Sứ Điệp Của Đức Giáo hoàng Phanxicô Cho Ngày Thế giới Người Di cư và Người Tị Nạn Năm 2020

“Giống như Chúa Giêsu Kitô buộc phải chạy trốn. Đón tiếp, bảo vệ, thúc đẩy và hòa nhập những người di tản trong nước”

NGÀY 15 THÁNG 5 NĂM 2020 11:33

 

Sau đây là bản văn Vatican cung cấp về Thông điệp của Đức Giáo hoàng Phanxicô về Ngày Thế giới Người Di cư và Người Tị nạn năm 2020, sẽ được tổ chức vào ngày 27 tháng 9 năm nay, với chủ đề: Giống như Chúa Giêsu Kitô buộc phải chạy trốn. Đón tiếp, bảo vệ, thúc đẩy và hòa nhập những người di tản trong nước.

 

SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC GIÁO HOÀNG PHAN-XI-CÔ

Ngày Thế giới Người Di cư và Người Tị nạn lần thứ 106

Ngày 27 tháng 9 năm 2020

Giống như Chúa Giêsu Kitô buộc phải chạy trốn. Đón tiếp, bảo vệ, thúc đẩy và hòa nhập những người di tản trong nước.

Vào đầu năm nay, trong bài Diễn từ của tôi với các thành viên của Phái bộ Ngoại giao chính thức tại Tòa thánh, tôi đã chỉ ra thảm kịch của những người di tản trong nước là một trong những thách thức của thế giới đương đại của chúng ta: “Tình huống xung đột và khẩn cấp nhân đạo, bị trầm trọng thêm bởi sự biến đổi khí hậu, đang gia tăng số lượng người phải di tản và ảnh hưởng đến những người đang sống trong tình trạng đói nghèo khủng khiếp. Nhiều quốc gia gặp phải những tình huống này thiếu các cơ cấu phù hợp để đáp ứng nhu cầu của những người di tản” (ngày 9 tháng 1 năm 2020).

 

Phân bộ phụ trách Người di cư và Người tị nạn thuộc Bộ Thúc đẩy Phát triển Con người Toàn diện đã ban hành tài liệu “Định hướng mục vụ về những người di tản trong nước” (Thành Vatican, ngày 5 tháng 5 năm 2020), nhằm mục đích truyền cảm hứng và khuyến khích công việc mục vụ của Giáo hội trong lãnh vực cụ thể này.

 

Vì những lý do này, tôi đã quyết định dành Thông điệp này cho thảm trạng của những người di tản trong nước, một thảm kịch thường ít thấy mà cuộc khủng hoảng đại dịch COVID-19 toàn cầu gây ra, một thảm kịch chỉ làm trầm trọng thêm thảm trạng của họ. Trên thực tế, do tính độc hại, mức độ nghiêm trọng và phạm vi địa lý của nó, cuộc khủng hoảng này đã ảnh hưởng đến nhiều trường hợp khẩn cấp nhân đạo khác, ảnh hưởng đến hàng triệu người, và đã khiến cho những nỗ lực quốc tế cấp bách cần thiết để cứu sống bị rơi xuống đáy của các chương trình nghị sự chính trị quốc gia. Nhưng “đây không phải là thời gian cho sự lãng quên”. Cuộc khủng hoảng mà chúng ta đang phải đối mặt không nên khiến chúng ta quên đi nhiều cuộc khủng hoảng khác mang lại đau khổ cho rất nhiều người. (Thông điệp Urbi et Orbi, ngày 12 tháng 4 năm 2020).

 

Trong bối cảnh của những sự kiện bi thảm đã ghi dấu năm 2020, tôi muốn Thông điệp này, dù liên quan đến những người di tản trong nước, ôm lấy tất cả những người đang gặp phải tình huống bấp bênh, bị bỏ rơi, bị gạt ra ngoài lề và bị từ chối do COVID-19.

 

Tôi muốn bắt đầu với hình ảnh đã truyền cảm hứng cho Đức Giáo Hoàng Pi-ô XII trong Tông Hiến Exsul Familia[1] (ngày 1 tháng 8 năm 1952). Trong khi trốn chạy sang Ai Cập, trẻ Giêsu đã cùng với cha mẹ mình trải qua số phận bi thảm của những người tản cư và những người tị nạn, “bị ghi dấu bởi sự sợ hãi, bấp bênh và băn khoăn” (Mát-thêu 2: 13-15, 19-23). Thật không may, trong thời đại của chúng ta, hàng triệu gia đình cũng phải gánh chịu thực tế đáng buồn này.

 

“Hầu như mỗi ngày truyền hình và báo chí đều mang tin tức về những người tị nạn chạy trốn nạn đói, chiến tranh và những nguy hiểm nghiêm trọng khác, để tìm kiếm an ninh và một cuộc sống xứng đáng cho chính họ và cho gia đình họ” (Huấn từ kinh Truyền tin, ngày 29 tháng 12 năm 2013). Trong mỗi người buộc phải chạy trốn đến nơi an toàn này, Chúa Giêsu hiện diện như thể Ngài đang ở thời Hê-rô-đê. Trong khuôn mặt của những người đói ăn, khát nước, trần truồng, bệnh tật, người lạ và tù tội, chúng ta được mời gọi nhìn ra khuôn mặt của Chúa Kitô, là người xin chúng ta giúp đỡ (Mát-thêu 25: 31-46). Nếu chúng ta có thể nhận ra Ngài trong những khuôn mặt đó, chúng ta sẽ là người cảm ơn Ngài vì đã có thể gặp gỡ, yêu thương và phục vụ Ngài trong họ.

 

Những người di tản cho chúng ta cơ hội này để gặp Chúa, “mặc dù mắt chúng ta rất khó nhận ra Ngài: quần áo của Ngài rách rưới, chân bẩn, mặt biến dạng, cơ thể thương tích, lưỡi không thể nói được ngôn ngữ của chúng ta” (Bài giảng, ngày 15 tháng 2 năm 2019). Chúng ta được kêu gọi đáp ứng thách thức mục vụ này với bốn động từ tôi đã chỉ ra trong Thông điệp của tôi cho ngày này năm 2018: đón chào, bảo vệ, thúc đẩy và hòa nhập. Với những từ này, bây giờ tôi muốn thêm sáu cặp động từ khác liên quan đến các hành động rất thực tế và được liên kết với nhau trong mối quan hệ nhân quả.

 

Bạn phải biết để hiểu. Kiến thức là một bước cần thiết để hiểu người khác. Chính Chúa Giêsu cho chúng ta biết điều này khi Ngài giải thích cho các môn đệ trên đường đi Em-mau: “Đang lúc họ trò chuyện và bàn tán, thì chính Đức Giê-su tiến đến gần và cùng đi với họ. Nhưng mắt họ còn bị ngăn cản, không nhận ra Người”. (Luca 24: 15- 16). Khi chúng ta nói về những người di cư và những người tản cư, tất cả chúng ta quá thường xuyên dừng lại ở số liệu thống kê. Nhưng không phải là việc thống kê, mà là về người thật! Nếu chúng ta gặp họ, chúng ta sẽ biết nhiều hơn về họ. Và biết những câu chuyện của họ, chúng ta sẽ có thể hiểu họ. Ví dụ, chúng ta sẽ có thể hiểu rằng sự bấp bênh mà chúng ta đã phải trải qua do hậu quả của đại dịch này là một điều không thay đổi trong cuộc sống của những người phải di tản.

 

Gần gũi để phục vụ là cần thiết. Điều đó có vẻ rõ ràng, nhưng thường thì lại là điều trái ngược. “Một người Sa-ma-ri kia đi đường, tới ngang chỗ người ấy, cũng thấy, và chạnh lòng thương. Ông ta lại gần, lấy dầu lấy rượu đổ lên vết thương cho người ấy và băng bó lại, rồi đặt người ấy trên lưng lừa của mình, đưa về quán trọ mà săn sóc”. (Luca 10: 33-34). Những nỗi sợ hãi và định kiến ​​- tất cả quá nhiều định kiến ​​- khiến chúng ta xa cách với người khác và thường ngăn trở chúng ta ‘trở thành người thân cận” với họ và phục vụ họ bằng tình yêu. Gần gũi với người khác thường có nghĩa là sẵn sàng chấp nhận rủi ro, như rất nhiều bác sĩ và y tá đã dạy chúng ta trong những tháng gần đây. Sẵn sàng đến gần và phục vụ thì vượt xa ý thức trách nhiệm đơn thuần. Chúa Giêsu đã cho chúng ta một ví dụ lớn nhất về điều này khi Ngài rửa chân cho các môn đệ: “Ngài cởi áo choàng, quỳ xuống và làm bẩn tay của mình” (Gioan 13: 1-15).

 

Để được hòa giải, chúng ta cần lắng nghe. Chính Thiên Chúa đã dạy chúng ta điều này bằng cách gửi Con của Người vào trong thế gian. Ngài muốn lắng nghe lời cầu xin của loài người bằng đôi tai của con người: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời. Quả vậy, Thiên Chúa sai Con của Người đến thế gian, không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian, nhờ Con của Người, mà được cứu độ”. (Gioan 3: 16-17). Một tình yêu hòa giải và cứu độ bắt đầu bằng việc lắng nghe. Trong thế giới ngày nay, các thông điệp nhân lên nhưng việc luyện nghe đang bị đánh mất. Tuy nhiên, chỉ bằng cách lắng nghe khiêm tốn và chăm chú, chúng ta mới có thể thực sự được hòa giải. Năm 2020, sự im lặng đã ngự trị nhiều tuần trên đường phố của chúng ta. Một sự im lặng bi thảm và phiền muộn, nhưng đó lại là một sự im lặng đem lại cho chúng ta cơ hội lắng nghe lời cầu xin của những người dễ bị tổn thương, của     những người di cư và của hành tinh bị bệnh nghiêm trọng của chúng ta. Lắng nghe đem lại cho chúng ta một cơ hội để được hòa giải với người hàng xóm của chúng ta, với tất cả những người “bị loại bỏ”, với chính chúng ta và với Thiên Chúa, là Đấng không bao giờ mệt mỏi ban tặng cho chúng ta lòng thương xót của Ngài.

 

Để phát triển, cần phải chia sẻ. Chia sẻ là một yếu tố thiết yếu của cộng đoàn Kitô giáo đầu tiên: “Các tín hữu thời bấy giờ đông đảo, mà chỉ có một lòng một ý. Không một ai coi bất cứ cái gì mình có là của riêng, nhưng đối với họ, mọi sự đều là của chung”. (Công vụ 4:32). Thiên Chúa không muốn tài nguyên của hành tinh chúng ta chỉ có lợi cho một số ít người. Đây không phải là ý muốn của Chúa! Chúng ta phải học cách chia sẻ để cùng nhau phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau. Đại dịch đã nhắc nhở chúng ta rằng tất cả chúng ta đều ở trên cùng một chiếc thuyền. Nhận ra rằng chúng ta có cùng mối quan tâm và nỗi sợ hãi đã cho chúng ta thấy lại một lần nữa rằng không ai có thể được cứu thoát một mình. Để phát triển thực sự, chúng ta phải cùng nhau phát triển, chia sẻ những gì chúng ta có, như cậu bé đã dâng cho Chúa Giê-su năm ổ bánh và hai con cá. Nhưng năm ổ bánh và hai con cá đó đã chứng tỏ đủ cho năm nghìn người (Gioan 6: 1-15)!

 

Chúng ta cần tham gia để làm cho mọi sự thăng tiến. Như Chúa Giêsu đã hiện diện với người phụ nữ Samaria (Gioan 4: 1-30). Chúa đến gần cô, lắng nghe cô, nói với trái tim cô, rồi dẫn cô đến sự thật và khiến cô trở thành người loan báo Tin mừng: “Đến mà xem: có một người đã nói với tôi tất cả những gì tôi đã làm. Ông ấy không phải là Đấng Ki-tô sao? (câu 29). Đôi khi sự thúc đẩy phục vụ người khác ngăn không cho chúng ta nhìn thấy sự giàu có thực sự của họ. Nếu chúng ta thực sự muốn thăng tiến những người mà chúng ta hỗ trợ, chúng ta phải dính líu đến họ và biến họ thành tác nhân cho sự cứu độ của chính họ. Đại dịch đã nhắc nhở chúng ta sự đồng trách nhiệm thì cần thiết như thế nào và chỉ với sự đóng góp của mọi người - ngay cả những nhóm người thường bị đánh giá thấp - chúng ta mới có thể đối mặt với cuộc khủng hoảng này. Chúng ta phải tìm thấy “lòng can đảm để tạo ra những không gian nơi mọi người có thể nhận ra rằng họ được kêu gọi và cho phép những dạng thức mới của lòng hiếu khách, tình huynh đệ và tình đoàn kết” (Bài suy niệm tại Quảng trường Thánh Phê-rô, ngày 27 tháng 3 năm 2020).

 

Hợp tác để xây dựng là cần thiết. Đó là những gì mà Sứ đồ Phao-lô nói với cộng đoàn Cô-rin-tô: “Thưa anh em, nhân danh Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta, tôi khuyên tất cả anh em hãy nhất trí với nhau trong lời ăn tiếng nói, và đừng để có sự chia rẽ giữa anh em, nhưng hãy sống hoà thuận, một lòng một ý với nhau”. (1Cô-rin-tô 1:10). Xây dựng Vương quốc của Thiên Chúa là một nghĩa vụ chung cho tất cả các Kitô hữu, và vì lý do này, chúng ta cần phải học cách hợp tác, chứ không phải chịu thua cơn cám dỗ ghen tị, bất hòa và chia rẽ.

 

Trong bối cảnh hiện tại, điều đó cần được nhắc lại: “Đây không phải là lúc để quy vể chính mình, bởi vì thách thức mà chúng ta đang phải đối mặt phải được mọi người chia sẻ, không phân biệt giữa người này hay người nọ (Thông điệp Urbi et Orbi, 12 tháng 4 năm 2020). Để giữ gìn ngôi nhà chung của chúng ta và làm cho nó phù hợp hơn với kế hoạch ban đầu của Chúa, chúng ta phải cam kết đảm bảo hợp tác quốc tế, đoàn kết toàn cầu và cam kết địa phương, không để một ai bị loại trừ.

Tôi muốn kết thúc bằng một lời cầu nguyện được gợi ý bởi tấm gương của Thánh Giuse vào thời điểm Ngài bị buộc phải chạy trốn đến Ai Cập để cứu trẻ Giêsu.

Lạy Cha, con giao phó cho Thánh Giuse những gì quý giá nhất con đang nắm giữ: trẻ Giêsu và Mẹ của Ngài, xin bảo vệ các ngài khỏi những nguy hiểm và mối đe dọa của kẻ ác.

 

Xin ban cho chúng con cảm nghiệm được sự bảo vệ và giúp đỡ của Ngài. Ngài có thể là người chia sẻ nỗi đau khổ của những người chạy trốn sự thù hận của kẻ mạnh, điều khiển và bảo vệ tất cả anh chị em của chúng con vì chiến tranh, nghèo đói và nghèo túng khiến mà phải rời bỏ nhà cửa và vùng đất của họ để trở thành người tị nạn đến những nơi an toàn hơn.

 

Xin hãy giúp họ, nhờ lời bầu cử của Thánh Giuse, tìm thấy sức mạnh kiên trì, xin ban cho họ sự ủi an trong những nỗi buồn và sự can đảm giữa những thử thách của họ.

Xin hãy ban cho những người chào đón họ một tình yêu dịu dàng của người cha công chính và khôn ngoan này, là người đã yêu mến Chúa Giêsu như một người con đích thực và là người đã nâng đỡ Mẹ Maria bền vững trong mỗi bước đi. Xin Thánh Giuse, là người kiếm cơm bánh bằng đôi tay làm việc của mình, trông nom những người bị lấy đi mọi thứ trong đời và tìm được cho họ một công việc có phẩm giá và sự an bình của một mái nhà.

Chúng con xin điều này nhờ Đức Giêsu Kitô, Con Cha, mà Thánh Giuse đã cứu khi trốn sang Ai Cập và tin tưởng vào sự can thiệp của Đức Trinh Nữ Maria, mà Thánh Giuse yêu thương trong tư cách một phu quân trung thành theo thánh ý Chúa. Amen.

 

Roma, Đền thờ Thánh Gioan Latêranô, ngày 13 tháng 5 năm 2020, Lễ Đức Trinh Nữ Maria Fatima

PHAN-XI-CÔ

 

https://zenit.org/

Phê-rô Phạm Văn Trung, dịch.