GỢI Ý GIẢNG LỄ ĐỨC MẸ LÀ MẸ THIÊN CHÚA
Từ
bốn năm thập niên trở lại đây Phụng vụ Hội Thánh dành ngày đầu năm dương lịch
làm ngày kính Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa và làm ngày quốc tế hòa bình.
Về
Đức Mẹ, ngay từ thời Hội Thánh sơ khai, các Tông đồ và các cộng đoàn tín hữu đã
kính yêu và đề cao Đức Maria một cách đặc biệt. Vì ai ai cũng biết Đức Maria là
Mẹ Chúa Giêsu. Nhờ những suy niệm của kẻ tin và có lẽ nhờ cả những tâm sự cách
này cách kia của Đức Mẹ, cộng đoàn Hội Thánh đã ngày càng nhận ra tư cách của
Mẹ là người nữ được Thiên Chúa kén chọn làm Mẹ Đấng Cứu Thế. Trong những thế kỷ
đầu tiên, tín điều Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa tuy chưa được xác định rõ ràng, nhưng
đã bàng bạc thành hình trong niềm tin của Hội Thánh, nhất là khi các thánh và
các nhà thần học đầu tiên của Hội Thánh suy gẫm về những đoạn Kinh Thánh liên
quan đến Đức Mẹ, ví dụ trong Tin Mừng Luca. Dựa vào các mạc khải được chứa đựng
trong những đoạn Kinh Thánh đó, Hội Thánh được biết Đức Giêsu là chính Con
Thiên Chúa và cũng là người thật. Vì tin vững vàng vào những mạc khải của Thiên
Chúa qua lời thiên sứ truyền tin cho mình, Đức Mẹ biết mình đối diện với một
mầu nhiệm lạ lùng: người con mà Mẹ cưu mang và sinh ra vừa là Con Thiên Chúa
vừa là Con của Mẹ. Trẻ Giêsu tập bước đi từng bước, bập bẹ từng tiếng trước mặt
Mẹ vừa là Con Thiên Chúa thật vừa là người thật. Và như Tin Mừng ghi nhận Mẹ
thường ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng về những sự kiện mình thấy hoặc
mình nghe. Những lần ghi nhớ và suy niệm đó đã giúp Mẹ ngày càng nhận ra mầu
nhiệm lạ lùng nơi người con của mình, đồng thời nhận ra diễm phúc quá lớn lao
của mình là được chọn riêng để trở nên Mẹ của Con Thiên Chúa, chứ không phải
chỉ nguyên là Mẹ của Giêsu với tư cách là người mà thôi.
Đó
cũng chính là điều cộng đoàn Hội Thánh ngày càng nhận ra và xác tín. Bởi đó đến
đầu thế kỷ thứ 5, Hội Thánh đã chính thức định tín về Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa. Từ
đó, Hội Thánh có một tín điều thật quan trọng về Đức Mẹ. Và cũng từ nhiều thế
kỷ nay, Phụng vụ Hội Thánh đã có một lễ
mừng kính Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa.
Còn việc
lấy ngày đầu năm mới làm ngày cầu nguyện cho hòa bình thế giới thì chỉ mới
chính thức có từ dăm chục năm nay, ít lâu sau Công Đồng Vaticano II. Đây là
ngày mọi tín hữu trong Hội Thánh được mời gọi nhớ đến thế giới còn nhiều loạn
ly hoặc chiến tranh với bao hình thức bất an lộn xộn, để xin Thiên Chúa tuôn đổ
phúc lành xuống cho mọi người và ban bình an cho thế giới.
Sở dĩ
Hội Thánh mừng chung hai lễ trong cùng một ngày, vì hai lễ đều gắn liền với Hài
nhi Giêsu trong mầu nhiêm nhập thể. Chính nhờ việc suy niệm mầu nhiệm Giáng
Sinh mà Hội Thánh được soi sáng để đi đến xác tín Đức Giêsu vừa là Con Thiên
Chúa thật, vừa là con người thật, kết hợp nơi bản thân Ngài nhân tính và thần
tính. Do đó, Hội Thánh đến niềm tin Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa. Đồng thời, dựa vào
những lời ngôn sứ báo trước về Đấng Thiên Sai như Hoàng tử bình an, Ông Vua
thái bình, cũng như lời các thiên thần từ trời hát mừng “vinh danh Thiên Chúa
trên trời, bình an dưới thế cho người thiện tâm”, Hội Thánh luôn nhớ đến hồng
ân Thiên Chúa ban nơi mầu nhiệm Giáng Sinh: nguồn bình an chính là bản thân Con
Thiên Chúa nhập thể và hòa bình cho trần gian phát xuất từ chính Thiên Chúa.
Riêng
đối với năm dương lịch 2017, Hội Thánh và chúng ta không quên biến cố Đức Mẹ
hiện ra cho ba thiếu niên Lucia, Giaxinta và Phanxicô vào năm 1917, và như vậy
năm nay là kỷ niệm 100 năm biến cố lạ lùng đó. Chúng ta cầu xin và tin tưởng Đức
Mẹ sẽ ban nhiều ơn cho Hội Thánh trong năm kỷ niệm rất đáng nhớ này.
Antôn
Trần Thế Phiệt