Gia đình trong ý định của Thiên Chúa
Bài giảng của Đức Thánh Cha Bênêđictô
XVI trong Thánh lễ bế mạc Đại hội Thế giới các Gia đình lần thứ VII tại
Công viên Bresso ở Milano (03 tháng Sáu 2012)
Quý anh em Giám mục
thân mến,
Kính thưa quý vị trong
chính quyền,
Anh chị em thân mến,
Đây là giờ phút của niềm vui lớn lao và
của tình hiệp thông mà chúng ta đang được sống sáng nay khi cử hành Hy lễ tạ
ơn: một cuộc tập họp lớn, hiệp nhất với người kế vị Phêrô, quy tụ các tín hữu
đến từ nhiều quốc gia. Đây là một hình ảnh hùng hồn về Giáo hội, duy nhất và
phổ quát, do Đức Kitô thiết lập và là kết quả của sứ vụ Chúa Giêsu đã trao cho
các tông đồ của Người, như chúng ta đã được nghe trong bài Tin Mừng hôm nay:
“Hãy đi thâu nạp môn đồ khắp muôn dân, thanh tẩy họ nhân danh Cha và Con và
Thánh Thần” (Mt 28,18-19). Với lòng quý mến và biết ơn, tôi xin chào mừng Đức
hồng y Angelo Scola, Tổng giám mục Milano, và Đức hồng y Ennio Antonelli, Chủ
tịch Hội đồng Tòa Thánh về Gia đình, những nhà thiết kế chính của Đại hội Thế
giới các Gia đình lần thứ VII này, cùng với các cộng sự viên của các ngài là
các giám mục phụ tá Milano và các giám mục khác.
Tôi cũng vui mừng kính chào tất cả quý
vị trong chính quyền có mặt hôm nay. Tôi cũng xin nồng nhiệt chào đón quý gia
đình thân mến! Cám ơn quý vị đã đến tham dự Đại hội này.
Trong bài đọc thứ hai của Thánh Lễ hôm
nay, Thánh Phaolô nhắc nhở chúng ta rằng trong bí tích Thánh Tẩy, chúng ta đã
nhận lãnh Chúa Thánh Thần, Đấng kết hiệp chúng ta với Chúa Kitô như anh chị em
và làm chúng ta thành con cái của Cha, khiến chúng ta có thể kêu lên “Abba, lạy
Cha!” (xem Rm 8, 15.17). Khi ấy, chúng ta đã được ban cho một tia sự
sống mới, sự sống Thiên Chúa. Sự sống ấy sẽ lớn lên cho tới khi đạt tới tầm vóc
viên mãn trong vinh quang trên trời; chúng ta trở thành những thành viên của
Giáo hội, gia đình của Thiên Chúa, “sacrarium Trinitatis” như cách nói
của Thánh Ambrôsiô, “một dân duy nhất do sự hiệp nhất của Cha, Con và Thánh
Thần tạo nên”, như Công đồng Vatican đã dạy (Lumen Gentium, 4). Lễ kính
trọng thể Chúa Ba Ngôi chúng ta cử hành hôm nay mời gọi chúng ta chiêm ngắm mầu
nhiệm này và cũng thôi thúc chúng ta cam kết sống tình hiệp thông với Thiên
Chúa và với nhau theo mô hình của sự hiệp thông Ba Ngôi Thiên Chúa. Chúng ta
được kêu gọi đón nhận và đi vào trong sự thật của niềm tin với một tinh thần
hòa hợp, sống tình yêu thương nhau và yêu thương mỗi người, chia sẻ vui buồn,
học cách tha thứ và xin tha thứ, nhận ra giá trị của các đặc sủng khác nhau
dưới sự hướng dẫn của các giám mục. Tắt một lời, chúng ta được giao nhiệm vụ
xây dựng các cộng đoàn giáo hội ngày càng nên giống các gia đình, có thể phản
chiếu vẻ đẹp của Chúa Ba Ngôi và loan báo Tin Mừng không chỉ bằng lời, mà, tôi
muốn nói, bằng sự “tỏa sáng”, nhờ sức mạnh của việc sống yêu thương.
Không chỉ có Giáo hội mà cả các gia
đình, đặt nền tảng trên hôn nhân giữa người nam và người nữ, cũng được mời gọi
trở thành hình ảnh của Thiên Chúa Độc nhất trong Ba ngôi. Vào buổi đầu, “Thiên
Chúa sáng tạo con người theo hình ảnh mình, Thiên Chúa sáng tạo con người theo
hình ảnh Thiên Chúa, Thiên Chúa sáng tạo con người có nam có nữ. Thiên Chúa ban
phúc lành cho họ, và Thiên Chúa phán với họ: ‘Hãy sinh sôi nảy nở thật nhiều,
cho đầy mặt đất’” (Kn 1, 27-28). Thiên Chúa đã dựng nên chúng ta, người
nam và người nữ, bình đẳng trong phẩm giá, nhưng với những đặc điểm riêng và bổ
túc cho nhau để cả hai đều có thể là quà tặng cho nhau, quý trọng nhau và làm
thành một cộng đoàn của tình yêu và sự sống. Chính tình yêu khiến con người trở
thành hình ảnh đích thực của Thiên Chúa.
Các đôi hôn nhân thân mến, khi sống cuộc
sống hôn nhân, các bạn không trao cho nhau một cái gì hay một hoạt động nào
riêng biệt, mà là toàn thể cuộc sống của các bạn. Và tình yêu của các bạn sinh
hoa kết trái trước tiên và chủ yếu cho chính các bạn, bởi vì các bạn ao ước và
thực hiện điều tốt lành cho nhau, các bạn trải nghiệm niềm vui đón nhận và ban
tặng. Tình yêu ấy còn sinh hoa kết trái trong việc sinh sản con cái, với lòng
quảng đại và tinh thần trách nhiệm, trong sự chăm sóc và giáo dục con cái một
cách cẩn trọng và khôn ngoan. Và cuối cùng, tình yêu ấy cũng đem lại hoa trái
cho xã hội bởi vì đời sống gia đình là trường học đầu tiên và không thể thay
thế, dạy những đức tính xã hội, như sự tôn trọng con người, tình yêu vô vị lợi,
sự tin tưởng, tinh thần trách nhiệm, tình liên đới, sự hợp tác. Các đôi hôn
nhân thân mến, hãy chăm nom con cái của các bạn. Trong một thế giới bị chế ngự
bởi kỹ thuật, hãy truyền đạt cho chúng, trong sự bình tâm và tin cậy, những lý
do để sống và sức mạnh của niềm tin; hãy chỉ cho chúng hướng tới những mục đích
cao cả và nâng đỡ chúng vì chúng thật mỏng manh. Đến đây tôi cũng muốn nói thêm
một lời với con cái của các bạn: các con hãy tin rằng các con luôn được cha mẹ
rất mực yêu thương chăm sóc và hãy biết rằng tương quan với các anh chị em của
các con là dịp để tăng trưởng trong tình yêu.
Kế hoạch của Thiên Chúa đối với đôi vợ
chồng trở nên viên mãn nơi Chúa Giêsu Kitô, Đấng đã nâng hôn nhân lên hàng bí
tích. Các đôi hôn nhân thân mến, nhờ ơn đặc biệt của Chúa Thánh Thần, Chúa Kitô
đã cho các bạn dự phần vào tình yêu hôn ước của Ngài, biến các bạn thành một
dấu chỉ tình yêu của Ngài đối với Giáo hội - một tình yêu trung tín và bảo bọc.
Một khi đón nhận ân sủng này, làm mới lại lời “đồng ý” hằng ngày bởi lòng tin,
nhờ sức mạnh của ân sủng bí tích, thì gia đình các bạn sẽ lớn lên trong tình
yêu của Thiên Chúa theo mô hình của Thánh Gia Nazaret. Các gia đình thân mến,
hãy thường xuyên cầu xin Đức Trinh nữ Maria và Thánh Giuse giúp đỡ, dạy anh chị
em biết đón nhận tình yêu của Thiên Chúa như các ngài. Ơn gọi của anh chị em
không phải dễ sống, nhất là ngày nay, nhưng ơn gọi tình yêu là một điều tuyệt
diệu, đó là sức mạnh duy nhất có thể thực sự biến đổi thế giới. Anh chị em đã
thấy được chứng tá của rất nhiều gia đình vạch ra những con đường để tăng
trưởng trong tình yêu, qua việc duy trì mối tương quan hệ bền chặt với Thiên
Chúa và tham gia vào đời sống của Giáo hội, qua việc trau dồi đối thoại, tôn
trọng quan điểm của người khác, sẵn sàng phục vụ và kiên nhẫn với những lỗi lầm
của người khác, qua việc có thể tha thứ và xin tha thứ, qua việc khôn ngoan và
khiêm tốn khắc phục các xung khắc có thể xảy ra, qua việc chấp nhận các nguyên
tắc về sự dạy dỗ, và qua sự cởi mở với các gia đình khác, quan tâm tới người
nghèo và có trách nhiệm trong xã hội. Đó là tất cả các yếu tố xây dựng gia
định. Anh chị em hãy sống những điều ấy một cách can đảm, và hãy tin chắc rằng
một khi sống tình yêu với nhau và với mọi người nhờ ơn Chúa giúp, anh chị em sẽ
trở thành một Tin Mừng sống động, một Giáo hội tại gia thực sự (xem Familiaris
Consortio, 49).
Tôi cũng muốn nói đôi lời với các tín
hữu đã có những kinh nghiệm đau thương về sự đổ vỡ và chia ly, mặc dù họ vẫn
chấp nhận các giáo huấn của Giáo hội về gia đình. Tôi muốn anh chị em hiểu rằng
Giáo hoàng và Giáo hội nâng đỡ anh chị em trong cuộc chiến đấu của anh chị em.
Tôi khuyến khích anh chị em hãy gắn bó với cộng đoàn và tôi tha thiết hy vọng rằng
giáo phận của anh chị em có những nỗ lực thích hợp để đón nhận và đồng hành với
anh chị em.
Trong sách Sáng Thế, Thiên Chúa đã giao
thụ tạo của Ngài cho hai người nam và nữ để họ gìn giữ, canh tác và điều hành
theo kế hoạch của Ngài (x. 1, 27-28; 2,15). Trong sứ vụ này, chúng ta có thể
nhận ra trách nhiệm của người nam và người nữ là cộng tác với Thiên Chúa trong
tiến trình biến đổi thế giới qua lao động, khoa học và kỹ thuật. Người nam và
người nữ cũng là hình ảnh của Thiên Chúa trong công việc quan trọng này mà họ
thực thi với chính tình yêu của Thiên Chúa. Trong các học thuyết kinh tế hiện
đại, thường có một khái niệm vị lợi về lao động, sản xuất và thị trường. Nhưng
kế hoạch của Thiên Chúa cũng như kinh nghiệm đã cho thấy rằng cái logic một
chiều của tính hữu dụng thuần túy và lợi nhuận tối đa không dẫn tới một sự phát
triển hài hòa, đem lại điều tốt lành cho gia đình hay giúp xây dựng một xã hội
công bằng hơn, bởi vì nó kéo theo sự cạnh tranh khốc liệt, những bất bình đẳng
sâu sắc, sự hủy hoại môi trường, cuộc chạy đua về tiêu thụ, và các căng thẳng
trong gia đình. Thực vậy, óc thực dụng có khuynh hướng gây thiệt hại cho những
tương quan cá nhân và gia đình, làm cho những tương quan này chỉ còn là một
cuộc kết hợp các lợi ích cá nhân dễ đổ vỡ và phá hủy tình liên đới của màng
lưới xã hội.
Một điểm cuối cùng: con người, với tính
cách là hình ảnh của Thiên Chúa, cũng được mời gọi nghỉ ngơi và mừng lễ. Tường
thuật về cuộc tạo dựng kết thúc như sau: “Ngày thứ bảy, Thiên Chúa đã hoàn
thành công việc Người làm. Khi làm xong mọi công việc của Người, ngày thứ bảy,
Thiên Chúa nghỉ ngơi. Thiên Chúa ban phúc lành cho ngày thứ bảy và thánh hoá
ngày đó” (St 2,2-3). Đối với các Kitô hữu chúng ta, ngày lễ là ngày Chúa nhật,
ngày của Chúa, ngày Phục sinh hằng tuần. Đó là ngày của Giáo hội, cuộc tập họp
được Chúa quy tụ xung quanh bàn tiệc Lời Chúa và Hy lễ tạ ơn, như chúng ta đang
làm lúc này, để được Người nuôi dưỡng, để đi vào trong tình yêu của Người và
sống bởi tình yêu của Người. Đây là ngày của con người và những giá trị của con
người: lòng hiếu khách, tình bằng hữu, tình liên đới, ngày của văn hóa, của sự
gắn bó với thiên nhiên, chơi thể thao. Đây là ngày của gia đình để cùng nhau
trải nghiệm một ý thức về cử hành, gặp gỡ, chia sẻ, nhất là qua việc tham dự
Thánh Lễ.
Các gia đình thân mến, mặc dù nhịp sống
của thế giới hiện đại không ngừng nghỉ, anh chị em đừng đánh mất ý thức về ngày
của Chúa! Nó giống như một nơi thoải mái để nghỉ ngơi cũng như để nếm trải niềm
vui gặp gỡ và làm dịu cơn khát Thiên Chúa của chúng ta.
Gia đình, công việc, ngày lễ: ba quà
tặng của Thiên Chúa, ba chiều kích của cuộc sống chúng ta phải được diễn ra
trong sự quân bình hòa điệu. Kết hợp hài hòa công việc với những đòi hỏi của
gia đình, đời sống nghề nghiệp với chức năng làm mẹ, công việc với lễ lạy, là
điều quan trọng để xây dựng một xã hội có dung mạo con người. Về vấn đề này,
hãy luôn dành ưu tiên cho logic của cái hiện hữu trên logic của cái sở hữu: cái
hiện hữu thì xây dựng còn cái sở hữu thì kết thúc trong sự phá hủy. Chúng ta
cần phải học biết tin tưởng trước hết ở gia đình, ở tình yêu đích thực, thứ
tình yêu từ Thiên Chúa mà đến và kết hiệp chúng ta với Người, và vì thế “biến
chúng ta thành một ‘chúng tôi’ vượt lên trên mọi sự chia rẽ và làm chúng ta nên
một, cho tới khi Thiên Chúa trở nên ‘mọi sự trong mọi người’ (1 C 15, 28)” (Deus
Caritas Est, 18). Amen.
(Giuse Nguyễn chuyển ngữ theo bản tiếng
Anh của Libreria Editrice Vaticana)
Đức giáo hoàng Bênêđictô XVI