng’ (1 Cr 10: 13).  Xin Cha giúp con biết tin vào lời thánh Phao-lô – và tin vào tình yêu vô biên cùng lòng nhân từ của Cha.”

(Về các kinh nguyện quen đọc, xin xem bài 31, “Tiếp tục hành trình.”)

 

ĐỌC VÀ SUY NIỆM KINH THÁNH

 

-  Kẻ xấu nhưng lại biết cầu nguyện           Lu-ca 18:9-14              

-  Lời nguyện của hoàng đế                      2 Sử biên niên 1:7-12    

-  Đừng lải nhải nhiều lời                  Mát-thêu 6:5-15           

-  Đánh thức bạn dậy                     Lu-ca 11:5-13              

-  Quấy rầy Thiên Chúa                   Lu-ca 18:1-8       

 

THẢO LUẬN

 

        1.  Tại sao khi cầu nguyện cần phải chọn thời giờ, nơi chỗ và tư thế thích hợp?

        2.  Thế nào là tạo một “trạng thái thích hợp” để cầu nguyện?  Bạn thường làm thế nào để có sự chuẩn bị gần ấy?

        3.  Cách thức cầu nguyện là gì?  Trong ba cách thức (bằng cuộc sống, Kinh Thánh và kinh nguyện đã có sẵn), bạn thường sử dụng cách nào nhiều nhất?  Hoặc cả ba?  Tại sao?

 

CHIA SẺ

 

        1.  Thảo luận những tư tưởng sau đây:

                *  “Cầu nguyện một đàng rồi sống một nẻo là không tốt.”  (Henry Ward Beecher)

                *  “Tôi đã sống để cảm tạ Chúa vì mọi lời cầu nguyện của tôi đã không được nhậm lời.”  (Jean Ingelow)

                *  “Kẻ nào không còn tiếp xúc với Chúa nữa thì cũng đang sống trong ngõ cụt cùng với kẻ chối bỏ Chúa.”  (Milton A. Marcey)

                *  “Thiên Chúa nghe con tim chúng ta, chứ không nghe tiếng chúng ta nói.”  (Thánh Cyprianô)

        2.  Đâu là tư tưởng của Max Handel khi ông nói:  “Cầu nguyện giống như là bật nút điện.  Nó không tạo nên dòng điện, mà chỉ cung cấp một mạch điện để qua đó dòng điện có thể lưu chuyển”?

        3.  Mẹ Tê-rê-xa có ý gì khi nói:  “Cầu nguyện làm cho trái tim chúng ta lớn lên cho đến lúc nó có thể chứa đựng được cả chính Thiên Chúa”?

        4.  Trong cuốn The Seven Storey Mountain, Thomas Merton kể lại rằng hồi còn niên thiếu, có một đêm bất chợt tu sĩ cảm thấy “quá hãi sợ” trước mọi sự dữ trong cuộc đời.  Merton viết:  “Tôi khiếp sợ trước những gì tôi đã thấy…  Và tôi nghĩ đó cũng là lần đầu tiên trong đời tôi thực sự bắt đầu cầu nguyện…  bằng tất cả cuộc sống và con người của tôi…  cầu nguyện với Thiên Chúa, Đấng tôi đã chẳng bao giờ biết, xin Người từ nơi bóng tối cúi xuống trên tôi và giúp tôi được giải phóng khỏi trăm ngàn điều khủng khiếp đang cột quấn ý chí tôi trong vòng nô lệ.  Tôi đã khóc thật nhiều trong lần cầu nguyện này.”  Cũng như Merton, bạn hãy kể lại lần nào đó bạn đã cầu nguyện “hết mình” với tất cả cuộc sống và con người bạn.

 

The Catholic Vision  IV – 27

Mark Link, S.J.

Chuyển ngữ:  Lm Trần đình Nhi


Về Trang Mục Lục
Trở về trang Giáo Lý Công Giáo
Trở Về Trang Nhà