Quy
Chế Của Thánh Bộ Giáo Dân, Gia đình và Sự Sống
(hdgmvietnam.com)
09/07/2018
Ngày
17/08/2016, Đức Thánh Cha Phanxicô đã công bố Tự sắc Sedula Mater (Người
Mẹ Ân cần), ký ngày Lễ Đức Mẹ Lên Trời 15/08/2016, chính thức thành lập
Thánh Bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống, đồng thời bổ nhiệm Đức cha Kevin Joseph
Farrell, bấy giờ là Giám mục giáo phận Dallas, Hoa Kỳ, làm tân Tổng trưởng của
Thánh Bộ mới này. Trong công nghị Hồng y cùng năm được cử hành ngày 19
tháng 11, Đức Thánh Cha đã vinh thăng Đức cha Kevin Joseph Farrell tước vị Hồng
y. Thánh bộ này hợp nhất hai Hội đồng Toà Thánh là Hội đồng Toà Thánh về Giáo dân và Hội đồng Toà Thánh về Gia đình.
Ngày
08.05.2018, Tòa Thánh đã công bố bản văn này như là Quy chế chính thức của
Thánh bộ Giáo dân, Gia đình và Sự sống.
Dưới
đây là nguyên văn bản Quy chế
Điều 1
Thánh
bộ có thẩm quyền trong các vấn đề thuộc Tông tòa về thăng tiến sự sống và hoạt
động tông đồ giáo dân, về mục vụ giới trẻ, gia đình và các nhiệm vụ của gia
đình theo kế hoạch của Thiên Chúa và về việc bảo vệ và nâng đỡ sự sống con
người. Vì những mục tiêu này, đúng theo những nguyên tắc của Giám mục đoàn,
Thượng hội đồng và mang tính bổ trợ, Thánh bộ này duy trì các quan hệ với các
Hội đồng Giám mục, các Hội thánh địa phương và các bộ phận khác của Hội Thánh,
cổ vũ sự trao đổi giữa các cơ cấu ấy, và cộng tác để thăng tiến các giá trị và
sáng kiến liên quan đến những vấn đề đã đề cập ở trên.
Điều 2
Thánh bộ
được đảm trách bởi Hồng y Bộ trưởng, với sự trợ tá của một thư ký, vị này có
thể là giáo dân, và có ít nhất hai phó thư ký cũng là giáo dân phụ tá, và nhiều
nhân viên gồm vừa giáo sĩ vừa giáo dân, được tuyển chọn rộng rãi từ những miền
khác nhau trên thế giới, đúng với những chuẩn mực hiện hành của Giáo triều
Rôma.
Điều 3
§ 1.
Thánh bộ có những thành viên riêng bao gồm tín hữu giáo dân nam và nữ, độc thân
và có gia đình, từng dấn thân trong các lãnh vực hoạt động khác nhau và từ
những miền khác nhau trên thế giới, như vậy mới phản ánh tính cách phổ quát của
Hội Thánh.
§ 2.
Thánh bộ có các cố vấn riêng.
§ 3.
Thánh bộ hoàn toàn tuân theo tất cả những quy tắc đã được Giáo triều Rôma thiết
định.
Điều 4
Thánh
bộ cổ vũ và tổ chức các hội nghị quốc tế và đưa ra những sáng kiến khác liên
quan đến hoạt động tông đồ giáo dân, giới trẻ, định chế hôn nhân, thực tại gia
đình và sự sống trong Hội Thánh. Các hoạt động này liên quan đến các điều kiện
vừa nhân văn vừa xã hội của giáo dân, giới trẻ, định chế gia đình và sự sống
con người trong xã hội.
Điều 5
Thánh
bộ có nhiệm vụ cổ vũ, nâng đỡ và khích lệ ơn gọi cũng như sứ mệnh của người tín
hữu giáo dân trong Hội Thánh và giữa thế giới, dù đã lập gia đình hay sống độc
thân, và với tư cách thành viên thuộc các hội đoàn, các phong trào
cũng như các cộng đoàn. Ngoài ra, Thánh bộ cũng cổ vũ những công việc nghiên
cứu nhằm đào sâu hiểu biết phù hợp với giáo lý về những đề tài và vấn đề liên
quan đến người tín hữu giáo dân.
Điều 6
§ 1.
Thánh bộ giúp người tín hữu giáo dân nhận thức rõ hơn tinh thần đồng trách
nhiệm của mình, do Bí tích Rửa tội, đối với đời sống và sứ mệnh của Hội Thánh,
theo những đặc sủng khác nhau được nhận lãnh để xây dựng Hội Thánh, đặc biệt
chú ý đến sứ mệnh riêng của người giáo dân bằng cách làm sáng tỏ và hoàn thiện
việc xếp đặt đúng trật tự những công việc trần thế (x. LG, 31).
§ 2.
Theo tinh thần của Hiến chế Mục vụ Vui mừng và Hy vọng (số 1), Giáo Hội mời gọi
chúng ta đón nhận chia sẻ “những vui mừng và hy vọng, ưu sầu và lo âu của con
người ngày nay”. Thánh bộ cổ vũ mọi sáng kiến liên quan đế việc loan báo Tin
mừng của người giáo dân thuộc mọi lãnh vực hoạt động trần thế, bao gồm các khả
năng của các cơ quan liên hệ thuộc Giáo triều Roma trong cùng những lãnh vực
này.
§
3. Hơn nữa, Thánh bộ cũng cổ vũ sự tham gia của người tín hữu giáo dân vào việc
dạy giáo lý, đời sống phụng vụ và bí tích của Giáo Hội, hoạt động truyền giáo,
các việc từ thiện, bác ái và việc thăng tiến con người và xã hội. Thánh bộ cũng
ủng hộ và khuyến khích sự hiện diện tích cực và có tinh thần trách nhiệm của
người giáo dân trong đời sống giáo xứ và giáo phận, và trong các bộ phận tư vấn
về quản trị hiện thời trong Hội Thánh ở cấp độ từ phổ quát đến đặc thù.
§ 4.
Thánh bộ sẽ lượng định các sáng kiến của các Hội đồng Giám mục khi yêu cầu Tòa
thánh, thể theo các nhu cầu của các Hội Thánh đặc thù, cho thiết lập những tác
vụ và những cơ quan mới thuộc Hội Thánh.
Điều 7
§ 1.
Thánh bộ có quyền tập họp các tín hữu và thành lập các phong trào giáo dân mang
tính cách quốc tế, phê chuẩn hay thừa nhận quy chế của họ, chú ý đến năng quyền
của Phủ Quốc vụ khanh Tòa thánh; Thánh bộ cũng giải quyết những yêu cầu hành
chánh có thể liên quan tới những vấn đề thuộc quyền tài phán của
mình.
§ 2.
Liên quan đến các dòng ba tại thế và những tu hội của đời thánh hiến, Thánh bộ
chỉ chịu trách nhiệm về những hoạt động tông đồ của họ mà thôi.
Điều 8
Thánh
bộ biểu lộ sự quan tâm đặc biệt của Hội Thánh đối với giới trẻ, cổ vũ những tổ
chức của họ đang đáp lại những thách đố của thế giới hôm nay. Thánh bộ hậu
thuẫn những sáng kiến của Đức Thánh cha về mục vụ giới trẻ và sẵn sàng phục vụ
các Hội đồng Giám mục về các phong trào và hiệp hội của giới trẻ trên toàn thế
giới, cổ vũ sự cộng tác và tổ chức các cuộc gặp gỡ cho giới trẻ trên cấp độ
toàn thế giới. Một sự kiện quan trọng của hoạt động này là công cuộc chuẩn bị
những ngày giới trẻ toàn cầu.
Điều 9
Thánh
bộ đào sâu suy tư về mối liên hệ giữa người nam và người nữ trong những tính
cách đặc thù, hỗ tương và bổ sung cho nhau cũng như tính cách bình đẳng về phẩm
giá của họ. Coi trọng các “thiên tài” nữ giới, Thánh bộ đóng góp vào suy tư của
Hội Thánh về căn tính và sứ mệnh của người phụ nữ trong Hội Thánh và trong xã
hội, thúc đẩy sự tham gia của họ trên cả hai bình diện này.
Điều 10
§ 1.
Dưới ánh sáng huấn quyền của Đức Giáo hoàng, Thánh bộ cổ vũ việc chăm sóc mục
vụ gia đình, bảo vệ phẩm giá và hạnh phúc gia đình trên nền tảng Bí tích Hôn
phối, và tạo điều kiện cho các quyền và trách nhiệm của gia đình trong Hội
Thánh cũng như trong xã hội dân sự, để định chế gia đình có thể luôn thực hiện
tốt đẹp hơn các chức năng của mình trong cả hai lãnh vực Hội Thánh và xã hội.
§ 2.
Cần phân định những dấu chỉ của thời đại để lượng giá những cơ hội có lợi ích
cho gia đình, hãy lấy niềm tin và sự khôn ngoan của Tin Mừng mà đương đầu với
những thách đố liên quan đến gia đình, thi hành kế hoạch của Thiên Chúa về hôn
nhân và gia đình trong xã hội ngày nay và trong lịch sử. Theo quan điểm này,
Thánh bộ cổ vũ những hội nghị và sự kiện quốc tế, đặc biệt là những đại hội gia
đình thế giới.
§ 3.
Thánh bộ giám sát hoạt động của các học viện, hội đoàn, phong trào và tổ chức
Công giáo, cấp quốc gia và quốc tế, có mục tiêu phục vụ thiện ích của các gia
đình.
Điều 11
§ 1.
Thánh bộ quan tâm nghiên cứu giáo lý về gia đình và việc phổ biến giáo lý ấy
một cách đầy đủ và thích đáng; nhất là cổ vũ việc nghiên cứu về linh đạo hôn
nhân gia đình, cũng như việc huấn luyện theo những linh đạo đó.
§ 2.
Thánh bộ đưa ra những chỉ dẫn về các chương trình huấn luyện chuẩn bị hôn nhân
dành cho những cặp đính hôn, và những cặp vợ chồng trẻ. Thánh bộ cũng biểu lộ
việc chăm sóc mục vụ của Hội Thánh trong cả những hoàn cảnh “ngăn trở” (x. AL,
296-306).
§ 3.
Thánh bộ cũng đưa ra những chỉ dẫn về các chương trình chăm sóc mục vụ nhằm
nâng đỡ các gia đình trong việc huấn luyện cho giới trẻ về đức tin và đời sống
Hội Thánh cũng như đời sống dân sự, với sự quan tâm đặc biệt đối với người
nghèo và người sống bên lề xã hội, cũng như quan tâm đến sự đối thoại giữa các
thế hệ.
§ 4.
Thánh bộ cổ vũ các gia đình quảng đại nhận con nuôi và nhận nuôi trẻ em cũng
như chăm sóc những người cao tuổi, cộng tác với các cơ sở dân sự để nâng đỡ các
hoạt động này.
Điều 12
Thánh
bộ trực tiếp liên kết với “Giáo hoàng Học viện Thần học Hôn nhân và Gia đình
Gioan Phaolô II”, cả hai đều có các văn phòng chính và những học viện trực
thuộc, cùng nhằm cổ vũ mục tiêu chung trong các khoa nghiên cứu hôn nhân, gia
đình và sự sống.
Điều 13
§ 1.
Thánh bộ hỗ trợ và điều phối những sáng kiến thuận lợi cho việc sinh con có
trách nhiệm, cũng như cho việc bảo vệ sự sống con người từ khi bắt đầu thụ thai
cho đến lúc kết thúc tự nhiên, lưu ý đến nhu cầu của con người trong những giai
đoạn tiến triển khác nhau.
§ 2.
Thánh bộ thăng tiến và khuyến khích các tổ chức và hội đoàn chuyên giúp đỡ phụ
nữ và các gia đình đón nhận và bảo vệ tặng phẩm sự sống, nhất là trong các
trường hợp mang thai khó khăn, và ngăn ngừa việc phá thai. Thánh bộ cũng ủng hộ
những chương trình và những sáng kiến nhằm nâng đỡ những phụ nữ đã từng phá
thai.
Điều 14
Trên
nền tảng giáo lý Công giáo về luân lý và Huấn quyền Hội thánh, Thánh bộ nghiên
cứu và cổ vũ việc đào tạo, huấn luyện liên quan đến những vấn đề chính yếu của
y sinh học và luật lệ liên quan đến sự sống con người, và về những ý thức hệ
đang phát triển liên quan đến chính sự sống con người và thực tại nhân loại.
Điều 15
Hàn lâm
viện Giáo hoàng về Sự Sống được liên kết với Thánh bộ này, có liên quan đến
những vấn đề được đề cập trong các Điều 13 và 14, được hưởng lợi ích từ thẩm
quyền của Thánh bộ.
Quy chế
này được phê chuẩn để áp dụng thử nghiệm. Tôi truyền lệnh quy chế này phải
được công bố trên L’Osservatore Romano và sau đó cũng được đăng trên Công báo
Tông tòa, có hiệu lực từ ngày 13 tháng 5 năm 2018.
Đức
Giáo hoàng Phanxicô
UB Mục
vụ Gia đình chuyển ngữ