Mục
vụ bác ái cần được thấm nhuần bởi việc chiêm niệm
Radiovaticana 25/04/2012 19.14.34 – Mục vụ bác ái thời Giáo
Hội khai sinh dậy cho chúng ta biết rằng không có lời cầu nguyện, thì hoạt động
của chúng ta bị giản lược thành chủ trương duy hoạt động và chúng ta có nguy cơ
bị ngộp thở trong các công việc thường ngày.
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã khẳng định như trên trong
buổi tiếp kiến chung hơn 50.000 tín hữu và du khách hành hương năm châu tại
quảng trường thánh Phêrô sáng thứ tư 25-4-2012.
Ngoài các đoàn hành hương đến từ Bắc Mỹ và Âu châu, có các
đoàn hành hương đến từ các nước Á châu như Ấn Độ,
Trong bài huấn dụ Đức Thánh Cha đã khai triển đề tài mục vụ
bác ái đối với các người neo đơn và cần được trợ giúp, như kể trong chương 6
sách Công Vụ. Hồi đó Giáo Hội gia tăng nhân số và các tín hữu nói tiếng Hy Lạp
than phiền chống lại các tín hữu gốc Do thái, vì các bà góa của họ bị bỏ quên
trong việc phân phát lương thực hằng ngày (Cv 6,1).
Vấn đề không phụ thuộc đối với Giáo Hội và có nguy cơ gây
chia rẽ trong lòng cộng đoàn. Đứng trước sự cấp thiết của tình bác ái đối với
các người yếu đuối, người nghèo, không được bênh đỡ và vì đức công bằng, các
Tông Đồ triệu tập toàn cộng đoàn môn đệ lại để giải quyết vấn đề. Đức Thánh Cha
nói:
Các vị đứng trước đòi hỏi đầu tiên loan báo Lời Chúa theo
lênh truyền của Chúa nhưng, cả khi đó là đòi hỏi đầu tiên của Giáo Hội, các vị
cũng nghiêm chỉnh cứu xét nhiệm vụ bác ái và công bằng, nghĩa là bổn phận trợ
giúp các bà góa, người nghèo, yêu thương lo lắng cho các tình trạng túng thiếu
của các anh chị em khác, để đáp trả lại lệnh truyền của Chúa Giêsu: các con hãy
yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con (x. Ga 15,12.17).
Như thế cần phải tìm ra một giải pháp cho hai thực tại, mà
Giáo Hội cần phải sống và đang gây ra khó khăn: đó là việc loan báo Lời Chúa,
quyền tối thượng của Thiên Chúa và tình bác ái cụ thể và công lý. Suy tư của các
Tông Đồ rất là rõ ràng, các vị họp cộng đoàn lại và nói: “Chúng tôi mà bỏ việc
rao giảng Lời Thiên Chúa để lo việc ăn uống, là điều không phải. Vậy thưa anh
em, anh em hãy tìm trong cộng đoàn bẩy người được tiếng tốt, đầy Thần Khí và
khôn ngoan, rồi chúng tôi sẽ cắt đặt họ làm công việc đó. Còn chúng tôi, chúng
tôi sẽ chuyên lo cầu nguyện và phục vụ Lời Thiên Chúa” (Cv 6,2-4).
Có hai điều xuất hiện ở đây: thứ nhất, hồi đó trong Giáo
Hội có một thừa tác bác ái. Giáo Hội không chỉ loan báo Lời Chúa, mà cũng thực
hiện Lời Chúa nữa là lòng bác ái và sự thật. Thứ hai, các người này không phải
chỉ có tiếng tốt, mà còn phải là những người tràn đầy Chúa Thánh Thần và khôn
ngoan, nghĩa là họ không thể chỉ là những người tổ chức biết làm, mà phải làm
trong tinh thần của đức tin với ánh sáng của Thiên Chúa, trong sự khôn ngoan
của con tim, và cả khi nhiệm vụ của họ trước hết là thực tế đi nữa, nó cũng là
một nhiệm vụ tinh thần. Bác ái và công lý không chỉ là các hoạt động xã hội, mà
cũng là các hoạt động tinh thần, được thực hiện trong ánh sáng của Chúa Thánh
Thần. Như thế, các Tông Đồ đã đương đầu với tình hình này với tinh thần trách
nhiệm cao độ.
Bẩy người đã được tuyển chọn, và các Tông Đồ đã cầu nguyện
để xin sức mạnh của Chúa Thánh Thần và đặt tay để họ tự tận hiến cách đặc biệt
cho việc phục vụ bác ái này. Như vậy các bước đầu của cuộc sống Giáo hội, trong
một nghĩa nào đó, phản ánh những gì đã xảy ra trong cuộc sống công khai của
Chúa Giêsu, trong nhà Marta và Maria ở Bêtania. Marta thì bận rộn lo lắng phục vụ
Chúa Giêsu và các môn đệ, Maria trái chăm chú lại lắng nghe Lời Chúa (x. Lc
10,38-42). Trong cả hai trường hợp, các lúc cầu nguyện và lắng nghe Lời Chúa
không đối chọi với hoạt động thường ngày và việc thực thi bác ái. Việc hoạt
động cho tha nhân không bị kết án, nhưng đàng khác nó phải được thấm nhuần bên
trong bởi tinh thần chiêm niệm. Phải có sự chiêm ngắm Thiên Chúa trong hoạt
động thường ngày. Đức Thánh Cha giải thích điểm này như sau:
Chúng ta không được đánh mất chính mình trong chủ trương
hoạt động thuần túy, nhưng phải luôn luôn để cho ánh sáng của Lời Chúa thấm
nhập vào hoạt động của chúng ta, và như thế học tình bác ái đích thực, học việc
phục vụ tha nhân đích thực, là điều không cần tới nhiều sự - dĩ nhiên là phải
có những gì cần thiết - nhưng nhất là cần lòng trìu mến của con tim, cần ánh
sáng của Thiên Chúa.
Chú thích giai thoại hai chi em Marta và Maria thánh
Ambrogio khích lệ các tín hữu cũng tìm những gì không thể bị lấy mất đi, bằng
cách chú ý tới Lời Chúa, mà không lo ra; vì cũng xảy ra là hạt giống của lời
thiên quốc bị đem đi mất, nếu được gieo dọc lối đi. Hãy noi gương Maria kích
thích ước muốn hiểu biết, vì nó là công trình lớn lao và hoàn thiện nhất (Expositio Evangelii secundum Lucam, VII,
85: PL 15,1720).
Đây là một nhắc nhở cho chúng ta ngày nay, thường quen đánh
giá mọi sự theo tiêu chuẩn sản xuất và hiệu năng. Văn bản sách Công Vụ nhắc cho
chúng ta biết tầm quan trọng của việc làm - vì có cả một bộ được thành lập cho
lao động - tầm quan trọng của sự dấn thân trong các hoạt động thường ngày với
tinh thần trách nhiệm và sự tận tụy, nhưng nó cũng nhắc cho chúng ta biết chúng
ta cần Thiên Chúa, cần sự hướng dẫn và ánh sáng của Chúa trao ban sức mạnh và
hy vọng cho chúng ta. Nếu không có lời cầu nguyện thường ngày, được sống với
lòng trung thành, việc làm của chúng ta trống rỗng, vô hồn, và bị giản lược vào
chủ trương hoạt động, sau cùng khiến cho chúng ta không được thỏa mãn.
Đức Thánh Cha nói tiếp trong bài huấn dụ: có một lời cầu
rất đẹp như thế này: “Lậy Chúa, xin soi sáng cho chúng con biết việc phải làm,
và khi làm xin Chúa giúp đỡ, để mọi lời nói và việc làm của chúng con luôn khởi
sự và hoàn thành trong Chúa”. Cũng vậy, mọi bước đi của cuộc sống chúng ta, mọi
hoạt động, cả của Giáo Hội nữa cũng phải được làm trước mặt Chúa và dưới ánh
sáng của Lời Chúa... Khi lời cầu nguyện được dưỡng nuôi bằng Lời Chúa, chúng ta
có thể nhìn thực tại với đôi mắt mới, với đôi mắt của đức tin, và Chúa là Đấng
nói với tâm trí chúng ta ban ánh sáng mới cho đường đi, trong mọi lúc và mọi
hoàn cảnh. Chúng ta tin vào sức mạnh của Lời Chúa và lời cầu nguyện. Sự kiện
các Tông Đồ không chỉ chuẩn nhận việc lựa chọn Stephano và các người khác,
nhưng còn cầu nguyện rồi đặt tay trên họ ám chỉ việc trao ban nhiệm vụ cho họ,
và minh xác rằng việc phục vụ bác ái là một phục vụ tinh thần. Đức Thánh Cha
quảng diễn ý nghĩa cử chị đặt tay như sau:
Với cử chỉ đặt tay các Tông Đồ trao ban cho bảy người này
một chức thừa tác, để họ nhận được ơn thánh tương xứng. Việc nhấn mạnh trên lời
cầu nguyện “sau khi đã cầu nguyện”, là quan trọng, bởi vì nó minh nhiên chiều
kích tinh thần của cử chỉ này. Đây không chỉ là việc đơn thuần trao ban một
chức vụ như trong một tổ chức xã hội, mà là một biến cố giáo hội, trong đó Chúa
Thánh Thần chiếm hữu bảy người được Giáo Hội tuyển chọn, bằng cách thánh hiến
họ cho Chân Lý là Chúa Giêsu Kitô. Chính Người là tác nhân thinh lặng, hiện
diện trong việc đặt tay, để các người được chọn được biến đổi bởi quyền năng
của Người và được thánh hóa hầu đương đầu với các thách đố cụ thể, các thách đố
mục vụ.
Trình thuật cũng cho chúng ta thấy sự tối thượng của lời
cầu nguyện và Lời Chúa làm nảy sinh ra hoạt động mục vụ. Đối với Các Chủ Chăn
đây là hình thức phục vụ đầu tiên qúy báu đối với đoàn chiên được giao phó cho
các vị. Nếu các lá phổi của lời cầu nguyện và Lời Chúa không dưỡng nuôi hơi thở
cuộc sống thiêng liêng của chúng ta, thì chúng ta có nguy cơ chết ngộp giữa
hàng ngàn sự việc mỗi ngày: lời cầu nguyện là hơi thở của linh hồn và cuộc
sống.
Sau khi chào các tín hữu bằng các thứ tiếng Pháp, Anh, Đức,
Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ba Lan, Croat, Slovac, Hungari và Ý và cầu chúc họ có
những ngày hành hương sốt sắng và bổ ích, Đức Thánh Cha đã cất kinh Lậy Cha và
ban phép lành tòa thánh cho mọi người.
Linh Tiến Khải