M  Ù  A V Ọ N G

____________________________________________

Dọn đường cho Chúa đến

Truyện mở đầu :

Vị Tổng tư tế của thành phố Cairo (Algérie) kỷ niệm lễ sinh nhật của tiên tri Mahomet bằng cách cho ngựa giẫm lên lưng của các tín đồ trong giáo khu. Đây là một cuộc lễ tôn giáo ly kỳ nhất thế giới.

Mỗi năm một lần, vào sáng sớm ngày thứ 12 của tháng 3 (được xem là ngày sinh nhật của tiên tri) vị Tổng tư tế lên ngựa đi đến nhà thờ Saadiych, ngôi đền chính của thành phố Cairo. Trên con đường dẫn đến ngôi giáo đường, các giáo dân, sau khi đã trải qua một đêm cầu nguyện để thêm sức, nằm sát vào nhau, úp mặt xuống đất, chân duỗi thẳng ra và tay vòng lên trên đầu. Con ngựa được hai người dắt, người thứ nhất giẫm chân lên đầu các tín hữu, còn người thứ hai thì đạp lên chân của họ, trong khi đó bốn vó của ngựa đạp nhàu lên thân thể họ. Vậy mà ít khi có ai bị thương. Rủi có kẻ bị thương, thì kẻ ấy bị coi như là một người có nhiều tội lỗi và phải ăn chay cầu nguyện dữ để chuộc tội.

(Vương Tuấn Nhã Khoa, Chuỵện lạ quốc tế, 1974, tr 83)

Mỗi ngày kỷ niệm sinh nhật của tiên tri Mahomet, các tín đồ của Hồi giáo đều chuẩn bị tâm hồn lẫn thể xác để mừng lễ, đặc biệt tại thành phố Cairo với tục lệ mừng lễ kỳ lạ như thấy ở trên. Ngày lễ sinh nhậtä của Chúa Cứu thế Giêsu cũng sắp đến, chúng ta cũng cần phải dọn linh hồn để mừng lễ. Chúng ta không có những tục lệ dọn mình như các tín đồ thành phố Cairo nhưng chúng ta cũng không thiếu gì cách để dọn mình. Điều chính yếu cần làm trong lúc này là phải canh tân tâm hồn mỗi người.

I. TIẾNG VỌNG TRONG HOANG ĐỊA.

Cuộc đón rước ly kỳ này nhắc chúng ta nhớ đến việc dân Israel mong đợi Chúa Cứu thế đến, Đấng mà đã được các tiên tri loan báo trước. Họ mong chờ Đấng Messia đến để giải thoát họ khỏi ách thống trị của ngoại bang và đem dân họ lên làm bá chủ thế giới.

Trong bầu khí sôi sục mong đợi, thánh Gioan Tẩy giả xuất hiện như một vị Tiền hô, một đại tiên tri cuối cùng đến loan báo về Nước Thiên Chúa. Đấng Messia mà Gioan rao giảng không giống như hình ảnh của một Messia mà dân Israel mong đợi. Đấng Messia của Gioan chính là “người tôi tớ Giavê” mà tiên tri Isaia đã mô tả (x. Is 53), Ngài không đến để làm chính trị, không có mục đích cứu riêng dân Israel cho khỏi ách thống trị của đế quốc La mã, nhưng Ngài đến cứu cả nhân loại ra khỏi ách thống trị của ma qủi, của tội lỗi, và khôi phục nhân loại vào tình trạng là con Thiên Chúa và được hưởng phúc trường sinh bất diệt.

Chính vì thế, Gioan đã xuất thần rao giảng trong hoang địa xứ Giuđêa rằng :”Hãy hối cải, vì Nước Trời đã gần bên rồi” (Mt 3,17). Gioan loan báo cho dân biết rằng giờ nghiêm trọng đã điểm và Nước Trời mỗi ngày mỗi gần. Cái từ “Nước Trời đã đến gần” có ý nói rằng Chúa Cứu thế đã gần đến, Đấng đã được loan báo trong sách tiên tri Isaia rằng :”Này, Ta sai sứ thần Ta đến trước mặt Ngài. Có tiếng kêu trong hoang địa : Hãy dọn đường Chúa, san bằng nẻo đường Ngài” (Mc 1,2-3).

Mỗi khi có một vị khách lớn đến, người ta phải dọn đường, trang hoàng nhà cửa, tiền hô hậu ủng, đón rước với những tiếng hoan hô chúc tụng, với rừng cờ xí đủ mầu, với vẻ tưng bừng náo nhiệt của hàng ngàn vạn người. Vị khách càng lớn, người ta càng phải chuẩn bị kỹ càng để đón rước. Đấng Cứu thế là một vị khách vô cùng cao trọng, Ngài là Con Thiên Chúa đến với nhân loại, không phải đến thăm xã giao như các chính khách đến thăm các nước bạn, nhưng Ngài đến để đem ơn cứu rỗi cho nhân loại. Ngài sẽ phó nộp mình chịu chết và chết trên thập giá để chuộc tội thay cho nhân loại đang sống quằn quại dưới ách thống trị của ma qủi và tội lỗi.

Nước Thiên Chúa gần đến không phải là nước trần gian nhưng là nước thiêng liêng, nên việc dọn đường đón Chúa cũng phải có tính cách thiêng liêng. Thánh Gioan đã rao giảng sự thống hối và phép rửa, vì thế, có nhiều người từ Giêrusalem và cả xứ Giđea cùng khắp vùng lân cận sông Giordan đến xin chịu phép rửa với Gioan tại sông Giordan. Việc chịu phép rửa nơi Gioan chỉ có ý nghĩa tượng trưng, nó chỉ cho thấy con người ăn năn thống hối về tội lỗi mình và cố gắng cải tà qui chính, trở về với Chúa.

Vậy việc dọn đường theo lời rao giảng của Gioan Tẩy giả là chính việc canh tân tâm hồn mình. Con đường cần dọn dẹp đây chính là lòng chúng ta với bao tội lỗi và nết xấu, cần phải được sửa trị để lòng ta được trở nên một con đường phẳng phiu, được trang hoàng lộng lẫy để đón tiếp Chúa Cứu thế đến lần sau hết trong ngày Phán xét chung và đến với chúng ta mỗi ngày trong thánh lễ. Trong cái nhìn đó, Giáo hội muốn lợi dụng mùa Vọng này thúc giục ta sửa soạn tâm hồn để mừng lễ Chúa Giáng sinh vào ngày 25 tháng 12 sắp tới.

II. HÃY DỌN ĐƯỜNG CHO CHÚA.

1. Những con đường thế giới.

Trên thế giới có biết bao con đường, đường bộ, đường thủy, đường hàng không với bao

nhiêu cấu trúc tân kỳ. Những con đường đó có thể ngắn, dài, rộng, đẹp, xấu.

+ Con đường dài nhất : con đường xe tự động đi được và dài nhất thế giới là xa lộ liên Mỹ (Pan American) dài 13.859 dặm Anh, đi từ Anchorage (Alaska) tới nam bộ Chí lợi.

+ Con đường rộng nhất : đó là con đường Monumenta Axis, rộng 2 km từø Municipal Plaza (tức công trường thành phố tới công trường Tam quyền (Hành pháp, lập pháp và tư pháp) ở Brasilia, thủ đô Ba tây.

+ Con đường hẹp nhất : là con đường Saint John ở La mã, chỉ rộng bằng một mành ảnh tivi 19 inches.

+ Đường phố dài nhất la Figueres Street dài 30 dặm Anh từ Pasadena Đại lộ (Colorado) tới xa lộ bờ biển Thái bình dương.

+ Nhiều đường sá : nước có nhiều xa lộ nhất là nước Mỹ với 3.6697950 dặm Anh xa lộ kể vào tháng giêng năm 1967.

Con đường thế giới có nhiều, mỗi con đường chỉ dẫn tới một đích, và có bao nhiêu đường thì có bấy nhiêu đích. Nếu người ta nói :”Tous les chemins conduisent à Rome” thì chúng ta cũng có thể nói rằng có nhiều con đường dẫn tới Chúa. Nếu mỗi con đường vật chất dẫn đến một mục đích khác nhau thì con đường thiêng liêng không thể đi đến những đích khác nhau, nhưng phải qui về một đích. Đích điểm đó là chính Thiên Chúa.

Thiên Chúa đã dựng nên tất cả cho con người. Con người có quyền trên mọi tạo vật, nhưng tất cả chỉ có mục đích giúp con người tiến tới Chúa. Các vật thụ tạo đều nói lên tình yêu của Chúa đối với con người. Con người phải dùng tạo vật như bàn đạp tiến tới Chúa. Vì thế, mọi con đường trên trần gian này chỉ có một hướng, một đích điểm mà chúng đưa ta đến. Đích điểm ấy không là gì khác ngoài Thiên Chúa.

2. Con đường tình yêu.

Con đường dẫn ta đến với Chúa chỉ có một chiều, và con đường ấy phải được gọi là

“Đường Tình yêu”. Thiên Chúa vì yêu thương thế gian nên đã xuống thế chịu chết chuộc tội cho con người tội lỗi. Nhìn lại lịch sử loài người, ta thấy Thiên Chúa đã hành động, và hành động dưới động lực của tình yêu. Nếu Ngài không thương yêu ta thì đã chẳng dựng nên tạo vật cho ta, và cũng chẳng dựng nên ta, Ngài cũng chẳng chịu chết cho ta làm gì. Nhưng tình yêu vô cùng của Chúa đối với ta đã thôi thúc Ngài hành động như thế.

Thiên Chúa được thánh Gioan định nghhĩa là “Tình Yêu” (1Ga 2,16), nên bản chất của đạo Công giáo cũng phải là đạo tình yêu. Chẳng thế mà khi có người Biệt phái đến hỏi Chúa xem giới răn nào trọng nhất trong đạo thì Chúa đã khẳng định ngay :”Ngươi phải kính mến Thiên Chúa là Thiên Chúa ngươi hết lòng hết linh hồn, hết trí khôn ngươi” (Mt 22,37), và Ngài cũng tiếp :”Ngươi phải thương yêu anh em như mình vậy. Hết thảy luật pháp và lời tiên tri đều bởi hai khoản luật đó mà ra” (Mt 22,339-40). Như vậy, con đường giữa Chúa và ta cũng như giữa ta và tha nhân chỉ là một con đường duy nhất; và con đường ấy được gọi là “Con đường Tình yêu”.

3. Con đường bị chia cắt.

Con đường giữa Chúa vànhân loại rất đẹp, rất thơ mộng. Còn gì đẹp bằng con đường “Tình yêu”. Nhưng con gười tự nhiên thay lòng đổi dạ, không muốn duy trì con đường tốt đẹp ấy, đã cam tâm cắt đứt con đường ấy bằng cách phạm tội nghịch cùng Chúa. Chính tổ tông chúng ta đã cắt đứt con đường ấy, và ngày nay chúng ta vẫn tiếp tục duy trì sự chia cắt ấy mỗi khi phạm tội. Nhưng Thiên Chúa vẫn yêu thương con người. Ngài đã sai Con Một xuống thế để nối lại con đường ấy, và Ngài chỉ muốn con người chúng ta đừng bao giờ chia cắt lại con đường ấy. Chính nhờ việc giáng sinh cứu chuộc này mà con người chúng ta được hưởng bao nhiêu hồng ân của Thiên Chúa. Nếu chúng ta duy trì mãi con đường bị chia cắt này thì làm sao ơn Chúa có thể đến với chúng ta được.

Truyện : Con đường sắt Thống nhất.

Chúng ta có một con đường sắt xuyên Việt từ Hà nội đến Sàigòn. Năm 1895 đường Hà nội – Sài gòn dài 1730 km được khởi công và ngày 30.9.1936 toàn bộ tuyến xe lửa xuyên Việt được khai thông. Nhưng từ năm 1945 chiến tranh bùng nổ và đường xuyên Việt này bị gián đoạn... Sau khi đất nước được thống nhất, con đường này cấp tốc được sửa chữa.

Theo tài liệu thống kê cho biết : con đường này được sửa chữa cấp tốc với sự đóng góp công sức của biết bao nhiêu người trong thời gian kỷ lục :

. Bình quân số người làm việc mỗi ngày trên toàn tuyến đường là 70.000 người.

. Đào đắp 2.000.000 mét khối đất.

. Làm lại 475 chiếc cầu và sửa chữa 250 cái khác với tổng số chiều dài là 20.000 mét.

. Sửa chữa 7 hầm có đường sắt chạy qua, dài 1442 mét.

. Xây dựng 150 nhà ga với 115.000 mét vuông nền ga.

. Đặt 1686 km đường dây thông tin.

. Đặt mới 660 km đường ray.

. Sản xuất 400.000 mét khối đá các loại.

. Gia cố chế tạo, sửa chữa 20.000 tấm dầm cầu.

. Sản xuất 70.000 mét khối gỗ.

. Sản xuất 1 triệu thanh tà vẹt và 20.000 tấn phụ kiện.

. Vận chuyển một triệu tấn vất tư.

Hai chuyến tầu suốt khánh thành đường sắtThống nhất khởi hành từ thủ đô Hà nội và thành phố Hồ chí Minh hôm 31.12.1976 đã đến nơi ngày 4.1.1977 sau khi vượt qua1730 km với 22 hầm dài 8596 mét.

(Báo Công giáo và dân tộc số 81,82,83, tr 7)

Công việc sửa chữa con đường sắt Hà nội – Sàigòn không phải là không đòi hỏi nhiều hy sinh khó nhọc. Nhưng sau những hy sinh vất vả đó chúng ta có một con đường thống nhất, một phương tiện di chuyển thích hợp với thời đại làm cho hai miền Nam Bắc đã bị gián đoạn lâu năm được gần lại với nhau, nền kinh tế cũng do đó được phát triển mạnh hơn.

4. Sửa lại con đường của lòng mình.

Chúa Cứu thế không đến bằng con đường mà vua vhúa thế gian vẫn đi, nhưng Ngài đi bằng con đường khác : con đường thiêng liêng. Chúa Cứu thế đi vào lòng ta. Lòng ta, được coi như một con đường. Con đường đó tốt hay xấu, gồ ghề hay bằng phẳng là do ta định liệu. Nhưng nói cách chung, không ai dám bảo con đường của lòng mình là phẳng phiu, đẹp đẽ vì ai đã chẳng phạm tội, ai không có tính hư nết xấu ? Ta chỉ có thể nói rằng lòng mình hoàn toàn đẹp đẽ khi trong lòng ta không còn vết nhơ tội lỗi, nhưng ai dám bảo như thế ? Ai dám nói như thế thì tỏ ra họ là con người tự phụ và nói dối.

Nếu đã nhận biết mình có tội thì việc cần kíp là phải sửa ngay lòng mình cho khỏi lồi lõm, nghĩa là khử trừ hết mọi tội còn lại trong lòng và trang hoàng bằng những nhân đức. Con đường này mới khó sửa chữa vì nó đòi phải có nhiều cố gắng bền chí.

Truyện : Đả đảo núi Alpes.

Đời sống của hoàng đế Napoléon cho ta một gương sán lạn về ý chí mãnh liệt để thắng tất cả những cản trở. Hoàng đế đã thắng nhiều nước, đã chinh phục nhiều dân. Khi ngài định cho quân vượt qua dẫy núi Alpes, có người đến nói trước mặt ngài rằng :”Không thể nào đem quân đi qua dẫy núi hiểm trở này được”. Ngài nói :”Nếu đúng thế, ta đả đảo núi Alpes”. Thế là ngài sai làm con đường ở Simplon. Qua một miền mà từ trước tới nay chưa hề có bước chân người nào bước tới. Ý chí sắt thay ! Nếu thêm vào ý chí sắt ấy một nhân đức của tâm hồn, nếu Napoléon đã thắng được tính ích kỷ vô bờ bến của ngài, thì chắc chắn bậc vĩ nhân ấy không đến nỗi sẽ trông thấy những ngày sau bi ai. Dù sao, về phương diện ý chí, ta vẫn có thể coi ngài như một mẫu gương.

(Tihamer Toth, Chí khí người thanh niên, in lần 2, tr 61).

Thực sự con đường này, dẫy núi Alpes ngày xưa đã có lần tướng Hannibal đưa quân đi qua. Các bậc vĩ nhân gặp nhau ở chỗ đó. Đối với Napoléon, vượt qua núi Alpes không khó mấy, chỉ có chí một chút là được. Nhưng vượt qua được con đường của lòng mình mới là chuyện khó. Thất thế, sau khi đã thắng được cả Âu châu một cách dễ dàng, Napoléon đã có lần nhìn vào con người mình mà thốt ra một câu danh tiếng này :”Thắng được cả Âu châu còn dễ hơn là thắng được mình”.

Sửa được con người của mình không phải là chuyện dễ, nó đòi hỏi phải cố gắng không ngừng, nhưng không phải không thể được, vì như nhà chí sĩ Nguyễn bá Học đã nói :”Đường đi không khó vì ngăn sông cách núi, nhưng khó vì lòng người ngại núi e sông”. Người đời ai cũng nhận thấy việc sửa trị con người mình là một việc khó khăn, nhưng thánh Augustinô lại nói “Nếu ông kia bà nọ làm được, tại sao tôi lại không” ? Nếu có chí công việc ắt sẽ thành công :

Đào sông thông bể cả,

Đội đá vá trời xanh,

Việc đời không gì khó,

Có chí tự nhiên thành

Công việc trên chính thánh Francois de Sales đã làm. Khi ngài nghe tin phong thánh cho thánh Francois Xavier, liền nói :

- Đó là thánh Francois thứ ba, tôi sẽ là Francois thứ bốn..

Quả thực, bây giờ trong hàng hiển thánh công giáo, ngài là Francois thứ bốn.

III. HÃY CANH TÂN ĐỜI SỐNG.

1. Canh tân và cách mạng.

Người ta thường nghe nói tới cách mạng, canh tân và canh cải. Canh tân, canh cải khác với

cách mạng vì nó luôn giữ lại cái gì cũ mà thay đổi một chút gì cho phù hợp, cho hoàn thiện hơn. Còn cách mạng thì có tính cách thay đổi hoàn toàn và toàn diện để thay thế bằng một cái gì mới mẻ tốt lành và hoàn hảo hơn.

Theo tự điển Đào duy Anh, cách mạng hay cách mệnh theo nghĩa cũ là đổi mệnh vua (vua chịu mệnh trời), đổi triều vua, ví dụ Thang, Vũ cách mệnh. Hiện nay cách mệnh nghĩa là đổi chế độ cũ và xấu, dựng nên chế độ mới mà tốt. Nói chung, ngày nay, cách mạng là thay đổi một chế độ chính trị xấu mà xây dựng một chế độ chính trị tốt hơn. Thường nói đến cách mạng là người ta nghĩ ngay đến cách mạng chính trị. Nhưng không nhất thiết cách mạng phải đi đôi với chính trị. Cách mạng đúng ra chỉ là thay đổi cái gì trong đời sống con người, như vào thế kỷ 18, khoa học đã bước một bước nhảy vọt, người ta đã có một cuộc cách mạng về kỹ nghệ. Ngoài ra người ta cũng có thể làm một cuộc cách mạng bản thân, nghĩa là thay đổi nếp sống cũ xấu xa để thay thế vào một nếp sống mới tốt đẹp hơn.

Trong khuôn khổ của bài này, chúng ta chỉ đề cập đến việc canh tân con người của mình. Vì “DỌN ĐƯỜNG” là gì ? Là sửa sang cho gọn gàng, làm cho con đường bớt gồ ghề, lồi lõm, mà phải sửa lại cho phẳng phiu chứ không có tham vọng làm lại một con đường mới thay thế con đường cũ.

2. Canh tân con người cũ.

a) Hai thế lực xung khác.

Thánh Phaolô đã nói lên cái thực tại của tội lỗi ở trong ta.

Ngài nhận thấy có hai thế lực xung khắc nhau đang diễn ra trong lòng ta. Chính sự xung khắc gay go này làm cho Ngài đau khổ. Vì thế, trong bức thư mục vụ gửi cho các tín hữu Roma Ngài nói:

“Cảnh nội chiến ở trong ta,

Luật là luật thiêng liêng,

Còn tôi, là vật có da thịt đã bị bán cho uy quyền của tội ác.

Thật vậy, tôi làm sự gì tôi không hiểu, bởi vì tôi không làm cái tôi muốn, nhưng trái lại tôi

làm cái tôi ghét...

Và nếu tôi làm cái tôi không muốn, ắt không phải tôi hành dộng, nhưng thực ra cái tội ở

trong tôi nó xúi giục tôi. Tôi đã khám phá ra luật này : khi nào tôi muốn làm sự thiện, thì

cái ác hiện ra với tôi. Tôi yêu thích luật Chúa theo sở nguyện của con người nội tâm,

nhưng tôi lại nghiệm thấy một luật khác trong máu thịt tôi chiến đấu cùng luật của lý trí và

xiềng xích tôi vào luật của sự tội ẩn náu trong thân thể tôi.

Ai giải phóng cho tôi được thoát khỏi cái xác này vì nó nộp tôi cho thần chết” (Rm 7,14-24)

Trước hai thế lực xung khắc nhau diễn ra trong con người mình, ta thấy chúng mời gọi ta. Cả hai thế lực đều hấp dẫn, làm ta lưỡng lự không biết theo đàng nào. Ta giống như thần Hercule trước khi chọn con đường đi.

Truyện : thần Hercule trước ngã ba đường.

Hercule, trong thần thoại Hy lạp, một lần đứng giữa ngã ba đường và tự hỏi xem đi về đâu. Một người nói :”Hãy theo tôi, đây là con đường thoải mái, hạnh phúc và lối đi dễ dàng”. Người thứ hai nói :”Đây là con đuờng cố gắng, nỗ lực, khó khăn. Tuy là đường khó khăn, nhưng đưa tới hạnh phúc”. Hercule đã chọn con đường khó khăn và quả thực ông khôn ngoan...

(W.J. Diamond, Đồng cỏ non, 1968, tr 69)

b) Lột bỏ con người cũ.

Elbert Hubbard nói :”Người nào cũng là kẻ chí ngu ít ra trong 5 phút mỗi ngày. Bậc thánh là kẻ cố gắng và thành công trong sự không để cái ngu của mình vượt quá thời gian ấy” Thực thế, thánh Tông đồ Dân ngoại đã nói lên chân lý ấy rồi :”Tôi ăn ở như một người ngu, còn sự lầm lạc của tôi thì vô kể”.

Con người cũ của chúng ta thì đầy rẫy tội lỗi và khuyết điểm vì Kinh thánh nói : “Người lành thánh mỗi ngày có thể sai lỗi tới 7 lần”, thì ta lại không bao giờ có lỗi sao ? Sự sai lỗi là cái gì thường tình xẩy ra cho con người, ta không lấy gì làm lạ. Nhưng vấn đề đặt ra ở đây là phải cố gắng sửa đổi các tội lỗi và khuyết điểm đó.

Thánh Tông đồà Phaolô thôi thúc ta lột bỏ con người cũ đi, như lột bỏ một chiếc áo rách, dơ bẩn, đầy uế khí, và mặc lấy người mới như mặc lấy chiếc áo lễ trọng. Nếu ta thích bỏ áo cũ mà mặc áo mới, thì trái lại, ta rất sợ, rất ái ngại, bực dọc, ray rứt khi nghe nói phải bỏ người cũ mặc người mới. Ta có ấn tượng như bị lột da.

Lột da ? Nghe nói thì dễ sợ thật. Nhưng để được đứng thẳng trên hai chân, để có đủ điều kiện kháng cự với sức phá hoại của thời gian trong dăm bảy chục cái xuân thu, ta phải mỗi năm mỡi lột da. Ngày trước, người ta nói rằng cứ mỗi 7 năm, cơ thể con người ta được trùng tu lại một lần hoàn toàn mới. Các nhà khoa học ngày nay không nói 7 năm, mà chỉ nói một năm thôi. Mỗi năm một lần, các bộ phận trong cơ thể của ta, được lần lượt tháo gỡ bỏ đi hết, kỹ lưỡng hơn gấp mấy các bác thợ ráp sửa xe, và được thay thế bằng những bộ phận hoàn toàn mới. Các nhà khoa học còn cho biết da người sẽ thay đổi hoàn toàn mỗi 27 ngày (Báo Thời nay 4.12.1974).

Rắn già rắn lột. Con người thì già trẻ gì cũng lột. Chỉ trong vòng 12 tháng là ta lột bỏ hết con người cũ với xương thịt của nó, và mặc lấy con người mới với xương thịt mới hoàn toàn.

Thể chất đổi mới. Tại sao luật ấy lại không được áp dụng cho tâm linh ? “Hãy lột bỏ con người cũ, mặc lấy con người mới. Hãy để Thần khí Thiên Chúa canh tân đến tận tâm linh của các con” (Eph 4,22,24).

(Vũ minh Nhiễm, Sống sống, 1971, tr 373-375)

Có mới thì nới cũ ra,

Mới để trong nhà, cũ để ngoài sân.

(ca dao)

Truyện : Đen trắng chỉ sau một đêm

Tuần san ngoại ngữ chuyên về huyền bí học trong số ra vào đầu tháng 6/1974 có loan tin như sau :

... Cũng như mọi buổi tối cô Kaninga-Muenda đi ngủ theo thường lệ trong một túp lếu của gia đình cô, nằm bên sông Kasai (Phi châu), con sông này là nhánh của sông Congo thuộc Bỉ trước kia. Nhưng... có điều hơi khác mọi tối là tối hôm đó cô Kaninga thấy trong người nổi mụn nhỏ và rất ngứa ngấy khiến cô phải gãi suốt đêm.

Cô gái da đen này năm nay 12 tuổi và cô có cái bướu đàng sau lưng, tức là cô Kaninga bị gù lưng.

Đến sáng hôm sau khi cô Kaninga thức giấc thì không thấy ngứa trong mình nữa và khi cô rửa mặt soi vào gương thì giật mình vì cô nhận thấy da cô không còn đen nữa và cô đã biến thành cô gái da trắng, và cái tật gù đàng sau lưng cũng biến mất từ lúc nào.

Tờ tuần san Kapia xuất bản tại địa phương đã đưa ra tin kỳ lạ trên đây và nói thêm các nhà sinh vật học đang cố gắng tìm hiểu sự thay đổi mầu da này (Theo giai phẩm EM).

+ Thay đổi mầu da là một chuyện khó xẩy ra, và câu chuyện đổi mầu da của cô Kaninga ở trên là một chuyện hi hữu chưa từng thấy. Nhưng thay đổi mầu da của tâm hồn là một việc dễ dàng, có thể xẩy ra như cơm bữa. Hãy gột bỏ tư tưởng khỏi những điều ám muội. Những công việc ám muội là của ma qủi. Chúng ta là con cái của Chúa phải thích ánh sáng. Gạt bỏ những tư tưởng ganh tị, ghen tương, trả thù, chỉ trích, vu vạ cáo gian, nghi ngờ, chia rẽ... Gột bỏ những tư tưởng ấy khỏi trí óc như gột bỏ những vết nhơ khỏi quần áo.

Truyện : gột rửa được óc kẻ phạm tội.

Tin từ Toronto, tỉnh lỵ của Ontario (Canada) cho hay công cuộc giải phẫu để rửa óc con người đã hoàn thành và minh chứng được ý nghĩ con người sẽ hoàn toàn thay đổi bằng những tác dụng mạnh vào tinh thần của đương sự.

Các nhà bác học Hoa kỳ đã nghĩ đến cách xử dụng việc giải phẫu nói trên để gột rửa óc của những kẻ phạm trọng tội, biến những kẻ khát máu này thành những “con chiên ngoan ngoãn”.

Giáo sư James Mc Connel tại đại học đường Michigan đã tuyên bố với báo chí :”Hiến pháp Hoa kỳ cho phép con người được tự do hành động theo lý trí của họ thì để cho công bằng, hiến pháp cũng phải để cho người ta được phép tiêu diệt những khuynh hướng giết người trong đầu óc những kẻ sát nhân”.

+ Hãy bỏ đi tất cả để đến với Chúa. Trong việc từ bỏ, ta có thể từ bỏ được tất cả, nhưng từ bỏ được chính mình là một điều không dễ chút nào, nhất là từ bỏ ý riêng để tuân theo thánh ý Chúa. Hãy bỏ đi những hành lý cồng kềnh làm cản bước đường đi tới Chúa. Trên con đường đi tới Chúa, nếu chúng ta tham lam nhiều hành lý cồng kềnh qúa sợ sẽ bị mệt lả giữa đường, không có đủ sức để tiến bước. Đừng tham lam những của cải bên đường, đừng dừng lại ở đó để chiêm ngưỡng chúng, sợ chúng ta sẽ bị cám dỗ và nản chí. Vì không ai có thể làm tôi hai chủ, được chủ này rồi mất chủ kia. Có người cố được lòng cả hai chủ rốt cục chẳng làm đẹp lòng ai cả (x. Mt 6,24). Người ta đã nói như Kinh thánh nói trước :

Làm trai thì ở cho trung,

Chớ có hai lòng mà hoá dở dang.

(ca dao)

Người đời đã có nhiều kinh nhgiệm về những kẻ hai lòng. Không ai dùng được những hạng đó vì rất nguy hiểm. Sau cùng họ phải thất bại chua cay.

Truyện : anh lính Ý và tấm gương.

Một quân nhân trong chiến dịch Ý đại lợi thuộc thế chiến thứ hai đi tìm những kỷ niệm sau cuộc chiến. Ông ta muốn có gì nhắc nhở cho ông nhớ đến chiến dịch và ông đã tìm thấy giữa đống đổ nát. Vật đó là một chiếc gương lớn, cao bằng đầu ông ta và rộng gấp hai lần. Không hiểu làm sao tấm gương đó không bị bể trong khi máy bay oanh tạc, nhưng đó là một kỷ niệm tuyệt hay đối với trận chiến tranh. Ông để lên lưng vác về. Trong những ngày cuối cùng của chiến dịch, ông đã lo che chở cho tấm gương khỏi bị mảnh bom, mảnh đạn. Đôi khi ông phải để lại sau, nhưng rồi lại trở lại đem đi. Mọi việc ông làm đều tùy thuộc vào tấm gương. Ông mất ăn, mất ngủ, mất sức, chỉ cốt làm sao mang theo tấm gương bất cứ đi đâu. Một hôm tấm gương đã rơi và vỡ ra từng mảnh. Lúc ấy ông được thư thả để lo việc binh đao. Người lính kia đã để cho tấm gương trở thành chủ nhân ông của mình mà không có ai làm tôi hai chủ.

(W.J. Diamond, Đồng cỏ non, 1968, tr 139-140)

3. Chúa Giêsu là gương mẫu cách mạng và từ bỏ.

Đức Kitô không làm cuộc cách mạng chính trị, kinh tế hay xã hội, nhưng ngài làm cuộc cách mạng bản thân. Ngài là Thiên Chúa, nhưng đã hạ mình xuống mặc lấy bản tính yếu hèn của con người như tiên tri Isaia đã mô tả (x. Is 53). Ngài sống như mọi người, ngoại trừ tội lỗi. Ngài đã chết để cứu chuộc loài người. Ngài đã hoàn thành cuộc cách mạng thiêng liêng bằng cách đổ máu trên thập giá, không phải máu của người khác nhưng máu của chính Ngài. Nhờ cuộc cách mạng vô tiền khoáng hậu này mà cả nhân loại được thoát ách nô lệ của tội lỗi, khỏi quyền lực của ma qủi, để trở thành con người tự do và trở thành con cái Thiên Chúa, được thừa hưởng Nước Trời.

Do đó, Chúa cũng kêu gọi ta theo gương Ngài để làm một cuộc cách mạng bản thân theo bản hiến chương “Tám mối phúc thật” :

Phúc cho những kẻ có tinh thần nghèo khó vì Nước Trời là của họ.

Phúc cho những kẻ hiền lành, vì họ sẽ được đất làm cơ nghiệp.

Phúc cho những kẻ ưu phiền. vì họ sẽ được ủi an.

Phúc cho những kẻ đói khát công chính, vì họ sẽ được no đầy.

Phúc cho những kẻ biết thương xót, vì họ sẽ được thương xót.

Phúc cho những kẻ sống trong sạch, vì họ sẽ thấy Thiên Chúa.

Phúc cho những kẻ kiến tạo hoà bình, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.

Phúc cho những kẻ bị bắt bớ vì sự công chính, vì Nước Trời là của họ.

(Mt 5,3-12 ; Lc 6,20-23)

Hiến chương này có vẻ nghịch lý, không phù hợp với ý nghĩa và lối sống của người đời, nhưng nó là những đòi hỏi thiết yếu, những điều kiện bất khả khuyết trong đời sống thiêng liêng (x.Mt 19,21; Lc 12,21). Hạt giống không mục nát đi thì không sinh hoa kết quả được (x. Ga 12,24).Cũng thế, không từ bỏ mọi sự, nhất là không từ bỏ mình, từ bỏ cả mạng sống mình nữa thì sẽ mất tất cả. Nếu hy sinh cả mạng sống mình đi thì sẽ lấy được mạng sống trong Nước Trời (x. Mt19,29; Mc10,19-30; Lc 18,28-30).

Những tư tưởng trên đây đã được thánh Phanxicô Assisi diễn tả trong kinh Hoà bình mà chúng ta đã hát nhiều lần. Xem ra những lời kinh ấy có vẻ nghịch lý nhưng đó là một thực tại không ai chối cãi được trong phạm vi đời sống thiêng liêng.

Truyện : củ phụ tử.

Có lần tôi đến chữa bệnh ngứa tại phòng mạch ông lang Minh Đạo ở số 17 đường Cường Để, thành phố Đà lạt. Ông lang cho biết, trong các thứ thuốc ta, có một thứ giống như củ gấu rất bổ. Tên củ ấy là “phụ tử”. Giống củ này phải biết cách dùng, nếu không thì nguy cho tính mạng. Ông cho biết : nếu muốn uống củ đó thì trước tiên phải ngâm với nước gạo một thời gian đã, sau đó mới dùng được. Nếu không, sau khi uống vào thì các mạch máu bị đứng lại, da thịt trở nên thâm tím và chỉ còn chờ chết. Nhưng, nếu người ta lấy gậy đánh cho người uống thâm tím cả mình mẩy vào thì máu có thể lưu thông được và mới hy vọng được cứu sống.

Đánh cho thâm tín thân xác lại là một điều không ai chịu cả,nhưng nó lại là một điều kiện để cứu sống. Dùng chính cái đau khổ nhỏ để cứu gỡ khỏi cái đau khổ lớn hơn. Từ bỏ là lột xác, mà lột xác là đau đớn, giống như trường hợp đứa bé ra đời mà không “cất tiếng khóc chào đời”, thì người đỡ phải đánh mạnh vào đứa bé cho đến khi nó khóc. Khóc để làm gì ? Chắc ai cũng đoán được mục đích của tiếng khóc chào đời ấy. Cũng thế, muốn chiếm được Nước Trời, không phải chỉ kêu vài ba câu :”Lạy Chúa” mà được vào, nhưng chỉ những kẻ phải cố gắng lắm mới vào được :

Nước Trời phải chịu bạo hành,

Chỉ người hùng dũng mới dành được thôi.

(Mt 12,12)

Muốn canh tân đời sống, ta phải làm một cuộc cách mạng toàn diện. Cuộc cách mạng này đòi phải lột xác giống như con sâu phải lột xác để biến thành con bướm nhởn nhơ muôn mầu sắc. Có ai quí con sâu không ? Chắc không ai thích loài sâu vì chúng chỉ hiện hữu để phá hoại mùa màng, ai trông thấy đâu thì tìm cách hủy diệt ngay. Nhưng ngược lại, người ta thích nhìn những con bướm, và không ai nỡ sát hại chúng. Chúng ta thử hỏi : con bướm trước kia cũng là con sâu, mà tại sao người ta lại thích chúng ? Thưa vì chúng đã lột xác để biến từ con sâu đáng ghét sang con bướm đáng yêu.

Muốn biến con người cũ thành con người mới như con sâu trở thành con bướm, đòi chúng ta phải làm cuộc cách mạng bản thân . Đã là một cuộc cách mạng thì đòi buộc phải đổ máu. Chúa Giêsu đã hoàn thành cuộc cách mạng trên thánh giá. Máu Ngài đổ ra đã rửa sạch tội lỗi nhân loại và giao hoà giữa Thiên Chúa và nhân loại. Đây thật là máu giao ước vĩnh cửu (Mt 26,28; Mc 14,24; Lc 22,20). Muốn canh tân toàn diện đời sống, chúng ta cũng phải đổ máu ra, vì không đổ máu thì không có phần rỗi (Dt 9,22). Máu này không phải thứ máu đỏ chảy trong huyết quản chúng ta hằng ngày nhưng là một thứ máu thiêng liêng, máu của sự hy sinh từ bỏ, chịu đựng, chấp nhận mọi gian nan thử thách, mọi đau khổ trong đời sống tinh thần và thể xác.

Muốn đổi mới con người cũ để thành con người mới tốt lành thánh thiện là một điều dễ, muốn bao nhiêu cũng được nhưng đem ra thực hiện thì mới là điêu khó bởi vì tinh thần thì lanh lẹ mà thân xác thì nặng nề.

Truyện : con ngưỡi cũ và mới.

Ngày xưa, có một thành viên lớn tuổi của một cộng đoàn tôn giáo hay càu nhàu, gắt gỏng và khó ưa.

Một lần nọ, ông tham dự một cuộc tĩnh tâm xem ra rất có hiệu quả. Để tỏ ra mình đã hoàn toàn thay đổi sau cuộc tĩnh tâm nhiều kết quả. ông gắn một tấm biển bên ngoài cửa phòng ghi câu :”CON NGƯỜI MỚI sống ở đây, con người cũ đã chết và đã được mai táng”.

Nhưng sau vài tháng, những tính cách trước đây của ông lại bắt đầu xuất hiện. Vì thế có người viết vào bên dưới tấm biển ở cửa phòng ông :”Ngày thứ ba, con người cũ sống lại từ cõi chết”.

(Lm Bel San Louis, Vui sống với nụ cười, Manila, 2001, tr 115)

KẾT LUẬN

Mùa Vọng là thời gian chúng ta dọn lòng để mừng lễ Giáng Sinh. Trong thời gian này, lời thánh Gioan Tẩy giả còn vọng mãi trong lòng chúng ta là “Hãy dọn đường cho Chúa đến”. Chúng ta đã biết dọn đường đây chính là dọn lòng chúng ta cho hết các tì ố tội lỗi, những khuyết điểm, những thiếu sót. Biết là một chuyện, nhưng làm lại là chuyện khác. Con đường dài nhất mà chúng ta cần dọn cho bằng được là con đường nào ? Con đường ấy là “con đường từ đầu đến tay”, nghĩa là người ta biết tất cả, biết rất nhiều nhưng ít khi đưa ra thực hành. Chúng ta đã biết việc dọn đường đây chính là canh tân con người chúng ta, biết con người cũ với đầy tội lỗi để biến sang con người mới thánh thiện hơn.

Nhân dịp mùa Vọng này, chúng ta hãy rút ngắn con đường từ đầu xuống tay lại để làm ngay một việc gì cụ thể. Con đường chúng ta đang dọn đây là “Con đường Tình yêu”. Chúng ta phải làm sao cho con đường này phải được phẳng phiu đẹp đẽ, xứng đáng cho Chúa đi qua. Việc dọn đường này đòi nhiều hy sinh, khó nhọc, nhưng một khi vì yêu Chúa mà dọn thì không kể chi vất vả nữa.

Người con trai mơ ước lấy được một nàng mà chàng yêu tha thiết, anh ta đã vạch ra một chương trình kiến thiết đồ sộ và tráng lệ để dọn cho nàng một chỗ ở xứng đáng, nên chàng đã nói:

Trên trời có đám mây xanh,

Chính giữa mấy trắng, chung quanh mây vàng.

Ước gì ta lấy được nàng,

Thì ta đem gạch Bát tràng về xây.

Xây dọc rồi lại xây ngang,

Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân.

(ca dao)

Nếu chàng trai đã biết dọn cho người yêu một kiến trúc xinh đẹp xứng đáng với nàng, chúng ta cũng phải dọn cho Chúa Hài đồng một công trình kiến trúc đẹp đẽ như vậy. Chúng ta không cần phải kiến tạo những công trình bằng vật chất như trưng dọn nhà cửa, làm hang đá... nhưng hãy dọn chính lòng mình để biến lòng ta trở nên một cái nôi ấm áp cho Chúa Hài đồng ngự trong đêm Ngài giáng sinh.

THƯỢNG VINH Ư THIÊN CHÚA

HẠ HOÀ Ư THIỆN NHÂN

Lm Giuse Đinh lập Liễm

Giáo xứ Kim phát

Mùa Vọng 2003