SỬA LỖI CHO NHAU

Chúa Nhật 23 Thường Niên năm A : Mt 18, 15-20

Suy niệm

Như người mục tử đi tìm con chiên lạc, Thiên Chúa cũng không bỏ rơi bất cứ ai, mà còn quan tâm chăm sóc từng tín hữu, cho dù nhỏ bé nhất và không đáng kể gì (Mt 18,10-14). Mỗi con người có một giá trị vô song, bởi vì tất cả đều được dựng nên cho Thiên Chúa và đã được cứu chuộc nhờ cuộc thương khó của Đức Kitô. Họ đang nằm trong tiến trình hoàn thành chính mình theo dự định của Ba Ngôi Thiên Chúa.

Chính trong nguồn cội phát xuất từ Thiên Chúa, mà không một ai được phép nói là tôi không cần phải quan tâm đến người khác. Trái lại, chúng ta buộc phải quan tâm đến người anh chị em của mình, nhất là những người đang sa lạc. Chúng ta không được phép tránh né họ vì ích kỷ, lười biếng hay sợ hãi, hoặc bi quan về kết quả. Cũng không được tự hào mình là người công chính và khinh khi người tội lỗi.

Là Con Thiên Chúa, Đức Giêsu tha thiết quy tụ mọi người lại quanh Người để làm thành một cộng đoàn tín hữu và huynh đệ. Ngài kêu gọi họ sống với nhau và cùng đi thi hành sứ mạng (x. Mt 4,18-25). Chắc chắn Ngài không muốn các thành viên trong cộng đoàn theo giám sát nhau và phân loại con người theo bậc thang giá trị luân lý. Những cách thức Ngài đề nghị đều nhằm diễn tả đức ái, vì “Cha của anh em... không muốn cho một ai trong những kẻ bé mọn này phải hư mất”. (Mt 18,14). Đây là bổn phận chăm sóc anh em về mặt thiêng liêng. Giúp đỡ một người anh em đang gặp khó khăn, chìa tay ra cho một người chị em đang rơi vào nguy hiểm, là một đòi hỏi của tình yêu, là một sự trung thành với công trình của Đức Giêsu. Cùng là anh em con một Cha trên trời, nên chúng ta chịu trách nhiệm về nhau.

Việc nhận lỗi và sửa lỗi là điều khó khăn, bởi vì tâm lý chung của mọi người là “thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của mình thì lại không để ý tới.” (Mt 7, 3). Léon Tolstoi cũng đã nói:“Mọi người đều nghĩ đến chuyện thay đổi nhân loại, nhưng không ai nghĩ đến chuyện thay đổi chính mình”. Khuynh hướng tự mãn khiến ta dễ thấy lỗi của người khác hơn là lỗi của mình. Vì vậy, để tránh đi sâu vào lầm lạc, ta cần nhờ người khác chỉ ra lầm lỗi của mình.

Việc sửa lỗi mà Chúa Giêsu dạy, không được tùy nghi xử sự theo cảm tính, nhưng phải tiến hành theo những cấp độ khác nhau. Trước tiên, việc sửa lỗi mang tính cách riêng tư, thân tình, với sự kín đáo và tôn trọng. Nếu người sai lỗi cứ bướng bỉnh, cố chấp, nên đem theo vài người nữa, không phải để gây áp lực, nhưng để cho thấy tính khách quan. Nếu họ vẫn không nghe thì phải đưa ra cộng đoàn. Nếu họ cũng không nghe cộng đoàn, thì phải chấp nhận thái độ tự cô lập của họ.

Điều ta cần nhớ là tâm hồn người lầm lỗi rất mong manh, có thể vừa tự ái vừa mặc cảm, nhất là những người trẻ thường hay tự hào và ảo tưởng về mình. Một lời nói không khéo sẽ dẫn đến đổ vỡ; một thái độ vô tình sẽ khơi thêm hố cách ngăn. Cần tế nhị, nhẹ nhàng để tạo cảm giác an toàn, với bầu khí cởi mở và tín nhiệm. Việc sửa lỗi có ba giai đoạn, nhưng có khi phải nhiều lần, nhiều lượt. Phải kiên trì với những phương án khác nhau để phù hợp cho từng đối tượng và hoàn cảnh.

Dù sao, việc sửa lỗi người khác cũng phải đi liền với việc sửa mình: nghĩa là duyệt xét lại tâm tình, ý hướng và phương cách của mình cho chân chính và phù hợp, tránh những thái độ chủ quan và thiển cận, kẻo tạo nên mâu thuẫn và đối nghịch. Có khi người khác không sửa lỗi vì chính tôi đã không sửa mình. Sự đổi mới nơi bản thân tôi luôn có sức thuyết phục và thúc đẩy sự đổi mới nơi anh chị em tôi.

Cầu nguyện

Lạy Chúa!
Con biết rằng, cây hoa cảnh chỉ đẹp,
khi nó được uốn nắn và cắt tỉa,
được vun xới và chăm bón từng ngày.

Chúa là một nghệ nhân tuyệt vời,
muốn làm nên những tuyệt tác đẹp ngời,
là chính cuộc đời của mỗi người chúng con.

Nếu con không chịu uốn nắn và cắt tỉa,
mãi mãi con là cây hoa dại bên đường,
quá tầm thường và gây chán chường cho thiên hạ.

Làm người ai cũng muốn mình tốt đẹp,
nét đẹp hiền lành và khiêm nhượng,
nét đẹp yêu thương và cao thượng
nét đẹp đơn sơ và trong sáng,
nét đẹp quảng đại và trao ban,
nét đẹp dấn thân và phục vụ,
để mỗi ngày nên giống Chúa Giêsu.

Dù biết rằng,
chấp nhận cắt tỉa làm con đau đớn;
chấp nhận lầm lỗi làm con đau khổ;
chấp nhận sửa lỗi làm con đau buồn,
nhưng qua đó con thấy được triển nở,
không để đời mình bị dang dở tối mờ.

Xin cho con biết tôn trọng, tế nhị và kiên trì,
trước lỗi lầm và ngay cả cố chấp của nhau,
dù là kẻ xấu nhưng biết đâu vẫn còn thiện chí,
đừng vì cảm xúc mà con làm phân rẽ chia ly,
đừng vì sợ liên lụy mà bế quang tỏa cảng.

Xin cho con một tâm hồn thanh thản,
nhìn mọi người với ánh mắt lạc quan,
và luôn sống tình thân giữa cộng đoàn,
dù có những phức tạp không dễ dàng giải quyết,
nhưng con biết mọi chuyện sẽ diễn tiến,
và xoay chuyển theo chương trình của Chúa,
khi con thành tâm và nỗ lực góp phần,
để cuộc sống nhân trần thêm tươi đẹp. Amen.

Lm. Thái Nguyên