Thánh
Anphong Rao Giảng Bằng Văn Bút
Lm.
Anphong Nguyễn Công Vinh
Linh mục Anphong có biệt tài về văn
bút[1].
Thánh nhân đã dùng ngòi bút của mình để rao giảng nhiều vấn đề cho nhiều thành
phần trong Giáo Hội. Những tác phẩm của Ngài đa số được khơi nguồn từ nhu cầu
và kinh nghiệm mục vụ. Hơn 20 năm, Anphong là giáo lý viên trong giáo phận của
mình cho nhiều đối tượng như: những trẻ bụi đời, giới bình dân lao động, dân
thành thị, thôn quê. Ngài được Đức Hồng Y Spinelli trao trách nhiệm soạn cuốn
giáo lý cho giáo phận. Cuốn Compendio do cha Anphong soạn ra mắt tại Napoli.
Sau đó cuốn giáo lý Spinelli (1744), rất thực tế, không trừu tượng, nhấn mạnh
vào hai bí tích Giải Tội và Thánh Thể, việc cầu nguyện. Cuốn giáo lý này có nhiều
tiến bộ về mặt sư phạm và vừa tầm với các giáo lý viên hơn những cuốn giáo lý
trước. Nội dung theo sát quy định của Công Đồng Trentô. Trang cuối có bản nhạc
do Ngài sáng tác, tóm tắt kinh Tin Kính để người học dễ nhớ.
Thực tế phũ phàng đã làm cha Anphong
ray rứt về hình ảnh các Giám mục thời bấy giờ. Đa số các Giám mục lơ là nhiệm vụ
của mình, chỉ lo hưởng thụ và xây dựng những cơ sở vật chất hơn là phần rỗi các
linh hồn. Anphong đã viết tập sách nhan đề: “Những suy nghĩ giúp ích các Gíam mục
trong phong cách cai quản cho tốt” (1744). Trong đoạn nhập đề, Ngài viết: “Vì chỉ muốn làm sáng danh Đức Giêsu Kitô.
Tôi có ý định trình bày vắn gọn ở đây một vài ý nghĩ then chốt khả dĩ hỗ trợ
các ngài”. An phong nêu một số điểm đòi hỏi các ngài phải lưu tâm đặc biệt:
“chủng viện, các thầy chịu chức, các linh
mục, cha xứ, tòa giám mục, các nữ tu”. Ngài cũng nêu những phương thế hữu
hiệu nhất để thánh hóa giáo phận: “nguyện
ngắm, gương sáng, chỗ ở, kinh lý mục vụ, việc rao giảng, Hội đồng giáo phận, sẵn
sàng tham vấn, tiếp đón và lắng nghe, biết can đảm sửa trị…”. Ngài ước muốn
các Giám mục ưu tiên cho việc rao giảng Tin Mừng, tự mình giảng dạy. Giáo huấn
của giám mục là chính thức, gây ấn tượng và có hiệu lực hơn lời các cha giảng,
vì ngài là chủ chăn. Việc mục vụ phải lưu ý đến những người bên lề về các vấn đề
của họ, nhu cầu thiêng liêng của họ hơn những thành phần khác.
Những điều Anphong viết cho các Giám mục
thời ngài, vẫn là những quy chuẩn cho ngày nay. Anphong xác tín đặc biệt rằng: “Tất cả mọi người trong Giáo Hội đều có
trách niệm theo cương vị của mình. Nhưng trách nhiệm của các Giám mục nặng nề
nhất, và các ngài không nên đổ lỗi cho ai khác… Các giám mục thánh thiện và nhiệt
thành sẽ biến đổi thế giới[A1] …”.
Năm
1756, cha Anphong ấn hành “Bản nội quy
cho các chủng viện” gồm 43 trang. Trong số 43 trang, chỉ có 5 trang dành
cho các chủng sinh, 17 trang nói về nhiệm vụ các Giám mục, các trang còn lại
nói về các linh mục điều hành chủng viện. Sở dĩ chủng viện sa sút là tại lỗi
các bề trên và những người có trách nhiệm.
Đào tạo thế hệ trẻ là ưu tư lớn của
cha Anphong. Không phải đào tạo đạo đức không thôi, mà còn kiến thức. Cha đặt
ưu tiên cho môn Thần học Luân lý. Khởi đầu từ một ý tưởng khiêm tốn là giúp các
tu sĩ trẻ trong Dòng có kiến thức để mai sau đi rao giảng Tin Mừng cho những
người bình dân ở thôn quê, Ngài đã dành 5 năm trời để soạn thảo một công trình
thế kỷ đưa thánh Anphong lên hàng tiến sĩ Giáo Hội và Bổn mạng các nhà luân lý,
các cha giải tội, đó là bộ Thần học Luân lý, mà đến ngày nay vẫn còn giá trị.
Vừa viết sách vừa hoạt động tông đồ, vừa
lo xây dựng và củng có Dòng. Công việc rất bề bộn, nhưng lòng mến Chúa và yêu
thương các linh hồn đã vượt trên tất cả, để Ngài hoàn thành ơn gọi của mình.
Lễ thánh Anphong 1/8/2024.