MỘT
VỤ XÚC PHẠM THÔ BẠO TỚI
TÍN NGƯỠNG VÀ NIỀM TIN CỦA NGƯỜI CÔNG
GIÁO
Ngày 30.01.2007
Đinh Thái Bình
(11.02.2007)
Mùa đông đã tàn vậy mà khung cảnh ở Đồng
Đinh vẫn u ám. Ông Táo đã chầu Trời vậy mà người dân ở đây vẫn chưa chuẩn bị
tết nhất gì. Mùa xuân đang đến vậy lòng người ở đây vẫn đang héo hắt. Cả
giáo xứ Đồng Đinh đã sớm bước vào tuần Thương khó và cả xứ đang để tang Đức Mẹ
và Đức Chúa Giêsu. Lý do là tượng Đức Mẹ Sầu Bi ( PIETA) đặt ở ngọn núi do Giáo
xứ quản lý vừa bị đập phá dã man ( Xin xem một số hình ảnh chúng tôi chụp
được).
Chúng tôi tới Đồng Đinh ngay khi vụ đập
phá tượng xảy ra được hơn 1 tuần. Từ Sài Gòn ra Hà Nội, qua cầu Gián Khẩu giẽ
trái (còn nếu từ Hà Nội đi Sài Gòn thì qua cầu Gián Khuất giẽ phải) khoảng 30
km, thì đến thị trấn Nho Quan. Qua khu trung tâm thị trấn, giẽ trái khoảng 3 km
theo con đường từ Nho Quan về thị xã Tam Điệp là gặp sông Hoàng Long. Tiếp tục
giẽ trái theo bờ đê khoảng hơn 1km là đến nhà thờ giáo xứ Đồng Đinh, nằm trên
triều sông Hoàng Long, thuộc xã Thượng Hoà, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình.
Giáo xứ này mới được thành lập ngày 16-04-2006, có 374 hộ, bao gồm 6 giáo họ,
tổng cộng có 1895 giáo dân và cha Giuse Lê Đức Năng được bổ nhiệm làm linh mục
chính xứ.
Từ nhà thờ giáo xứ, muốn tới được địa điểm
núi Gò hay Núi Cay, nơi tượng Đức Mẹ Sầu Bi bị phạm thánh, khách hành
hương phải đi thuyền dọc theo sông Hoàng Long khoảng 1 km. Đây là một đoạn sông
rất đẹp. Sơn thuỷ hữu tình. Người dân cư ngụ ở hai bên bờ, một bên là họ Trị
Sở, một bên là họ Đông Thịnh. Họ sống bằng nghề làm ruộng, đánh cá và chở cát
đá đi bán đó đây, biến khúc sông này như thể cái ao nhà của họ. Quả núi Gò mọc
ngay ở cửa đoạn sông dẫn vào khu vực giáo xứ và không biết từ bao giờ đã trở
thành tài sản chung của giáo dân, do giáo dân quản lý và sử dụng từ nhiều thập
niên.
Theo các bậc cao niên trong xứ thì trước
năm 1945 người dân đã dựng thánh giá gỗ trên núi Gò. Đến năm 1957 mới xây thánh
giá lớn bằng bêtông cốt thép. Ngày 05.11.2006, Đức cha Giuse Nguyễn Văn Yến,
Giám mục Phát Diệm, đã tặng cho Giáo xứ pho tượng Đức Mẹ Sầu Bi. Giáo dân trong
xứ rước tượng về đặt tại chân thánh giá trên Núi Gò. Bức tượng Pieta này được
đúc theo catalogue của Ý, nặng khoảng 1,8 tấn và do một cha ở Miền Nam tặng Đức
cha Nguyễn Văn Yến nhân dịp ngân khánh linh mục của ngài. Bức tượng
được đặt ở núi Sọ trong quần thể thánh đường Phát Diệm, trước khi được
rước về Đồng Đinh.
Ngay sau đó, chính quyền và công an xã
Thượng Hoà bắt đầu đến “làm việc” với giáo dân trong Giáo xứ. Các nhân
chứng liên quan nói trước sau khoảng 15 lần. Có những lần có cả các cán bộ tỉnh
Ninh Bình và huyện Nho Quan tham dự. Trong “Đơn đề nghị” của cha chính xứ và
của giáo dân, có nói rõ ngày 27.11.2006, có cuộc họp của đủ các thành phần:
Ngoài mặt trận, UBND và công an xã Thượng Hoà, còn có các đại diện của Mặt
trận, Công an tỉnh Ninh Bình và huyện Nho Quan và đây là buổi làm việc
“rất căng thẳng”.
Ngay trong cuộc họp này, ông Đinh Minh Uy,
Chủ tịch xã Thượng Hoà đã tuyên bố: “Nếu không hạ tượng thì kể cả cụt
tay, tôi cũng lấy xà beng chọc nát tượng”. Ông còn tuyên bố như thế tại
Hội trường MTTQ huyện Nho Quan trong một cuộc họp có đủ các ban ngành
trong huyện diễn ra vào ngày 01.12.2006.
Ngày 06.01.2007, giáo dân trong giáo xứ
nhận được phép của Toà Giám Mục Phát Diệm đồng ý cho chuyển bức tượng đến đặt
trên núi lớn cạnh nghĩa trang bên triền sông, cách Núi Gò khoảng gần 200 m.
Giáo dân chờ ý kiến của chính quyền. Nhưng chính quyền các cấp không trả lời.
Vào 15 h 30 phút ngày 29.01.2007, ông Đinh
Minh Uy và ông Nguyễn Xuân Tỉu, Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND Xã Thượng Hoà,
dân một đoàn gần chục người, thuê thuyền máy, đến xem tượng.
Đêm ngày 29.01.2007, bà con giáo dân đang
đánh cá trên đọan sông gần khu vực Núi Gò, nơi đặt tượng Pieta, thì bị đuổi và
bị bắt lưới cá và kích cá.
Sáng ngày 30.01.2007 tượng Đức Mẹ Sầu Bị
bị đập vỡ. Nghe nói giáo dân đã quay phim hiện trường. Không kể bức tượng bị
đập nát, người ta còn thấy một chiếc mũ áo phao ướt, một quần nam và một quần
nữ.
Khi chúng tôi đến đây, thì vụ việc xảy ra
đã hơn một tuần. Từ xa tiến lại chúng tôi thấy ngọn núi nhở trên sông
phấp phới cờ tang. Đến gần một tý chúng tôi còn nhận ra có nhiều vòng hoa tang
ở trên núi. Chúng tôi xuống thuyền, lên núi, đọc kinh kính viếng Đức Mẹ và Đức
Chúa Giêsu, cầu nguyện cho chúng tôi là những kẻ tội lỗi, cầu nguyện cho giáo
dân trong xứ đang bị thử thách nặng nề và cầu nguyện cho những người xúc phạm
đến Đức Chúa Giêsu và Đức Mẹ.
Chúng tôi không thể không cảm thấy bức xúc
vào đau đớn. Đức Mẹ bị đập vỡ mặt, đầu gần đứt hết, chỉ còn một ít bêtông dính
vào cốt thép nơi phần cổ. Tay phải Đức Mẹ, tay đỡ gáy và lưng Chúa Giêsu, bị
chặt vứt đâu mất, chỉ còn hai ngón tay, cũng bị cụt dính vào phần vài Đức
Chúa Giêsu. Tay trái Đức Mẹ, tay đỡ phần chân Chúa, cũng bị chặt từ phần
bên dưới vai. Đầu Đức Chúa Giêsu cũng bị đập vỡ nát và chặt vứt đâu mất, chỉ
còn vài thanh sắt giơ lên, trông giống như phần xương sống nơi cổ lòi ra. Hai
chân Đức Chúa Giêsu bị đập vỡ nát, lòi ra các xương ống bằng thép và cả phần
thép này cũng không còn lành lặn. Thân mình Đức Chúa Giêsu và Đức Mẹ đều bị búa
nện lung tung do đó bị sứt mẻ lung tung vì bị búa đập và xà beng chọc.
Tượng Đức Mẹ sầu bi vốn đã sầu bi và bây
giờ ở đây lại càng sầu bị hơn nữa. Có lẽ không có bức tượng nào trên thế gian
này sầu bị hơn bức tượng này. Ngày xưa người ta chỉ giết Đức Chúa Giêsu
và những người theo Đức Chúa Giêsu, ngày nay người ta giết cả tượng Đức Chúa và
tượng Đức Mẹ. Ngày xưa người ta lăng trí, bá đao, xử trảm người theo Chúa, ngày
nay tượng Đức Chúa và Đức Mẹ cũng bị lăng, trì, bá đao, xử trảm và xỉ nhục như
thế. Đau đớn thay!
Xung quanh bức tượng, giáo dân đặt các
vòng hoa kính viếng Đức Chúa Giêsu và Đức Mẹ Maria. Trên các vòng hoa có các
dòng chữ phân ưu như: “ Giáo họ Đông Thịnh vô cùng đau thương đau khi Mẹ
chịu thương đau”, “Cộng đoàn Giáo họ Phong Châu vô cùng thương tiếc khi Mẹ đau
thương”, “Hội Mân Côi xứ Ngọc Cao kính viếng sự đau thương Mẹ”.
Chúng tôi chỉ lấy làm tiếc, vì vụ đập
phá tượng xảy ra chỉ 4 ngày sau khi Thủ tướng nước Việt Nam hội kiến với
Đức Giáo Hoàng và Quốc Vụ Khanh Toà Thánh tại Rôma.
Có người bảo như vậy là một hành vi
vả mặt Công giáo ở trong và ngoài nước. Giống như Taliban bắn phá tượng phật ở
Apganixtan xúc phạm đến Phật giáo khắp thế giới hồi 7 năm trước. Lại cũng có người
cho rằng: Như thế là Việt Nam mình tự vả mặt mình, tự chọc mắt mình, tự cấu xé
thân thể mình. Điều này không phải là không có lý, vì đọan sông này sơn thuỷ
rất hữu tình, hơn kém vịnh Hạ Long, do đó du khách ngoại quốc vẫn thường thuê
thuyền máy chạy dọc qua đây để vẫn cảnh thiên nhiên kỳ thú.
Gần 1 thế kỷ trước khi suy gẫm về thời các
vua chúa bách hại người Công giáo Việt Nam, Cụ Phan Bội Châu đã phải thốt lên
rằng: “Than ôi thời đại chưa khai hoá!”. Ngày nay, nơi chín suối,
chắc hẳn cụ vẫn còn phải thảng thốt như thế. Nhưng chắc là với cung giọng thảm
thiết hơn./.
XUNG
QUANH VỤ ĐẬP PHÁ
TƯỢNG ĐỨC MẸ SẦU BI TẠI NINH BÌNH
30.01.2007
Đinh Thái Bình
(20.02.2007)
Đức
Giám Mục Giuse Nguyễn Văn Yến đã tặng Giáo xứ Đồng Đinh bức tượng Đức Mẹ Sầu
Bi.
Ngày
05.011.2006, giáo dân xứ Đồng Đinh đặt bức tượng tại chân thánh giá trên đỉnh
núi Gò, hay còn gọi là Núi Cay, nằm giữa sông Hoàng Long, thuộc thôn 4, xã
Thượng Hoà, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình. Pho tượng chưa được cố định vị trí
và chưa được Đức Giám Mục làm phép.
Ngày
06.11.2006 đến ngày 29.01.2007, chính quyền địa phương “làm việc” với Đại diện
giáo dân giáo xứ Đồng Đinh khoảng hơn 15 lần. Trong đó có những lần có sự hiện
diện của công an và MTTQ Tỉnh Ninh Bình, có lần diễn ra tại Hội trường MTTQ
huyện Nho Quan.
Trong
các buổi làm việc liên ngành trên đây, hai lần hai lần ông Chủ tịch xã Đinh
Minh Uy tuyên bố: “Nếu không hạ tượng thì kể cả cụt tay tôi cũng lấy xã beng
chọc nát tượng!”.
Có anh
công an tuyên bố không cho cha Năng là Linh mục Chính xứ về Đồng Dinh dâng lễ.
Nếu cha cứ về dâng lễ mà không có phép thì trục xuất. Không hiểu vì lý do gì mà
công an tuyên bố như vậy.
Các
buổi làm việc với Đại diện giáo dân Đồng Đinh diễn ra rất “căng thẳng và phức
tạp”. Người được các cán bộ đặc biệt chiếu cố là ông Antôn Bùi Ngọc Chỉ, Chủ
tịch HĐGX. Các cán bộ có nhiều lời nói và hành động xúc phạm đến ông.
Trong
khi đang diễn ra các buổi làm việc thì Đức Giám Mục giáo phận đã đồng ý cho đặt
bức tượng ở núi cạnh nghĩa trang bên sông Hoàng Long. HĐGX xứ Đồng Đinh thông
báo cho chính quyền và cho ý kiến của chính quyền. Trong lúc chưa nhận được ý
kiến của chính quyền để chuyển tượng đi, thì các cán bộ địa phương đã dẫn dân
quân địa phương đến tàn phá.
Sau khi
diễn ra vụ phá tượng, công an huyện Nho Quan đã về lập biên bản. Ngày
07.02.2007 đã ra một thông báo khẳng định “việc đập phá tượng không có sự
chỉ đạo của cấp uỷ , chính quyền địa phương, mà do 10 đối tượng thực hiện
trong đó có sự tham gia của cá nhân một số lãnh đạo xã Thượng Hoà” như ông
Nguyễn Văn Chiên (Bí thư Đảng uỷ Xã), ông Đinh Minh Uy (Chủ tịch Xã ), ông
Nguyễn Văn Bẩy (Phó Công an Xã). Đấy là văn bản giải quyết cao nhất của
các cấp chính quyền cho đến giờ này.
Tin
hành lang cho biết: Các cán bộ cố giấu nhẹm vụ này. Qua trung gian họ kín đáo
mời ông Bùi Ngọc Chỉ đến ăn cỗ ở nhà một cán bộ. Trong bữa ăn, họ dùng áp lực
để đe doạ ông Bùi Ngọc Chỉ những mong Hội đồng Giáo xứ và giáo dân không đơn
thư thưa kiện gì. Thấy không ăn thua, họ đổi nước, dùng quyền lợi và vật chất
để dụ dỗ, kể cả cho ông mấy xuất đất. Những ông vẫn không sa chước
cám dỗ: ông nói mình không có quyền và chuyện phá tượng liên quan đến toàn thể
giáo dân trong giáo xứ và quyền quyết định thuộc về cha chính xứ và toàn thể
giáo dân trong giáo xứ.
Người
dân địa phương cho biết: Hiện nay 10 người trực tiếp đập phá tượng là người
trong xã Thượng Hoà, nhưng ở thôn khác. Khi đập phá xong một số người trở nên
bần thần ngơ ngơ, họ mới nói với giáo dân rằng ông Chủ tịch, ông Bí thư,
ông Phó Công an kêu họ đi làm. Thế là Ông chủ tịch Xã phải chịu tội.
Ông Chủ
tịch Xã thấy mình không thể một mình gánh hậu quả đã khai ra ông Bí thư và các
ông khác. Ông chủ tịch nói một mình ông thì không thể làm gì. Nếu ông làm gì
thì đó là do quyết định chung của Đảng bộ Xã. Đấy là người dân địa phương cho
biết thế, chứ trong bản thông báo của công an huyện thì khẳng định là không có
sự chỉ đạo của cấp uỷ và chính quyền địa phương.
Các cán
bộ đây đó nói rằng: Cán bộ xã Thượng Hoà sai và phải chịu truy tố trước pháp
luật, nhưng cha xứ và giáo dân xứ Đồng Đinh xin bãi nại. Thực sự thì không phải
vậy. Tin gián tiếp cho biết, các cán bộ liên quan cũng đến xin Cha Giuse
Lê Đức Năng. Nhưng ngài nói chuyện phá tượng có tổ chức như thế và lại liên
quan đến toàn thể giáo dân, phần nào liên quan đến Đức Giám Mục, chứ không
riêng cá nhân ngài. Do đó, ngài không có quyền quyết định một mình.
Cha Lê
Đức Năng và Bùi Ngọc Chỉ đã làm đơn gửi lên ông Bí thư Tỉnh uỷ Ninh Bình,
Ban Dân vận tỉnh Ninh Bình, UB MTTQ VN tỉnh Ninh Bình, Ban Giám đốc Công an
tỉnh Ninh Bình, UBND huyện Nho Quan và Toà Giám Mục Phát Diệm.
Từ ngày
đấy đến nay, Đức Giám Mục chưa có tuyên bố công khai công cộng điều gì. Lý do
theo phân tích của người ngoài cuộc một phần là gần tết. Một phần là bức tượng
là quà tặng của ngài cho giáo xứ Đồng Đinh, cho nên có vấn đề tế nhị.
Vụ việc
này giáo dân trong Giáo phận Phát Diệm tỉnh Ninh Bình cũng ít người biết. Một
mặt vì chưa có tiếng nói chính thức công khai công cộng của Đức Giám Mục. Mặt
khác, vì giáo dân đang mải cấy vụ chiêm xuân và chuẩn bị tết nhất.
Tuy
nhiên, vụ đập tượng này công an các tỉnh khác ít là ở Miền Bắc, cũng đã biết và
trong các cuộc chúc tết nhau đây đó với giới chức sắc Công giáo nhân dịp
tết nhất, một số cán bộ công an có đề cập tới ít nhiều.
Khác
ngoại quốc cũng chưa biết nhiều: Vì lúc này đang mùa đông và mùa xuân, cảnh vật
ở sông Hoàng Long u ám, ít người thuê thuyền máy đi dọc sông vãn cảnh.
Bức xúc
nhất phải nói là Cha Bề trên và quý cha quý thầy Đan viện Châu Sơn Ninh Bình,
cách đó khoảng gần 10 km. Các cha các thầy và các chú trong Đan viện đã ăn chay
hãm mình và cầu nguyện liên tục từ khi xảy ra vụ đập tượng đến nay. Khách thập
phương đến viếng Nhà Dòng dịp tết thường thấy sự bức xúc này trong câu chuyện
ngày tết.
Người
dân địa phương cho biết hầu hết những thành viên tham gia đập tượng nay đều bần
thần, ngơ ngác, dù giáo dân chưa làm gì và chính quyền cấp trên chưa làm gì. Ít
nhất theo chúng tôi biết đã có hai trường hợp bị ngã xe máy và chấn thương sọ
não. Một đã hôn mê và một bị khâu hàng chục mũi ở đầu.
Giáo
dân Đồng Đinh hiện nay chia phiên nhau chèo thuyền ra neo gần tượng để canh
tượng. Các anh chị em tín hữu ở đây chứng tỏ lòng khoan dung Kitô giáo cách
tuyệt vời, dù đau thương, cảm thấy bị xúc phạm nặng nề, nhưng không ai có một
hành động nào quá khích.
Từ
khi bức tượng Đức Mẹ Sầu Bi bị tàn phá đến nay đã có khoảng 40 đoàn hành
hương, tổng cộng khoảng 2000 người về kính viếng. Xung quanh bức tượng thường
xuyên có người đọc kinh cầu nguyện.
Tại
chân tượng bị đập phá hãy còn tấm bảng ghi dòng chữ: “ Tạ ơn Đức Mẹ
'Pieta'-Người đã trở nên hình ảnh Hội Thánh tại Giáo phận Phát Diệm”.
Thật là
chí lý và ý nghĩa.
(trích www.chuacuuthe.com)