Chúa Nhật XXI Thường Niên
C
Dự Tiệc Trong Nước Thiên
Chúa
Lc 13:22-30: 22 Ngài rảo khắp các thành các làng, mà
giảng dạy và tiếp tục hành trình đi Yêrusalem. 23 Có người nói với Ngài:
"Thưa Ngài, ít người được cứu thôi phải không?" Ngài nói cùng họ: 24
"Hãy chiến đấu để qua cửa hẹp mà vào, vì Ta bảo các ngươi: Có lắm kẻ sẽ
tìm cách vào, nhưng không thể được."
25 Một khi gia chủ dậy khóa cửa rồi, và các ngươi bắt đầu
đứng ngoài gõ cửa, mà rằng: "Thưa Ngài, xin mở cửa cho chúng tôi!";
đáp lại, Ngài sẽ bảo các ngươi: "Ta không biết các ngươi từ đâu đến".
26 Bấy giờ các ngươi lên tiếng nói: "Chúng tôi đã ăn đã uống trước mặt
Ngài, và Ngài đã giảng dậy nơi phố xá của chúng tôi". 27 Nhưng Ngài sẽ bảo
các ngươi rằng: "Ta không biết các ngươi tự đâu đến; Hãy kéo đi xa Ta, hết
thảy phường tàn ác".
28 "Ở đó sẽ có khóc lóc và nghiến răng, khi các ngươi
thấy Abraham, Ysaac và Yacob cùng các tiên tri hết thảy trong Nước Thiên Chúa,
còn các ngươi thì bị đuổi ra bên ngoài. 29 Và người ta sẽ từ phương Ðông phương
Tây, từ phương Bắc phương
30 "Và này có những người cuối hết sẽ nên đầu hết, và
có những kẻ đầu hết sẽ nên cuối hết".
Đoạn nầy ở vị trí khởi
đầu giai đoạn hai của hành trình lên Giêrsalem (x. 9:51). Chủ đề của đoạn được
đưa vào bởi câu hỏi: “Thưa Thầy, ít người được cứu thôi phải không?” (13:23). Câu
trả lời của Chúa Giêsu là những lời khuyến cáo (13:24-30), chia thành 3 đoạn nhỏ:
- Mệnh lệnh “Hãy vào cửa hẹp” (13:24); - Khuyến dụ bằng hình ảnh dụ ngôn
(13:25-27); - Kẻ đứng ngoài và người bên trong cửa; và kết luận (13:28-30).
Chúa Giêsu tiếp tục hành
trình lên Giêrusalem (c. 22), dù biết cái chết đang chờ đợi Người tại đó (13:33).
Người trả lời cách chắc chắn những câu hỏi đặt ra cho Người. Người không ngần
ngại đòi hỏi họ và nói sự thật về sự cứu độ. Luca dùng hình ảnh ẩn dụ “cửa” để
bàn về đề tài nầy. Để trả lời câu hỏi về số người được cứu độ (c. 23), Chúa Giêsu
ra lệnh chiến đấu vào cửa hẹp, và cho lời giải thích (c. 24). Sẽ tới lúc chủ nhà
đóng cửa lúc ấy mọi sự sẽ được quyết định cách dứt khoát và không thay đổi được
nữa (cc. 25-27). Người đứng ngoài cửa sẽ bị loại bỏ (c. 28a); người bên trong cửa
sẽ dự tiệc Nước Trời (cc. 28-30). Cố sức vào “cửa hẹp”, nhưng đừng để quá muộn!.
Đi lên Giêrusalem, Chúa
Giêsu tiếp tục giảng dạy (c. 22). Bài giảng đầu tiên nói về sự chiến đấu để vào
Nước Trời (cc. 23-30). Người nào đó đặt ra câu hỏi về số người được cứu độ (c.
23). Ông quan tâm về số lượng “ít người được cứu độ”. Khi trả lời cho ông, Chúa
Giêsu, Đấng Cứu Độ (2:11), đồng ý với mối lo ngại nầy của người ấy là “nhiều người”
không vào được (c. 24b). Ít người được cứu độ và nhiều người hư mất. Chính vì
nguy cơ rất lớn nầy mà Người ra lệnh phải chiến đấu để vào (c. 24a), và vào trước
khi cửa đóng (c. 25).
Luca mời gọi “chiến đấu”,
agōn, (c. 24a), từ vựng riêng của
Luca (x. Mt 7:13). Mệnh lệnh nầy ở thì hiện tại có tính cách kéo dài. “Chiến đấu”,
như trong một cuộc thi đấu, là đòi hỏi cố gắng lớn để có thể dành phần thưởng (x
1 Co 9:25). Chiến đấu phải hao tốn sức lực (x.
Khuyến dụ tiếp theo được
trình bày dưới hình thức cuộc đối thoại (13:25-27): - Cửa đóng. Lời cầu xin (c.
25a) - Trả lời (c. 25b); - Lời giải bày (c. 26) - Trả lời (c. 27). Sau mệnh lệnh,
Chúa Giêsu khuyến dụ phải vào cửa hẹp ấy đúng lúc, nghĩa là trước khi chủ nhà đóng
cửa (c. 25). Thời gian gắng sức vào cửa hẹp có giới hạn, tuy không xác định là
lúc nào. Cửa ấy sẽ đóng lại cách dứt khoát do chủ nhà quyết định. Ai không vào
trước thời gian ấy là quá muộn, và tình cảnh họ sẽ thảm khốc. Trong lời đối thoại
thứ nhất (c. 25), Luca cho thấy không có một liên hệ hiểu biết nào giữa chủ nhà
và những người đứng ngoài.
Trong lời đối thoại thứ
hai (cc. 26-27), những người đứng ngoài nhắc cho chủ nhà nhớ một vài liên hệ: “ăn
và uống trước mặt”, thấy “Người giảng dạy nơi phố xá chúng tôi”. Họ muốn chủ nhà
nhận ra họ trong tương quan hổ tương. Nhưng đây chỉ là những liên hệ bề ngoài.
Lần nữa Người tuyên bố thẳng thắn là “không biết họ từ đâu đến”; nghĩa là không
biết họ bởi nguồn sống nào. Lời khẳng định tiếp theo “những người làm điều bất
chính” chứng tỏ họ đã không sống theo lời của Người. Và “Hãy đi xa Tôi” gợi lên
sự phán xét cuối cùng. Vậy, vào cửa hẹp và vào đúng thời liên hệ mật thiết với
nhau. Không thể trì hoãn, mà phải gắng vào ngay bây giờ. Đó là sống làm sao để được
chủ nhà nhận biết mình là ai.
Hai cảnh tương phản: người
bên ngoài và bên trong cửa (cc. 28-30). Tình cảnh sau cùng của những người nầy
tương tự như trường hợp của người giàu có và Lazarô (x. 16:23). Những người bên
ngoài cửa: thụ động “ngồi đó” ở cửa, thất vọng “khóc lóc”, và nổi giận “nghiến
răng” (c. 28a; Cv 7:54). Cụm từ “khóc lóc và nghiến răng”, diễn tả sự nổi loạn
vì không được chấp nhận, được dùng nhiều trong Matthêô hơn là Luca (Mt 8:12;
13:42.50; 22:13; 24:51; 25:30). Đối lại với họ, là những người dự phần bàn tiệc
Nước Trời (cc. 28b-29). Các tổ phụ của
Hành trình lên Giêrusalem
sẽ chấm dứt bằng cái chết được thực hiện trên thánh giá. Chúa Giêsu phải chiến đấu
để hoàn tất sứ mạng nầy. Môn đệ của Chúa Giêsu cũng phải chiến đấu qua cửa hẹp,
nghĩa là đi vào trong cuộc đời và lời của Người. Vì chỉ ngang qua Người mới có
thể vào Nước Trời
(x. Gio 10:7.9; 14:6).
Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến