HAI MƯƠI BỐN CÁI GHẾ LỚN
(SEDILIA VIGINTI
QUATUOR)
Các giáo sư thường ngồi
và, để chỉ rõ điều ấy, khi người ta bổ nhiệm họ vào chức vụ của họ, người ta
nói là sẽ giao cho họ một ghế (giảng đàn). Các học sinh cũng ngồi, cũng như các
quan tòa cũng ngồi, và cũng như các tín hữu kitô giáo, khi họ nghe giảng. Không
có gì tầm thường hơn là một cái ghế ; và có lẽ nó cũng không có gì để gợi ý. Và
đôi khi chỉ cần ngồi trong một thánh đường yên tỉnh để cơn buồn ngủ lén lút đến
lúc nào ta không hay. Có lần tôi đã cầu nguyện, ngồi trên một cái ghế, nhưng
tôi không bao giờ nghĩ lấy cái ghế làm đề tài cho việc cầu nguyện của tôi. Nó
không có cái gì để nói với tôi. Nó có đó, với vẻ một chút đần độn của nó, cũng
như tất cả những gì là rất khôn ngoan, mà lại im thin thít trong cái bất động
ngoan ngoãn của nó.
Ghế phòng khách hay ghế
phòng ăn, ghế bành phòng thính nhạc hay ghế bành phòng nha sĩ, tôi chẳng hề tìm
thấy một cái gì đặc biệt trang trọng ở các thứ ấy. Và chỉ trong các tuồng kịch
lớn người ta mới thấy các hoàng đế Rôma mời các đối tác của mình ngồi xuống trước
mặt họ, bằng những lời rất trịnh trọng như thể để bàn tính những chuyện có liên
hệ đến thế quân bình của thế giới : “Cinna, xin mời ngồi xuống ghế ...!”
Nhưng lạy Chúa, nếu các
chiếc ghế không có gì để kể cho con nghe, thì tại sao Thánh Thần của Chúa lại
khăng khăng nói liên lỉ cho con về những chiếc ghế như thế ? Tai sao trong kinh
Tin Kính, chúng con hát cách đắc thắng rằng Chúa ngự bên hữu Ðức Chúa Cha ? Tại
sao sách Khải Huyền chỉ cho chúng con thấy cả thiên quốc rộng mênh mông với một
chiếc ghế ở giữa, và có một vị ngồi trên ấy : Et ecce sedes posita erat in
caelo, et super sedem sedens ? Tại sao có các thánh vịnh này với ghế bành thật
lớn của Chúa được chuẩn bị từ bao nhiêu thế kỷ : parata sedes tua ? Tại sao
Chúa đã nói với các môn đệ rằng Chúa sẽ sắp xếp để dành cho các ông một ghế
trong nước Chúa : sedebitis et vos, sedebitis super mensam meam ; và tại sao
Chúa đã tuyên bố với hai con của ông Dêbêđê là chỉ Chúa Cha trên trời mới chỉ
cho ai ngồi bên hữu và bên phải của Người...? Phải chăng con không phải vừa rất
ngu ngốc lại còn hơi có óc ngoại giáo, mà không thấy một cái gì đáng sùng kính
trong một chiếc ghế, nhưng lại hết lòng tôn kính “Ngai của Thánh Phẽrô” ? Vì người
ta đã thay thế một chữ cái, và làm điều đó chỉ trong một ngôn ngữ, vậy thì Ngai
của Thánh Phêrô có gì là khác với một ghế thường ? Ngai ấy được giữ lại như là
một vật thánh ở trong cùng Vương Cung Thánh đường Vatican, và khi đức giáo
hoàng tuyên bô như là vị chủ chăn vô ngộ, chúng con nói ngài tuyên bố ex
cathedra, nghĩa là ngồi trên một ngai. Và cơ mật viêần chỉ là một hội nghị gồm
những người ngồi, như từ điển tầm nguyên định nghĩa cho chúng con nghe ; và
trong sách lễ, thứ bảy sau lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống, một đáp ca ngắn dễ thương
dạy chúng con biết là, khi năm mươi ngày đã mãn ố cum complerentur dies
Pentecostes ố điều gì đã xảy ra ? Là họ đều ngồi chung với nhau : erant omnes
pariter sedentes.
Khi Chúa loan báo trong
Nhà hội tại Nadarét là lời tiên tri Isaia đã thành tựu và Chúa đã đến thế gian để
chữa lành mọi vết thương, thì Chúa đã bắt đầu ngồi xuống ; như lúc Chúa ngồi
trên thuyền để giảng dạy dân tại Galilê đang tập trung gần bờ nước : sedens
docdbat de navicula turbas ; như ông Mátthêu đang ngồi tại bàn thu thuế nhỏ và ơn
Chúa đã kêu gọi ông để trở nên một tông đồ của Chúa ; và như ông Philatô đã
ngồi tai Nền Ðá, mà tiếng Hípri goị là Gabbatha để kết án Chúa.
Một chiếc ghế tầm thường
phải nhắc cho con nhớ lại tất cả những kỷ niệm ấy liên quan đến Chúa, ít nhất
cùng rõ ràng như một thanh kiếm nhắc nhớ lại chiến trận, và ngòi bút nhắc đến
người văn sĩ. Chúa là Ngôi Lời sáng tạo muôn loài, Chúa từ ngai vương quốc đã
xuống đến với chúng con, và Chúa đã ngồi giữa dân Chúa tại trần gian, như một
người giữa họ. Chiếc ghế trong phòng con cũng có thể nhắc cho con nhớ đến những
điều kỳ diệu khôn tả này, và nếu con có dư đức khiêm nhường để lắng nghe những
bài học dịu dàng này.
Chiếc ghế cũng sẽ nói
với con về những bệnh nhân và những người già nua ; nói đến tất cả những ai đang
nằm bất động trên những ghế dài, hằng giờ, chỉ bị lay động bởi cơn ho khan của
họ, mà chiến đấu chống lại những sự hủy hoại vô hình đang tàn phá buồng phổi
của họ, hoặc là những người đang băng bột và chờ cho xương họ lành lại.
Chiếc ghế khiêm tốn
cũng nói với con về tất cả những anh chị em của con đang ngồi tại bàn làm việc,
trong các trường học, trong các văn phòng, trong các ngân hàng, trong các thư
viện, ngay cả trong các xưởng, cần cù làm việc để đảm bảo của ăn hằng ngày cho
họ.
Chiếc ghế cũng nói cho
con nghe về những tổ tiên, về những ông nội ông ngoại. về tất cả những người
già cả đang ngủ gà ngủ gật, trong một góc phòng đóng kín, sống những ngày cuối đời
của các cụ mà ngồi vào trũng các ghế bành lớn.
Chiếc ghế cũng nói cho
con về tất cả những ai không có một miếng đất để ngồi và nằm nghỉ, và đối với
những người ấy, một chiếc ghế là một vật dùng, thuộc loại xa xỉ.
Không có điều gì trong
những cảnh này là do tưởng tượng cả. Con không bi say vì những suy nghĩ làm
khuynh đảo này ; con không lạc lối vào những suy niệm thần bí làm ngây ngất ;
con không thêu dệt những lý thuyết mới mẻ ; nhưng ở bình diện thực tế, cùng với
Thiên Chúa làm người như con, con đã nghe tiếng gọi của lòng bác ái đang dâng
lên từ những vật rất đơn giản tầm thường.
Nhận lấy hay mời một
cái ghế, ngồi một mình hay ngồi chung với bạn bè, đó không phải là những hành động
lịch thiệp, hoặc là những thái độ nghỉ ngơi. Tinh thần đức tin phải cho chúng
con thấy, dưới dáng vẻ bề ngoài và thông thường, ý nghĩa và giá trị kitô giáo
của những cử chỉ khiêm hạ ấy, và cũng cho thấy cách thế nào mà những cử chỉ ấy
làm chúng con nên giống Ðấng đã đến sống giữa chúng con, mà con không thấy.
Lạy Chúa, xin thanh tẩy
tâm trí con. Ngày xưa, trong hoang địa, Chúa đã làm nước vọt ra từ những tảng đá
khô cằn cho dân Chúa đang khát, và họ đã uống, cũng như các gia súc và đàn
chiên cừu của họ đã uống. Chiếc ghế tầm thường trong phòng con, và ghế trong
thánh đường, và ghế trong phòng đợi hay trong phòng khách, ghế trong các cuộc
thăm viếng và trong các bữa ăn, chúng không thể nào trở nên một nguồn cảm hứng
kín đáo cho lòng bác ái, và như là một vật thường xuyên nhắc nhở đến biến cố
Nhập Thể của Chúa sao ? Và thực sự một chiếc ghế có buộc phải trở nên một ngai
vua, để con mới nhớ đến sự vinh hiển của Chúa chăng ?
La Prière de toutes les
choses
(trang 68-71)
Cầu
nguyện từ mọi sự vật
Pierre
Charles sj