Thánh Nazariô và Thánh Xenxiô Tử Đạo

Ngày 28-7

Thánh Nazariô và Thánh Xenxiô Tử Đạo (tiếng La-tinh là: Nazarius và Celsius) cùng hai vị Thánh khác là Thánh Gervasius và Thánh Protasius, đã được hưởng phúc Tử Đạo dưới thời hoàng đế Nê-rô (54-68) (Có tài liệu nói rằng, các Ngài được phúc Tử Đạo dưới thới hoàng đế Diocletianus [284-305]). Thánh Nazariô được sinh ra tại Rô-ma khoảng đầu thế kỷ thứ nhất. Mẹ của Ngài là một nữ Ki-tô hữu gốc Do-thái. Theo tương truyền, Thánh Nhân đã được đích thân Đức Giáo Hoàng Linus Rửa Tội cho. Ngay từ khi còn rất trẻ, Ngài đã quyết định dâng hiến cuộc sống để ca tụng Thiên Chúa và để hỗ trợ những người hành hương. Với mục đích ấy, Thánh Nhân đã rời bỏ Rô-ma và đi tới Mediolarum tức Mi-lan ngày nay.

Tới Mi-lan, Thánh Nazariô đã bắt tay ngay vào việc loan báo Tin Mừng, và Ngài thường xuyên đến thăm các tù nhân. Khi Ngài đến thăm các Ki-tô hữu đang bị nhốt trong tù, Ngài đã gặp hai anh em sinh đôi là Protasius và Gervasius. Ngài rất yêu quý hai anh em song sinh này, đến độ Ngài đã muốn cùng chịu đau khổ và cùng chết với họ. Khi nhà cầm quyền địa phương biết được rằng, Thánh Nhân thường xuyên đến thăm các tù nhân, thì họ đã ra lệnh bắt và dùng roi để quất Ngài, sau đó trục xuất Ngài khỏi thành phố.

Rời Mi-lan, Thánh Nazariô đi tới Gallia, tức nước Pháp ngày nay. Tại đây, Ngài đã rao giảng về Chúa Ki-tô và rất thành công. Vô vàn người ngoại đạo đã trở lại. Tại thành phố Kimel, Ngài đã rửa tội cho một người tên là Xenxiô (Celsius). Trước đó, mẹ của Xenxiô đã là một nữ Ki-tô hữu rồi. Sau khi con trai mình được Rửa Tội, người mẹ này đã trao phó người con đó cho thánh Nazariô. Thánh Nhân đã giáo dục người thanh niên này thành người đạo đức tốt lành. Sau đó, Ngài phát hiện ra người thanh niên này là một môn đệ đáng tin cậy cũng như là một cộng tác viên đắc lực trong công cuộc truyền giáo, nên luôn cho người môn đệ tín trung này được tháp tùng mình.

Thấy Thánh Nazariô và Xenxiô thu hút quá nhiều người dân ngoại, nên các tư tế và tộc trưởng ngoại giáo nổi giận. Họ bắt các Ngài và quăng cho thú rừng xé xác. Nhưng những con thú dữ đã không dám động tới các Ngài. Sau đó người ta lại túm lấy các Ngài và đem quăng xuống biển nơi nước sâu và sóng dữ, nhưng hai vị lại bước đi trên mặt sóng biển giống như người ta đi trên mặt đất khô cứng. Những tên đao phủ có nhiệm vụ thực thi mệnh lệnh thấy vậy thì rất đỗi ngạc nhiên. Họ kinh ngạc đến độ chính bản thân họ đã ngay lập tức đón nhận Đức Tin Ki-tô giáo, và để cho hai vị Thánh được tự do.

Sau khi bị giết hụt, cả Thánh Nazariô lẫn Thánh Xenxiô đều rời nước Pháp để trở lại Mi-lan, và lại đến thăm Gervasius và Protasius đang ở trong tù. Nhà chức trách phát hiện ra việc hai Ngài đến thăm các tù nhân nên họ đã ra lệnh bắt các Ngài và đưa các Ngài tới cho hoàng đế Nê-rô. Chẳng cần xét hỏi gì lôi thôi, vị hoàng đế này đã ngay lập tức ra lệnh chém đầu hai Ngài.

Không bao lâu sau khi Thánh Nazariô và Xenxiô bị hành hình, hai anh em ruột là Gervasius và Protasius cũng được phúc Tử Đạo theo. Một nam Ki-tô hữu tên là Philippus đã ăn trộm được thi thể của bốn vị Tử Đạo, và đã đem về mai táng ngay trong nhà mình.

Ba thế kỷ sau đó, dưới thời cai trị của hoàng đế Theodosius (408-450), thi thể của hai Thánh Gervasius và Protasius đã được tái khám phá nhờ vào một linh cảm của Thánh Ambrôsiô - người đang làm Giám Mục của Giáo phận Mi-lan lúc bấy giờ. Rồi dưới thời hoàng đế Arcadius và Honorius, chính Thánh Ambrôsiô cũng lại phát hiện ra Thánh Cốt của hai Thánh Nazariô và Xenxiô. Sau khi khám phá ra Thánh Cốt của các Ngài, Thánh Ambrôsiô liền cho cung nghinh vào trong Nhà thờ Chính Tòa của Tổng Giáo Phận Mi-lan và mai táng hai Ngài tại đó. Ngày di chuyển Thánh Cốt các Ngài là ngày 28 tháng 07. Vì thế, Giáo hội chọn ngày này để mừng Lễ hai Ngài. Theo tương truyền, sau khi Thánh Cốt của hai Thánh Nazariô và Xenxiô được đưa vào Nhà Thờ Chính Tòa của Tổng Giáo Phận Mi-lan thì vô vàn phép lạ đã xảy ra ở đó, khiến dân chúng rất sùng mộ hai vị Thánh này.

Giáo hội Công giáo mừng kính chung hai Thánh Nazariô và Xenxiô vào ngày 28 tháng 07 với bậc Lễ nhớ không buộc. Còn Giáo hội Chính thống thì mừng kính hai Ngài vào ngày 14 tháng 10.

Lm Đa-minh Thiệu O.Cist