ĐGH Phanxicô - Bài Diễn Văn Trước Các Nhà Cầm Quyền Ba Lan
(muoianhsang.com)
Thưa Ngài Tổng
Thống,
Thưa Các Nhà Cầm
Quyền,
Thưa Các Thành
Viên Ngoại Giao Đoàn,
Thưa Các Hiệu
Trưởng Đại Học,
Thưa Quý Ông
Bà,
Tôi xin gửi lời
chào trân trọng đến Ngài Tổng Thống, và tôi xin cám ơn Ngài vì sự đón tiếp rất
nồng hậu và những lời chào đón thật tốt lành. Tôi thật vui mừng được chào đón
quí thành viên của Chính Phủ và Thượng Viện, các Hiệu Trưởng Đại Học, các Nhà Cầm
Quyền khu vực và thành phố, cũng như các thành viên của Ngoại Giao Đoàn và các
nhà cầm quyền khác đang hiện diện. Đây là chuyến thăm đầu tiên của tôi đến vùng
trung đông Châu Âu và tôi vui mừng khởi đầu với đất nước Ba Lan, quê hương của
Thánh Gioan Phaolô II không thể nào quên, người sáng lập và người cổ võ các kỳ
Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới. Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô thích nói về một Châu Âu
đang thở bằng hai buồng phổi. Lý tưởng về một nền nhân văn Châu Âu mới được gợi
hứng bởi việc thở đầy sáng tạo và phối hợp của hai buồng phổi này, cùng với nền
văn minh chung đã có căn rễ sâu xa của nó ở nơi Kitô Giáo.
Ký ức là dấu ấn
của người dân Ba Lan. Tôi luôn bị ấn tưởng bởi cảm thức rất rõ ràng của Đức
Giáo Hoàng Gioan Phaolô về lịch sử. Bất cứ khi nào Ngài nói về một dân tộc,
Ngài bắt đầu từ lịch sử của nó, để mang lại sự phong phú về nhân bản và tinh thần
của dân tộc ấy. Một sự ý thức về căn tính của một dân tộc, thoát khỏi những kỳ
vọng vượt trội, là không thể thiếu đối với việc thiết lập một cộng đồng quốc
gia trên nền tảng của di sản con người, xã hội, chính trị, kinh tế và tôn giáo
của nó, do đó khích lệ một đời sống xã hội và văn hoá trong một tinh thần của sự
trung thành liên lỉ đối với truyền thống và, đồng thời, mở ra cho sự đổi mới và
tương lai. Theo đó, gần đây các bạn đã tổ chức dịp kỷ niệm 1,050 năm Phép Rửa của
Ba Lan. Thực ra đó là một thời khắc mạnh mẽ của sự hiệp nhất quốc gia, vốn tái
khẳng định lại sự hoà hợp, thậm chí ngay giữa sự khác nhau về quan điểm, là con
đường chắc chắn để đạt tới thiện ích chung cho toàn thể người dân Ba Lan.
Tương tự, sự hợp
tác hiệu quả trong lãnh vực quốc tế và sự tôn trọng lẫn nhau lớn mạnh ngang qua
sự ý thức về, và tôn trọng dành cho, căn tính của dân tộc mình và của các dân tộc
khác. Việc đối thoại sẽ khôn thể tồn tại trừ khi mỗi bên biết khởi đi từ căn
tính của mình. Tuy nhiên, trong đời sống hằng ngày mỗi cá nhân và xã hội, có
hai kiểu ký ức: tốt và xấu, tích cực và tiêu cực. Ký ức tốt lành là điều mà
Kinh Thánh tỏ cho chúng ta trong Kinh Magnificat, bài ca của Mẹ Maria, Đấng đã ca
tụng Thiên Chúa và công trình cứu chuộc của Ngài. Mặt khác, ký ức tiêu cực giữ
trong tư tưởng và tâm hồn một cách ám ảnh dính chặt vào sự dữ, đặc biệt là những
điều sai trái mà người khác thực hiện. Nhìn vào lịch sử gần đây của các bạn,
tôi tạ ơn Thiên Chúa là các bạn đã có thể để cho ký tức tốt lành thắng thế, chẳng
hạn, bằng việc kỷ niệm dịp 50 năm về sự tha thứ được đưa ra và chấp nhận bởi cả
hai hội đồng giám mục Ba Lan và Đức, sau Thế Chiến Thứ Hai. Sáng kiến đó, trước
tiên có liên hệ đến các cộng đồng giáo hội, cũng gợi lên một tiến trình xã hội,
chính trị, văn hoá và tôn giáo không thể vãn hồi làm thay đổi lịch sử về các mối
quan hệ giữa hai dân tộc. Ở đây chúng ta cũng có thể nghĩ về Tuyên Bố Chung giữa
Giáo Hội Công Giáo tại Ba Lan và Giáo Hội Chính Thống Moscow: một việc làm khởi
đầu một tiến trình xích lại gần nhau và huynh đệ không chỉ giữa hai Giáo Hội,
mà còn giữa hai dân tộc.
Do đó, đất nước
Ba Lan cao quý đã thể hiện cách mà người ta có thể nuôi dưỡng ký ức tốt đẹp
trong khi bỏ lại phía sau ký ức xấu. Điều này đòi hỏi một niềm hy vọng và niềm
tin vững vàng vào Đấng dẫn dắt định mệnh của các dân tộc, mở ra các cánh cửa
khép kín, biến các vấn đề thành những cơ hội và tạo nên những cảnh mới từ những
hoàn cảnh tưởng chừng như vô vọng. Đây là chứng cứ rõ ràng từ kinh nghiệm lịch
sử riêng của Ba Lan. Sau những cơn bão và thời kỳ đen tối, dân tộc của các bạn,
đã giành lại được phẩm giá của nó, có thể nói, giống như những người Do Thái trở
về từ Babylon, “Ta tưởng mình như giữa giấc mơ... Vang vang ngoài miệng câu cười
nói, rộn rã trên môi khúc nhạc mừng” (Tv 126:1-2). Một sự ý thức về tiến trình
được thực hiện và vui mừng trước những mục tiêu đã đạt được, sau đó trở thành một
nguồn sức mạnh và bình an cho việc đối diện với những thách đố hiện tại. Những
việc này đỏi hỏi sự can đảm của sự thật và một sự cam kết đạo đức liên lỉ, để đảm
bảo rằng các quyết định và hành động, cũng như các mối quan hệ con người, sẽ
luôn luôn tôn trọng phẩm giá của con người. Bằng cách này, mọi lãnh vực của
hành động có liên hệ, bao gồm cả kinh tế, những quan tâm về môi trường và việc
giải quyết hiện tượng phức tạp của việc di dân.
Lãnh vực sau
cùng này đòi hỏi sự khôn ngoan và lòng thương cảm lớn lao, để vượt thắng sự sợ
hãi và đạt được sự tốt lành lớn lao hơn. Có một sự cần thiết để tìm kiếm các lý
do cho việc di dân từ Ba Lan và để sắp xếp sự trở về đối với tất cả những ai muốn
hồi hương. Cũng như điều cần thiết là một tinh thần sẵn sàng để đón tiếp những
người chạy trốn chiến tranh và nạn đói, và tình liên đới với những người đã bị
tước hết những quyền căn bản, bao gồm cả quyền tuyên xưng niềm tin của họ vào sự
tự do và an toàn. Đồng thời, những hình thức trao và hợp tác mới cần phải được
phát triển trên bình diện quốc tế để giải quyết những mâu thuẫn và chiến tranh
vốn đã buộc quá nhiều người phải rời bỏ nhà cửa và quê hương của họ. Điều này
có nghĩa là làm mọi thứ có thể để xoa dịu sự đau khổ trong khi làm việc không
ngừng nghỉ bằng sự khôn ngoan và liên lỉ cho công lý và hoà bình, làm chứng
trong thực hành đối với các giá trị nhân bản và Kitô Giáo.
Dưới ánh sáng của
lịch sử ngàn năm của đất nước, tôi mời gọi đất nước Ba Lan hãy nhìn bằng niềm
hy vọng đến tương lai và những vấn đề đang đặt ra trước mắt. Một cách tiếp cận
như thế sẽ mến chuộng bầu khí tôn trọng giữa các thành phần của xã hội và cuộc
tranh luận mang tính xây dựng về những vị thế khác biệt. Cách tiếp cận này cũng
tạo nên những điều kiện tốt nhất cho sự phát triển dân sự, kinh tế và thậm chí
nhân khẩu, nuôi dưỡng niềm hy vọng mang lại đời sống tốt lành cho các thế hệ tương
lai. Người trẻ không chỉ phải giải quyết với những vấn đề, mà hơn thế có thể
vui hưởng vẻ đẹp của công trình tạo dựng, những lợi ích mà chúng ta có thể mang
lại và niềm hy vọng mà chúng ta có thể trao ban. Các chính sách xã hội trong việc
hỗ trợ gia đình, tế bào thiết yếu và nền tảng của xã hội, hỗ trợ các gia đình
không may mắn và nghèo, và giúp đỡ một cách có trách nhiệm để đón nhận sự sống,
do đó sẽ cho thấy thậm chí hiệu quả hơn nữa. Sự sống phải luôn luôn được đón nhận
và bảo vệ. Hai điều này đi đôi với nhau – đón nhận và bảo vệ, từ hoài thai cho
đến cái chết tự nhiên. Tất cả chúng ta đều được mời gọi để tôn trọng sự sống và
chăm sóc nó. Mặt khác, đó là trách nhiệm của Nhà Nước, Giáo Hội và xã hội để đồng
hành và trợ giúp cách cụ thể cho những người đang sống trong hoàn cảnh khó khăn
nghiêm trọng, để một đứa trẻ sẽ không bao giờ bị coi là một gánh nặng nhưng là
một quà tặng, và những người đang chịu tổn thương và nghèo nhất sẽ không bị bỏ
rơi.
Thưa Ngài Tổng
Thống,
Như đã trải qua
lịch sử lâu dài của nó, đất nước Ba Lan có thể dựa vào sự hợp tác của Giáo Hội
Công Giáo, để dưới ánh sáng của các nguyên lý Kitô Giáo nền tảng đã làm gia
tăng lịch sử và căn tính của Ba Lan, đất nước có thể, trong những hoàn cảnh lịch
sử đã đổi thay, tiến bước trong sự trung thành với các truyền thống tốt nhất của
nó và với niềm tin và niềm hy vọng, thậm chí ngay trong những thời điểm gian
khó.
Một lần nữa
trong sự thể hiện lòng biết ơn của tôi, tôi hết lòng cầu chúc cho Ngài và tất cả
mọi người hiện diện, một sự phục vụ bình an và sinh hoa trái vì thiện ích
chung.
Xin Đức Mẹ
Czestochowa ban phúc lành và bảo vệ Ba Lan!
Joseph C. Pham (Chuyển
ngữ từ ZENIT)