Bài Giảng Của ĐTC Phan-xi-cô Trong Thánh Lễ
Bế Mạc Năm Thánh Dòng Đa-minh, Vương Cung Thánh Đường Lateran, ngày 21.01.2017
Annh chị em thân mến!
Lời Chúa hôm nay giới thiệu trước mắt
chúng ta hai cảnh tượng nơi con người, nhưng hai cảnh tượng này lại tương phản
với nhau: một mặt thì đó là „lễ hội hóa
trang“ của sự tò mò mang tính thế tục, nhưng mặt khác thì đó là việc tôn
vinh Thiên Chúa Cha thông qua những công việc tốt lành. Cuộc sống của chúng ta
luôn luôn diễn ra giữa hai cảnh tượng trên. Những cảnh tượng ấy thuộc về từng
thời kỳ, như những lời mà Thánh Phao-lô nói với Timôtê chứng tỏ (xc. 2Tm
4,1-5). Và cách nay đúng 800 năm, ngay cả Thánh Đa-minh cũng chuyển động giữa
hai cảnh tượng vừa nêu.
Thánh Phao-lô đã nhắc nhớ Timôtê rằng,
ông đang phải công bố Tin Mừng trong một môi trường mà ở đó người ta chỉ thích
tìm kiếm „những vị thầy“, „những chuyện hoang đường“, những Giáo Lý
và những ý thức hệ mới… (xc. 2Tm 4,3). Đó là „lễ hội hóa trang“ của sự tò mò mang tính thế tục, của sự quyến rũ.
Vì thế, Thánh Tông Đồ cũng đã chỉ thị cho người môn đệ của mình với những động
từ hết sức mạnh mẽ, chẳng hạn như: „khẩn
khoản“, „cảnh báo“, „quở trách“, „tỉnh thức“, và „chịu đựng nỗi
khổ đau“.
Thật thú vị khi biết rằng, các vị Tông Đồ
của Tin Mừng hồi đó, cách nay 2.000 năm, đã phải đối diện với cảnh này rồi, tức
cảnh đã tiếp tục phát triển cũng như đã toàn cầu hóa trong thời đại chúng ta –
nhờ vào sức lôi cuốn của chủ nghĩa tương đối. Khuynh hướng tìm kiếm những cái mới,
mà nó là sở hữu riêng của mỗi người, sẽ tìm thấy môi trường lý tưởng của nó
trong xã hội bề ngoài và hưởng thụ, mà trong đó cái cũ luôn luôn được tái chế, và
điều chính yếu ở đây là bất cứ điều chi trông có vẻ mới, hấp dẫn và thu hút.
Ngay cả chân lý cũng bị hóa trang. Chúng ta đang chuyển động trong cái gọi là „xã hội lỏng“: không có điểm cố định mà
những hệ tọa độ bung ra từ đó, không có những điểm tham chiếu vững chắc và ổn định;
trong một nền văn hóa chóng vánh và vất bỏ sau khi đã sử dụng.
Đối ngược lại một cách rõ rệt với „lễ hội hóa trang“ mang tính thế tục này
chính là cảnh tượng mà chúng ta thấy trong những Lời của Chúa Giê-su, tức những
Lời mà chúng ta vừa nghe. „Tôn vinh Cha của
anh em, Đấng ngự trên trời“ (xc. Mt 5,16). Và làm thế nào để có thể thực hiện
được cuộc vượt qua từ sự nông cạn có vẻ như rất hào nhoáng đó để đến với sự tôn
vinh? Điều này sẽ diễn ra nhờ vào những công việc tốt lành của những người trở
thành môn đệ của Chúa Giê-su, và vì thế, cũng là „muối“ và „ánh sáng“. „Ánh sáng của anh em phải rạng soi trước mặt
thiên hạ“ – Chúa Giê-su nói –, „để họ
thấy được những công việc tốt lành của anh em và tôn vinh Cha của anh em, Đấng
ngự trên trời“.
Giữa „lễ hội hóa trang“ của ngày hôm qua và của thời đại hôm nay chính là
Lời của Chúa Giê-su và Lời của Giáo hội, những lời ấy chính là một sự hỗ trợ chắc
chắn trong giữa môi trường „lỏng“
này: những công việc tốt lành mà chúng ta có thể thực hiện nhờ vào Chúa Ki-tô
và Thánh Thần của Ngài, và để cho lời tạ ơn từ trong lòng bay lên cùng Thiên
Chúa Cha, lời ngợi ca – hay ít nhất là thán phục và thắc mắc: Tại sao? Tại sao
con người này lại cư xử như thế? Và đó là sự bất an của thế gian khi tận mắt chứng
kiến những chứng tá của Tin Mừng.
Nhưng để „cú hích“ này có thể thành công thì muối sẽ không được phép đánh mất
đi vị mặn của mình, và ánh sáng không được phép bị đặt dưới đáy thùng. Chúa
Giê-su đã nói về điều đó một cách rất rõ ràng: nếu muối mà đánh mất đi vị mặn của
nó thì nó sẽ chẳng còn có ích gì nữa. Khốn cho muối nào đánh mất đi vị mặn của
mình! Khốn cho Giáo hội nào đánh mất đi hương vị của mình! Khốn cho Linh mục
nào, Tu sĩ nào, cộng đoàn nào đánh mất đi hương vị của mình!
Hôm nay chúng ta hãy tạ ơn Thiên Chúa
Cha về công trình của Thánh Đa-minh mà cách nay 800 năm, Ngài đã hoàn toàn biến
nó thành ánh sáng và muối của Chúa Ki-tô: một công trình trong sự phục vụ Tin Mừng,
được rao giảng bằng lời nói, nhưng cũng bằng cả cuộc sống nữa. Một công trình,
mà nhờ vào hồng ân Chúa Thánh Thần, đã dẫn tới chỗ nhiều người nam và nhiều người
nữ đã nhận được ơn trợ giúp để không bị phân tán khi tận mắt chứng kiến „lễ hội hóa trang“ của sự hiếu kỳ mang
tính thế tục, nhưng cảm nhận được hương vị của những giáo huấn lành mạnh, hương
vị của Tin Mừng, và đồng thời, trở thành muối và ánh sáng, trở thành những người
thợ thủ công của những công việc tốt lành… cũng như trở nên những người anh chị
em đích thực biết tôn vinh Thiên Chúa và dậy người khác tôn vinh Thiên Chúa, với
những công việc tốt lành trong cuộc sống hằng ngày.
Vương
Cung Thánh Đường Lateran
chiều
thứ Bảy ngày 21 tháng 01 năm 2017
nhân
dịp bế mạc Năm Thánh
mừng
800 năm Dòng Đa-minh hiện diện
ĐTC
Phan-xi-cô
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist – chuyển ngữ