Gợi ý mục vụ trong Năm Thánh Lòng Thương Xót
Sống
Năm Thánh Lòng Thương Xót
với
việc Tân Phúc-Âm-hóa Đời sống xã hội
Đề
tài 12. Thiên Chúa hằng thương xót những
người nghèo và những người dễ bị tổn thương trong xã hội
Chúng
ta sắp đi đến kết thúc Năm Thánh Lòng Thương Xót, nhưng lại chỉ mới bắt đầu
thời đại, mà Năm Thánh như một khởi động đà tiến của công cuộc Loan báo Tin
mừng mới, trong đó Hội thánh thường xuyên “chiêm ngắm dung nhan Thiên Chúa là
Cha giàu lòng thương xót được tỏ hiện trọn vẹn nơi Đức Giêsu Kitô”[1] để từ đó
Hội thánh sống, làm chứng cho Lòng Thương Xót của Chúa hầu có thể chạm “đến
trái tim của con người và giúp họ gặp thấy lối đường dẫn về Chúa Cha”[2].
1.
Thiên Chúa đoái thương nhìn đến những con người dễ bị tổn thương nhất
Đức
Thánh Cha Phanxicô nhắc nhở chúng ta trong Ngày Thế giới Truyền giáo 23 tháng
10 vừa qua rằng:
Hội
thánh “được trao cho nhiệm vụ công bố Lòng Thương Xót của Thiên Chúa với một
trái tim đang bồi hồi vì Tin Mừng”[3] và để công bố Lòng Thương Xót của Thiên
Chúa tới mọi hang cùng ngõ hẻm của thế giới, và để đem Lòng Thương Xót ấy đến
với hết thảy mọi người, bất kể là già hay trẻ.
Khi
Lòng Thương Xót chạm đến một người, nó đem lại niềm vui mừng khôn tả nơi tâm
hồn của Chúa Cha; bởi vì ngay từ lúc khởi đầu, Thiên Chúa Cha đã đoái thương
nhìn đến những con người dễ bị tổn thương nhất, bởi vì sự vĩ đại và uy quyền
của Ngài được tỏ lộ chính xác bằng việc đồng cảm với những người trẻ, những
người chịu thiệt thòi cũng như những người bị áp bức (Đnl 4,31; Tv 86,15; Tv 103, 8; Tv 111, 4). Ngài là Đấng nhân lành, luôn
luôn quan tâm chăm sóc và là một Thiên Chúa trung tín – Đấng luôn luôn gần gũi
với những kẻ thiếu thốn, đặc biệt là những người nghèo khổ; Ngài đã cụ thể hóa
tình yêu ấy nơi thực tế của con người cũng giống như một người cha người mẹ làm
đối với con cái của mình (Gr 31, 20)”[4].
2. Hội thánh truyền giáo là hình ảnh của Dung mạo Lòng
Thương Xót
Đức
Thánh Cha Phanxicô gợi ý: Hãy cởi mở tâm hồn đối với những anh chị em sống bên
lề cuộc đời, biết cảm thương, mang lại ủi an, liên đới và quan tâm đến những
người đang sống trong những tình trạng bấp bênh, đau khổ trong thế giới ngày
nay. Đàng khác, Đức Thánh Cha nhấn mạnh về sứ mạng của Chúa Giêsu là: mang lại
an ủi cho người nghèo, trả lại phẩm giá cho người bị tước mất, nhất là các trẻ
em không được trợ giúp cần thiết để thoát khỏi cảnh nghèo. Ngài trích lời của
thánh Gioan Thánh Giá: “Vào cuối đời, chúng ta sẽ bị phán xét về đức bác ái”. Chúng
ta hãy khám phá lại những công việc của Lòng Thương Xót đối với thân xác: cho
kẻ đói ăn, cho kẻ khát uống, cho kẻ rách rưới ăn mặc, cho khách đỗ nhà, viếng
kẻ liệt cùng kẻ tù rạc, chôn xác kẻ chết, chuộc kẻ làm tôi. Và chúng ta cũng
đừng quên những công việc của Lòng Thương Xót đối với linh hồn: lấy lời lành mà
khuyên người, dạy dỗ kẻ mê muội, an ủi kẻ âu lo, răn bảo kẻ có tội, tha kẻ dể
ta, nhịn kẻ mất lòng ta, cầu cho kẻ sống và kẻ chết. Những gì chúng ta làm cho
một trong những anh em bé mọn đây là làm cho Chúa (x. Mt 25,31-45). Và ”Ai
thực thi Lòng Thương Xót thì hãy thực thi việc ấy cách vui vẻ” (Rm 12,8).[5]
Đức
Thánh Cha cũng nêu cao sự hấp dẫn của một “dung mạo” lòng thương xót nơi Hội
thánh: “Hội thánh có thể được định nghĩa là một “người mẹ” đối với những ai một
ngày nào đó sẽ tuyên xưng cùng một niềm tin vào Đức Giêsu Kitô. Chính vì thế,
tôi hy vọng rằng dân thánh của Thiên Chúa sẽ tiếp tục thi hành sứ vụ của Lòng
Thương Xót để giúp những ai chưa nhận biết Chúa có thể gặp gỡ và yêu mến Ngài
[…] Khi đi qua khắp các ngả đường
trên thế giới, các môn đệ Chúa Giêsu cần phải có một tình yêu không giới hạn
như tình yêu mà chính Thiên Chúa đã dành cho hết thảy mọi người. Chúng ta loan
báo những quà tặng đẹp nhất và vĩ đại nhất mà Thiên Chúa đã ban tặng cho chúng
ta: chính mạng sống và tình yêu vô bờ bến của Ngài”.[6]
3. Đi
ra vùng ngoại vi
Công
cuộc loan báo Tin mừng của Hội
thánh tỏ lộ dung mạo của Lòng Thương Xót của Chúa không chỉ đến với từng cá
nhân dễ bị tổn thương, nhưng còn hợp tác với xã hội dân sự thông qua những
chính sách, dự án, chương trình trợ giúp người nghèo, người dễ bị tổn thương.
Theo
số liệu của Ngân hàng Thế giới, tỉ lệ người nghèo tại Việt Nam đã giảm từ 44%
năm 1990 xuống dưới 20% năm 2012. Số lượng người nghèo theo chuẩn mực khách
quan có thể giảm, nhưng số lượng những “người nghèo” theo nghĩa “dễ bị tổn
thương” hay bị gạt ra bên lề xã hội lại có thể tăng. Trong đó, ngoài người
nghèo, phụ nữ, trẻ em, người già, khuyết tật, người nghèo nông thôn, và ven đô
dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu, do “nhân tai” là thành phần đáng lưu tâm
hơn trong thời đại ngày nay. Họ chịu ảnh hưởng nặng nề và dễ dàng khi thiên
tai… Vì thế, theo lời kêu gọi của Đức Thánh Cha, dân thánh đang trong “vùng
tiện nghi”, phải “đi ra” lên đường đến “vùng biên” nơi cần ánh sáng Tin mừng để
chia sẻ, đặc biệt là đến với vùng bị tổn thương, khốn khổ vì “nhân tai” cộng
với “thiên tai”. Đối với dân thánh Việt Nam, lòng không thể không quặn thắt,
ruột không thể không mềm ra, vết thương do thảm họa môi trường chưa hết nhức
nhối, nay lại đứng trước thảm cảnh tan hoang sau cơn lũ nhấn chìm miền Trung
vừa qua: hàng nghìn ngôi nhà chìm trong dòng nước lũ, những con đường đồng
ruộng hóa thành sông.
Câu
hỏi chia sẻ và thảo luận
1. Anh chị hãy kể lại một vài chứng từ
truyền giáo qua Lòng thương xót hiện diện xung quanh mình hoặc ngay trong cộng
đoàn mình với những người nghèo.
2. Trong vùng miền của anh chị đang sống,
ai là những người nghèo, những người dễ bị tổn thương nhất?
3. Anh chị hãy chia
sẻ chứng từ của người môn đệ nghèo với anh em nghèo của mình?
–––––––––––––––––––––
[1]
HĐGMVN, Thư gửi Cộng Đồng Dân Chúa 17-09-2015, 2.
[2]
ĐGH PHANXICÔ, Tông sắc Misericordiae Vultus (Dung mạo Lòng Thương Xót), 12.
[3]
Ibid.
[4]
ĐGH PHANXICÔ, Sứ điệp nhân Ngày Thế Giới Truyền giáo 2016, Vatican 15/5/2016.
[5]
x. ĐGH PHANXICÔ, Tông sắc Misericordiae Vultus, ss. 15-16.
[6]
ĐGH PHANXICÔ, Sứ điệp nhân Ngày Thế Giới Truyền giáo 2016.
Văn Phòng HĐGMVN