CON ÐƯỜNG GIẢI THOÁT
(Lc 9:11b-17)
|
Vấn đề nghèo đói muôn đời vẫn ám ảnh nhân loại. Hiện nay, tình trạng nghèo khổ còn gắn liền
với bất công và bất an toàn cầu. Bởi
vậy, trong cuộc họp Thượng Đỉnh từ ngày 06.đến
08.6.2007 tại Heiligendamm, vùng biển đông của Đức quốc, các nước G-8 (gồm Đức, Pháp, Anh, Ý,
Nhật Bản, Mỹ, Canada và Nga) đã đặt
nặng vấn đề phát triển và tiêu diệt nạn nghèo đói, nhất là tại các nước Phi
Châu. Người
nghèo cũng là mối quan tâm hàng đầu của Chúa Giêsu và các môn đệ. Họ quan trọng đến nỗi Chúa nhấn mạnh : “Tin
Mừng được rao giảng cho người nghèo.” (Mt 11:5) Không giải quyết được vấn đề nghèo đói, thế
giới không thể có hòa bình và tự do đích thực.
Nhưng vấn đề lớn lao đó không thể chỉ giải quyết nhờ các giải pháp chính
trị và kinh tế thuần túy. Cần đến một
giải pháp toàn bộ mới mong giải thoát và nâng con người khỏi nỗi khốn cùng của
kiếp nghèo hôm nay. Con người chỉ thực
sự làm người khi vươn tới chiều kích Nước Thiên Chúa. CHIỀU KÍCH NƯỚC THIÊN CHÚA Trước
khi làm phép lạ hóa bánh nuôi đám đông, Ðức Giêsu đã nuôi họ bằng Lời Chúa :
“Người nói với quần chúng về Nước Thiên Chúa,” (Lc 9:11b) vì “người ta
sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán
ra." (Mt 4:4) Lời Chúa xoay quanh “sự công chính, bình an và hoan lạc
trong Thánh Thần.” (Rm 14:17) Ðó là chiều kích của Nước Thiên Chúa. Chiều kích này vượt qua biên giới trần thế và
đi sâu vào nội tâm. Chủ yếu là phải công
chính như Cha trên trời (x. Lc 6:36). Ðó
là một chiều kích siêu việt, nhưng không siêu thực. Chiều kích ấy trở thành một đòi hỏi khẩn
thiết cho bất kỳ kế hoạch cứu đói giảm nghèo nào. Ðể
có thể nhìn thấy chiều kích đó, người môn đệ Chúa Kitô phải nhận ra trách nhiệm
của mình đối với đám đông. Ðó là lý do
tại sao trong phép lạ hóa bánh hôm nay Ðức Giêsu đã truyền các môn đệ phải đích
thân đảm trách việc phục vụ quần chúng : "Chính anh em hãy cho họ ăn." (Lc
9:13) Mặc dù đã nghe báo cáo
đầy đủ tình hình quần chúng và khả năng hiện tại của các tông đồ, Đức Giê-su
vẫn tin tưởng “cầm lấy năm cái bánh và hai con cá, ngước mắt lên trời, dâng lời
chúc tụng, bẻ ra và trao cho môn đệ để các ông dọn ra cho đám đông.” (Lc 9:16) Người nhận thức đó là những ân huệ Thiên
Chúa. Ðức Kitô “cầm lấy,” “ngước
mắt lên trời,” “chúc tụng” và “bẻ ra.”
Ðó là những dấu chỉ một lương
thực khác Chúa Giêsu sẽ làm trong tối Thứ Năm Tuần Thánh. Mỗi cử chỉ đều lặp lại trong đêm lập bí tích Thánh Thể. Như thế, trong phép lạ hóa bánh, Chúa muốn
hướng người ta tới một chiều kích siêu việt là chính Mình và Máu Chúa, lương
thực cần thiết cho sự sống vĩnh cửu. Như
Ðức Giêsu cầm lấy bánh, chúng ta cũng có thể đang nắm chắc những thực tại cuộc
sống trong bàn tay. Thế rồi, cùng với
linh mục dâng của lễ trên bàn thờ, chúng ta dâng những thực tại đó lên Thiên
Chúa. Khi được Thiên Chúa đón nhận, tất
cả sẽ mang chiều kích toàn vẹn theo hướng của Người. THÁNH THỂ : TÌNH YÊU GIẢI THOÁT Tấm bánh từ cuộc đời
chúng ta chỉ trở nên thân mình Chúa Kitô, khi được trao cho anh em. Chúng ta hãy dành chút thời giờ nhìn Ðức Kitô
đang bẻ bánh – Mình Chúa – và ban cho ta.
Tấm bánh – Mình Chúa – truyền từ tay này sang tay kia. Tấm bánh được phân phát, chia sẻ, nhân lên
gấp bội. Thiên Chúa như bị tổn thương
khi được trao vào tay con người. Chúa Giêsu dấn
thân. Người chấp nhận chết đi cho anh em
mình được sống : chết vì tình yêu …
vì tình yêu giải thoát ... Người
đã hiến mình. Từ đó, mọi người có thể
nhận được sự sống nơi Người. Ðó là trung
tâm của mầu nhiệm vượt qua. Khi đón nhận
Mình Chúa Kitô, chúng ta trở nên một với Người.
Con người đang hiện diện trong tấm bánh trên bàn thờ cùng với Ðức
Kitô. Ðó là động lực thúc đẩy ta dấn
thân. Cũng như Chúa, cuộc sống chúng ta
chỉ đạt tới chiều kích viên mãn, nếu chấp nhận cho tha nhân chiếm hữu hay làm
một « tấm bánh bẻ ra cho mọi người. »
Làm sao có thể hy sinh
như thế, nếu không kết hiệp thực sự với Chúa Giêsu Thánh Thể ? ÐGH Gioan Phaolô II tâm sự : “Thời gian
ở lại với Chúa thật là vui thú, được nghiêng
mình vào lòng Người như môn đệ yêu dấu (x. Ga 13 :25) và cảm nhận
tình yêu vô hạn trong trái tim Người.
Nếu trong thời đại này, điểm nổi bật nhất của Kitô hữu là ‘nghệ thuật
cầu nguyện,’ từ tình yêu chân thành làm sao chúng ta không cảm thấy một nhu cầu
canh tân để ở lại lâu giờ với Chúa Kitô đang hiện diện trong Bí Tích Cực Thánh
này ? Anh chị em quý yêu, tôi rất thường có kinh nghiệm nầy và tôi đã múc lấy
từ đó sức mạnh, niềm an ủi và sự nâng đỡ.”[i] Nơi Thánh Thể, Ðức Giêsu đích thực ngự giữa
chúng ta, như xưa Người hiện diện giữa các môn đệ tiên khởi. Người hiện diện vì yêu chúng ta và muốn chúng
ta hiệp nhất với Người trong tình yêu, để tha thứ tội lỗi chúng ta và để cuộc
sống mới của chúng ta thăng tiến trong Người.
“Bởi đấy, Giáo hội liên lỉ hướng về Chúa đang hiện hiện trong Bí Tích
trên Bàn thờ, nơi Giáo hội thấy Người tỏ bày trọn vẹn tình yêu vô biên,”[ii] để “Giáo hội múc lấy sự sống từ Chúa Kitô
Thánh Thể. Giáo hội được Chúa nuôi dưỡng
và soi sáng.”[iii] Phải, trong Thánh Thể, mỗi người chúng ta
được cải biến nên hình ảnh Ðức Kitô rõ nét hơn, để trong gia đình, xóm giềng,
công sở và cộng đoàn, chúng ta có thể chiếu tỏa Chân Lý và Tin Mừng Sự Sống,
Tình Yêu và Hy Vọng cho mọi người. Qua
chúng ta, chắc chắn Chúa Kitô đến cứu chữa
và tác thánh, hiệp nhất và kiện cường tất cả những ai đang sống sát
chúng ta. Trong Thánh Thể, chúng ta càng
trở nên Thân Thể Ðức Kitô tức Giáo Hội Người, một Giáo hội được sai đi làm Ánh
sáng muôn dân, Cột trụ chống đỡ Chân lý và Ánh sáng chiếu soi niềm Hy vọng cho
trần gian. Trên đường trần thế,
nếu không tham dự bữa tiệc của Chúa, làm sao người Kitô hữu có thể nuôi dưỡng
đức tin, chữa lành thương tích, và trung tín đến cùng ? Chỉ có Mình Máu Chúa mới
đẩy con người tới mức công chính như Thiên Chúa. Nếu không có lương thực thiên thần, chúng ta
sẽ không thể tồn tại và tiến bước trên trần gian. Thực
tế, ngày nay có nhiều người khinh thường trước lời mời tham dự bàn tiệc thánh
của Chúa. Giáo hội lo ngại trước tình
trạng giáo dân không tham dự thánh lễ nữa, nhất là tại Âu châu. Thực ra, mỗi lần dâng thánh lễ, chúng ta hiểu
biết kỳ công Ðức Giêsu thực hiện “cho chúng ta và đám đông” được cứu độ. Ngày lễ Mình Máu Thánh Chúa kêu gọi chúng ta
canh tân đức tin. Càng nỗ lực canh tân,
chúng ta càng có khả năng đem Tin Mừng đến cho người nghèo. Ðó không phải chỉ là nỗ lực cá nhân nhưng cả
cộng đoàn. |
CHIỀU KÍCH XÃ HỘI TRONG THÁNH THỂ Như thế, ngoài chiều
kích thiêng liêng, Thánh Thể còn có tầm ảnh hưởng xã hội. Thực vậy, “trong mỗi Thánh lễ, Chúa mời gọi
chúng ta hãy theo sát lý tưởng hiệp thông mà Công vụ Tông Ðồ mô tả như mô hình
Giáo hội trong mọi thời đại. Ðó là Giáo hội quy tụ xung quanh các Tông đồ,
được Lời Thiên Chúa mời gọi, có thể chia sẻ cả của cải thiêng liêng lẫn vật
chất (x. Cv 2:42-47).”[iv] Hơn nữa, “không những Thánh Thể là một hình
thức diễn tả đời sống hiệp thông trong Giáo hội, nhưng còn là một kế hoạch xây
dựng tình liên đới cho toàn thể nhân loại.
Trong khi cử hành Thánh Lễ, Giáo hội không ngừng canh tân ý thức mình
không những là một “dấu chỉ và khí cụ” giúp cho sự hiệp thông thân mật với
Thiên Chúa, mà còn cho sự hiệp nhất toàn
thể nhân loại. Khi tham dự thánh lễ,
Kitô hữu tìm cách trở nên người cổ động tình hiệp thông, hòa bình và mối liên
đới trong mỗi hoàn cảnh. Hơn bao giờ, thế giới đầy nhiễu nhương hôm
nay, bắt đầu kỷ nguyên mới với bóng ma
khủng bố và chiến tranh bi thương, đang đòi hỏi Kitô hữu học hỏi về hòa bình từ
một ngôi trường vĩ đại là mầu nhiệm Thánh Thể.
Dù đang nắm trách nhiệm gì trong đời sống xã hội, văn hóa và chính trị, họ
đều được đào tạo nên những người cổ động công cuộc đối thoại và hiệp thông từ
ngôi trường đó.”[v] Qui tụ và hiệp nhất
Giáo hội vẫn còn là bổn phận căn bản và hàng đầu của các môn đệ Chúa Kitô, hôm
nay cũng như hôm qua. Chú ý tới những
người yếu đuối và nghèo khổ nhất phải là ưu tiên số một. Những người này phải nằm ở trung tâm cộng
đoàn, chứ không bị những người khỏe mạnh đẩy ra ngoài lề Giáo hội. Làm sao một cộng đoàn có thể là Giáo hội Chúa
Kitô, khi những phần tử chỉ biết tiêu xài và sống cho mình, mà không quan tâm
đến những người nghèo của Thiên Chúa ? Người nghèo gồm đủ mọi
thành phần hỗn tạp, lạc lõng, rải rác, và vô định hướng. Ðức Giêsu muốn biến họ
thành những khách được mời tham dự một đại hội.
Từ một “đoàn chiên không có người chăn dắt,” Người muốn làm thành một
cộng đoàn tương tự dân Chúa trong sa mạc sống với manna. Người còn muốn qui tụ họ thành một Giáo hội
phục vụ và loan báo Tin Mừng, một cuộc hiệp thông vào tiệc cưới Con Chiên thời
cánh chung, khi nhân loại vui vẻ quây quần trong bàn tiệc Nước Thiên Chúa. Giáo
hội không phải là một tập thể vô tổ chức.
Khi muốn nuôi sống muôn dân, Chúa qui tụ các môn đệ và truyền cho họ làm
việc có tổ chức : «Anh em hãy bảo
họ ngồi thành từng nhóm khoảng năm mươi người một.» (Lc 9 :14) Chúa sai các ông phân phát lương thực cho
dân chúng. Các môn đệ đúng là những đầy
tớ phục vụ dân Chúa. Khi làm bánh hóa
nhiều, Chúa như sai từng tín hữu đi phục vụ, chứ không phải tìm cách hưởng
thụ. Ðôi khi họ bị thử thách vì thiếu
phương tiện chu toàn những trách nhiệm nặng nề.
Nhưng, càng có tổ chức, càng dễ vượt qua những khó khăn trong công cuộc
phục vụ. Làm
việc bác ái cũng thế. Nếu không có tổ
chức, không thể đi xa được. Không phải
bất cứ ai thiếu thốn về vật chất đều có thể gộp
thành một nhóm với nhãn hiệu «người nghèo» để được trợ cấp như
nhau. Nói khác, không nên phát chẩn hoàn
toàn cho hết mọi người. Làm thế, công
cuộc bác ái sẽ phí phạm rất nhiều. Nên
nhớ, khi bữa ăn sắp kết thúc, Chúa truyền các môn đệ đi lượm những vụn bánh vung vãi khắp nơi (x. Lc 9 :17). Kết quả được mười hai thúng đầy, để có thể để
bắt đầu một công cuộc khác. Việc bác ái
cũng tương tự. Cần thu vén khéo léo, mới
có thể cứu nhiều người. Như
các tông đồ tổ chức quần chúng theo lệnh Chúa , chúng ta cần phân hạng người
nghèo. Có những người nghèo cần được
giúp đỡ hoàn toàn. Nhưng cũng có những
người nghèo vẫn còn khả năng sản xuất.
Chỉ cần được cấp vốn, họ có thể tự nuôi mình và giúp đỡ người khác. Thực tế, người nghèo có thể nâng đỡ người
nghèo. Cần khuyến khích họ dùng «số vốn»
đã nhận đầu tư vào việc mưu ích cho mình và tha nhân.
Ðể
có thể vực dậy cả một dân tộc đang chìm đắm trong cảnh túng cực về mọi mặt, cần
thành lập một quỹ tín dụng bác ái cho
người nghèo. Ðây là công cuộc bác ái
thực sự, vì làm cho con người lớn lên trong sự tự tin và tin tưởng lẫn
nhau. Từ đó, tinh thần trách nhiệm liên
đới nảy sinh. Công cuộc bác ái phải nhằm
nâng cao cả thể chất lẫn tinh thần mới thực sự là bác ái. Thực thế, sau mỗi lần Chúa chữa bệnh hay làm
phép lạ hóa bánh hay hóa cá, dân chúng đều tôn vinh Thiên Chúa và nhận ra quyền
năng lớn lao nơi Ðức Giêsu. Họ vang lời
ca tụng Chúa, vì không phải chỉ được thỏa mãn nhu cầu vật chất, nhưng còn được
hoàn toàn giải thoát về tinh thần nữa. Chỉ
có bác ái toàn vẹn mới làm thay đổi cuộc sống và hướng con người lên tới
Chúa. Ngày
xưa, khi làm phép lạ hóa bánh, không những Chúa nhằm nuôi dân chúng, nhưng còn
đón tiếp, chữa lành và nói cho họ về Nước Trời nữa. Quỹ tín dụng cũng thế, không những giúp dân
chúng có kế sinh nhai, mà còn làm cho họ có cơ hội thực tập đức công bình, bác
ái, thành thật, trách nhiệm, tương trợ v.v.
cần thiết cho công cuộc xây dựng quê hương phồn thịnh và dân tộc hạnh
phúc. Lạy Chúa Giêsu, xin cho
chúng con tìm thấy con đường giải thoát trong Bí tích Thánh Thể. Xin Thánh Thể Chúa trở nên nguồn sống, tình yêu và sức mạnh cho chúng con
trong cuộc sống hôm nay. Amen. đỗ lực, 10.06.2007 |
[i] Ecclesia
de Eucharistia, số 25.
[ii] ibid, số 1.
[iii] ibid., số 6.
[iv] Mane
Nobiscum, số 22.
[v] ibid., số 27.