Thánh An-tôn Padua
Ngày 13 tháng 6
Thánh An-tôn Padua là một trong những vị Thánh được nhiều người
yêu mến nhất. Ngay lúc Ngài còn sinh thời thì cũng đã có rất nhiều người muốn đến
gần Ngài rồi. Không thể thống kê nổi những người đã đến để nghe Ngài giảng, và những
người hoán cải sau khi nghe những lời của Ngài. Họ đã rời xa những cuộc tranh cãi
cũng như từ bỏ lối sống bê tha trụy lạc. Nhiều người đã tái đứng dậy để đi theo
Chúa Giê-su Ki-tô. Hồng ân mà nhờ đó, những lời của Thánh Nhân lọt vào được tâm
hồn của nhiều người, đó là một trong những hồng ân lớn nhất mà Thiên Chúa đã
ban cho Thánh An-tôn.
Thánh An-tôn sinh ngày 15 tháng 08 năm 1195 tại Lissabon, Bồ-đào-nha,
nên Ngài còn được gọi là An-tôn Lissabon. Tên khai sinh của Ngài là Fer-nan-đô
Martim de Bulhões e Taveira (Thực ra, năm sinh của Thánh An-tôn không được rõ
ràng và có nhiều khác biệt: người thì cho là năm 1193, người khác thì cho là
năm 1191; người khác nữa thì cho rằng Ngài sinh vào năm 1188). Ngài xuất thân từ
một gia đình quý tộc giầu có, và được hưởng một nền giáo dục cao cấp. Ngay từ hồi
16 tuổi Ngài đã gia nhập Dòng Kinh Sĩ Thánh Au-gus-ti-nô. Ngài được gửi đi học
Thần Học, và được chịu chức Linh mục vào năm 1220. Một biến cố đặc biệt đã xảy
ra với Ngài, khi xương cốt của 5 người Anh Em đồng tu đã chết tại Marokko với
tư cách là những vị Tử Đạo, được mai táng. Chính Ngài đã làm quen với năm người
Anh Em ấy ngay trước khi họ khởi hành tới Marokko, và đã bị gây ấn tượng rất mạnh
bởi thái độ sẵn sàng của họ trong việc đi theo Chúa Giê-su Ki-tô. Sau đó Thánh
Nhân đã gặp gỡ một số Anh Em của Thánh Phan-xi-cô Assisi. Đối diện với cách sống
của những người Anh Em đó, Fer-nan-đô cảm thấy rằng, đời sống hiện tại của mình
trong Tu Viện chỉ là một cuộc đi theo Chúa Giê-su cách nửa vời và xoàng xĩnh.
Vì thế Ngài đã muốn khởi đầu một cuộc sống mới. Ngài rời khỏi Tu
Viện của mình, và gia nhập đời sống của những Anh Em Dòng Thánh Phan-xi-cô.
Ngay sau đó, Ngài lên đường tới Marokko, nhưng Ngài đã bị cảm nặng ngay khi vừa
tới Malaria, và vì thế buộc lòng phải quay về. Nhưng những con đường của Chúa
thì nhiệm mầu, và Thiên Chúa đã dẫn đưa Cha Fer-nan-đô đi theo con đường của
Ngài. Trong chuyến trở về Lissabon, con tàu của Ngài đã bị một trận bão đẩy tới
đảo Sizilia của nước Ý. Dù vẫn còn đang bị đau, nhưng Cha Fer-nan-đô đã mau
chóng rời khỏi Sizilia để đến Assisi. Vào Ngày Đại Lễ Kính Chúa Thánh Thần Hiện
Xuống năm 1221, Cha Fer-nan-đô đã được gặp trực tiếp Thánh Phan-xi-cô, và được
gây ấn tượng bởi sức mạnh toát ra từ vị Thánh thành Assisi. Kể từ đó Ngài đổi
tên thành An-tôn, có nghĩa là người luôn đứng ở phía trước.
Trong suốt một năm, Cha An-tôn đã rút vào nơi cô tịch. Sau năm
đó, hồng ân đặc biệt của Ngài về việc rao giảng đã được khám phá. Trong một
Thánh Lễ truyền chức Linh Mục, vị giảng Lễ đã không tới, và vì thế người ta đã
mời Cha An-tôn nói một đôi lời với các tín hữu. Ngài khiêm tốn nhận lời và bước
lên bục giảng và giảng Lễ. Bài giảng của Ngài đã làm cho tất cả những người hiện
diện đều phải chăm chú lắng nghe, như thể là chưa hề có ai giảng cho họ nghe
bao giờ vậy!
Trong những năm sau đó, theo sứ mạng của Dòng, Cha An-tôn đã được
cử đi giảng dậy ở nhiều nơi, đặc biệt là cho những người đã từ bỏ Đức Tin chân
thật. Trong mối liên hệ này, có một tích truyện rất nổi tiếng về sự kiện Thánh
An-tôn giảng cho cá nghe. Sự thể như sau: Cha An-tôn muốn đi tới Rimini để thuyết
phục một số đông các tín hữu đang bị lầm đường lạc lối, hầu đưa họ quay về với
đường ngay nẻo chính. Ngài đã giảng cho họ nghe trong suốt nhiều ngày. Tuy
nhiên, con tim của họ chai đá và ngoan cố, nên họ đã coi thường những lời của
Ngài cũng như đã khước từ những lời ấy. Vì thế Ngài đã đi ra bờ biển và giảng
cho cá nghe. Ngài nói vọng xuống biển như sau: „Anh chị em cá biển thân mến, anh chị em hãy lắng nghe Lời Thiên Chúa,
vì những kẻ bất tín và những tín hữu lầm lạc không muốn nghe Lời của Ngài!“
Ngay lập tức, một bầy cá rất đông đã bơi tới. Chúng ngoi đầu lên khỏi mặt nước
và thành kính lắng nghe Ngài giảng. Khi người ta chứng kiến phép lạ này, họ đã
quỳ gối xuống, đấm ngực thống hối, và quay trở về với Đức Tin chân thật.
Thánh An-tôn còn làm một phép lạ khác khi có một người kia phủ
nhận sự hiện diện của Chúa Ki-tô trong Bí Tích Thánh Thể. Thánh An-tôn đã cho
phép ông ta mang con la của ông đến. Con la này đã bị để nhịn đói và không được
ăn uống bất cứ thứ gì trong suốt ba ngày. Khi Thánh An-tôn giơ Mình Thánh Chúa
ra trước mặt con la đó, thì ngay lập tức nó đã quỳ gối xuống trước mặt Ngài mà
không màng ngó ngàng gì tới thức ăn được mang đến cho nó.
Tuy nhiên, không phải chỉ nhờ vào những phép lạ mà Thánh An-tôn đã
làm cho nhiều người lầm lạc hối cải, nhưng tiên vàn là do đời sống cầu nguyện
và lối sống đầy gương mẫu của Thánh Nhân. Và chính nhờ vào cách sống của mình, Thánh
Nhân đã làm cho những lời mà Ngài nói trở nên đáng tin cậy. Bên cạnh hoạt động
giảng dậy của mình, Thánh An-tôn còn phải chu toàn vô vàn những trách vụ khác.
Ngài được trao phó cho việc giám sát các tỉnh Dòng Anh Em Hèn Mọn thuộc vùng Bắc
Ý, thành lập Học Viện Thần Học trong Dòng và dậy Thần Học tại các thành phố như
Bologna, Montpellier, Toulouse và Padua. Vì thế Ngài đã viết vô vàn các khảo luận
Thần Học, mà nhờ vào những khảo luận Thần Học đó, sau này Ngài đã được Giáo hội
tôn phong lên bậc Tiến Sĩ Hội Thánh. Một trong những người sống cùng thời với
Ngài nói về Ngài rằng: „Thường xuyên xảy
ra chuyện, vì lo giảng giải, dậy học và giải tội, nên Thánh Nhân không tìm được
thời giờ để ăn.“ Người ta có thể nói rằng, những cố gắng của Thánh Nhân đã
làm cho khuôn mặt của Châu Âu trong thời gian ấy được thay đổi. Ngài là một con
người luôn kiên định trong sự phục vụ chân lý.
Những nỗ lực của Thánh An-tô đã làm suy sụp thân xác của Ngài,
và vì thế, trong năm 1230, Thánh Nhân đã phải tạm gác các trách vụ của mình lại
để về sống tại một lãnh địa bên cạnh Padua. Ở đó Ngài đã thực hiện một phép lạ
khác. Câu chuyện diễn ra thế này: Viên bá tước của lãnh địa đó ước ao muốn đến
gặp Thánh An-tôn một lần, vì ông thấy bên dưới cửa phòng của ông có một ánh
sáng chói chang phát ra. Nghĩ rằng đó là một đám lửa đang bắt đầu bùng cháy,
nên ông đã đạp cửa chạy ra. Nhưng sau đó ông đã đứng yên đầy ngỡ ngàng: Ông
nhìn thấy người đang đứng đối diện với ông là một vị Thánh đang ẵm Chúa Hài Đồng
trên tay.
Những bài giảng Mùa Chay của Thánh An-tô tại Padua vào năm 1231
đã có một kết quả gây chấn động. Hầu như toàn bộ khu vực đều được biến đổi: tất
cả những ai mắc nợ đều được xóa nợ; mọi
gia đình chia rẽ đều được giao hòa; những kẻ trộm cướp trả lại những tài
sản mà chúng đã ăn trộm; những cô gái điếm trở về với cuộc sống đoan trang; mọi
tiền tô, tiền cho vay nặng lãi cách bất hợp pháp và quá mức đều được trả lại
cho các con nợ.
Thánh An-tôn qua đời vào thứ Sáu ngày 13 tháng 06 năm 1231. Ngay
trước khi qua đời, Ngài đã lãnh nhận các Bí Tích dành cho giờ chết. Trong khi
Ngài cầu nguyện cùng Mẹ Thiên Chúa với giọng yếu ớt, ánh mắt của Ngài bỗng rực
sáng lên. „Cha thấy cái gì vậy?“ – Thầy
Lu-ca - một người anh em trong Dòng và cũng là người luôn đồng hành với Ngài –
hỏi Ngài. „Tôi thấy Chúa!“ – người
đang bước vào giờ lâm chung nói nhỏ nhẹ. Vị Đại Thánh đã từ giã cõi đời như thế
trong lúc Ngài mới chỉ 36 tuổi đời.
Ngay trong buổi chiều mà người ta tổ chức an táng cho Thánh
An-tôn, một số phép lạ khác cũng đã diễn ra bên mộ của Ngài. Thông tin về những
phép lạ này đã loan truyền với tốc độ chóng mặt đến độ không thể tin nổi, và
càng ngày càng có thêm nhiều người hành hương tuốn về bên mộ của Ngài, trong
khi con số các phép lạ vẫn không ngừng gia tăng. Chỉ 11 tháng sau khi Cha
An-tôn qua đời tại Arcella, thuộc vùng Padua, nước Ý, Ngài đã được Đức Thánh
Cha Grê-gô-ri-ô IX tôn phong lên bậc Hiển Thánh. Ngay sau đó, các Tu Sĩ của
Dòng Anh Em Hèn Mọn, với sự hỗ trợ của cư dân thành phố Padua, đã khởi công xây
dựng một Vương Cung Thánh Đường để kính Thánh An-tôn.
Mộ của Thánh Nhân thường xuyên được mở để các tín hữu đến kính
viếng. Bộ hài cốt của Ngài vẫn còn được bảo quản, và điều gây ngạc nhiên cách đặc
biệt đó là chiếc lưỡi và những dây thanh quản của Ngài, tất cả vẫn còn được bảo
quản cách rất tốt. Điều đó có nghĩa là Thiên Chúa đã bảo vệ cho tới tận ngày
nay những điều mà với chúng, Thánh An-tôn đã diễn tả về hồng ân thuyết giảng đặc
biệt do Thiên Chúa ban tặng cho Ngài. Thánh An-tôn còn nổi tiếng với tư cách là
Bổn Mạng của „những người luộm thuộm“:
Ngài có khả năng giúp người ta tìm thấy những đồ vật bị đánh mất. Liên quan đến
điều này, có một tương truyền cho rằng, có một Tu Sĩ trẻ đã đến lấy cuốn Sách
Kinh của Thánh An-tôn mà không được Ngài cho phép. Sau đó vị Tu Sĩ này đã bị tấn
công thường xuyên bởi những cuộc hiện ra, đến độ anh phải tức khắc mang cuốn
sách trả lại chỗ cũ.
Cho tới ngày nay, mộ của Thánh An-tôn tại Padua vẫn luôn là đích
đến của vô vàn người hành hương. Nhờ vào vị Thánh này, càng ngày càng có nhiều
người tìm thấy con đường trở về với Thiên Chúa. Những người tôn kính Ngài luôn
trao phó cho Ngài những nỗi lo lắng thầm kín nhất cũng như những nỗi khốn cùng,
và cả những niềm vui của họ nữa. Nhờ lời bầu cử của Thánh Nhân, tất cả những ai
tôn kính Ngài đều nhận được hồng ân của Thiên Chúa cách dồi dào, cũng như đều
nhận được phúc lành của Chúa.
„Qua Thánh An-tôn đến cùng
Chúa Giê-su“ – đó là những lời mà Đức Pi-ô XI đã nói vào ngày 13 tháng 06
năm 1930 nhân kỷ niệm lần thứ 700 ngày qua đời của Thánh Nhân. Ơn gọi của Ngài
với tư cách là nhà giảng thuyết cũng như là nhà giáo dục thiêng liêng, chính là
việc dẫn con người tới với Chúa Ki-tô. Nhưng không chỉ nhờ vào những lời của
Ngài, mà đặc biệt là nhờ vào gương sống thánh thiện và đức hạnh của Ngài, Thánh
An-tô đã trở thành gương mẫu cho tất cả mọi người chúng ta, và là Đấng Cầu Thay
Nguyện Giúp đầy uy quyền trước mặt Thiên Chúa.
Vào ngày 16 tháng Giêng năm 1946, Đức Thánh Cha Pi-ô XII đã tôn
phong Thánh An-tôn lên bậc Tiến Sĩ Hội Thánh.
Giáo hội Công giáo cử hành Lễ kính Thánh An-tô Padua ở bậc Lễ Nhớ
Buộc, tức Lễ Bậc III, vào ngày 13 tháng 06.
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist – (tổng hợp và biên dịch)