Thánh Phan-xi-ca thành Rô-ma

Ngày 9 tháng 3

Thánh Phan-xi-ca thành Rô-ma sinh vào khoảng năn 1384 tại kinh thành muôn thuở. Vì là người Ý, nên Thánh Nữ có tên theo tiếng Ý là Francesca Romana. Cha mẹ của Thánh Nữ là ông bà Bussa de' Buxis de' Leoni, thuộc hàng quý tộc, sở hữu nhiều ruộng vườn, và là những thương gia.

Ngay từ hồi còn nhỏ tuổi, Phan-xi-ca đã bị cuốn hút rất nhiều bởi đời sống Dòng Tu. Cô thường bày ra các trò chơi và đóng vai các Nữ Tử Đạo. Thế nhưng, khi lên 12 tuổi, theo lệnh của cha mẹ, Phan-xi-ca đã lập gia đình với Lorenzo de' Ponziani. Trong 40 năm sống bậc hôn nhân, bà Phan-xi-ca đã trở thành mẹ của sáu người con.

Phan-xi-ca và người em dâu của bà tên là Vannozza đã dấn thân trong việc phục vụ các bệnh nhân. Hai bà thường xuyên đến viếng các Đại Thánh Đường trong thành phố, và khát khao muốn biến ngôi nhà riêng của mình thành một ngôi nhà dành cho những người sống đời khổ hạnh theo gương Thánh Paula Romana của Ki-tô giáo thời đầu. Hai người chồng của hai người phụ nữ này đều là những người rất hiểu biết, họ đã bảo vệ các bà trước những thái độ thù nghịch của gia đình và của dân chúng trong thành phố, vì một người phụ nữ đạo hạnh thì không thích hợp lắm với cách nghĩ của dân Rô-ma thời đó: Giáo hội ở trong tình trạng đáng thương hại, vì đó là thời gian ly giáo với hai, và có lúc lên tới ba Giáo hoàng; Rô-ma bị tàn phá, chiên cừu được đưa vào nhốt trong Đền Thờ Thánh Phê-rô, sói dữ tung hoành khắp thành phố, bệnh dịch phát tán khắp nơi v.v…

Mặc dù là một người vợ, một người nội trợ, một người mẹ của sáu đứa con, nhưng bà Phan-xi-ca vẫn dành nhiều thì giờ trong ngày để cầu nguyện, để phục vụ những người nghèo và các bệnh nhân. Bởi thế, mỗi ngày bà Phan-xi-ca chỉ có thể có được khoảng 2 tiếng đồng hồ để ngủ.

Vào năm 1417, bà đã biến một phần khu dinh thự của gia đình bà thành một bệnh viện, và bà đã sử dụng bệnh viện này để chăm sóc cho các bệnh nhân bị mắc dịch hạch. Nhờ sự hy sinh chăm sóc của bà, nhiều bệnh nhân, đa số là nữ giới, đều đã được chữa lành. Theo tương truyền, ngay khi còn sinh thời, bà đã thực hiện khá nhiều phép lạ chữa lành bệnh tật.

Vào năm 1425, bà Phan-xi-ca đã thành lập die Compania delle Oblate del Monastero Olivetano di S. Maria Nuova, tức Cộng Đoàn các Nữ Hiến Sinh, và sau này trở thành Dòng Olivetan S. Maria Nuova, lấy Tu Luật Thánh Biển Đức làm kim chỉ nam. Vào năm 1433, các thành viên của Dòng này đã tập trung lại với nhau để cùng chung sống trong một khu nhà do chính bà Phan-xi-ca bỏ tiền ra mua. Ngôi nhà này hiện vẫn đang còn tồn tại và tọa lạc ngay trước khu vực trước cổng của thành phố Rô-ma, và có tên là de' Specchi. Ban đầu, các thành viên của Dòng này chỉ hoạt động trong lãnh vực chăm sóc các bệnh nhân và người nghèo, nhưng sau đó khuếch trương sang cả lãnh vực Caritas. Ngay trong năm 1433, Dòng Tu này đã được Đức Thánh Cha phê chuẩn.

Vào năm 1436, chồng của bà Phan-xi-ca qua đời. Sau khi chồng qua đời được một thời gian ngắn, bà đã bán tất cả mọi tài sản trong nhà đi, và trở thành một Nữ Tu. Sau đó không lâu, bà được bầu làm Bề Trên Tổng Quyền của Dòng do chính bà lập ra, đó là Dòng Olivetan

Bà Phan-xi-can có thiên bẩm về thần bí: Những thị kiến của bà do Cha Giovanni Mattiotti – tức Cha giải tội của bà - tập hợp, chứa đựng nhiều yếu tố có tính giáo dục và đặc biệt là đứng trong mối liên hệ với các Đại Lễ trong năm Phụng Vụ. Bà thường xuyên bị hành hạ bởi những thị kiến về ma quỷ. Những thị kiến ấy đã làm cho Bà luôn phải rùng mình trong suốt cuộc sống. Tuy nhiên, vào những năm cuối đời của mình, bà lại thường xuyên được nhìn thấy một Thiên Thần đứng bên cạnh mình, mà ánh sáng thánh thiện toát ra từ vị Thiên Thần này đã có thể giúp bà đọc sách và viết lách vào mỗi đêm.

Bà Phan-xi-ca qua đời vào ngày mồng 09 tháng 03 năm 1440 trong Dòng của mình tại Rô-ma. Thi hài của bà được an táng trong Thánh Đường Santa Maria Nuova tại Rô-ma. Sau này, khi bà Phan-xi-ca được phong Thánh, ngôi Thánh Đường đó đã được đổi tên theo tên của Thánh Nữ.

Thánh Phan-xi-cô Salesiô đã mô tả Thánh Phan-xi-ca thành Rô-ma là một trong những vị Đại Thánh.

Ngay trong năm 1440, tức năm bà Phan-xi-ca qua đời, người ta đã tiến hành vụ án phong Thánh cho bà. Tuy nhiên, cả ba lần tiến hành vào các năm 1440, 1443 và 1451, vụ án phong thánh này vẫn không thành. Sau cùng, vào ngày 29 tháng 05 năm 1608, Đức Thánh Cha Phao-lô V đã tôn phong bà Phan-xi-ca – Nữ Sáng Lập Viên Dòng Olivetan - lên bậc Hiển Thánh. Và vào năm 1925, Đức Pi-ô XI đã đặt Thánh Phan-xi-ca làm Nữ Bổn Mạng của các tài xế xe hơi.

Giáo hội Công giáo mừng kính Thánh Phan-xi-ca thành Rô-ma vào ngày mồng 09 tháng 03 với bậc Lễ nhớ tự do, tức Lễ bậc IV.

 

Lm Đa-minh Thiệu O.Cist

 


Hạnh Các Thánh