Thứ năm tuần 2 Mùa Chay
Người giầu có và người nghèo khó
(Lc 16,19-31)
1. Hôm nay Đức Giêsu đưa ra dụ ngôn
người phù hộ và Lazarô nghèo khó. Qua dụ ngôn này, Đức Giêsu cho chúng ta biết
số phận con người sẽ được hạnh phúc viên mãn hay bị luận phạt muôn đời tùy theo
họ biết yêu thương tha nhân hay không. Ngài vạch ra cho chúng ta con đường dẫn
tới ơn cứu độ : biết nghe theo lời hướng dẫn của Maisen, các tiên tri , đặc biệt
là Lời Chúa để sám hối, hoán cải và yêu thương mọi người, nhất là những anh chị
em đau khổ. Thiên đàng không dành cho một mình chúng ta, chúng ta chỉ có thể tiến
vào cùng với anh chị em trong tình yêu thương.
2. Mở đầu dụ ngôn, chúng ta thấy hai
con người với hai hoàn cảnh hoàn toàn trái ngược xuất hiện. Một bên đại diện
cho phú quí giầu sang, ngày ngày yến tiệc linh đình, còn bên kia là nghèo khổ,
bệnh hoạn, dơ dáy bẩn thỉu. Một bên là thế giới của “lụa là gấm vóc, yến tiệc
linh đình” và một bên là thế giới bệnh hoạn nghèo túng đến thảm thương, thế giới
của “mụn nhọt ghẻ lở đầy mình” và là thế giới của những ước ao rất ư bình dị
đáng thương “thèm được những thứ trên bàn ăn rơi xuống ăn cho no”. Cả hai thế
giới ấy đều được khép lại với cái cửa là sự chết, nhưng cũng đồng thời mở ra một
thế giới mới với hai số phận, hai cảnh đời hoàn toàn trái ngược nhau.
3. Người phú hộ trong dụ ngôn không
làm điều gì gian ác, không lỗi đức công bằng, không ức hiếp ai, không phạm gì đến
Lazarô cả, vậy tại sao ông ta lại bị sa vào hỏa ngục ? Tội ông ở chỗ nào ? Thực
ra, ông không phạm một tội ác nào mà chỉ có tội “hững hờ, dửng dưng” trước đau khổ của người khác. Ông không phạm tội
một cách tích cực mà phạm tội một cách tiêu cực, đó là “tội thiếu sót” như
chúng ta đọc trong kinh Cáo mình. Ông chỉ biết hưởng thụ, yến tiệc linh đình,
ca hát suốt ngày đêm mà không màng gì đến người nghèo khó Lazarô nằm ngay cổng
nhà ông, muốn ăn những hạt cơm rơi trên bàn ăn của ông mà cũng không được.
4. Người ta thường nói :”Thiện ác đáo
đầu chung hữu báo” : lành dữ đều có thưởng phạt, cao bay xa chạy cũng không thể
thoát được. Cái chết đã phân chia hai người thành hai thế giới đối nghịch. Người
phú hộ bị phạt, Lazarô được thưởng. Bài
học Chúa dạy ta hôm nay là phải biết quản lý tài sản của Chúa “cho nên” vì
chúng ta không phải là chủ mà chỉ là quản lý
những gì Chúa đã thương ban. Phải có tinh thần liên đới và bác ái, phải
biết chia sẻ với người đau khổ hầu kiếm được nhiều bạn hữu để “họ sẽ đón rước
các con vào an nghỉ đời đời” Lc 16,9).
5. Chắc chắn cảnh giầu nghèo là điều
không thể tránh được. Nhưng trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu dạy chúng ta cách
giải quyết : người giầu luôn sẵn có kẻ
nghèo bên cạnh để có dịp thực hành giới răn trọng nhất hầu được phần thưởng
Chúa ban. Tiền của dư thừa là một nguy hiểm
cho những ai không có lòng mến Chúa, nhưng người có lòng mến Chúa thật
thì sẽ biết sử dụng tiền của Chúa ban để làm ích cho mình và cho người khác nữa.
Chúng ta dễ hiểu tại sao người giầu bị Chúa phạt khổ cực, còn người nghèo lại
được Chúa thương. Bởi vì tuy nghèo khổ, nhưng người nghèo vẫn một lòng tin tưởng
phó thác nơi Chúa, trong khi đó người giầu có lại khép kín tâm hồn, không biết
liên đới chia sẻ với người khác. Như thế,
chúng ta thấy thái độ lãnh đạm dửng dưng trước đau khổ của người khác
cũng là một trọng tội (Mỗi ngày một tin vui).
6. Tác giả tập sách Đường Hy vọng đã
lưu ý những người con tinh thần của mình như sau :
“Của cải
chôn vùi con, nếu con đội nó lên đầu. Của cải lam bệ chân con nếu con đứng trên
nó. Không có của mà tham vẫn chưa phải là nghèo khó. Có của mà không dính bén vẫn
có thể có lòng khó nghèo thật sự. Dùng của cải cách quảng đại, trọng của cải
cách tế nhị, xa của cải cách anh hùng. Không phải là của con, nhưng là của Chúa
trao cho con sử dụng. Để có tinh thần nghèo khó và nhất là sống tinh thần nghèo
khó, cần có tràn đầy tình yêu Chúa. Con
hãy về bán tất cả những gì con có, bố thí cho người nghèo, rồi đến đây theo
Chúa. Chàng thanh niên giầu có không thể đáp lại lời mời gọi sống khó nghèo
trên bước đường theo Chúa, nên đã buồn sầu bỏ đi, vì anh ta có nhiều của mà
không có nhiều tình yêu Chúa”.
7. Truyện : Chúa đến thăm bà
lão.
Chúa hứa với một bà là Ngài sẽ đến
thăm bà vào ngày đó. Bà rất hãnh diện về điều này. Bà cọ rửa, lau chùi, đánh
bóng, quét bụi và xếp đặt mọi thứ sẵn sàng. Bà ngồi và đợi Chúa đến.
Đột nhiên có tiếng gõ cửa. Bà vội chạy
ra. Vừa đẩy cửa, bà thấy một người ăn xin đứng đó. Bà liền nói :”Không, hôm nay
tôi không giúp anh, vì Chúa luôn ở với
anh rồi. Tôi đang nóng lòng đợi Chúa đến, không thể giúp anh điều gì”. Bà đuổi
anh và đóng cửa lại.
Mấy phút sau lại có tiếng gõ cửa. Bà mở
cửa nhanh hơn trước. Thấy gì ? Vài người già nghèo nàn. “Rất tiếc, tôi đang đợi
Chúa đến. Hôm nay tôi không thể giúp đỡ ông”. Rồi bà đóng sầm cửa lại.
Một lát sau lại có tiếng gõ cửa. Bà mở
và lại thấy một người ăn xin rách rưới. Anh xin ăn và ngủ qua đêm. “Ồ, hãy để
tôi yên. Tôi đang đợi Chúa đến. Tôi không thể tiếp anh”. Người ăn xin ra đi và
bà tiếp tục ngồi chờ.
Hàng giờ trôi qua và màn đêm buông xuống,
nhưng cũng chẳng thấy dấu hiệu gì của Chúa. Bà băn khoăn không biết Ngài ở đâu.
Cuối cùng, bà đành lên giường nằm chờ.
Bà ngủ quên và mơ thấy Chúa đến với bà và nói :”Hôm nay ta đến với con 3 lần và
cả ba lần con đều đuổi Ta” (Góp nhặt).
Lm Giuse Đinh Lập Liễm
Đà
Lạt