Ý
nghĩa và lịch sử :
Lễ Thánh Tâm và tháng kính Thánh Tâm Chúa Giêsu
1. Nếu như thế kỷ XIX đã
được coi là thế kỷ của lòng sùng kính Thánh Mẫu Maria, thì thế kỷ này cũng còn
được gọi là thế kỷ của Thánh Tâm Chúa Giêsu. Thực ra, lòng tôn sùng Rất Thánh
Trái Tim Chúa Giêsu, một trái tim 'con người' của Ðấng là 'Con Thiên Chúa', mời
gọi các tín hữu chiêm ngắm như dấu chỉ của Tình Yêu Thiên Chúa dành cho nhân
loại. Lòng tôn sùng này đã được thánh Gioan Euđê (1680) cổ võ từ giữa thế kỷ
XVII, và nhất là qua các thị kiến mà thánh nữ Margarita-Maria Alacoque (1690)
nhận được tại tu viện Thăm viếng ở Paray-le-Monial vào năm 1673 và 1675 ; trong
các thị kiến, M-M. Alacoque được Chúa Giêsu chỉ cho thấy Trái Tim Người,
"một trái tim đã yêu thương con người đến thế, mà chỉ nhận được sự đáp trả
bạc bẽo vô ơn". Thánh nữ còn được ủy thác việc cổ võ xin thiết lập một
ngày lễ kính Thánh Tâm. Nhưng phải đợi đến gần hai thế kỷ sau ngày ngài qua
đời, vào năm 1856, Ðức Piô IX mới chính thức thiết lập ngày lễ này trong toàn
Giáo Hội. Rồi sau đó, dưới thời các Ðức Giáo Hoàng Lêô XIII, Piô XI và Piô XII,
đã có các giáo huấn liên hệ đến việc tôn sùng Thánh Tâm qua thông điệp
"Annum sacrum", công bố ngày 25.5.1899 chuẩn bị Năm Thánh 1900, với
việc dâng loài người cho Rất Thánh Trái Tim Chúa Giêsu, thông điệp
"Miserentissimus Redemptoris" ngày 18.5.1926, "Summi
Pontificatus" ngày 20.9.1939 và "Haurietis aquas" ngày
15.5.1956.
2. Nền tảng Kinh Thánh
cho việc tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu đó là đoạn Tin Mừng Ga 19,31-37, về việc
xảy ra sau khi Chúa Giêsu chết trên cây thập giá, "một người lính đã lấy
ngọn giáo đâm thủng cạnh sườn Người, và lập tức có máu cùng nước chảy ra".
Một đoạn Tin Mừng khác cũng không thể bỏ qua là Mt 11,25-30 về mạc khải rất quý
báu : "Hết thảy những ai khó nhọc và gánh nặng, hãy đến cùng Ta và Ta sẽ
nâng đỡ bổ sức cho. Hãy mang lấy ách của Ta và học cùng Ta vì Ta dịu hiền và
khiêm nhường trong lòng...".
3. Trong tháng kính Thánh
Tâm Chúa Giêsu, có ngày lễ Thánh Tâm, và ngày này đã trở thành ngày Thánh hóa
các linh mục. Chúng ta có thể gợi ra một vài hệ luận đạo đức : Trước hết, hệ
luận liên hệ đến đời sống đạo đức của cá nhân mỗi người : vì biết rằng Chúa đã
yêu thương chúng ta, yêu thương từng con người cụ thể, yêu thương hết lòng và
yêu thương cho đến cùng, cho đến cái chết để cứu độ ... nên chúng ta được mời
gọi đáp trả, sống giới luật yêu thương "mến Chúa yêu người", theo
gương của Ðấng đã yêu thương chúng ta và cũng theo mức độ như Người đã yêu
thương, để đi vào cuộc sống hằng ngày, chúng ta có thể yêu thương đón nhận mọi
người anh chị em chung quanh. Chớ gì khi được Thánh Tâm Chúa nung đốt, chúng ta
cũng biết mặc lấy tâm tình của Chúa, một đàng ý thức thân phận yếu đuối của
mình để sám hối ăn năn, và đàng khác biết thật lòng sống yêu thương như Chúa
muốn. Hệ luận thứ hai nhắc nhở chúng ta cầu nguyện nhiều cho hàng linh mục, xin
Chúa ban cho các ngài là những mục tử chăm sóc các linh hồn biết để cho Tình
Yêu của Chúa uốn nắn, làm cho các ngài nên "những mục tử như lòng Chúa mong
muốn".
Giuse Trần Ngọc Liên