TẠ ƠN THIÊN CHÚA DỊP
CUỐI NĂM MẬU TUẤT 2018
(Dựa vào 3 bài đọc trong lễ Tạ ơn cuối năm
Is 63,7-9; 1Cr 1,3-9; Lc 1,39-55)
Một năm
với tháng ngày dần trôi, giờ đây chúng ta đang sống những thời khắc cuối cùng
của năm MẬU TUẤT 2018, để chuẩn bị bước sang năm mới KỶ HỢI 2019. Nhìn lại 365
ngày qua, với 8,760 giờ, là dịp đặc biệt để mỗi người chúng ta dâng lên Thiên
Chúa lời tạ ơn vì muôn vàn phúc lành mà chúng ta đã lãnh nhận được từ nơi tình
yêu nhưng không của Thiên Chúa như: thời giờ, tài năng, sức khỏe, những thành
công và cả những thất bại trong cuộc sống… Nhìn lại một năm đã qua, chúng ta
cảm nhận được rằng tình yêu của Thiên Chúa luôn can thiệp cách diệu kỳ trên
cuộc đời của mỗi người. Tất cả hồng ân của Thiên Chúa như đã và đang đổ đầy vào
lòng ta, và khơi gợi lên trong tận cõi lòng của chúng ta phải sống tâm tình tạ
ơn chân thành.
Trong dịp tạ ơn cuối năm, Đức nguyên
Giáo Hoàng Bênêđíctô thứ 16 giải thích như sau: “Giáo Hội gợi ý rằng chúng ta
không nên kết thúc năm cũ mà không bày tỏ lời cám tạ Chúa, vì những ơn lành
Ngài ban cho chúng ta”. Và trong bài giảng dịp tạ ơn Thiên Chúa khi kết
thúc năm Dương lịch 2018 vừa qua, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói: Vào
ngày cuối năm, Lời Chúa đồng hành cùng chúng ta với hai câu của Thánh Phaolô
(x. Gal 4: 4-5). Hai câu này là những cách diễn đạt chính xác và hàm xúc, là
một bản tóm lược của Tân Ước, đem lại ý nghĩa cho một thời điểm “quan trọng”,
như sự chuyển đổi từ năm cũ sang năm mới này.
Thành ngữ đầu tiên gợi sự chú ý của chúng ta là “sự viên mãn của thời gian”. Trong những
giờ khắc cuối cùng của năm dương lịch này, khi chúng ta cảm thấy cần nhiều hơn
nữa một điều gì đó nói lên ý nghĩa cho sự qua đi của thời gian, một thành ngữ
như thế có một âm vang đặc biệt.
Một điều gì đó, hay rõ hơn nữa là một ai đó – và “ai đó này đã
đến, Thiên Chúa đã sai Ngài đến: đó là Con của Ngài”, Chúa Giêsu.
Chúng ta vừa cử mừng ngày sinh của Ngài: Ngài được sinh ra bởi
một người phụ nữ, là Đức Trinh Nữ Maria; Ngài được sinh ra dưới Lề Luật, một
cậu bé Do Thái, tuân theo Luật của Chúa. Nhưng, chuyện ấy làm sao có thể được?
Làm thế nào đây có thể là dấu chỉ của “sự viên mãn của thời gian”? Đúng là vào
thời điểm đó Chúa Giêsu gần như vô danh tiểu tốt, nhưng chỉ trong vòng hơn ba
mươi năm sau, Ngài sẽ tung ra một lực lượng chưa từng có, một lực lượng đến nay
vẫn còn và sẽ tồn tại mãi trong suốt lịch sử. Lực lượng này được gọi là Tình
yêu. Tình yêu mang lại sự phong phú cho mọi thứ, kể cả thời gian và Chúa Giêsu
là Đấng trên đó tất cả tình yêu của Thiên Chúa được “cô đặc” trong một con người
trần thế.
Thánh Phaolô nói rõ ràng lý do tại sao Con Thiên Chúa được sinh
ra đúng lúc, và sứ mệnh mà Thiên Chúa đã trao phó cho Ngài là gì: Ngài được
sinh ra để “giải thoát”. Đó là từ
ngữ thứ hai khơi gợi sự chú ý của chúng ta: giải thoát nghĩa là đưa chúng ta ra
khỏi tình trạng nô lệ và đem trở lại cho chúng ta tự do và phẩm giá xứng hợp
với tư cách của những con cái Chúa. Tình trạng nô lệ mà Thánh Tông Đồ đề cập
đến là sự nô lệ “Lề Luật”, được hiểu như một tập hợp những giới răn phải tuân
theo, Lề Luật chắc chắn giáo dục con người, và có tính sư phạm, nhưng không
giải thoát con người khỏi tình trạng tội lỗi, nhưng một cách nào đó, “đẩy” anh
ta vào tình trạng này, cản trở con người vươn đến tự do của một người con. Chúa
Cha đã sai Người Con Duy Nhất của Người đến trong thế gian để xóa bỏ khỏi tâm
hồn con người tình trạng nô lệ tội lỗi cũ và do đó phục hồi phẩm giá của con
người. Thật vậy, như Chúa Giêsu phán trong Tin Mừng (Mc 7: 21-23) từ bên trong,
từ lòng người, phát xuất những ý định đồi trụy, xấu xa làm xấu đi đời sống và
các mối quan hệ. Và chúng ta phải ngưng lại ở đây, ngưng lại để suy ngẫm với
nỗi buồn và lòng ăn năn hối lỗi, bởi vì trong năm sắp kết thúc này, nhiều người
nam nữ đã từng sống và tiếp tục sống trong những điều kiện nô lệ, không xứng đáng
với phẩm giá con người…
Chính
vì vậy mà trong giây phút linh thiêng này, Mẹ Hội Thánh dạy chúng ta, khi kết
thúc một năm và mỗi ngày, chúng ta phải tự vấn lương tâm, và nhìn lại những gì
đã xảy ra để tạ ơn Chúa và sống tâm tình tạ lỗi.
Kinh
Thánh dạy cho con người biết phải tạ ơn
Đọc
Kinh Thánh, chúng ta thấy đây đó, rất nhiều chỗ nói về thái độ biết ơn cần phải
có của con người đối với Thiên Chúa.
Chẳng
hạn như trong Thánh Vịnh, chúng ta bắt gặp câu: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương”
(x. Tv 136); hay: “Lạy Chúa, xin dâng lời
cảm tạ, vì Ngài đã nghe lời miệng con xin” (x. Tv 138); và “Hãy dâng Chúa bài ca cảm tạ, gảy khúc hạc
cầm mừng Thiên Chúa chúng ta” (Tv 147).
Tâm
tình tạ ơn chúng ta còn tìm thấy ngay trong Is 63, 7. Tiên tri Isaia đã nhắc
lại cho dân về những ân tình mà Thiên Chúa đã vì yêu thương mà ban tặng cho con
người, ngài nói: “Tôi xin nhắc lại ân
nghĩa Đức Chúa, dâng lời ca tụng Đức Chúa, vì tất cả những gì Đức Chúa đã thực
hiện cho chúng tôi vì lòng nhân hậu lớn lao của Người đối với nhà Itraen, vì
những gì Người đã thực hiện, bởi lòng Người đầy thương xót và lắm nghĩa giàu ân”
(Is 63, 7).
Và
Thánh Phaolô trong thư thứ I gửi tín hữu Corintô (1 Cr 1,3-9) cũng nhắc cho dân
về tình yêu và lượng hải hà mà Thiên Chúa ban nơi Đức Giêsu. Hơn nữa, chính
thánh nhân là người đã cất cao lời tạ ơn Chúa thay cho con cái của mình: “Tôi
hằng cảm tạ Thiên Chúa của tôi vì anh em, về ân huệ Người đã ban cho anh em nơi
Đức Kitô Giêsu”. Đây là hành động nêu gương cho cộng đoàn của ngài về thái độ
biết ơn Chúa (x. 1 Cr 1,3-9). Thánh nhân còn mời gọi: “Hãy tạ ơn trong mọi hoàn
cảnh” vì “đó là điều Thiên Chúa muốn trong Đức Kitô Giêsu” (1 Tx 5:16-18).
Đỉnh
cao của thái độ tạ ơn chính là ơn cứu độ mà Thiên Chúa ban cho chúng ta trong
Con Một của Ngài là Đức Giêsu Kitô. Tâm tình này đã được Giáo Hội đưa vào Kinh
tiền tụng IV như sau: “Thật ra, Cha không
cần chúng con ca tụng, nhưng được tạ ơn Cha lại là một hồng ân cao cả, vì những
lời ca tụng của chúng con chẳng thêm gì cho Cha, nhưng đem lại cho chúng con ơn
cứu độ muôn đời”.
Tuy
nhiên, muốn tạ ơn cho xứng đáng, chúng ta hãy mặc lấy tâm tình của Mẹ Maria
Sống
tâm tình Tạ ơn
Khi
thêm một năm nữa đã đến hồi kết thúc, người kitô hữu chúng ta bày tỏ lòng biết
ơn đối với Thiên Chúa. Đi vào tâm tình tạ ơn, chúng ta nhìn nhận rằng, tội lỗi
và yếu đuối đã làm ta xa rời Thiên Chúa Tình Yêu. Dù nhận thức được những điều
mình phạm mất lòng Chúa, nhưng với sức con người, chúng ta khó thoát ra vòng
xoáy tội lỗi. Chỉ có Chúa mới kéo chúng ta về với Chúa.
Thiết
nghĩ rằng, đoạn Tin Mừng theo thánh (Lc1, 39-55) là lời tạ ơn đẹp nhất khi diễn
tả lời chúc mừng của bà Elizabeth dành cho Đức Maria và bài ca cảm tạ của Đức
Maria dâng lên Thiên Chúa. Bà Elizabeth chúc mừng Đức Maria diễm phúc vì đã tin
những gì Chúa nói với Đức Maria sẽ được thực hiện. Đức Maria tạ ơn Thiên Chúa
vì mọi hồng ân Chúa đã ban cho Mẹ, cho dân tộc của Mẹ, cho những ai khiêm tốn,
và cho tất cả nhân loại. Đức Maria không chỉ tạ ơn Chúa bằng lời ca tụng tôn
vinh mà còn bằng chính cuộc sống của Mẹ, một cuộc sống hoàn toàn xin vâng trong
niềm tin tưởng và phó thác. Nói cách khác, Đức Maria đã tạ ơn Chúa bằng cách
làm cho những hồng ân đã lãnh nhận trổ sinh hoa trái dồi dào trong cuộc đời của
Mẹ.
Đức
Maria đã cất tiếng xin vâng để đón nhận và cưu mang Con Chúa trong lòng, đã
sinh Chúa Giêsu cho nhân loại, đã nuôi dưỡng và giáo dục Chúa Giêsu suốt những
năm thơ ấu, đã hiệp thông với Chúa Giêsu trong cuộc đời công khai, đã bước theo
Chúa Giêsu trong mỗi chặng đàng thánh giá, và Mẹ đã đứng dưới chân thập giá cảm
thông và sẻ chia đau khổ của Chúa Giêsu. Mẹ chịu đau khổ cùng với con hay chính
Mẹ đã thông hiệp với công cuộc cứu chuộc của con trong chương trình của Chúa
Cha. Như vậy, Đức Maria đã làm cho những hồng ân đã lãnh nhận triển nở và sinh
nhiều hoa trái nhất trong cuộc đời mình, hoa trái cứu độ mình, hoa trái cứu độ
cả thế giới.
Khi suy
nghĩ về Đức Maria như thế, tôi liên tưởng đến cuộc đời của tôi cũng như của mỗi
người tín hữu. Nhìn lại một năm đã trôi qua, tất cả chúng ta đã lãnh nhận biết
bao ân huệ từ nơi Thiên Chúa. Chúng ta
hãy cất tiếng tạ ơn Thiên Chúa về muôn vàn hồng ân đã lãnh nhận. Không chỉ tạ
ơn bằng lời, chúng ta còn phải tạ ơn bằng những việc làm cụ thể, tạ ơn như Mẹ
Maria đã tạ ơn, bằng cách ca ngợi tình thương tuyệt vời của Thiên Chúa và bằng
cách hiến dâng trọn vẹn cuộc đời cho kế hoạch của Thiên Chúa. Chúng ta hãy tạ
ơn Thiên Chúa bằng cách hát lên những bài ca, những khúc ca tri ân và hãy sống
một cuộc sống thật tốt lành. Một cách cụ thể, chúng ta cố gắng tuân giữ giới
răn Chúa, sống khiêm tốn, chân thành phục vụ tha nhân, đặc biệt mỗi người trong
ơn gọi và địa vị của mình hãy chu toàn thật tốt bổn phận mà Thiên Chúa đã trao
ban.
Ngày
cuối năm, cũng là dịp để suy nghĩ, điều chỉnh tâm hồn, để hồi tỉnh xem điều gì
mình còn thiếu sót, điều gì còn chưa chu toàn, điều gì chưa tốt... Để tạ lỗi
với Chúa và tạ lỗi mọi người. Tạ lỗi để nói lên lòng sám hối, ăn năn. Nguyện
xin Chúa nung nấu tâm tình sám hối đích thực nơi chúng ta và ban cho chúng ta
niềm an bình nội tâm, để chúng ta cũng biết chia sẻ niềm an bình ấy với mọi
người bằng cảm thông, tha thứ, và xây dựng một cộng đoàn hiệp nhất yêu thương.
Đồng thời, phó thác một năm mới sắp tới trong bàn tay quan phòng đầy yêu thương
của Ngài.
Xin ơn
tha thứ
Cũng
vào dịp cuối năm, cùng với việc tạ ơn, Đức Thánh Cha Phanxicô còn thức tỉnh con
cái mình: “Chúng ta được kêu gọi kiểm điểm xem những thế sự có được thực hiện theo
ý Thiên Chúa hay là chúng ta chỉ ưu tiên lắng nghe những dự án của con người,
nhiều khi đầy những tư lợi, lòng khao khát quyền lực vô độ và bạo lực vô cớ”
(Bài giảng Kinh Chiều cuối năm 2015). Nên chúng ta phải tạ lỗi với Chúa và với
mọi người nữa. Tạ lỗi để nói lên lòng sám hối, ăn năn. Tạ lỗi về những điều
thiếu sót, điều gì chưa chu toàn, điều gì chưa tốt, hoặc do cách sống lỗi bác
ái với tha nhân, hay chưa biết thương xót người như Chúa đã thương xót chúng
ta. Xin Chúa thương tha thứ những lỗi lầm mà chúng ta đã phạm, để khi bước vào
năm mới, chúng gta cố gắng sống tinh thần mới trong tin yêu và phó thác.
Sống
phó thác
Nhìn
lại một năm đã qua, với biết bao biến cố đan xen lẫn niềm vui và nỗi buồn… Nhìn
qua mọi sự, đến giờ phút này, chúng ta phải khẳng định rằng, Thiên Chúa là chủ
lịch sử, Ngài là Đấng quan phòng, hướng dẫn các biến cố nhân loại, và đồng thời
phó thác vận mệnh tương lai cùa 365 ngày của năm mới này cho Chúa và thưa rằng:
Lạy
Chúa, chúng con tạ ơn Chúa đã ban cho chúng con được làm người, được làm con
Chúa. Xin cho đời chúng con biết tận dụng mọi khoảnh khắc của năm mới này, để
cuộc sống chúng con trở thành bài ca tạ ơn Chúa, sống chăn tình với nhau, để
danh Chúa được toả sáng.
Linh mục Giuse Phạm Sơn Lâm
Giáo xứ Chúa Kitô Vua, ĐàLạt