Bài phỏng vấn Đức Thánh Cha Phanxicô trên chuyến bay về
Roma
vi.radiovaticana.va/2014-05-27
17:27:22 – Tuy chương trình ba ngày viếng thăm dầy đặc và khá
mệt mỏi nhưng trên đường về Roma Đức Thánh Cha cũng đã dành cho các nhà báo một
cuộc phỏng vấn đài 50 phút về tất cả mọi vấn đề.
Cha Lombardi Giám đốc phòng báo chí Tòa Thánh đã cám ơn Đức
Thánh Cha dành thời giờ cho các nhà báo sau chuyến viếng thăm mệt nhọc này. Chị Cristina Caricato thuộc đài truyền hình 2000 đã hỏi Đức Thánh Cha:
Hỏi:
Thưa Đức Thánh Cha, trong các ngày qua Đức Thánh Cha có các cử chỉ được chú ý trên
toàn thế giới: đặt tay trên bức tường tại Bếtlehem, làm dấu thánh giá, ôm hôn
những người do thái sống sót của các trại tập trung tại Yad Vashem, ôm hôn Đức
Thượng Phụ Bartolomaios và các vị lãnh đạo
các Giáo Hội Kitô khác tại Thánh Mộ. Đức Thánh Cha đã nghĩ trước và muốn có các
cử chỉ đó hay sao, và đâu sẽ là các kết qủa của chúng ngoài cử chỉ rất lớn là
đã mời hai tổng thổng Perez và Abu Mazen tới Vaticăng?
Đáp: Các cử chỉ chân thực nhất là
các cử chỉ không được nghĩ trước, nhưng chúng tới. Tôi đã
nghĩ “Có thể làm một cái gì đó”, nhưng các cử chỉ cụ thể thì không có cử chỉ
nào được nghĩ trước cả. Vài cử chỉ như cử chỉ mời hai tổng thống tham dự
buổi cầu nguuện chung thì có được nghĩ là làm ở đó,
nhưng có biết bao nhiêu vấn đề khung cảnh nơi chốn phải để ý, và không phải là
điều dễ. Tôi có nghĩ một chút tới vấn đề này, nhưng sau cùng
thì xảy ra điều mà tôi hy vọng là tốt. Nhưng chúng đã
không được nghĩ và tính toán trước. Tôi thấy cần phải
làm điều gì đó, nhưng nó tự phát, thế thôi. Ít nhất
nói thật ra thì tôi nghĩ “có thể làm một cái gì đó”, nhưng cụ thể thì không.
Chẳng hạn tại đài tưởng niệm Yad Vashem, không có gì hết,
nhưng rồi nó tới. Và như vậy đó.
Câu thứ hai của anh Frank Rocca,
nhà báo hãng tin công giáo của Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ, đại diện nhóm nói tiếng Anh.
Hỏi:
Thưa Đức Thánh Cha, Đức Thánh Cha đã có những lời lẽ rất mạnh mẽ chống lại việc
lạm dụng tính dục của trẻ em vị thành niên từ phía hàng giáo sĩ, các linh mục. Đức
Thánh Cha đã thành lập một Ủy ban đặc biệt để đương đầu
với vần đề này trên bình diện Giáo Hội hoàn
vũ. Chúng ta biết rằng trên thực tế trong tất cả mọi Giáo Hội địa
phương có các điều luật bắt buộc luân lý và pháp luật cộng tác với các chính
quyền dân sự cách này hay cách khác. Nhưng nếu có một Giám Mục không tuân hành
các đòi buộc này thì Đức Thánh Cha sẽ giải
quyết ra sao: bó buộc vị ấy từ nhiệm, hay có các hình phạt khác? Trong cụ thể làm thế nào để có kỷ luật?
Đáp: Bên
Câu hỏi thứ ba của anh Eusebio Val
phóng viên báo “LaVanguardia” nhật báo lớn nhất tại
Hỏi:
Thưa Đức Thánh Cha, ngay từ ngày đầu sứ vụ Đức Thánh Cha đã gióng sứ điệp
của một Giáo Hội nghèo và cho người nghèo, nghèo trong sự đơn sơ và khổ hạnh. Nhưng đôi khi chúng con trông thấy các gương
mù gương xấu chẳng hạn như vụ căn hộ của Đức Hồng Y Bertone, hay buổi lễ ngày
phong Thánh hoặc trở lại với chuyện liên quan tới Đức Hồng Y Bertone, sự hỗn
loạn của Viện giáo vụ hay nhà băng Vaticăng liên quan tới 15 triệu Euros... Đức Thánh Cha nghĩ sao? Phải làm sao để
đừng có các mâu thuẫn chống lại sứ điệp của sự khắc khổ?
Đáp: Có một lần Chúa Giêsu đã nói
với các môn đệ Người trong Phúc Âm: “Không thể tránh được các gương mù gương
xấu. Chúng ta là người, tất cả là người tội lỗi. Và sẽ có các gương mù gương xấu. Vấn đề là
tránh để đừng xảy ra nhiều gương mù gương xấu hơn. Trong việc quản trị
kinh tế cần có sự liêm chính và trong sáng. Hai ủy ban: ủy ban nghiên cứu Viện
giáo vụ IOR và Ủy ban nghiên cứu mọi vấn đề của thành Vaticăng đã đưa ra các
kết luận và đưa ra các chương trình hành động. Giờ đây với Văn phòng thư ký kinh tế do Đức Hồng Y Pell làm chủ tịch, các cải tổ
do hai ủy ban cố vấn sẽ được thực thi. Nhưng có các việc không ăn khớp, và sẽ luôn có các việc không ăn khớp, bởi vì chúng ta
là người, nhưng việc cải tổ phải được tiếp tục.
Các
Giáo Phụ đã nói: “Ecclesia semper reformanda” Giáo Hội luôn luôn cải cách. Chúng ta phải chú ý cải tổ Giáo Hội mỗi ngày, bởi vì chúng ta tội
lỗi, chúng ta yếu đuối, và sẽ có các vấn đề. Việc quản trị mà Văn phòng thư ký kinh tế đang làm sẽ giúp minh nhiên các gương mù
gương xấu, các vấn đề... Chẳng hạn trong Viện giáo vụ tức nhà băng Vaticăng tôi
tin là ở thời điểm này chúng đã được đóng lại. Số người không
có quyền mở trương mục là 1.600. Tổ chức IOR là để
giúp Giáo Hội. Các giám mục giáo phận, các nhân viên
Vaticăng và các người chồng hay vợ góa của họ có quyền có trương mục. Những người khác, các tòa đại sứ không có quyền có trương mục.
Nhà băng Vaticăng không phải dành cho mọi người. Và đóng
trương mục của những người không có quyền là một việc tốt. Liên quan tới vụ 15 triệu Euros thì còn đang được cứu xét.
Nó không rõ ràng. Có lẽ nó là sự thật, nhưng trong lúc này
thì vấn đề chưa được xác định. Nó đang được cứu xét để
công bằng.
Câu hỏi tiếp là của anh Sébastien
Maillard, phóng viên của báo La Croix thuộc nhóm nói tiếng Pháp.
Hỏi:
Sau vùng Trung Đông giờ đây chúng ta trở về Âu châu. Đức Thánh Cha có lo lắng
vì phong trào Duy nhân dân đang gia tăng tại âu
châu như được biểu lộ trong cuộc bỏ phiếu Quốc Hội Âu châu ngày hôm qua hay
không?
Đáp: Trong những ngày này
tôi đã có một ít giờ cầu nguyện với Kinh Lậy Cha, nhưng tôi không có tin tức về
cuộc bầu cử, Tôi không có các dữ kiện, ai thắng ai không thăng. Nhưng mà duy nhân dân trong nghĩa nào?
Hỏi:
Trong nghĩa ngày nay nhiều người dân Âu châu lo sợ, họ nghĩ rằng trong Âu châu
không có tương lai. Có nhiều người thất nghiệp và đảng chống âu châu đã gia
tăng mạnh trong lần bầu cử này...
Đáp: Đây là đề tài tôi đã nghe nói
liên quan tới Âu châu, tin tưởng hay không tin tưởng nơi Âu châu, liên quan tới
cả đồng Euro nữa. Có người muốn trở lại đàng sau... Tôi không
hiểu nhiều lắm về các điều này. Nhưng anh đã cho tôi một từ chìa khóa:
nạn thất nghiệp. Đây là điều trầm trọng. Điều trầm trọng, bởi vì tôi giải thích nó như thế này. Chúng ta đang sống trong một hệ thống kinh tế thế giới trong đó
tiền bạc là trọng tâm, chứ không phải bản vị con người. Trong một hệ
thống kinh tế đích thật con người phải là trung tâm. Nhưng
ngày nay ở trung tâm có tiền bạc. Để duy trì điều này,
để quân bằng thì phải tiến tới với các biện pháp “loại bỏ”. Và người ta loại bỏ trẻ em. Mức sinh tại
Âu châu không cao. Tôi tin rằng ở Italia được 1,2
%, Pháp được 2% hay hơn một chút, Tây Ban Nha còn thấp hơn Italia chỉ được 1%.
Người ta loại bỏ các trẻ em, người ta loại bỏ người già: người già không hữu
dụng, trong lúc này người ta còn thăm họ, vì họ đã về hưu và họ cần, nhưng là
điều thêm vào thôi. Nhưng tại nhiều nước người ta loại bỏ
người già cả với các tình trạng lén lút làm cho chết êm dịu nữa. Nghĩa là người ta cho thuốc mem cho tới một thời điểm nào đó thội.
Và trong lúc này đây người ta loại bỏ người trẻ, và đây là
điều vô cùng trầm trọng, vô cùng trầm trọng. Tại Italia tôi tin rằng số
người trẻ thất nghiệp hầu như tới 40%, tôi không chắc; tại Tây Ban Nha tôi chắc
chắn là 50%. Và trong vùng Andalusa nam Tây Ban Nha số người
trẻ thất nghiệp là 60%. Điều này có nghĩa là cả một
thế hệ của “Không-không”, họ không học hành và không làm việc và đây là điều vô
cùng trầm trọng. Người ta loại bỏ cả một thế hệ người
trẻ. Đối với tôi nền văn hóa loại bỏ này rất trầm kha.
Nhưng đây không phải chỉ là bên Âu châu mà thôi, mà ở khắp
nơi, nhưng người ta cảm thấy nhiều hơn bên Âu châu. Nếu so sánh với nền
văn hóa thoải mái cách đây 10 năm! Và đây là điều thê thảm.
Đây là lúc khó khăn. Một nền kinh tế
vô nhân. Tôi đã không sợ hãi viết trong tông huấn “Niềm vui của Tin
Mừng” rằng: hệ thống kinh tế này giết người. Và tôi lập lại
điều đó. Tôi không biết tôi đã tới gần nỗi lo lắng cảu anh một chút hay
chưa?
Chị Ilze Scamparini, phóng viên đài Rede Globo
Brasil, hỏi Đức Thánh Cha.
Hỏi:
Thưa Đức Thánh Cha, Đức Thánh Cha có đồng ý với
việc trả lại thành Giêrusaelm cho người
Đáp: Có nhiều đề nghị liên quan tới
vấn đề Giêrusalem. Giáo Hội công giáo, Toà Thánh Vaticăng, có lập trường của
mình trên bình diện tôn giáo: nó sẽ là thành phố của hòa bình của ba tôn giáo. Đó là trên bình diện tôn giáo. Các biện
pháp cụ thể cho hòa bình cần được phát xuất từ việc thương thuyết. Phải thương thuyết. Tôi sẽ đồng ý điều phát xuất từ cuộc
thương thuyết giả dụ như nó sẽ là thủ đô của nước này và nước kia. Tôi không nói rằng nó phải như vậy;
không, đó là giả thuyết mà họ phải thương thảo. Thật thế tôi không cảm
thấy mình là chuyên viên để nói rằng “phải làm cái này cái nọ” nếu không sẽ
thật là điên rồ! Nhưng tôi tin rằng cần phải bước vào cuộc
thương thuyết với sự liêm chính, tình huynh đệ, sự tin tưởng lẫn nhau trên con
đường thương thảo. Và trong đó cần phải thương lượng tất cả: toàn vùng
đất và cả các tương quan với nhau nữa Cần phải có can đảm để làm điều đó. Tôi
cầu xin Chúa rất nhiều để cho hai vị lãnh đạo, hai chính quyền có can đảm tiến
tới. Đó là con đường duy nhất cho hòa bình. Còn Giêrusaelem thế này thế nọ, tôi
chỉ nói điều Giáo Hội phải nói và đã luôn luôn nói: đó là ước gì Giêrusalem
được giữ gìn như thủ đô của ba tôn giáo, như điểm quy chiếu, như một thành phố
hòa bình - tôi cũng nghĩ tới từ thánh thiêng, nó không đúng - nhưng một thành
phố hòa bình và tôn giáo.
Bài
phỏng vấn còn các câu hỏi liên quan tới vấn đề
linh mục có gia đình, tới chuyến viếng thăm Á châu và tình hình của các Kitô
hữu khổ đau trong các nước không có tự do tôn giáo
và tự do ngôn luận như Trung Cộng và Bắc Hàn, vấn đề từ nhiệm chức vụ Giáo
Hoàng, việc phong chân phước cho Đức Pio XII, khả thể cho các tín hữu ly dị tái
hôn rước lễ, và tiến trình cải tổ giáo triều Vaticăng. Chúng tôi sẽ gửi tới qúy
vị và các bạn nội dung các câu trả lời của Đức Thánh Cha Phanxicô trong lần
phát tới.
Linh Tiến Khải