KHÔN NGOAN HAY KHỜ DẠI

Chúa Nhật 32 Thường Niên năm A : Mt 25, 1-13

Suy niệm

Ðoạn Tin Mừng hôm nay nhắc nhở chúng ta: Chúa đến bất ngờ như chú rể đến lúc nửa đêm, nên phải luôn sống trong thái độ tỉnh thức để đón chờ. Chúa Giêsu đưa ra dụ ngôn cho thấy cả mười cô phù dâu đều đón đợi chú rể đến, nhưng chỉ có các cô khôn ngoan mới hỉ hoan cùng với chú rể đi vào dự tiệc cưới. Khôn ngoan vì các cô đã chuẩn bị đầy đủ đèn dầu, nên chẳng còn phải lo âu khi chú rể đến. Buồn thay cho năm cô phù dâu khờ dại, mang đèn mà lại không mang dầu, chỉ trong phút chốc mà số mệnh đành rẽ lối.

Đèn là biểu tượng của đức tin vốn soi sáng cho đời sống chúng ta, trong khi dầu là biểu tượng của đức mến vốn nuôi dưỡng, làm cho ánh sáng của đức tin sinh hoa kết trái, là đời sống thánh thiện. Điều kiện sẵn sàng để gặp gỡ Chúa là đức tin, nhưng đức tin không có hành động là đức tin chết, nên đức tin phải được thể hiện qua đức ái. Đi lễ không đủ mà còn phải dấn thân phục vụ. Giữ đạo không đủ mà còn phải sống đạo và truyền đạo. Kinh kệ không đủ mà còn phải liên đới với mọi tình cảnh của con người. Như vậy, khôn ngoan hay khờ dại không phải là một diễn biến trong chốc lát, nhưng nó đã được hình thành từ một quan niệm sống, và đã trở thành một lối sống. Nói cách khác, khôn ngoan hay khờ dại là do mình đã lựa chọn một cách sống. Sai lầm hay thiếu sót đều có thể rút kinh nghiệm để bắt đầu lại, nhưng rất tiếc, có những cơ hội qua đi không bao giờ trở lại.  

Khờ dại ở đây không phải là không biết điều mình phải làm, nhưng biết mà không quan tâm để làm; biết điều mình phải chuẩn bị nhưng đã không ý tứ để chuẩn bị, đến lúc cần thì không có, và làm thì đã quá muộn màng. Năm cô quên mang dầu, cho ta thấy một cuộc sống cạn cợt, hời hợt, thiếu ý thức về điều quan trọng nhất. Chỉ lo trang điểm và những chi tiết phụ thuộc bên ngoài, nên chẳng lạ gì mà quên sót điều chính yếu, đến lúc cấp bách lại cậy nhờ người khác. Nhưng rồi tới lúc người khác cũng chẳng thể làm gì hơn cho mình, van nài cũng vô ích: “Các chị nên ra hàng mua thì hơn”. Van xin Chúa cũng vậy thôi: “Ta bảo thật, ta không biết các ngươi là ai”.

Ta không thể vay mượn nhân cách và vốn liếng đạo đức của người khác. Nhất thiết phải có những điều tự tạo lấy, không thể dựa dẫm vào ai được. Cổ nhân có câu: “Tự trợ giả Thiên trợ”. Không tự giúp mình thì Trời cũng không thể giúp. Theo nghĩa đó, ngày Chúa đến cũng không phải là điều bất ngờ. Bất ngờ là vì mình đã không có điều mình phải có, không sống điều mình phải sống, không làm điều mình phải làm, nhất là chỉ lo thể hiện những cái không cần thể hiện. Chúa đã trách Matta: “Con lo lắng bối rối về nhiều chuyện quá, chỉ có một điều cần mà thôi”. Albert Einstein cũng minh định rằng: “Tôi chỉ muốn biết ý muốn của Thượng Đế là gì, những thứ còn lại không quan trọng”.

Điều quan trọng là ta coi trọng cái gì? Coi trọng điều không quan trọng là khờ dại. Chính cái ta coi trọng sẽ định hướng mọi hành vi của ta, và cũng từ đó phát sinh một thái độ sống trong mọi tương quan, với Chúa cũng như với tha nhân. Điều quan trọng là ta cần nhớ lời Chúa Giêsu căn dặn:“Vậy anh em hãy tỉnh thức, vì anh em không biết ngày nào, giờ nào”. Chẳng ai có thể tỉnh thức nếu thiếu một tình yêu nồng cháy. Tình yêu đó làm cho tâm hồn ta phát sáng trong mọi tình trạng, như đèn vẫn sáng vì luôn có đầy dầu. Thực tế, có những ngọn đèn đã hết dầu từ lâu, nên ta cứ phải chăm chút cho ngọn đèn của đời mình.

Tuổi trẻ có nhiều dự định phải thực hiện, nhiều ước mơ phải hoàn thành. Có bao giờ tôi dừng lại đôi chút để thấy dầu đèn của đời mình còn hay hết? Nếu hôm nay mình phải chết thì sao? Tôi đã chuẩn bị như thế nào? Chẳng ai biết ngày giờ Chúa đến với mình, nhưng Chúa vẫn bên tôi trong từng biến cố, nơi từng con người, qua từng công việc. Và biết đâu hôm nay sẽ là ngày cuối cùng của đời tôi.“Hãy suy nghĩ như mình sắp chết, nhưng hãy hành động như mình bất tử” (Blanchecotte).

Cầu nguyện

Lạy Chúa Giêsu!
Đời con vẫn có những cuộc đợi chờ,
nhưng chẳng có chờ đợi nào quan trọng,
cho bằng việc trông mong Chúa đến,
thế nên con cần tận dụng mọi thời cơ,
không thể sống lơ mơ vì Chúa đến bất ngờ.  

Xin giúp con biết khôn ngoan chớ dại khờ,
đừng ngu ngơ hay sống quá ngây thơ,
dại khờ không phải do xui rủi,
mà hình thành từ một chuỗi những hành vi,
là vì lo sống với những điều phụ thuộc,
mà quên đi điều chính yếu trong đời.

Khôn ngoan cũng không phải nhờ cơ may,
mà là một lựa chọn theo tháng ngày,
cũng không phải là thông minh hay tài giỏi,
mà do luôn học hỏi sống khiêm nhường.

Khôn ngoan đòi con kiên trì và tỉnh thức,
đừng buông lơi lo sống cho hợp thời,
đừng suy nghĩ và hành động theo thói đời,
nhưng hãy biết vâng nghe lời Chúa dạy.

Con khôn ngoan khi biết chờ đợi Chúa,
bằng đức tin và tình mến dạt dào,
với sự trung thành và dâng hiến gửi trao,
cho dù con chẳng biết khi nào Chúa đến,
nhưng khát khao và nôn nao được gặp gỡ,
để thỏa mong chờ và hớn hở mừng vui.

Khi chiều tối lòng con càng thao thức,
càng nô nức để ứng trực đón Ngài,
cho dù đêm nay trời đã khuya,
mà bước chân Chúa vẫn còn như xa tắp,
đèn con vẫn thắp nhưng mắt con đà trĩu nặng,
con thiêm thiếp trong vắng lặng tư bề,
cảm thấy Chúa như đang về trong giấc ngủ,
nhưng dầu đèn con luôn đầy đủ Chúa ơi! Amen.

Lm. Thái Nguyên.