Đức Thánh Cha Nói Với Các Ký Giả: „Đừng khơi lên những nỗi sợ hãi của con người!“
Các ký giả nên giữ mình trước việc khơi
lên những nỗi sợ hãi của con người, chẳng hạn như trước những người tị nạn. Đức
Thánh Cha Phan-xi-cô đã nhấn mạnh như thế trong một cuộc hội kiến dành cho khoảng
400 thành viên của hiệp hội nhà báo Italia. Cuộc hội kiến này đã diễn ra vào
hôm thứ Năm vừa qua tại đại sảnh đường Clementina của Tòa Thánh Vatican. Các ký
giả cũng đừng nên lạm dụng nghề nghiệp của mình để „làm hư“ một số cá nhân hay „làm
hỏng“ cả một quốc gia.
Có một số nghề nghiệp mà chúng có rất
nhiều ảnh hưởng trên cộng đồng xã hội, chẳng hạn như nghề viết báo. Các ký giả
có một vai trò rất quan trọng, và cũng là những trụ cột có khả năng gánh vác
trong sự thay đổi thế giới truyền thông kỹ thuật số. Vai trò của các ký giả
càng quan trọng thì trách nhiệm của họ trong việc đóng góp có tính cấu trúc nhằm
cải thiện xã hội sẽ càng lớn hơn. Vì thế, các ký giả và những chuyên viên trong
lãnh vực truyền thông cũng phải dành ra một ít thời gian trong công việc sôi nổi
hằng ngày để nghỉ ngơi, và để suy nghĩ tới ba điều căn bản sau đây: yêu mến
chân lý, sống với tính chuyên nghiệp, và kính trọng phẩm giá con người.
Chân lý – Đức Thánh Cha nhấn mạnh – không
phải chỉ để nói về, nhưng cũng còn được sống nữa. „Câu hỏi ở đây không phải là hỏi xem liệu người ta có tin hay không.
Nhưng câu hỏi phải là, liệu người ta có trung thực với mình và với người khác
hay không?“ Trong dòng sông không ngừng của thế giới truyền thông, mà nó chảy
24 /24 trong suốt bảy ngày trong tuần, không phải lúc nào cũng chỉ đơn giản là
kiếm tìm chân lý – Đức Thánh Cha nói. Trong những vùng ranh giới mập mờ giữa
tính hợp pháp và bất hợp pháp, và những cuộc thảo luận chính trị nhằm chống hoặc
ủng hộ, thì bổn phận và sứ mạng của các ký giả là tạo ra sự rõ ràng, để tiếp cận
được với chân lý trong mức độ bao nhiêu có thể, và đừng bao giờ viết về một điều
chi đó mà họ biết về nó rằng, nó không thật từ bản chất.
Tính chuyên nghiệp của một ký giả hệ tại
trước tiên ở chỗ xác định rằng, công việc của mình không bị chi phối bởi những
mối quan tâm về kinh tế và chính trị. Thay vào đó, các ký giả phải lưu tâm tới
chiều kích xã hội của con người, của những công dân mà họ chính là những người
gánh đỡ đầy quan trọng của nền dân chủ. „Điều
đó nên thúc đẩy chúng ta tới chỗ suy nghĩ rằng, những kẻ độc tài thuộc bất cứ
khuynh hướng và quan điểm nào trong suốt lịch sử, đã không chỉ luôn luôn tìm
cách khống chế các phương tiện truyền thông, nhưng còn đặt gánh nặng lên nghề làm
báo báo với những quy định mới.“
Việc tôn trọng phẩm giá con người là
nghĩa vụ trước tiên của các nhà báo. Đức Thánh Cha đã lập lại những lời của
Ngài về sự ngồi lê mách lẻo, và cho rằng, chúng giống như chủ nghĩa khủng bố. Đối
với Ngài, người ta cũng có thể sát hại con người bằng những lời nói. „Trong thời đại ngày nay, một bài báo có vẻ
như được lập đi lập lại từ ngày này sang ngày khác. Và cuộc sống của một con
người bị vu khống rằng, đã làm điều bất công, có thể vì đó mà bị hủy hoại vĩnh
viễn“ – Đức Thánh Cha cảnh báo. Nhà báo không được phép trở thành một „trong những vũ khí để hủy hoại“ những cá
nhân, hay hủy hoại toàn bộ một dân tộc. Nhà báo cũng không nên khới lên sự sợ
hãi trước những đổi thay và trước những hiện tượng, chẳng hạn như nạn di cư,
chiến tranh hay nạn đói.
Thay vào đó, nhà báo phải trở thành „công cụ xây dựng“, phải thúc đẩy tiến
trình hòa giải, cũng như phải khuyến khích một nền văn hóa găp gỡ. „Mỗi ngày, giới ký giả anh chị em có thể nhắc
nhớ tất cả mọi người rằng, không có bất cứ cuộc xung đột nào mà nó không thể được
giải quyết bởi những người nam và những người nữ thành tâm thiện chí.“
Trong bài diễn văn của mình, ông Enzo
Iacopino, chủ tịch hiệp hội nhà báo Italia, đã nêu ra những mối nguy hiểm đối với
các nhà báo, và những điều kiện làm việc nguy hiểm đối với giới truyền thông tại
Ý. „Tiếc rằng, công việc của chúng ta
cũng rất nguy hiểm. Ở đây, giữa chúng ta, cũng có những đồng nghiệp bị buộc phải
sống dưới sự bảo vệ của cảnh sát. Để phục vụ công dân với chân lý, họ đã không
chỉ chuốc lấy những sự túng quẫn về cho mình, nhưng cũng còn rước lấy sự thiệt
hại về cho gia đình mình cũng như cho con cái của mình. Và hôm nay ở đây cũng
đang có các thành viên trong gia đình của một số ký giả đã phải trả giá cho sự
dấn thân xã hội của họ bằng chính mạng sống.“
Đức Thánh Cha đã nhận được từ hiệp hội
các nhà báo Italia một khoản quyên góp để giúp đỡ các nạn nhân của vụ động đất
vừa qua tại miền Trung nước Ý. Và đó, mặc dầu hầu hết các nhà báo ở Ý chỉ kiếm
được cho mình những đồng lương chết đói, như chủ tịch hiệp hội này nhấn mạnh. „Họ làm việc cực nhọc mỗi ngày cho một chút đồng
lương, mà đôi khi họ hoàn toàn không nhận được những đồng lương ấy. Đó là một
hình thức nô lệ mới mà có lẽ người ta phủ nhận, nhưng nó đang lộ rõ với sự đau
khổ của những người không vượt qua được nó nữa.“
(theo de.rv 22.09.2016 cz)
Đa-minh Thiệu