Radiovaticana 2013-01-09
17:08:26 – Mầu nhiệm Nhập Thể cho chúng ta thấy rằng Thiên Chúa đã không
cho cái gì, nhưng là cho chính mình trong Người Con Duy Nhất với sự nhưng không
và tình yêu thương.
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã khẳng định như trên với mấy
ngàn tín hữu tham dự buổi tiếp kiến thứ hai của năm 2013 trong đại thính đường
Phaolô VI sáng thứ tư 9-1-2013.
Vì đang là mùa Giáng Sinh nên trong bài huấn dụ ngài đã
tiếp tục khai triển ý nghĩa mầu nhiệm Ngôi Lời Con Thiên Chúa nhập thể làm
người.
Trong mùa này khi tham dự các lễ nghi phụng vụ chúng ta
thường nghe vang lên nhiều lần từ “nhập thể” diễn tả thực tại chúng ta cử hành
trong lễ Giáng Sinh: đó là Con Thiên Chúa đã làm người, như chúng ta đọc trong
kinh Tin Kính. Từ chính yếu này đối với đức tin kitô có nghĩa là gì? Nó bắt
nguồn từ tiếng La tinh “incarnatio”. Và Đức Thánh Cha giải thích ý nghĩa từ “nhập
thể” như sau:
Ở đây từ “thịt xác”, theo sử dụng của tiếng Do thái, ám chỉ
con người trong sự toàn vẹn của nó, tất cả con người, nhưng chính dưới khía
cạnh của sự tàn tạ, của tính chất tạm thời, của sự nghèo nàn và hữu hạn của nó.
Điều này để nói với chúng ta rằng ơn cứu độ do Thiên Chúa nhập thể nơi Đức
Giêsu thành Nagiarét đem đến, liên quan tới con người trong thực tại cụ thể và
trong bất cứ tình trạng sống nào của nó.
Thiên Chúa đã nhận lấy điều kiện là người để chữa lành nó
khỏi tất cả những gì chia rẽ nó với Người, để cho phép chúng ta gọi Người,
trong Người Con Duy Nhất, với tên gọi “Abba, Cha” và thật sự chúng ta là con
cái của Người. Thánh Ireneo khẳng định rằng: “Đó là lý do, bởi đó Ngôi Lời đã
làm người, và Con Thiên Chúa, Con của con người: để cho con người, khi bước vào
sự hiệp thông với Ngôi Lời và như thế nhận được ơn là con Thiên Chúa, trở thành
con Thiên Chúa” (Adversus haereses 3,19,1; PG 7,939; x. SGLGHCG, 460).
Tiếp tục bài huấn dụ Đức Thánh Cha ghi nhận rằng sự kiện “Ngôi
Lời nhập thể” đã trở thành một thực tại quen thuộc, khiến cho chúng ta không còn
ý thức được sự cao cả mà nó diễn tả nữa. Thật thế, trong mùa Giáng Sinh thường
khi người ta chú ý nhiều tới các khía cạnh bề ngoài, các “màu mè” của ngày lễ
hơn là trọng tâm sự mới mẻ kitô vĩ đại mà chúng ta cử hành: một cái gì không
thể tưởng được, mà chỉ có Thiên Chúa có thể làm và chúng ta chỉ có thể bước vào
đó với lòng tin. Ngôi Lời, Ngôi Lời là Thiên Chúa (x. Ga 1,1) mà nhờ Người mọi
sự đều được tạo thánh (x. 1,3), và Người đã đồng hành với loài người trong lịch
sử với ánh sáng của Người (x. 1,4-5; 1,9) trở thành thịt xác và ở giữa chúng
ta, trở thành một người như chúng ta (X. 1,14). Công Đồng Chung Vaticăng II
khẳng định rằng: “Con Thiên Chúa... đã làm việc với bàn tay con người, đã suy
nghĩ bằng trí tuệ con người, đã hành động với ý chí con người, đã yêu mến bằng
qủa tim con người. Sinh bởi Đức Trinh Nữ Maria, Người đã thực sự trở nên một
người giữa chúng ta, ngoại trừ tội lỗi” (GS 22). Vì thế thật là điều quan trọng
tái chiếm được sự kinh ngạc trước mầu nhiệm, để cho chúng ta được bao bọc bởi
sự vĩ đại của biến cố: Thiên Chúa đã rong ruổi các nẻo đường của chúng ta như
là người, bước vào trong thời gian của con người để thông truyền cho chúng ta
chính sự sống của Người (x. Ga 1,14). Và Người đã làm điều đó với ánh quang của
một vì vua, chế ngự thế giới với quyền lực của Người, nhưng với sự khiêm tốn
của một trẻ thơ.
Điểm thứ hai Đức Thánh Cha suy tư trong bài huấn dụ là thói
quen tặng qùa trong dịp Giáng Sinh. Đôi khi nó là một cử chỉ làm vì tập tục,
nhưng nói chung nó diễn tả sự trìu mến, và là dấu chỉ của tình yêu và sự qúy
mến. Trong lời nguyện lễ rạng đông Giáng Sinh chúng ta đọc: “Lậy Cha, xin nhận
lấy của lễ chúng con dâng trong đêm ánh sáng này, và nhờ sự trao đổi mầu nhiệm
của các ơn này xin biến đổi chúng con trong Chúa Kitô Con Chúa, là Đấng đã nâng
con người lên bên Chúa trong vinh quang”. Đức Thánh Cha giải thích điểm này như
sau:
Tư tưởng ban tặng này là trung tậm của phụng vụ và nhắc nhở
lương tâm chúng ta ơn nguyên thủy của lễ Giáng Sinh: trong đêm thánh này Thiên
Chúa làm người đã muốn tự ban tặng mình cho loài người, đã tự ban mình cho
chúng ta; Người đã nhận lấy nhân tính của chúng ta để ban cho chúng ta thiên
tính của Người. Đó là ơn vĩ đại. Cả trong việc tặng quà của chúng ta qùa đắt
giá hay ít giá không quan trọng; ai không thành công trong việc cho đi một ít
chính mình, thì luôn luôn cho ít. Còn hơn thế nữa, đôi khi người ta tìm thay
thế trái tim và sự dấn thân cho đi chính mình, bằng tiền bạc với các sự vật vật
chất. Mầu nhiệm Nhập Thể đang chỉ cho thấy rằng Thiên Chúa đã không làm như
vậy: Người đã không cho cái gì, nhưng là cho chính mình trong Người Con Duy
Nhất. Ở đây chúng ta tìm thấy mô thức việc cho đi của chúng ta, để cho các
tương quan của chúng ta, đặc biệt là các tương quan quan trọng nhất, được hướng
dẫn bởi sự nhưng không và tình yêu thương.
Điểm suy tư thứ ba là sự kiện nhập thể của Thiên Chúa làm
người cho thấy cái thực tế chưa từng có của tình yêu Thiên Chúa. Thật vậy, hành
động của Thiên Chúa không hạn chế nơi các lời nói, còn hơn thế nữa chúng ta có
thể nói rằng Người không hài lòng với việc nói, mà còn đắm mình trong lịch sử
của chúng ta và lãnh nhận trên mình sự mệt nhọc và cái nặng nề của cuộc sống
con người. Con Thiên Chúa đã thực sự làm người, sinh bởi Đức Trinh Nữ Maria,
trong một thời gian và nơi chốn xác định, tại Bếtlêhem trong triều đại của
hoàng đế Augusto, dưới thời tổng trấn Quirino (x. Lc 2,1-12).
Người đã lớn lên trong một gia đình, đã có các bạn hữu, đã
thành lập một nhóm các môn đệ, đã dậy dỗ các Tông Đồ để tiếp tục sứ mệnh của
Người, đã kết thúc chặng đường dương thế trên thập giá. Kiểu hành động này của
Thiên Chúa mạnh mẽ khích lệ chúng ta tự vấn về sự thực tế đức tin của chúng ta.
Nó không được hạn chế ở lãnh vực tình cảm, các xúc động, mà phải bước vào trong
cái cụ thể của cuộc sống, nghĩa là phải đụng chạm tới cuộc sống thường ngày của
chúng ta và hướng dẫn nó một cách cụ thể. Thiên Chúa đã không chỉ dừng lại ở
lời nói, nhưng đã chỉ cho chúng ta sống thế nào, bằng cách chia sẻ chính kinh
nghiệm của chúng ta, ngoại trừ tội lỗi.
Sách giáo lý của Đức Giáo Hoàng Pio X hỏi: “Để sống theo
Thiên Chúa chúng ta phải làm gì?”, và trả lời: “Để sống theo Thiên Chúa chúng
ta phải tin các chân lý được Người mạc khải, và giữ các giới răn với sự trợ
giúp của ơn thánh Người, có được qua các bí tích và việc cầu nguyện”. Đức tin
có một khía cạnh nền tảng không chỉ liên quan tới trí tuệ và con tim, mà liên
quan tới toàn cuộc sống chúng ta.
Điểm thứ tư trong suy tư của Đức Thánh Cha liên quan tới
khắng định của thánh Gioan: Từ nguyên thủy Ngôi Lời đã ở gần Thiên Chúa và nhờ
Người mà muôn vật được tạo thành, và không có Người thì chẳng có gì được tạo
thành (Ga 1,1-3). Thánh sử rõ ràng ám chỉ trình thuật tạo dựng trong các chương
đầu sách Sáng Thế và đọc lại chúng dưới ánh sáng của Chúa Kitô. Đây là một tiêu
chuẩn nền tảng trong việc đọc Thánh Kinh: Cưụ Ước và Tân Ước luôn luôn được đọc
chung với nhau, và từ Tân Ước mở ra ý nghĩa sâu xa hơn của cả Cựu Ước. Chính
Ngôi Lời luôn luôn hiện hữu gần Thiên Chúa, và chính Người là Thiên Chúa, và
nhờ Người và cho Người mà tất cả được tạo thành (x. Cl 1,16-17) đã làm người:
Thiên Chúa vĩnh cửu và vô biên đã dìm mình trong cái hữu hạn của con người,
trong thụ tạo của Người, để tái dẫn đưa con người và toàn thụ tạo tới với
Người. Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo khẳng định rằng: “Việc tạo dựng thứ nhất tìm
thấy ý nghĩa và tột đỉnh của nó trong việc tạo dựng mới nơi Chúa Kitô, mà ánh
quang vượt ánh quang của việc tạo dựng đầu tiên” (s. 349).
Các Giáo Phụ đã để Đức Giêsu và Ađam cạnh nhau đến độ định
nghĩa Người là “Adam thứ hai” hay Ađam vĩnh viễn, hình ảnh toàn hảo của Thiên
Chúa. Với việc nhập thể của Con Thiên Chúa, xảy ra một cuộc tạo dựng mới, trả
lời hoàn toàn cho câu hỏi “Ai là con người”. Chỉ nơi Đức Giêsu chương trình của
Thiên Chúa đối với con người mới biểu lộ tràn đầy: Người là con người vĩnh viễn
theo Thiên Chúa. Công Đồng Chung Vaticăng II đã mạnh mẽ nêu bật điều này: “Thực
vậy, mầu nhiệm về con người chỉ thực sự được sáng tỏ trong mầu nhiệm Ngôi Lời
nhập thể... Bởi vì Chúa Kitô, Ađam mới, biểu lộ con người cho con người một
cách tràn đầy và vén mở cho nó ơn gọi rất cao vời của nó” (GS 22; SGLGHCG,
359). Nơi Hài Nhi Con Thiên Chúa được chiêm ngắm trong lễ Giáng Sinh chúng ta
có thể nhận biết gương mặt thật của con người; và chỉ khi chúng ta rộng mở cho
hoạt động của ơn thánh Chúa và tìm theo Người mỗi ngày chúng ta mới thực hiện
được chương trình của Thiên Chúa đối với chúng ta.
Đức Thánh Cha đã chào tín hữu băng nhiều thứ tiếng khác
nhau. Chào các bạn trẻ người đau yếu và các cặp vợ chồng mới cưới ngài nhắc cho
mọi người biết rằng Chúa Nhât tới đây là lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa. Đây là
dịp thuận tiện giúp suy tư trở lại việc thuộc về Chúa Kitô trong đức tin của
Giáo Hội. Đức Thánh Cha khuyên các bạn trẻ tái khám phá ra mọi ngày ơn thánh
đến từ bí tích Rửa Tội. Ngài khích lệ các bệnh nhân kín múc sức mạnh từ bí tích
ấy trong những lúc khổ đau, không được an ủi. Và ngài nhắn nhủ các cặp vợ chồng
mới cưới biết diễn tả dấn thân của bí tích Rửa tội trong cuộc sống gia đình.
Sau cùng Đức Thánh Cha đã cất kinh Lạy Cha và ban phép lành
tòa thánh cho mọi người.
Linh Tiến Khải