Phụng
vụ Lễ Lá và ngày quốc tế bạn trẻ
Radiovaticana 28/03/2010 – Dưới bầu trời nắng đẹp đầu mùa xuân,
khoảng chừng 50 ngàn tín hữu đã tham dự buổi kiệu lá và Thánh lễ Chúa nhựt Mùa
Thương khó do đức thánh cha chủ toạ tại quảng trường thánh Phêrô lúc 9 giờ rưỡi
sáng hôm qua. Thật khó tả được bầu khí của phụng vụ mở đầu Tuần Thánh. Một bên
là cảnh bi thảm của cuộc Tử nạn, được thuật lại trong bài Thương khó đọc trong
Thánh lễ; một bên là cảnh tưng bừng của cuộc rước kiệu tung hô Đức Kitô là Đấng
Mesia, Con vua Đavit. Xem ra bầu khí buồn thảm đã bị lấn át kể từ khi đức thánh
cha Gioan Phaolô II dành chúa nhựt Lễ Lá làm ngày đại hội giới trẻ. Vì lý do
gì? Một lý do có thể tìm thấy trong các bài tiền xướng phụng vụ Kiệu lá, dựa
theo tư tưởng của Tin mừng : “Các trẻ Do thái cầm nhành ô- liu đi đón Chúa và
reo vang ca tụng: Hoan hô Con Vua Đavit; chúc tụng Đấng nhân danh Chúa mà đến”.
Các bạn trẻ trở thành nhân vật chính của buổi lễ. Đó là nguồn gốc của việc liên
kết ngày các bạn trẻ với Lễ Lá, được cử hành tại nhiều giáo phận, cách riêng là
tại Rôma từ thập niên 70 của thế kỷ trước. Tuy nhiên, cách đây 25 năm, vào năm
1985, được Liên hợp quốc dành làm Năm Các bạn trẻ, đức Gioan Phaolô II ấn định
sẽ tổ chức đại hội quốc tế bạn trẻ hàng năm ở cấp giáo phận và cách hai hoặc ba
năm trên cấp hoàn cầu. Dĩ nhiên, đây không phải là đại hội văn nghệ hoặc giải
trí thể thao, nhưng là đại hội của niềm tin. Thay vì lá cờ hoặc đuốc thiêng,
biểu tượng chính của Đại Hội là Thập giá của Đức Kitô. Các bạn trẻ được mời gọi
hãy tuyên xưng đức tin vào Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã mở cho chúng ta ơn gọi cao
cả của con người.
Sứ điệp gửi cho các bạn
trẻ năm nay lấy lại khẩu hiệu của năm 1985: “Thưa Thầy tốt lành, con phải làm
gì để được hưởng gia tài là sự sống hằng hữu?” (Mc 10,17). Đức Bênêđictô XVI đã
chia sẻ với các bạn trẻ Rôma và Lazio trong buổi canh thức tối thứ năm tuần
trước tại quảnt trường thánh Phêrô. Hôm qua, trong bài giảng, đề tài được gợi
hứng từ tư tưởng chính của Tin mừng thánh Luca, trình bày tất cả cuộc đời Chúa
Giêsu như một cuộc hành trình đi lên Giêrusalem, và mời gọi các môn đệ cũng đi
theo con đường đó. Hành trình lên Giêrusalem có nghĩa là gì?
Đức Thánh Cha bình giảng như sau: Bài Tin mừng đọc trong nghi thức
làm phép lá cho chúng ta hai ý tưởng về việc đi lên Giêrusalem. Thứ nhất, nó
nói đến một cuộc đi lên, được hiểu về nghĩa địa lý. Cuộc hành trình của Chúa
Giêsu bắt đầu từ Giêricô, ở vị trí 250 thước dưới mặt biển, đi lên Giêrusalem
nẳm ở cao độ khoảng 740- 780 thước ở trên mặt biển. Như vậy là lên cao đến gần
1000 thước. Tuy nhiên, đó chỉ là tượng trưng cho một cuộc đi lên theo nghĩa
tinh thần, dành cho những ai muốn đi theo Chúa Giêsu, đó là vươn lên đến chiều
cao của ơn gọi làm người. Con người có thể lựa chọn một con đường dễ dãi, không
vất vả. Con người cũng có thể đi xuống tới chỗ bần tiện thô tục. Con người có
thể đắm mình vào vũng bùn lầy của dối trá và bất lương. Tuy nhiên, Chúa Giêsu
đã đi trước chúng ta, và Người đi lên cao. Người dẫn dắt chúng ta đến điều cao
cả, trong sạch, Người đưa chúng ta đến làn khí lành mạnh, đến con đường của sự
thật, đến lòng can đảm không chịu lùi bước trước những lời đàm tiếu của người
đời, đến đức nhẫn nhục biết chấp nhận tha nhân. Người dẫn chúng ta đến thái độ
sẵn sàng phục vụ những ai đau khổ, đến đức trung thành đứng về phía bên kia kể
cả lúc tình hình tỏ ra khó khăn. Người dẫn chúng ta đến chỗ sắn sàng giúp đỡ
tha nhân, đến lòng tốt không chùn bước trước sự vô ơn. Đức Kitô dẫn chúng ta
đến tình yêu, đến cùng Thiên Chúa.
Sau khi đã suy nghĩ về tiếng “đi lên”, bài giảng tiếp tục tìm hiểu
ý nghĩa tiếng “Giêrusalem”. Giêrusalem có thể hiểu về một thành phố thủ đô của
nước Do thái. Hơn thế nữa, nó ám chỉ đền thờ dâng kính Thiên Chúa duy nhất.
Điều này muốn nói lên rằng chỉ có một Thiên Chúa, là chủ tể của mọi loài thọ
sinh, và mọi loài đều mang trong thâm tâm lòng khắc khoải tìm kiếm Ngài. Thiên
Chúa đã tỏ mình ra trong lịch sử của một dân tộc được thành hình từ ông
Abraham. Đức Giêsu lên đền thờ Giêrusalem để tham dự lễ Vượt qua với họ, nghĩa
là lễ kỷ niệm cuộc giải phóng. Lễ Vượt qua được cử hành với việc sát tế một con
chiên, theo sách Xuất hành (12,5- 6,14). Lần này, đức Giêsu lên Giêrusalem cử
hành lễ Vượt qua mới, hoàn tất các lễ Vượt qua trước đây. Đức Giêsu trở thành
chính Con chiên Vượt qua, bằng cái chết. Tuy nhiên, Người biết rằng cuộc đời
của mình không kết liễu với cái chết, nhưng còn đi xa hơn nữa. Vào lúc Người
tắt thở trên thập giá, bức trướng trong đền thờ bị xé đôi, biểu tượng cho việc
giật sập bức tường ngăn cản con người với Thiên Chúa. Đức Kitô đã khai trương
một mối tương quan mới giữa Thiên Chúa với nhân loại nơi cuộc phục sinh của
mình. Người đã lên cùng Chúa Cha, và mời gọi chúng ta hãy đi theo Người để lên
cùng Chúa Cha.
Tóm lại, Chúa Kitô đã mời chúng ta hãy đi lên, không những là vươn
lên đến những đức tính cao quý của con người, nhưng còn là vươn lên nơi cao của
Thiên Chúa, đến cuộc hiệp thông với Thiên Chúa, đến điểm “ở trong Thiên Chúa”.
Trên hành trình này, Chúa Giêsu muốn chúng ta cùng đi với Người, và đi cùng với
đoàn môn đệ của Người là Hội thánh. Tất cả cần biết nắm tay nhau để lên đường,
dưới sự hướng dẫn của Lời Chúa. Chúa cũng nhắc nhở chúng ta rằng nếu muốn lên
cao thì ta hãy biết ở khiêm tốn, cũng như biêt chấp nhận cuộc rèn luyện của đau
khổ và thập giá.
Vì là buổi cử hành của
giáo hội Rôma, nên ngôn ngữ của phần lớn các bài đọc và thánh ca bằng tiếng Ý.
Tuy vậy, bài đọc thứ nhất được đọc bằng tiếng Anh, bài đọc thứ hai bằng tiếng
Tây ban nha, và 5 ý chỉ của lời nguyện giáo dân (cầu cho đức thánh cha, cho các
nhà lãnh đạo các quốc gia, cho các bạn trẻ, cho các dự tòng, cho những người
già yếu bệnh tật) được xướng lên bằng tiếng Pháp, Hindi, Bồ- đào- nha, Swahili,
Đức.
Thánh lễ kết thúc vào lúc 12 giờ. Trước khi xướng kinh Truyền tin,
Đức Bênêđictô XVI đã gửi lời chào thăm các phái đoàn hành hương bằng các tiếng
Pháp, Anh, Đức, Tây ban nha, Ba lan. Nhân ngày kỷ niệm việc Chúa Giêsu lên
Giêrusalem, ngài cũng bày tỏ mối quan tân đối với tình hình bất ổn tại thành
phố này, trung tâm tinh thần của ba tôn giáo lớn, và cầu mong cho những nhà hữu
trách tìm ra những giải pháp bảo đảm hoà bình cho thành thánh.
Bình Hòa