BÀI 58

VĂN HOÁ GIAO TIẾP – THẬN TRỌNG VỀ LỜI NÓI

1. LỜI CHÚA : Thánh Phê-rô khuyên các tín hữu : “Ai là người thiết tha được sống và ước ao hưởng chuỗi ngày hạnh phúc, thì phải giữ mồm giữ miệng, đừng nói lời gian ác điêu ngoa.” (1 Pr 3,10).

2. CÂU CHUYỆN : HAY DỞ ĐỀU DO CÁI LƯỠI MÀ RA

Xưa có một anh đồ tể chuyên giết heo. Nghe biết anh có tay nghề cao, đức vua liền cho gọi tới nói chuyện và hỏi :

- Trong con heo, cái gì ăn ngon nhất ?

Anh đồ tể về nhà xẻo ngay cái lưỡi trong xác con heo mới mổ đem dâng cho vua.

Một thời gian sau, đức vua lại cho gọi anh đồ tể đến và hỏi :

- Trong con heo, cái gì ăn dở nhất ?

Anh đồ tể cũng lại trở về lập tức xẻo ngay cái lưỡi của con heo đến dâng cho vua. Thấy vậy, vua ngạc nhiên hỏi :

- Tại sao cũng lại là cái lưỡi ?

Bấy giờ anh đồ tể liền tâu rằng :

- Tâu đức vua : Phàm trên đời này, tốt hay xấu, ngon hay dở đều do cái lưỡi mà ra.

Nghe xong, đức vua liền gật đầu tỏ vẻ tâm đắc và khen anh :

- Khanh nói chí phải !

3. SUY NIỆM :

1) Tầm quan trọng của lời nói : Trong cuộc sống, hậu quả của tư tưởng và lời nói thật khôn lường : Tư tưởng ví như thai nghén, còn lời nói lại như sinh sản. Tư tưởng xấu còn dễ ngăn chặn, nhưng một lời nói khi đã nói ra thì không thể thu hồi lại được (x. Cn 25,11). Tư tưởng chỉ ảnh hưởng đến bản thân, còn lời nói lại có sức lan tỏa trong không gian và tồn tại trong thời gian lâu dài, có ảnh hưởng đến nhiều người, nên Việt Nam ta có câu : “Trăm năm bia đá cũng mòn, ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ !”. Người xưa cũng dạy : “Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy” nghĩa là : một lời thốt ra, bốn con ngựa khó truy bắt. Nếu không biết kiềm chế miệng lưỡi thì lời nói sẽ có thể gây muôn điều ác hại. Vì thế các bậc khôn ngoan đều dạy : “Hãy uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”. Thánh Gia-cô-bê cũng khuyên : “Ai cho mình đạo đức mà không kiềm chế miệng lưỡi, là tự dối lòng, vì đó chỉ là thứ đạo đức hão” (Gc 1,26 ) và ngài còn khẳng định : “Ai không vấp ngã về lời nói, ấy là người hoàn hảo, có khả năng kiềm chế toàn thân.” (Gc 3,2).

2) Nên cẩn trọng về lời nói như thế nào ?

- Khi gặp những điều trái ý, thay vì tức giận la lối, cần bình tĩnh kiềm chế sự nóng giận và không vội hành động để tránh gây thêm tai hại như lời người xưa : “Giận quá mất khôn” và lời Chúa trong Kinh Thánh : “Lời nói bừa bãi khác nào mũi gươm đâm.” (Cn 12,18).

- Cần nói ra những lời nói tích cực lạc quan : Nếu một người luôn mở miệng phàn nàn, và hay nói ra những điều bất mãn với người khác hoặc những rủi ro đang gặp phải, thì sẽ luôn sống trong tâm trạng buồn chán. Cần noi gương thánh Phao-lô

luôn “cảm thấy vui sướng vì Đức Ki-tô”. Nơi khác ngài cũng quả quyết : “Khi tôi yếu, chính là lúc tôi mạnh.” (x 2 Cor 12, 10).

- Cần ăn nói khiêm hạ : Tránh tự cao và nói nhiều về các ưu điểm của mình. Tuy nhiên khi cần cũng có thể chia sẻ ưu điểm của mình, nhưng cho biết là do người khác mang lại. Tùy theo địa vị trong gia đình và xã hội, mỗi người chúng ta sẽ có một ảnh hưởng nhất định đối với người khác. Có những lời trăn trối của cha mẹ hay thày dạy trước khi chết được con cái, học trò ghi nhớ như châm ngôn sống suốt đời.

- Cần tránh lời nói thô tục : Tránh kể những câu chuyện tiếu lâm tục tĩu “nói bé cười to”, vì những lời nói như vậy cho thấy trình độ thiếu văn hóa của mình.

- Hãy năng nói lời khen tha nhân cách thành thật : Lời khen sẽ động viên người khác, an ủi những người đang ưu phiền, giúp họ hăng hái và phấn khởi trở lại.

- Hãy nói những lời động viên tha nhân, giúp người ta vững tin vào tình yêu quan phòng của Thiên Chúa và góp phần hòa giải các tranh chấp nội bộ.

- Cần tín thác vào Chúa : Mỗi ngày khi suy gẫm Lời Chúa, hãy chọn ra một câu Lời Chúa, kèm theo một lời nguyện tắt để thưa với Chúa mọi lúc, mọi nơi. Khi đó Lời Chúa sẽ đem lại niền vui cho mọi người.

4. SINH HOẠT :

Hãy đọc lại đoạn thư Gia-cô-bê sau đây : “Nếu ta tra hàm thiếc vào miệng ngựa để bắt chúng vâng lời, thì ta điều khiển được toàn thân chúng. Anh em cũng hãy nhìn xem tàu bè : dù nó có to lớn, và có bị cuồng phong đẩy mạnh thế nào đi nữa, thì cũng chỉ cần một bánh lái rất nhỏ để điều khiển theo ý của người lái. Cái lưỡi cũng vậy : nó là một bộ phận nhỏ bé của thân thể, mà lại huênh hoang làm được những chuyện to lớn. Cứ xem tia lửa nhỏ bé dường nào, mà làm bốc cháy đám rừng to lớn biết bao ! Cái lưỡi cũng là một ngọn lửa, là cả một thế giới của sự ác. Cái lưỡi có một vị trí giữa các bộ phận của thân thể chúng ta, nó làm cho toàn thân bị ô nhiễm, đốt cháy bánh xe cuộc đời, vì chính nó bị lửa hoả ngục đốt cháy. Thật thế, mọi loài thú vật và chim chóc, loài bò sát và cá biển, thì loài người đều có thể chế ngự và đã chế ngự được. Nhưng cái lưỡi thì không ai chế ngự được : nó là sự dữ không bao giờ ở yên, vì nó chứa đầy nọc độc giết người” (Gc 3, 3-8). - Hãy cho biết cảm tưởng của bạn về lời dạy của thánh Gia-cô-bê nói trên.

5. LỜI CẦU :

Lạy Chúa Cha từ bi nhân ái. Xin cho chúng con luôn tin nhận Chúa Giê-su là Con yêu dấu luôn làm đẹp lòng Cha, là Lời quyền năng đã sáng tạo và nhập thể làm người để mở ra con đường sống cho nhân loại chúng con. Xin cho chúng con quyết tâm đi theo con đường “mến Chúa yêu người” của Chúa Giê-su và nhiệt tâm giới thiệu Chúa cho mọi người chưa biết Chúa, để họ cùng được chia sẻ niềm vui ơn cứu độ với chúng con.- Amen.

LM ĐAN VINH – HHTM

 

 


Học Làm Người Và Làm Con Chúa