Ngày Quốc Tế Giới Trẻ
Rio de Janeiro: Phỏng vấn Đức Hồng Y Stanislaw Rylko, Chủ tịch Hội Đồng Tòa
thánh Giáo Dân
vi.radiovaticana.va2013-07-18
15:39:23 – Phỏng vấn Đức Hồng Y
Stanislaw Rylko, Chủ tịch Hội Đồng Tòa thánh Giáo Dân
Ngày 22-7-2013 Đức
Thánh Cha Phanxicô sẽ lên đường đi Brasil để chủ sự Ngày Quốc Tế Giới Trẻ diễn
ra trong các ngày 23-28 tháng 7 năm 2013 tại Rio de Janeiro bên Brasil.
Trong các tuần qua tình
hình xã hội tại Brasil đã căng thẳng, vì các vụ biểu tình chống lại cuộc sống đắt
đỏ, giá cả gia tăng, cũng như các thiếu sót của chính quyền đối với các cơ cấu
hạ tầng cơ sở trong lãnh vực giáo dục, y tế, nhà ở và công ăn việc làm, và nạn
gian tham hối lộ trong guồng máy chính quyền.
Bà tổng thống Dilma Rousseff
đã quyết định hủy bỏ lệnh tăng giá xe buýt, gia tăng ngân khoản cho các chương
trình an sinh y tế giáo dục, và hứa cải tổ guồng máy chính trị. Tuy nhiên, các
giao động này không ảnh hưởng gì đến chương trình chuyến viếng thăm của Đức
Thánh Cha Phanxicô.
Sau đây chúng tôi xin gửi
tới qúy vị và các bạn một số nhận định của Đức Hồng Y Stanislaw Rylko, Chủ tịch
Hội Đồng Tòa thánh Giáo Dân, về Ngày Quốc Tế Giới Trẻ Rio de Janeiro. Đức Hồng
Y đẽ tháp tùng Đức Thánh Cha trong chuyến đi Brasil vào tuần tới này.
Hỏi: Thưa Đức Hồng Y
Rylko, đâu là bí mật của các Ngày Quốc Tế Giới Trẻ này?
Đáp: Đây là câu hỏi người ta thường hay đặt trở lại. Có
nhiều người kinh ngạc thắc mắc: làm sao trong thời đại tục hóa lan tràn này mà
Giáo Hội còn thành công thu hút mạnh mẽ các thế hệ trẻ, và thúc đẩy đông đảo
người trẻ toàn thế giới đáp trả lại lời mời gọi của Đức Thánh Cha như thế.
Nghĩa là tóm lại, người ta hỏi đâu là bí mật sự thành công lớn lao của các đại
hội giới trẻ thế giới chung quanh Người Kế Vị Thánh Phêrô. Đức Chân phước Giáo
Hoàng Gioan Phaolô II có lần đã nói như sau: “Điều mà người trẻ tìm kiếm trong
các Ngày Quốc Tế Giới Trẻ đó là chính Chúa Kitô!” Trong một thế giới hỗn độn,
người trẻ tìm kiếm một vị Hướng Đạo chắc chắn, một Đá Tảng trên đó có thể xây dựng
đời mình. Thế rồi giới trẻ khám phá ra trong Giáo Hội sự đồng hành của biết bao
nhiêu người nâng đỡ con đường cuộc sống của họ, một gia đình đích thật có các
chiều kích toàn cầu... chứ Giáo Hội không phải là một cơ cấu lạnh lùng xa vắng
với con người, như các phương tiện truyền thông thường trình bầy.
Hỏi: Đâu là các yếu tố
mới mẻ của Ngày Quốc Tế Giới Trẻ tại
Đáp: Có nhiều điều mới mẻ đáng ghi nhận. Trước hết sau
26 năm Ngày Quốc Tế Giới Trẻ lại trở về châu Mỹ Latinh. Ngoài ra, khi Đức Thánh
Cha Biển Đức XVI chọn Rio de Janeiro như nơi cử hành Ngày Quốc Tế Giới Trẻ
2013, ngài đã hướng dẫn lộ trình chuẩn bị qua sứ điệp sâu xa của ngài. Và điều
mới mẻ thứ ba là chính Đức Thánh Cha Phanxicô, vị Giáo Hoàng châu Mỹ Latinh đầu
tiên, sẽ chủ sự biến cố này.
Thế rồi cũng còn phải
nói thêm là tuy cấu trúc nền tảng của Ngày Quốc Tế Giới Trẻ vẫn y nguyên, nhưng
mỗi biến cố đều khác nhau, bởi vì bối cảnh văn hóa và tôn giáo thay đổi, tùy
theo quốc gia tiếp đón các bạn trẻ. Như vậy tại Rio các vẻ đẹp thiên nhiên của
thành phố, tượng đài Chúa Kitô Vua khổng lồ
Hỏi: Đức Thánh Cha muốn
cho Ngày Quốc Tế Giới Trẻ Rio mang dấu ấn nào qua đề tài “Các con hãy ra đi và làm cho mọi dân tộc trở thành
môn đệ...” thưa Đức Hồng Y?
Đáp: Trong khung cảnh của Năm Đức Tin và của Thượng Hội
Đồng Các Giám Mục Thế Giới về việc truyền giáo mới, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI
đã muốn khích lệ giới trẻ trở thành các tác nhân đích thực của việc loan báo
Tin Mừng trong thế giới ngày nay. Đối với Đức Ratzinger, nó không gì khác hơn
là hoạt động tái loan báo Tin Mừng để làm nảy sinh ra một kiểu là Kitô hữu mới
mẻ; được trẻ trung hóa, tràn đầy hăng say và niềm vui của đức tin. Các khích lệ
của Đức Thánh Cha Phanxicô cũng nằm trong chiều hướng này. Ngài nói: “Giới trẻ
phải nói với thế giới này; theo Chúa Giêsu là điều tốt lành; ... ra khỏi chính
mình để đem Chúa Giêsu tới các vùng ngoại ô của thế giới và của cuộc sống... “
Như vậy, Ngày Quốc Tế Giới Trẻ Rio là một Ngày Quốc Tế Giới Trẻ truyền giáo...
Hỏi: Thưa Đức Hồng Y,
sau Ngày Quốc Tế Giới Trẻ tại Buenos Aires năm 1987, tức ở ngay trên vùng đất của
Đức Thánh Cha Phanxicô xưa kia, cái gì đã
thay đổi trong 26 năm qua đối với
Ngày Quốc Tế Giới Trẻ? Trong một phần tư thế kỷ qua người trẻ đã thay đổi như thế nào?
Đáp: Lịch sử gần 30 năm của Ngày Quốc Tế Giới Trẻ là một
đài quan sát rất tốt thế giới của người trẻ. Trong các năm qua các thế hệ trẻ
đã thay đổi một cách sâu rộng. Thập niên 1980 còn mang nặng dấu vết các trào
lưu văn hóa của năm 1968, tức của việc tập trung chú ý có tính cách ý thức hệ cộng
sản tư bản, của một sự phản kháng toàn diện và triệt để của thế giới chung
quanh từ phía người trẻ, gắn liền với ảo tưởng có thể tạo dựng một thế giới
khác thay cho thế giới hiện nay...
Ngày nay, trái lại,
chúng ta đang chứng kiến các quang cảnh văn hóa, xã hội, kinh tế, chính trị và
tôn giáo hoàn toàn mới mẻ. Giới trẻ đã là những người đầu tiên cảm thấy các hậu
qủa của các thay đổi đó, tích cực cũng như tiêu cực. Chúng ta có thế nói rằng
giới trẻ là máy báo địa chấn văn hóa rất nhậy cảm... Các thách đố lớn nhất ngày
nay là cuộc khủng hoảng liên quan tới Thiên Chúa và việc loại bỏ Thiên Chúa ra
khỏi chân trời cuộc sống con người, cũng như cuộc khủng hoảng liên quan tới con
người, vì con người đặt vấn nạn liên quan tới chính bản chất là người của nó.
Trong bối cảnh của sự lạc lõng văn hóa, luân lý và tôn giáo này các Ngày Quốc Tế
Giới Trẻ trở thành phòng thí nghiệm quan trọng giữa Giáo hội và các thế hệ trẻ,
nói theo kiểu của Đức Chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Ngài nói: “Giáo Hội
có biết bao nhiêu điều để nói với người trẻ, và người trẻ cũng có biết bao
nhiêu điều để nói với Giáo Hội” (Christifideles laici, 64).
Ngoài ra, các Ngày Quốc
Tế Giới Trẻ chứng minh cho thấy rằng trong thế giới người trẻ đang có một loại “cách
mạng thinh lặng” - như ai đó đã nói như thế - khiến cho nhiều người trẻ khám
phá ra Chúa Kitô như là đường đi, chân lý và sự sống... Tóm lại, nơi mỗi người
trẻ đều có cái gì đó thay đổi, và có cái gì đó không thay đổi... Chắc chắn
không thay đổi là các câu hỏi liên quan tới ý nghĩa cuộc sống và nỗi khát khao
Thiên Chúa ở trong con tim của mỗi người...
Hỏi: Rất thường khi người
ta nghĩ rằng đối với người trẻ Ngày Quốc Tế Giới Trẻ chỉ là một biến cố lễ hội
và hiệp thông mau qua. Sau khi trở về nhà, mọi sự đều kết thúc. Trực giác của
Chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã đem
lại các hoa trái nào thưa Đức Hồng Y?
Đáp: Một trong các thách đố mục vụ chính của các Ngày
Quốc Tế Giới Trẻ là việc xây dựng các cây cầu giữa các biến cố có vẻ đẹp ngoại
thường này với sự tầm thường của cuộc sống trong các giáo phận, giáo xứ, hội
đoàn và phong trào giáo hội; và đặc biệt là việc xây dựng một cây cầu với cuộc
sống thường ngày của người trẻ. Thật vậy, Ngày Quốc Tế Giới Trẻ không được hiểu
một cách giản lược như là việc cử hành kéo dài 5 ngày với sự hiện diện của Đức
Giáo Hoàng... Ngày Quốc Tế Giới Trẻ là việc gieo hạt giống Tin Mừng, cần được
chuẩn bị trước và theo dõi sau đó với việc săn sóc: chỉ như thế nó mới mang lại
hoa trái. Và có rất nhiều hoa trái thiêng liêng: có các cuộc hoán cải thật sự,
các cuộc thay đổi triệt để kiểu sống, các ơn gọi linh mục hay cuộc sống thánh
hiến hoặc hôn nhân Kitô, việc tái khám phá ra bí tích hòa giải và lời cầu nguyện
nói chung... Nhờ Ngày Quốc Tế Giới Trẻ đã nảy sinh ra một thế hệ trẻ mới - thế
hệ của các người trẻ thưa “vâng” với Chúa Kitô và với Giáo Hội Người, nhưng
cũng có một thế hệ mới của các nhân viên mục vụ trẻ, nhậy cảm hơn đối với các
nhu cầu thiêng liêng của người trẻ...
Hỏi: Ngày Quốc Tế Giới
Trẻ lần này có thể diễn tả điều gì đối
với dân nước Brasil thưa Đức Hồng Y?
Đáp: Ngày nay người ta nói tới Brasil như là một cường
quốc kinh thế thế giới đang lên, nhưng đồng thời Brasil cũng là một quốc gia có
các thách đố nghiêm trọng trên bình diện xã hội văn hóa và tôn giáo, gắn liền với
sự phát triển nhanh chóng đang xảy ra. Tôi nghĩ rằng Ngày Quốc Tế Giới Trẻ Rio
là một lời mời gọi mạnh mẽ đòi hỏi tất cả mọị người phải coi giới trẻ như là “thiện
ích chung” qúy báu nhất của xã hội, và đặt để người trẻ vào trung tâm mọi dự án
phát triển. Tuy nhiên, trên thực tế thường xảy ra điều ngược lại và không phải
chỉ ở Mỹ châu La tinh thôi, nghĩa là người trẻ phải trả giá mắc mỏ nhất vì cảnh
bị gạt bỏ ngoài lề xã hội, sống trong nghèo túng, thất nghiệp... Trong lúc này
giới trẻ châu mỹ latinh cần có một luồng gió hy vọng, một sự hy vọng mà Ngày Quốc
Tế Giới Trẻ có thể trao ban cho họ...
Cả Giáo Hội Brasil cũng
nuôi các mong đợi lớn đối với Ngày Quốc Tế Giới Trẻ. Lòng đạo đức bình dân là một
sự phong phú của châu Mỹ Latinh ngày nay đang phải đương đầu với thách đố xâm lấn
hiếu chiến của các giáo phái. Như thế nó cần được tái truyền giảng Tin Mừng một
cách sâu rộng. Chính trong nhãn quan này đã nảy sinh ra dự án “truyền giáo cho
đại lục châu Mỹ Latinh”, trong đó giới trẻ nắm giữ một vai trò quan trọng.
Trong nghĩa này Ngày Quốc Tế Giới Trẻ Rio là một món qùa thật sự quan phòng đối
với Brasil và toàn châu Mỹ Latinh...
Hỏi: Thưa Đức Hồng Y,
người trẻ Brasil có thể cống hiến chứng tá nào cho các bạn trẻ đến từ thế giới
tây âu bị tục hóa nạng nề như vậy?
Đáp: Món qùa lớn mà người trẻ Brasil có thể chia sẻ với
các bạn trẻ đến từ thế giới tây âu là niềm vui của đức tin, là việc lựa chọn một
Kitô giáo được sống với lòng hăng say! Chúng ta hãy nhớ rằng đối với Đức Thánh
Cha Biển Đức XVI các Ngày Quốc Tế Giới Trẻ là “thuốc chống lại sự mệt mỏi của đức
tin”. Và đến lượt mình Đức Thánh Cha Phanxicô đã viết trong Thông điệp “Ánh
sáng đức tin” rằng: “Tất cả chúng ta đều đã thấy trong các Ngày Quốc Tế Giới Trẻ,
người trẻ cho thấy niềm vui đức tin, dấn thân sống một đức tin ngày càng vững
vàng và quảng đại hơn”. Trong các Ngày Quốc Tế Giới Trẻ người trẻ toàn thế giới
làm chứng rằng cả ngày nay nữa đức tin là điều có thể; với đời sống của họ họ
nói rằng là tín hữu Kitô thật là đẹp và họ mang trong tim một niềm hạnh phúc lớn
lao...
(SD 16-7-2013)
Linh Tiến Khải