Phụ lục 2
SUY NIỆM LỜI CHÚA
Kinh
nghiệm thứ năm là suy niệm Lời Chúa.
Từ
câu hỏi được đề ra ở bài đầu về người trí thức Công giáo, để tránh cho nhau
những ảo tưởng chủ quan (có thể nói là não trạng Ngộ đạo), ta đã đi từ khái niệm “có học” sang “học thêm” tại những
chương trình trực tuyến (bài 2) tới khái niệm “tầm đạo”, tiếp cận với Lời Chúa
theo những kinh nghiệm của các truyền thống Công giáo (bài 3). Nói tới các
truyền thống Công giáo, tức là nói tới những nét đặc thù và phong phú riêng của
Giáo hội Công giáo.
Nơi
biến chuyển của Giáo hội thế kỷ XVI, cả phía Tin Lành và phía Công giáo đều lấy
Kinh thánh làm nền tảng cho việc canh tân đời sống tâm linh, tuy nhiên một bên
theo hướng phân tích (mổ xẻ, tìm hiểu), một bên theo hướng tổng hợp (suy niệm
và cảm nhận). Cách chú trọng phân tích bản văn của người Tin Lành dần dần phát
triển thành một khoa học sâu sắc. Về phía Công giáo, tới đầu thế kỷ XX, được
Đức Thánh Giáo hoàng Piô X cổ võ, khoa chú giải Công giáo cũng đã tiến rất
nhanh. Việc nghiên cứu của cả Tin Lành và Công giáo ngày càng đạt được những
gặp gỡ lý thú, đầy khích lệ.
Phân
tích bản văn Kinh thánh để hiểu Lời Chúa là điều tốt nhưng sẽ tốt hơn nữa nếu
ta biết dùng sự hiểu biết ấy để gặp Chúa. Ở một trường Cao đẳng Giáo lý, ta cần
chọn hướng tổng hợp. Học hỏi theo kiểu phân tích càng lúc càng mênh mông vô tận
và có nguy cơ lạc vào những tiểu tiết không cần thiết, đang khi đó sự tập trung
vào Chúa Kitô qua suy niệm và chiêm ngắm sẽ có tác dụng hội tụ, giúp ta gặp Chúa
sâu xa tận cõi lòng.
SUY NIỆM LỜI CHÚA ĐỂ GẶP CHÚA
Việc
đề cao Kinh thánh theo hướng tổng hợp nổi bật nơi việc suy niệm Lời Chúa tập
trung vào Đức Kitô, tiêu biểu là chương trình cầu nguyện trong sách Linh Thao
của Thánh I Nhã và các chỉ dẫn về tâm nguyện trong các tác phẩm của Thánh nữ
Têrêxa Avila và Thánh Gioan Thánh Giá. Việc suy niệm theo Linh Thao giúp ta
nhìn thẳng vào ý định của Thiên Chúa trên lịch sử nhân loại, trên đời mỗi người
và nơi mỗi ngày ta đang sống (kinh nghiệm 6 và 7). Việc tâm nguyện theo các
Thánh dòng Cát Minh giúp khám phá hành động của Thiên Chúa trên tâm hồn và trên
cuộc đời mỗi người chúng ta (kinh nghiệm 8 và 9). Bạn đừng sợ loạt bài này sẽ
biến bạn thành tu sĩ. Nhiều lắm, nó sẽ giúp bạn chạy đua với các “cư sĩ Phật
giáo”, tức là những “người có học tầm đạo” trong hàng ngũ anh chị em Phật tử
quanh ta, những người “tu tại gia”, bên Công giáo chúng ta gọi là những thành
viên “tại thế” hay “dòng ba” của các Hội Dòng. Bạn yên tâm, bạn vẫn ở trong số
những người anh em bé nhỏ của Chúa, dù “có học” tới đâu vẫn luôn miệt mài khiêm
tốn “tầm đạo”. Các tu sĩ tầm đạo theo cách của họ, còn các hạt men giữa đời,
tham gia vào việc xây dựng trần thế, hài hòa với thiên nhiên và vũ trụ trong
cõi lòng hân hoan vì có Chúa ở cùng. Đó là đỉnh cao của đời sống tâm linh chờ
ta cuối cuộc hành trình, theo tinh thần chiêm niệm của vị Thánh an bần lạc đạo,
Thánh Phanxicô Nghèo ở Assisi (kinh nghiệm 10).
Sau
công đồng Vaticanô II, trong Hội thánh Công giáo, không những ta thấy việc
nghiên cứu Kinh thánh được đề cao, mà còn thấy cả hai hướng phân tích và tổng
hợp đồng quy kỳ diệu nơi việc trình bày giáo lý theo lịch sử cứu rỗi, việc phân
bố toàn bộ nội dung Kinh thánh trong phụng vụ theo các chu kỳ bài đọc thánh lễ
Chúa nhật và ngày thường.
Cụ
thể, trước khi đọc tiếp xin mời bạn theo dõi một trong những YouTube “Gợi ý
tĩnh tâm Tuần Thánh: Đi vào cuộc Thương khó với Chúa” mới đây của cha Giuse Cao
Gia An, Dòng Tên, tại Vaticannews.[1]
TỪ MỖI TUẦN ĐẾN MỖI NGÀY
Có
gặp Chúa trong thinh lặng suy niệm, ta mới dễ gặp Chúa giữa cuộc sống. Bạn trẻ
cần phải đích thân khám phá Chúa Giêsu và ngây ngất trước tình yêu Ngài mới có
thể trở thành nhà truyền giáo sinh viên và vào đời như nhà truyền giáo kỹ sư,
bác sĩ,…
Thường
thì khi một người trưởng thành đến học giáo lý Đạo Chúa, tôi mời gọi họ bắt đầu
xây dựng ngay quỹ thời gian cho hồn đạo. “Từ hôm nay, sau bữa tối, bạn nhớ dành
chút thời giờ lắng nghe tiếng Chúa trong cõi lòng. Bắt đầu mỗi ngày năm phút,
về sau thấy thích ngần nào, bạn sẽ tăng dần lên ngần ấy: mười phút, hai mươi
phút, nửa giờ hoặc hơn nữa tùy ý”. Thường thì tôi không phải thất vọng. Đã có
những người đến với khẳng định chắc nịch: “Tôi chỉ chiều theo ý gia đình bạn
gái tôi để học cho biết chứ không có ý định theo đạo đâu ạ!”, thế nhưng sau một
thời gian họ đã hăm hở chia sẻ Tin mừng với bạn bè. Khoảng lặng gặp Chúa đổi
hẳn một tâm hồn vô tín khiến hồn đạo trong họ nẩy sinh. Cái lặng vì cách ly
hiện nay, thoạt đầu hơi bất đắc dĩ nhưng rồi khi ta đón nhận với lòng biết ơn
Thiên Chúa, những hạt giống Lời Chúa từng bị nhiều thứ “ưu tiên” trong cuộc
sống đè bẹp lại có cơ hội lách len, thoát khỏi gai góc và vươn lên, nẩy nở hằng
mấy chục, một trăm.
Bài
học của cha Nguyễn Cao Siêu, SJ, tại http://www.kinhthanhvn.net/ mỗi tuần mới
có một lần. Nếu trong bước đầu bạn cần thêm những gợi ý để suy niệm hằng ngày,
bạn có thể tìm ở nhiều trang Web các Giáo phận. Cụ thể như ở trang Hội đồng
Giám mục Việt Nam hoặc trang Giáo phận Long Xuyên, bạn có thể vào:
https://www.hdgmvietnam.com/ Góc Suy Niệm, mục Lời Chúa Hằng Ngày.
http://gplongxuyen.org/ Góc Lời Chúa Mỗi Ngày.
Tuy
nhiên, những gợi ý ấy chỉ cần cho bạn ở thời gian đầu. Khi đã quen với những
bước thực hành, bạn sẽ đọc một đoạn Lời Chúa trong sách Kinh thánh và tự dọn
bài suy niệm.
BẮT ĐẦU TỪ HÔM NAY
Giữa
việc cầu nguyện bằng kinh và nguyện ngắm có một gạch nối rất đẹp là việc lần
chuỗi đọc chậm, cụ thể như chuỗi Mân côi hay chuỗi kính Lòng Chúa Thương Xót.
Bạn vẫn thường đọc các chuỗi này, có khi là hằng ngày theo nhịp chung chung của
cộng đoàn. Giờ đây (các) bạn hãy đọc thật chậm, nhỏ tiếng và có nhiều khoảng
lặng. Đang khi miệng đọc, bạn nâng tâm trí lên tưởng niệm sự kiện của ơn cứu
rỗi được nhắc đến, hoặc suy niệm theo ý từng câu kinh. Bạn sẽ thấy trí lòng
mình được chìm đắm trong rung cảm, và bạn sẽ hiểu tại sao việc lần chuỗi vẫn
được gọi là một việc chiêm ngắm. Cũng từ đó, bạn sẽ dễ tiến vào cầu nguyện
trong thinh lặng.
Với
các dự tòng, tôi đã đề nghị bắt đầu năm phút mỗi ngày, về sau sẽ tăng dần lên.
Giờ đây tôi xin được đề nghị cùng một điều ấy với những người có học. Những
người Công giáo có học hiện nay trên đất nước mình không thiếu, nhưng để thành
trí thức Công giáo, họ còn phải đánh thức cái hồn đạo nơi mình bằng những cảm
nghiệm sâu xa qua việc suy niệm Lời Chúa.
Nếu
đã quen cầu nguyện thinh lặng mỗi ngày mười phút, hai mươi phút hoặc hơn nữa,
bạn hãy cứ duy trì như thế để rồi sẽ tiến dần. Còn nếu chưa có thói quen cầu
nguyện thinh lặng, ngay hôm nay bạn có thể bắt đầu thử năm phút, vào lúc bạn
muốn, ở nơi bạn muốn và theo cách bạn nghĩ là tốt nhất.
Bạn xin ơn Chúa Thánh Thần, thờ lạy Chúa đang hiện diện,
đọc lại những câu quan trọng của bài Tin mừng rồi suy niệm theo một trong hai
cách ở phụ lục 3 dưới đây.
Lm Trăng Thập Tự Võ Tá
Khánh
Gp Qui Nhơn