Bài Giáo Lý của ĐTC Phan-xi-cô trong buổi
tiếp kiến chung sáng thứ Tư ngày 12.10.2016: Mục 32 – Những công việc thuộc thân xác lẫn tinh thần của Lòng Thương
Xót
Anh chị em thân mến, xin chúc anh chị em
một ngày tốt đẹp!
Trong các bài Giáo Lý vừa qua, chúng ta
đã dần dần được dẫn vào trong đại mầu nhiệm về Lòng Thương Xót của Thiên Chúa.
Chúng ta đã chiêm ngưỡng những hoạt động của Thiên Chúa Cha trong Cựu Ước. Sau
đó, các trình thuật trong các Tin Mừng đã trình bày trước mắt chúng ta về việc
Chúa Giê-su đã hiện thực hóa Lòng Thương Xót thông qua những lời nói và những cử
chỉ của Ngài. Về phía mình, Ngài đã truyền lại cho các môn đệ của Ngài giáo huấn
sau đây: „Anh em hãy có lòng nhân từ, như
Cha anh em là Đấng nhân từ“ (Lc 6,36). Việc thực thi mệnh lệnh vừa nêu sẽ
tra vấn lương tâm và hành động của từng Ki-tô hữu. Nếu chỉ có được kinh nghiệm
về Lòng Thương Xót của Thiên Chúa trong đời sống riêng thôi thì chưa đủ; bất cứ
ai đón nhận Lòng Thương Xót của Ngài cũng đều phải trở thành dấu chỉ và công cụ
của Lòng Thương Xót ấy đối với những người khác. Vì thế, Lòng Thương Xót không
phải là điều được dành riêng cho những khoảnh khắc đặc biệt. Đúng hơn, nó bao
hàm toàn bộ kinh nghiệm sống hằng ngày của chúng ta.
Vậy thì chúng ta có thể hoạt động với tư
cách là chứng nhân của Lòng Thương Xót thế nào? Chúng ta đừng tưởng rằng, để
hoàn thành việc đó, người ta phải thực hiện những cố gắng phi thường hay những
cử chỉ mang tính siêu nhân. Không, không phải là thế. Thiên Chúa chỉ cho chúng
ta một cách thức hết sức đơn giản, đó là những cử chỉ nho nhỏ, nhưng chúng có
giá trị vô cùng lớn lao trước cặp mắt của Ngài, đến độ Ngài đã nói với chúng ta
rằng, chúng ta sẽ bị, hay sẽ được xử án theo những hành vi đó. Một trong những
trình thuật tuyệt vời nhất của Tin Mừng theo Thánh Mát-thêu đã chỉ cho chúng ta
thấy một giáo huấn, mà theo một cách thức nào đó, chúng ta có thể chiêm ngưỡng
nó như là „Giao Ước của Chúa Giê-su“,
mà về phía tác giả Tin Mừng, người đã có được kinh nghiệm một cách trực tiếp
ngay nơi bản thân mình về những hoạt động của Lòng Thương Xót. Mỗi lần, khi
chúng ta cho những người đói được ăn, những người khát được uống, những người
trần truồng rách rưới có quần áo để mặc, và mỗi khi chúng ta tiếp đón những người
khách lạ, viếng thăm các bệnh nhân hay các tù nhân, thì theo Chúa Giê-su, chúng
ta đang làm những việc đó cho chính Ngài (xc. Mt 25,31-46). Giáo hội gọi những
cử chỉ đó là „những công việc thuộc về
thân xác của Lòng Thương Xót“ (mà trong một Bản Kinh tiếng Việt, người ta gọi
là Thương
Xác Bảy Mối), vì những công việc này sẽ giúp đỡ con người trong lúc họ
gặp cảnh túng thiếu về vật chất.
Đồng thời, bảy công việc tiếp theo của
Lòng Thương Xót cũng hiện hữu, chúng được mô tả là những công việc thuộc về „tinh thần“ (mà trong Bản Kinh tiếng Việt
người ta gọi là Thương Linh Hồn Bảy Mối). Những công việc này liên quan đến những
nhu cầu khác, đặc biệt là những nhu cầu quan trọng trong thời đại hôm nay, vì
chúng đụng chạm tới nội tâm con người, và thường làm cho thêm đau khổ. Chắc chắn
tất cả chúng ta đều nhớ tới một trong bảy công việc đó, mà công việc này được
tìm thấy lối vào của nó ngay trong cách nói thông dụng: „Hãy kiên nhẫn chịu đựng những điều gây phiền toái“. Có những điều
như thế, có những người chuyên gây phiền toái! Và ở đây có lẽ là một hoàn cảnh
ít quan trọng, mà nó làm cho chúng ta phải phì cười. Tuy nhiên, trong đó lại chứa
đựng một cách nhìn sâu sắc về Đức Ái; đồng thời nó liên hệ tới sáu công việc
còn lại mà chúng ta nên học cho thuộc: lấy lời lành mà khuyên người; mở dậy kẻ
mê muội; yên ủi kẻ âu lo; răn bảo kẻ có tội; tha kẻ dể ta; cầu cho kẻ sống và kẻ
chết. Đó là những công việc hằng ngày! „Này,
tôi đang cảm thấy buồn quá…“ – „Vậy
à, thế thì để Chúa giúp bạn nhé, tôi không có thời gian…“. Không, tôi phải
dừng lại, phải lắng nghe, phải sử dụng thời gian của mình để an ủi người đó, đó
là một cử chỉ của Lòng Thương Xót, mà nó không chỉ được dành cho người ấy,
nhưng còn được dành cho cả Chúa Giê-su nữa!
Trong những bài Giáo Lý sắp tới, chúng
ta sẽ dành thời gian để chiêm ngưỡng những công việc này, đó là những công việc
mà Giáo hội giới thiệu với chúng ta như là một phương thức sống Lòng Thương Xót
cách cụ thể. Trong suốt nhiều thế kỷ, vô vàn những con người đơn thành đã biến
cách thức đó thành hành động, và như thế, đã trao đi một chứng tá đời sống đích
thực. Ngoài ra, trong niềm trung tín với Chúa của mình, Giáo hội còn nuôi dưỡng
một Tình Yêu đặc biệt đối với những người yếu đuối nhất. Thường thì những người
đang hiện diện ngay bên cạnh chúng ta vẫn cần tới sự giúp đỡ của chúng ta.
Chúng ta không cần phải tìm kiếm những công việc vĩ đại để thực hiện. Tốt hơn,
chúng ta hãy bắt đầu với những việc đơn giản nhất mà Thiên Chúa ban cho chúng
ta để nhận ra như là những điều cấp bách nhất. Trong một thế giới bị lây nhiễm
một cách đáng buồn bởi virus thờ ơ lãnh đạm, thì các công việc của Lòng Thương
Xót chính là phương dược tốt nhất. Trong thực tế, chúng làm cho chúng ta có
thói quen lưu tâm tới những nhu cầu căn bản nơi những người „anh chị em nhỏ bé nhất“ của chúng ta (Mt
25,40), mà Chúa Giê-su hiện diện trong họ. Chúa Giê-su luôn hiện diện trong họ.
Bất cứ nơi đâu có sự thiếu thốn, bất cứ nơi đâu có một con người đang có một
nhu cầu về vật chất hay tinh thần, thì Chúa Giê-su đều đang hiện diện ở đó. Nhận
ra dung nhan của Ngài trong những con người túng thiếu, đó chính là một thách đố
thực sự đối với sự thờ ơ lãnh đạm. Thách đố này trao cho chúng ta khả năng
không ngừng cảnh giác hầu ngăn ngừa trước việc Chúa Giê-su đi ngang qua chúng
ta mà chúng ta không hề nhận ra Ngài. Điều này nhắc chúng ta nhớ tới câu nói
sau đây của Thánh Augustinô: „Timeo Iesum
transeuntem” (Serm. 88, 14, 13). „Tôi
sợ hãi trước việc để cho Chúa đi ngang qua“ mà tôi lại không nhận ra Ngài;
tôi không nhận ra rằng, Ngài vừa đi ngang qua tôi nơi một trong những con người
nhỏ bé và túng thiếu này, và tôi không nhận ra rằng, đó là Chúa Giê-su. Tôi sợ
hãi trước việc Chúa Giê-su đi ngang qua mà tôi không nhận ra Ngài! Cha tự hỏi,
tại sao Thánh Augustinô lại nói về sự sợ hãi trước việc Chúa Giê-su đi ngang
qua. Tiếc rằng, câu trả lời chỉ được tìm thấy trong thái độ của mỗi chúng ta mà
thôi: Chúng ta thường giải khuây và thờ ơ lãnh đạm, nên khi Thiên Chúa đến gần,
chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội trước việc gặp gỡ với Ngài.
Những công việc của Lòng Thương Xót, với
Đức Ái, sẽ khơi lên trong chúng ta nhu cầu và khả năng trong việc làm cho Đức
Tin trở nên sống động và công hiệu. Cha xác tín rằng, chúng ta sẽ có thể thực
hiện được một cuộc cách mạng văn hóa thực sự giống như trong quá khứ thông qua
những cử chỉ đơn giản hằng ngày ấy. Nếu mỗi người trong chúng ta ngày nào cũng
thực hiện một trong những cử chỉ đó, thì chúng ta sẽ có thể làm thay đổi tận
căn thế giới! Nhưng tất cả chúng ta, từng người một trong chúng ta, phải tham
gia vào việc đó. Chúng ta hãy nhớ tới biết bao nhiêu là vị Thánh của thời đại
hôm nay, mà họ đã có khả năng làm trung gian cho những công việc đó, không phải
nhờ vào những công việc vĩ đại của họ, nhưng nhờ vào Đức Ái đối với tha nhân!
Chúng ta hãy nhớ tới Mẹ Tê-rê-sa, người mới được phong Thánh cách nay chưa lâu:
Chúng ta nhớ tới Mẹ không phải vì nhiều những ngôi nhà mà Mẹ đã mở ra trên khắp
thế giới, nhưng vì Mẹ đã cúi xuống trên từng người mà Mẹ gặp họ trên các con đường,
để trao lại cho họ phẩm giá của họ. Mẹ đã ôm vào trong vòng tay biết bao nhiêu là
những em bé bị bỏ rơi; Mẹ đã đồng hành với biết bao nhiêu người hấp hối trên con
đường đi tới tận ngưỡng cửa của sự vĩnh cửu, và đã dắt tay họ tới đó!
Những công việc của Lòng Thương Xót ấy
hình thành nên dung nhan của Chúa Giê-su, Đấng đang đón nhận về với mình những
người anh chị em bé nhỏ nhất của Ngài, để mang đến cho mỗi người sự trìu mến
cũng như sự gần gũi của Thiên Chúa. Ước chi Chúa Thánh Thần sẽ giúp chúng ta, ước
chi Chúa Thánh Thần sẽ khơi lên trong chúng ta niềm khao khát muốn sống lối sống
đó: ít nhất là thực hiện một công việc mỗi ngày! Chúng ta hãy cố học cho thuộc
những công việc thuộc cả về thể xác lẫn tinh thần của Lòng Thương Xót, tức Kinh
Thương Người Có Mười Bốn Mối, và chúng ta hãy xin Chúa giúp chúng ta để chúng
ta đem những gì được liệt kê trong bản Kinh đó vào trong thực hành hằng ngày,
khi chúng ta nhìn thấy Chúa Giê-su trong những người nghèo túng.
Quảng
trường Thánh Phê-rô, sáng thứ Tư ngày 12 tháng 10 năm 2016
ĐTC
Phan-xi-cô
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist – chuyển ngữ