KHÓA HỌP TOÀN THỂ HỘI ĐỒNG TÒA THÁNH VỀ GIA ĐÌNH
Radiovaticana 28/11/2011 15.42.53 – ROMA. Hội đồng Tòa
Thánh về gia đình sẽ tiến hành khóa họp toàn thể tại Roma từ ngày 29-11 đến
ngày 1-12 tới đây, nhân dịp kỷ niệm 30 năm công bố Tông Huấn Familiaris
consortio về đời sống gia đình và thành lập Hội đồng Tòa Thánh về gia đình.
Khóa họp được đặt dưới quyền chủ tọa của ĐHY Chủ tịch Ennio
Antonelli, và cũng sẽ đặc biệt bàn về việc chuẩn bị Đại hội kỳ 7 các gia đình
Công Giáo thế giới sẽ tiến hành tại Milano, bắc Italia, từ ngày 30-5 đến 3-6
năm tới.
Trong số các thuyết trình viên tại khóa họp, có ĐHY Dionigi
Tettamanzi, nguyên TGM giáo phận Milano, nói về đề tài “Gia đình cộng đồng được
cứu độ và cộng đồng cứu độ để tái truyền giảng Tin Mừng. Linh đạo và trách
nhiệm thừa sai dưới ánh sáng Tông Huấn Familiaris consortio”.
Tại Đại Hội cũng sẽ có phần tường trình về tình hình gia
đình tại các châu lục trên thế giới. Trưa thứ năm, 1-12, các tham dự viên sẽ
được ĐTC tiếp kiến. Ban chiều cùng ngày ĐHY Antonelli sẽ trình bày về đề tài “Những
đường hướng của Tông Huấn Familiaris consortio và những nhu cầu mục vụ cấp
thiết ngày nay”.
Giới thiệu Hội nghị
Trong cuộc họp báo sáng ngày 25-11 vừa qua để giới thiệu
chương trình khóa họp toàn thể, ĐHY Antonelli nhận xét rằng cả Tông Huấn về đời
sống gia đình lẫn Hội đồng Tòa Thánh về gia đình đều là thành quả mối quan tâm
của Đức Chân Phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2 đối với gia đình. Vì thế, việc làm
đầu tiên trong khóa họp này là Thánh Lễ do Đức TGM Angelo Becciu, Phụ tá Quốc
vụ khanh Tòa Thánh, cử hành tại Bàn thờ Đức Cố Giáo Hoàng trong Đền thờ Thánh
Phêrô sáng hôm nay, thứ ba, 29-11.
Về Hội đồng Tòa Thánh về gia đình, ĐHY Chủ tịch cho biết
đang có sự tăng cường thông tin và tham gia tích cực của mọi thành phần trong
Hội đồng, từ đoàn chủ tịch gồm 21 HY và 8 GM, cho tới 20 đôi vợ chồng thành
viên do ĐTC bổ nhiệm và được chọn từ các nước, tiếp đến là gần 40 vị cố vấn, đa
số là giáo dân, nhưng cũng có các GM, LM và tu sĩ. Ngoài ra có gần 10 viên chức
của Hội đồng, tổng cộng tất cả là hơn 100 người. Trong viễn tượng này, ngoài
các khóa họp toàn thể, còn có các cuộc tham khảo tại gia, ví dụ 2 cuốn cẩm nang
gần đây do Hội đồng công bố; rồi các thành viên, 3 lần trong một năm, đều gửi
về Hội đồng ở Roma những thông tin về đất nước của mình. Đặc biệt trong khóa
họp hiện nay có 2 cuộc thảo luận bàn tròn với 14 bài tham luận từ các vùng địa
lý và văn hóa khác nhau.
Riêng về Tông Huấn Familiaris consortio, do Đức Gioan
Phaolô 2 công bố ngày 22 tháng 11 năm 1981, ĐHY Antonelli nhấn mạnh một vài
điểm trong Tông Huấn đặc biệt có tính chất thời sự ngày nay:
- trước tiên là chỗ đứng trung tâm của gia đình trong công
cuộc tái truyền giảng Tin Mừng và trong việc mục vụ ở các giáo xứ và giáo phận.
- tiếp đến là ơn gọi yêu thương của các đôi vợ chồng, được
hiểu như một sự hiến thân cho nhau và như một sự hiệp thông, trong đó có bao
gồm cả ước muốn hạnh phúc và cả sự thu hút về tính dục, với khả thể đạt được
một niềm vui chân thành và lớn lao hơn, trái với quan niệm của một số người
thường tố cáo rằng Giáo Hội có một quan niệm tiêu cực về tính dục.
- điểm thứ ba là sự giáo dục về việc nên thánh và hành
trình từ từ hoán cải với lòng khiêm tốn và tín thác nơi lòng từ bi Chúa: đường
lối sư phạm này đặt lên hàng đầu các ý nghĩa, giá trị và linh đạo, và coi các
qui luật và giới cấm về luân lý xuống hàng thứ yếu.
- điểm thứ tư trong Tông Huấn là ơn gọi truyền giáo, qua đó
gia đình sống, chiếu tỏa và biểu lộ tình yêu thương trong thế giới và sự hiện
diện của Chúa Kitô; gia đình cần phản ánh vẻ đẹp sự hiệp thông của Chúa Ba
Ngôi, trở thành một dấu chỉ đáng tin cậy của Tin Mừng, phục vụ lẫn nhau, quảng
đại sinh sản con cái trong tinh thần trách nhiệm, chăm sóc và giáo dục con cái,
dấn thân làm việc, quan tâm đến người nghèo, cầu nguyện tại gia, tham dự thánh
lễ và các hoạt động của giáo hội, dấn thân trong xã hội dân sự.
- điểm thứ năm là chính các gia đình được mời gọi làm việc
mục vụ cho gia đình, nhất là trong việc giáo dục các thiếu niên và người trẻ,
chuẩn bị hôn nhân, huấn luyện các đôi vợ chồng và cha mẹ khác, gần gũi những
người ở trong tình cảnh khó khăn và những cặp sống trong tình trạng bất hợp lệ.
Tông Huấn về gia đình
Trong cuộc họp báo hôm 25-11-2011, Đức Cha Jean Laffitte,
người Pháp, Tổng thư ký Hội đồng Tòa Thánh về gia đình, đã trình bày chi tiết
về Tông Huấn Familiaris consortio, hậu thượng HĐGM về gia đình.
Ngài nhận xét rằng cùng với Hiến Chế “Vui Mừng và Hy vọng”
của Công đồng chung Vatican, Tông Huấn về gia đình chắc chắn có ảnh hưởng rất
lớn; Văn kiện nhấn mạnh sự cần thiết phải giúp đỡ xã hội con người tái khám phá
các giá trị đích thực của gia đình trong thời kỳ khủng hoảng về luân lý.
Trong phần thứ I Tông Huấn làm nổi bật những điểm sáng và
điểm tối của gia đình: những điểm sáng như: càng ngày người ta càng ý thức mạnh
mẽ về tự do cá nhân và chú ý nhiều hơn đến chất lượng quan hệ giữa con người
với nhau trong hôn nhân, đến sự thăng tiến phẩm giá của phụ nữ, - những sự kiện
đó nhiều khi mơ hồ, nhưng tự chúng là tích cực; tiếp đến có những bóng tối đang
là một đe dọa đối với gia đình: Trong số nhiều dấu hiệu gây lo âu, ĐGH Gioan
Phaolô 2 nói đến những khó khăn cụ thể trong việc thông truyền các giá trị, số
ly dị gia tăng, nạn phá thai, não trạng ngừa thai.
- Phần thứ II của Tông Huấn nói về ý định của Thiên Chúa
đối với hôn nhân và gia đình: Đức Gioan Phaolô 2 nhìn thấy trong gia đình một
sự hiệp thông giữa con người với nhau, rồi ngài làm nổi bật mục đích của gia
đình là để phục vụ sự sống, nghĩa là thông truyền sự sống và giáo dục con cái.
Đối với Đức Cố Giáo Hoàng, không thể cứu xét gia đình mà lại tách rời nó khỏi
tình yêu vợ chồng. Đây có vẻ là một điều hiển nhiên, nhưng thực tế không phải
như vậy: nhiều luật lệ dân sự ngày nay công nhận những hình thức gia đình khác
với gia đình truyền thống, tách rời gia đình khỏi căn cội sâu xa nhất của nó,
nghĩa là tình hiệp thông giữa một người nam và một người nữ được liên kết bằng
một sự kết hợp bất khả phân lý.
Theo Tông huấn Familiaris consortio, gia đình có sứ mạng là
xi măng của xã hội và tham gia vào sự phát triển xã hội. Ý niệm rất được Đức
Gioan Phaolô 2 quan tâm, đó là sự hiệp thông giữa con người với nhau. Ý niệm
này chắc chắn là có bản chất triết học, nhưng được lấy lại về phương diện thần
học. Tuy nhiên, sự hiệp thông giữa hai người nam nữ như thế chỉ đạt tới mức độ
đầy đủ nếu nó cởi mở đối với một loại hiệp thông khác: đây là phần của Tông
huấn nói về linh đạo và trình bày vai trò của gia đình trong mầu nhiệm Giáo
Hội.
Một trong những điểm độc đáo của Tông huấn về đời sống gia
đình đó là Văn kiện này coi định chế gia đình là một nơi suy tư cơ bản về xã
hội. Gia đình tham gia vào việc phát triển xã hội, vì thế, không được phép làm
biến thái bản chất gia đình. Gia đình có sự mạng làm cho xã hội được phong phú
nhờ kinh nghiệm về mối giây hiệp thông và liên đới, khiến cho gia đình có khả
năng hình thành một trật tự mới của thế giới (n.48).
Trong nhiều khía cạnh, Tông huấn Familiaris consortio là
một văn kiện có tính chất ngôn sứ.
Chuẩn bị Đại hội các gia đình Công Giáo thế
giới kỳ 7
Như vừa nói, trong khóa họp toàn thể từ hôm nay của Hội
Đồng Tòa Thánh về gia đình, có bàn về việc chuẩn bị Đại hội kỳ 7 các gia đình
Công Giáo thế giới sẽ tiến hành tại Milano, bắc Italia, từ ngày 30-5 đến 3-6
năm tới.
ĐHY TGM Milano đã công bố thư mục vụ về gia đình và dành
trọn năm để mời gọi các tín hữu suy tư về đề tài gia đình, trong tương quan với
công việc làm và ngày lễ. Toàn bộ giáo phận Milano gồm hơn 1 ngàn giáo xứ và 73
giáo hạt đang được động viên để thực hiện các buổi học giáo lý và bao nhiêu
sinh hoạt khác, như hội thảo, điểm phim gặp gỡ về chủ đề gia đình, để Đại hội
các Gia đình Công Giáo này thực sự được sống như một biến cố của Giáo Hội.
Ngoài ra, có Tổ chức Gia đình 2012 đảm nhận công tác chuẩn
bị kỹ thuật, đăng ký, đón tiếp các đại biểu và tín hữu đến tham dự, phối hợp
hoạt động của những người thiện nguyện.
Tổ chức này cũng đang chuẩn bị sản xuất nhiều tài liệu
thính thị để hỗ trợ cho việc giảng dạy giáo lý về hôn nhân và gia đình. Ngày
2-12 tới đây một cuốn sách sẽ được xuất bản tại Italia với tựa đề “Trong gia
đình - phương tiện giao tác (Strumenti interattivi) để giảng dạy giáo lý nhân
Đại hội kỳ 7 các gia đình Công Giáo thế giới”, sách này giúp đào sâu 10 bài
giáo lý chuẩn bị cho Đại hội vừa nói.
Trong cuộc họp báo hôm 25-11, Ông Bà Alfonso và Francesca
Colzani đặc trách phân bộ gia đình của tòa TGM Milano, và thuộc ban tổ chức
cuộc gặp gỡ các gia đình Công Giáo thế giới kỳ 7, cho biết cho đến nay đã có
400 người đăng ký tham dự Đại hội, nhưng ban tổ chức mong đợi sẽ có hơn 5 ngàn
người đến dự.
Chương trình của Hội nghị thần học mục vụ gia đình đã được
xác định với 25 hoạt động vào ban chiều, tại nhiều nơi ở Milano và các thành
phố lân cận.
Ban tổ chức cũng đã chọn địa điểm cho cuộc gặp gỡ tối thứ
bẩy đại lễ chứng từ và thánh lễ bế mạc sáng chúa nhật 3-6 với ĐTC tại Công viên
Bắc Milano cạnh phi trường Bresso.
G. Trần Đức Anh OP