Kitô
hữu bị bách hại vì trung thành với Chúa Kitô, Giáo Hội và Giáo Hoàng
Radiovaticana 07/07/2010 – Trong lịch sử Giáo Hội
tín hữu đã gặp các thù nghịch và chịu bách hại vì lòng trung thành và lòng tôn
sùng đối với Chúa Kitô, với Giáo Hội và Đức Giáo Hoàng.
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã khẳng định như trên trước hơn
8.000 tín hữu và du khách hành hương năm châu tham dự buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư 7-7-2010 trong đại thính đường Phaolô VI.
Đây cũng là buổi tiếp kiến chung cuối cùng, vì ban
chiều Đức Thánh Cha sẽ đi nghỉ hè tại
Trong bài huấn dụ Đức Thánh Cha đã giới thiệu một gương mặt
thần học gia quan trọng khác nữa trong lịch sử thần học: đó là chân phước
Giovanni Duns Scoto, sống vào thế kỷ XIII. Có một câu khắc trên mộ người tóm
tắt được các nét địa lý trong tiểu sử của người: “Anh quốc tiếp nhận người,
nước Pháp giáo dục người; thành phố Koeln bên Đức giữ gìn thi hài người; người
sinh bên Ecốt”. Đức Thánh Cha bổ túc tiểu sử của thánh nhân như sau:
Chắc hẳn người sinh năm 1266 trong một
làng quê có tên là Duns, gần
Là người có trí thông minh sáng ngời thích suy tư khiến cho
truyền thống gọi người là vị “Tiến sĩ tinh tế”, Duns Scoto được gửi đi học
triết lý và thần học tại các đại học nổi tiếng như
Tuy nhiên, các tương quan giữa vua nước Pháp và Đức
Bonifacio VIII lại thân thiện trở lại, nên năm 1305 Duns Scoto có thể trở lại
Paris để dậy thần học. Sau đó các bề trên gửi người sang Koeln như giáo sư thần
học của dòng, nhưng cha qua đời ngày mùng 8 tháng 11 năm 1308, khi mới 43 tuổi,
và đã để lại một số tác phẩm quan trọng.
Ngày 20 tháng 3 năm 1993 Đức Gioan Phaolô II đã phong Chân
phước cho cha và định nghĩa cha là “ca viên của Ngôi Lời nhập thể và người bảo
vệ Sự thụ thai vô nhiễm”. Định nghĩa này tóm tắt phần đóng
góp của chân phước cho lịch sử thần học.
Khác với nhiều tư tưởng gia kitô thời
đó, Duns Scoto cho rằng cả khi loài người không phạm tội, Con Thiên Chúa cũng
sẽ nhập thể làm người. Tư tưởng hơi gây ngạc nhiên này nảy sinh, bởi vì đối với
Duns Scoto, việc nhập thể của Con Thiên Chúa đã được Thiên Chúa Cha dự định từ
đời đời trong chương trình tình yêu, và là việc thành toàn công trình tạo dựng.
Nó khiến cho mọi thụ tạo được tràn đầy ơn thánh và chúc tụng
tôn vinh Thiên Chúa muôn đời trong Chúa Kitô và nhờ Chúa Kitô. Đức Thánh
Cha minh giải tư tưởng thần học của thánh nhân như sau:
Thật ra tuy ý thức rằng vì tội nguyên tổ mà Chúa Kitô đã
cứu chuộc chúng ta với cuộc Khổ Nạn, cái Chết và sự Sống Lại, Duns Scoto nhấn
mạnh rằng việc Nhập Thể là công trình lớn lao nhất và xinh đẹp nhất trong lịch
sử cứu độ, và nó không bị điều kiện hóa bởi bất cứ sự kiện ngẫu nhiên nào khác,
mà là tư tưởng độc đáo của Thiên Chúa kết hiệp toàn thụ tạo với chính mình
trong con người và thịt xác Con của Ngài.
Tiếp tục bài huấn dụ Đức Thánh Cha nói: như là môn đệ trung
thành của thánh Phanxicô, Duns Scoto yêu thích suy gẫm và giảng giải về Mầu
Nhiệm Khổ Nạn cứu rỗi của Chúa Kitô, diễn tả tình yêu mênh mông của Thiên Chúa,
là Đấng quảng đại thông truyền cho con người các tia sáng Lòng
Lành và Tình Yêu của Ngài. Tình yêu này không chỉ được vén mở trên núi
Sọ, mà cả trong Thánh Thể Chí Thánh nữa, mà thánh Duns Scoto rất tôn sùng. Quan
niệm thần học tập trung mạnh mẽ nơi Chúa Kitô rộng mở chúng ta cho sự chiêm
niệm, kinh ngạc và biết ơn: Chúa Kitô là trung tâm lịch sử và vũ hoàn, là Đấng
trao ban ý nghĩa, phẩm giá và giá trị cho cuộc sống chúng ta...
Vào thời chân phước Duns Scoto đa số các
thần học gia chống lại giáo lý Đức Maria vô nhiễm nguyên tội, vì nó khiến cho
người ta nghĩ rằng Đức Maria không cần ơn cứu rỗi. Để giúp mọi người hiểu
Duns Scoto khai triển điểm thần học “sự cứu rỗi phòng ngừa”, sẽ được Đức Giáo
Hoàng Pio IX lấy lại năm 1854, khi long trọng định nghĩa tín điều Đức Mẹ vô
nhiễm nguyên tội. Đức Maria là tuyệt tác công trình cứu chuộc do Chúa Kitô
thành toàn, chính bởi quyền năng tình yêu thương và sự trung gian của Chúa mà
Đức Mẹ đã được giữ gìn khỏi tội tổ tông. Như thế Đức Maria hoàn toàn được Chúa
Kitô cứu chuộc, nhưng ngay từ trước khi Mẹ được thụ thai.
Đức Thánh Cha nhận xét về điểm này như sau.
Liên quan tới giáo lý về việc Vô nhiễm nguyên tội, các thần
học gia có giá trị như Duns Scoto đã đóng góp tư tưởng đặc thù và làm giầu cho
điều, mà Dân Chúa đã tin một cách tự phát nơi Đức Trinh Nữ Có Phúc, và đã biểu
lộ ra trong các cử chỉ sùng mộ, trong các kiểu diễn tả nghệ thuật, và nói chung
trong cuộc sống kitô. Như thế đức tin nơi sự Vô nhiễm nguyên tội và Hồn xác lên
trời của Đức Trinh Nữ đã hiện diện trong Dân Chúa, trong khi thần học chưa tìm
ra chìa khóa để giải thích nó trong sự toàn vẹn của giáo lý đức tin. Như vậy,
Dân Chúa đi trước các thần học gia và tất cả đều nhờ ý thức siêu nhiên của đức
tin, tức khả năng do Chúa Thánh Thần ban cho, khiến cho tín hữu chấp nhận thực
tại đức tin với lòng khiêm tốn của con tim và trí tuệ. Trong
nghĩa này, Dân Chúa là “huấn quyền đi trước” và phải được thần học đào sâu và tiếp
nhận một cách trí thức. Ước chi các thần học gia thuộc mọi thời đại biết
lắng nghe từ suối nguồn đức tin đó và duy trì được sự khiêm tốn và đơn sơ của con trẻ!
Sau cùng Duns Scoto còn khai triển đề tài tương quan giữa
sự tự do ý chí và trí tuệ. Thánh nhân nêu bật sự tự do như phẩm giá nền tảng
của ý chí. Trong nền thần học phan sinh, tình yêu thương vượt
trên sự hiểu biết và luôn có khả năng nhận thức hơn tư tưởng, nhưng luôn luôn
là tình yêu của Thiên Chúa “logos lời”. Trong mọi thời đại sự tự do đã
là giấc mộng lớn của nhân loại ngay từ đầu, nhưng đặc biệt là trong thời đại
tân tiến ngày nay. Lịch sử và kinh nghiệm thường ngày đậy cho chúng ta biết
rằng sự tự do đích thật chỉ giúp xây dựng một nền văn minh nhân bản thực sự,
khi nó được thừa nhận cùng với chân lý. Nếu nó bị tách rời
khỏi sự thật, thì sự tự do trở thành nguyên lý của tàn phá thê thảm, phá hủy sự
hài hòa nội tâm của con người, nguồn gốc sự khiếm nhiệm của các kẻ mạnh hơn và
của các người thô bạo, gây ra khổ đau và buồn thương cho con người.
Chân phước Duns Scoto dậy cho chúng ta biết rằng trong cuộc
sống điều chính yếu là tin rằng Thiên Chúa gần gũi chúng
ta và yêu thương chúng ta trong Chúa Kitô Giêsu, và như thế vun trồng một tình
yêu sâu xa đối với Chúa và với Giáo Hội của Ngài. Và chúng ta
là chứng nhân của tình yêu ấy trên trái đất này.
Đức Thánh Cha đã chào tín hữu bằng nhiều
thứ tiếng khác nhau. Chào người trẻ Đức Thánh Cha nói ngày
mùng 6 tháng 7 là lễ kính thánh Maria Goretti tử đạo. Tuy là một thiếu
nữ rất trẻ, nhưng người đã biết chứng tỏ sức mạnh và lòng can đảm chống lại sự
dữ. Đức Thánh Cha cầu nguyện để thánh nữ trợ giúp các bạn trẻ
luôn biết lựa chọn sự thiện, cả khi có phải trả giá mắc mỏ đi nữa. Ngài
xin thánh nữ nâng đỡ các anh chị em đau yếu trong các khổ đau thường ngày của
họ, và cầu bầu cho các cặp vợ chồng mới cưới luôn chung
thủy và tôn trong nhau.
Buổi tiếp kiến đã kết thúc với Kinh Lậy
Cha và phép lành tòa thánh Đức Thánh Cha ban cho mọi người.
Linh Tiến Khải