Niềm tin phục sinh
trong Cựu Ước
(conggiao.info)
4/19/2014 10:59:05 AM – Niềm tin phục
sinh là kết quả của một suy tư lâu dài. Dù cho niềm tin về sự
phục sinh dường như xuất hiện muộn thời trong Cựu Ước, song người Israël luôn
tin vào sự tồn tại của con người sau cái chết sinh học.
Vì
thế, theo tư tưởng của người Israël, rồi ra ai cũng sẽ
phải đi vào « âm phủ » (shéol). Đây là “nơi tăm
tối” (G 10, 21), nơi con người bị rơi vào quên lãng. « huyệt sâu, chốn tối tăm, vực thẳm, chốn quên lãng », đây là
những hạn từ mà Thánh Vịnh 88 sử dụng để diễn tả âm phủ. Số phận thảm thương
của cư dân nơi này gần giống như không hề tồn tại bởi vì họ chẳng còn khả năng
nào để trở về lại nơi ánh sáng.
Có hai yếu tố dẫn đến niềm tin vào sự phục sinh. Trước hết, người Israël nhìn nhận Giavê là chủ tể của sự sống và sự
chết. Thật vậy, sách Samuel quyển thứ nhất đã nhìn nhận sự toàn năng của
Thiên Chúa: «Đức Chúa là Đấng cầm
quyền sinh tử, đẩy xuống âm phủ rồi lại kéo lên” (1
Sm 2,6). Bản văn này nhắc nhớ
rằng Thiên Chúa mạnh hơn sự chết vì Ngài có thể làm cho kẻ chết được sống.
Mặt khác, vấn đề thưởng phạt công minh đã chất vấn sự công
bình của Thiên Chúa. Sự thưởng phạt của
Thiên Chúa công bình ở chỗ là cho người công chính được hưởng cuộc sống lâu dài
hạnh phúc và phạt những ai không tôn trọng Giao Ước phải chết sớm. Ấy vậy mà trên thực tế thì cái chết chạm đến mọi người. Và
còn hơn thế nữa, người lành thì sống đầy bất hạnh trong khi kẻ dữ thì sống sung
túc giàu sang. Đó là bi kịch sống của ông Gióp (400 năm trước
thời Đức Giêsu Kitô). Vận rủi đến tới tấp, ông Gióp
vẫn trung thành với Chúa. Trong khi đó, nếu Thiên Chúa chúc phúc cho
người công chính bằng cách ban cho họ cuộc sống trường thọ và phú quý thì làm
sao mà ông phải chịu gian nan cơ cực đến như vậy? Vấn
đề nan giải này đã mở ra cánh cửa cho niềm tin vào sự
cứu rỗi ở thế giới bên kia.
Bước cuối cùng đưa đến niềm tin vào sự phục sinh là cuộc
bách hại người Israël vào thời của vua Syrie là Antiochus Épiphane, vào những
năm 166-164 trước Đức Giêsu Kitô. Trong
cuộc chiến này, nhiều người Do Thái đạo đức đã bị sát hại cách dã man. Điều gì chờ đợi những vị tử đạo Israël này? Sách Maccabê
cuốn thứ hai đã đem đến câu trả lời : “Vua vũ trụ sẽ cho chúng tôi sống lại để hưởng sự
sống đời đời bởi lẽ chúng tôi chết vì luật pháp của Ngài”
(2 Mcb 7,9). Các vị tử đạo của dân Israël chết đi
trong niềm tin phục sinh. Các bản văn Cựu Ước được viết sau này đã khẳng
định rõ ràng sự phục sinh của những người đã chết.
Vào
thời Chúa Giêsu, dù rằng niềm tin phục sinh đã được phổ biến rộng rãi nhưng
những người Sađucêô vẫn chưa chấp nhận điều dó.
Daniel Montpetit
(Lm.
Phaolô Nguyễn Minh Chính chuyển
ngữ, WGP.Qui Nhơn 19.04.2014)