THUYẾT TRÌNH CỦA HUYNH ĐOÀN GIÁO DÂN ĐA MINH – HẠT ĐÀ LẠT
I-Lịch
sử hình thành và phát triển của dòng ba Đa Minh có nguồn gốc từ thế kỷ 13. Đức
Thánh Cha Hônôriô III châu phê 22.12.1216. Năm nay, năm 2016 được Đức Thánh Cha
Phanxicô cho mở Năm Thánh kỷ niệm 800 năm thành lập với ơn toàn xá từ ngày
07.11.2015 đến ngày 21.01.2017. Lúc đó gọi là Dòng Ba Đa Minh vì các anh chị em
này là thành phần thứ ba của dòng, là thành phần chính thức được chia sẻ mọi ân
huệ thiêng liêng của dòng với thành phần thứ nhất là các tu sĩ linh mục dòng,
và thành phần thứ hai là các nữ đan sĩ dòng. Từ tổng
¶ Các
tu sĩ linh mục và các tu sinh
¶ Các
nữ đan sĩ, các nữ tu
¶ Hội
viên các tu hội đời
¶ Hội
viên huynh đoàn giáo sĩ
¶ Huynh
đoàn giáo dân
Tất
cả hợp thành gia đình Đa Minh cùng nhau
tham gia vào sứ vụ tông đồ của dòng, phục vụ giáo hội một cách đa dạng, và mang
lại nhiều hiệu quả vô cùng phong phú cho giáo hội hoàn vũ và giáo hội địa
phương. Từ sau công đồng Vaticanô II, Huynh đoàn giáo dân Đa Minh theo tinh
thần của công đồng đã sống rõ nét vai trò phẩm giá của người Kitô hữu hơn và
được cổ vu tích cực tham gia vào sứ vụ căn bản của Giáo hội, là làm chứng và
loan báo Tin Mừng nước Thiên Chúa. Anh chị em huynh đoàn đã và đang thi hành
công việc đó giữa lòng thế giới.Chính trong tập thể huynh đoàn mà người giáo
dân sống thánh hóa giữa đời, và thánh hóa trần gian bằng chứng tá tập thể ngay
tại địa phương, nhất là môi trường giáo xứ. HĐGDĐM là những cộng sự viên của
dòng, thể hiện tinh thần cố gắng sống đời hoàn thiện hơn, cổ động việc phục vụ
công cộng, quảng bá đạo lý Kitô giáo, thực hiện việc tông đồ bác ái, làm thấm
nhuần tinh thần Kitô giáo vào trật tự trần gian theo tinh thần và đoàn sủng của
dòng. HĐGDĐM là một hiệp hội được thành lập hợp pháp theo giáo luật và theo
luật dòng (Giáo luật theo điều 303/ luật dòng theo sắc lệnh của Tòa Thánh cùng
với những chỉ dẫn của dòng về thủ tục cũng như về tinh thần đường hướng). Nhìn
về quá khứ và theo chiều dài lịch sử, huynh đoàn có bề dày truyền thống, có gia
sản thiêng liêng và kinh nghiệm tông đồ thật phong phú. Huynh đoàn đã đóng góp
cho giáo hội rất nhiều vị Thánh, 4 vị Giáo Hoàng từ dòng. Tại Việt Nam, trong
số 118 vị Thánh Tử Đạo, HĐ Đa Minh có 38 vị, gồm 6 giám mục, 16 linh mục Đa
Minh ( 5 TBNha + 11 VN), 3 linh mục HĐ, 6 thầy giảng và 7 giáo dân.
II-Tại
Đà Lạt, trước năm 1955 không có tài liệu nào, chỉ biết từ năm 1955, linh mục
Bửu Dưỡng thuộc dòng Đa Minh thành lập trại định cư tại Du Sinh có khởi xướng
phong trào Hội Đoàn Dòng Ba Đa Minh. Sau đó lan rộng ra các giáo xứ khác như
Chánh Tòa, An Bình, Minh Giáo, Vạn Thành, Thánh Tâm, Tùng Lâm, …. do các cha
Duy Thể, Cha Thái, cha Quý, Cha Liêm. Tuy có các cha tại tu viện Đa Minh (Hà
Huy Tập ), các sơ ở Thông Thiên Học, Bùi Thị Xuân đồng hành nhưng không trực
tiếp linh hướng chỉ đạo. Sau 30.04.1975 thì mọi sinh hoạt hoàn toàn thầm lặng,
chủ yếu là anh chị em chỉ họp nhau lại đọc kinh Mân Côi cầu nguyện cho người
sống cũng như đã qua đời. Đến năm 1990, Đức cha Giuse Võ Đức Minh, lúc đó
nguyên là Quản xứ giáo xứ Chánh Tòa khơi lại hoạt động của anh chị em Dòng Ba theo
nguyện vọng của các ông :
¶ Trưởng : Đa Minh Nguyễn Văn Sách ( cố cha Truyền)
¶ Phó : Đa Minh Nguyễn Văn Tiềm, Giuse Nguyễn Viết
Thúy
¶ Huấn
đức : Vincente Lê Văn Tiếp ( cố cha Tài – Tuấn),
Đa Minh Trần Ngọc Quỳnh
¶ Thư
ký tài chính : Đa Minh Trần Văn Tú
¶ Tông
đồ bác ái : Đa Minh Trần Ngọc Quỳnh
Cha
Giuse Minh rất nhiệt tâm tán thành và kêu gọi các giáo xứ khác tham gia. Lễ
khấn đầu tiên vào năm 1993 quy tụ được khoảng 200 người, năm 1995 khấn lần 2
nhưng không theo điều luật của dòng. Vì tình hình thực tế chưa được phép hoạt
động nên các cha dòng Đa Minh chỉ đến dự lễ đồng tế vào dịp lễ bổn mạng Thánh Đa
Minh vào ngày 8.8 hàng năm. Từ năm 1996 thì mọi sinh hoạt của anh chị em lại bị
tạm ngưng.
Mãi
đến 29.06.2013, được sự chấp thuận của Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương – Giám mục
giáo phận Đà Lạt, HĐGDĐM một lần nữa lại được tái hoạt động dưới sự hướng dẫn
của cha đặc trách Phêrô Phạm Văn Bình OP, qua cha bề trên giám tỉnh Giuse Ngô
Sĩ Đình OP, huynh đoàn quy tụ lại được 98 đoàn viên dưới sự dìu dắt của cha
Linh hướng Phaolô Lê Đức Huân – quản xứ giáo xứ Chánh Tòa. Lần này huynh đoàn
được sinh hoạt có nội quy, sống theo luật dòng, có quy chế rõ ràng trong mọi
hoạt động.
III-TRÁCH
NHIỆM XÂY DỰNG GIÁO XỨ CỦA HĐGDĐM:
Quy
chế HĐGDĐM trong chương 2 mục 4, khi đề cập đến việc thi hành sứ vụ Tông đồ đã
quy định rõ : Anh chị em hãy thực hiện công tác tông đồ ngay trong Giáo hội địa
phương, nhất là trong môi trường Giáo xứ như cộng tác với các Linh mục, tu sĩ
và các thành phần dân Chúa trong việc xây dựng và phát triển Giáo xứ, về tinh
thần cũng như vật chất. Sự cộng tác đó phải mở rộng đến Giáo hạt, Giáo phận và
hơn nữa, đến với Giáo hội toàn cầu.
Như vậy,
theo Quy chế HĐ ấn định, Giáo xứ là môi
trường đầu tiên mà giáo dân Đa minh phải có trách nhiệm thực hiện sứ vụ đó là
Giáo hội địa phương mà chung ta có nhiệm vụ phải góp phần xây dựng ngày một tốt
đẹp hơn. Vì là dân Chúa – chi thể Chúa Kitô GDĐM chúng ta thi hành ba chức vụ,
là ngôn sứ - tư tế - vương giả để phục vụ giáo xứ theo tinh thần và đoàn sủng của
Dòng.
a-Là
Ngôn sứ, chúng ta cộng tác vào việc rao
truyền lời Chúa bằng việc thăm viếng, tạo tình thần thân hữu với những người
không thiết tha hoặc không thiện cảm với Đạo hay còn ở ngoài Giáo hội Chúa, để
đem họ trở về với Chúa. Được tham gia vào đoàn sủng giảng thuyết của Dòng, chúng
ta phát huy chức năng Ngôn sứ của người giáo dân qua việc thực hiện các công
việc mà chúng ta thường đọc trong kinh THƯƠNG LINH HỒN BẢY MỐI: -LẤY LỜI LÀNH MÀ KHUYÊN NGƯỜI - MỞ DẠY KẺ MÊ MUỘI – AN
ỦI KẺ ÂU LO –RĂN BẢO KẺ CÓ TỘI. Đây là những công việc mà giáo dân Đa minh ít
nhiều đều có thể làm được nếu biết để ý quan tâm.
b-Là Tư tế, ngoài việc tích cực tham dự các lễ
nghi phụng vụ, chúng ta còn nhiệt thành tham gia một số công việc chuẩn bị cho
việc phục vụ như giúp lễ, đọc sách Thánh, hát Thánh ca, giữ nhà thờ, dọn vệ
sinh…… giúp nhau giữ gìn và làm phong phú đời sống tâm linh.
c-Là
Vương giả, trước hết chúng ta làm chủ bản thân, luôn nhớ đến phẩm giá cao quý
của mình, diệt trừ các nết xấu và cố gắng tập luyện các nhân đức tốt, làm chủ
trần thế, nhìn nhận giá trị của vật chất để biết sử dụng theo đúng ý Chúa, không
để vật chất thống trị tinh thần, không làm nô lệ cho tội lỗi và vật chất. Cuối
cùng, chúng ta nỗ lực làm cho trần gian thấm nhuần tinh thần Chúa Kitô bằng
chính đời sống chứng nhân giữa trần gian, bằng việc phục vụ mọi người trong
tinh thần bác ái và yêu thương. Ngoài ra, người giáo dân Đa minh còn giúp coi
sóc tài sản Giáo xứ, đóng góp ý kiến, vật chất, tham gia vào các đoàn hội từ
cấp Giáo xóm, Giáo họ đến Giáo xứ. Mọi tín hữu phải luôn luôn duy trì sự hiệp
thông với Hội thánh và chuyên cần chu toàn mọi trách nhiệm.
Người
GD Đa minh nhận thức được ơn gọi sống theo linh đạo Đa minh dựa trên bốn nền
tảng chính:-CẦU NGUYỆN-HỌC TẬP-THI HÀNH SỨ VỤ TÔNG ĐỒ-và HIỆP THÔNG HUYNH ĐỆ.Để
trở thành người rao giảng Tin mừng,người GDĐM đang sống theo ơn gọi của Dòng
phải là những người hăng say cầu nguyện,ham học hỏi;biết cho đi nhưng không và
xây đắp tình bác ái hiệp tông huynh đệ với mọi người.
IV-Ước
mong rằng, sau khi nắm bắt được những nét đại cương của Huynh đoàn, Quý Cha và
quý Tu sĩ sẽ quan tâm hơn đến việc gầy dựng, hướng dẫn những giáo dân đang có
khát vọng sống đời sống Kitô hữu hoàn hảo và thiết tha việc tông đồ, tham gia
vào Huynh đoàn giáo dân Đa minh. Mặc dù trong thực tế còn rất nhiều hạn chế cần
phải chấn chỉnh,chúng con hy vọng khi thấy rõ mục đích chính yếu của Huynh
đoàn, quý Cha và quý tu sĩ sẽ góp phần với chúng con, giúp chúng con đi đúng
đường lối tích cực của Giáo hội đem ơn cứu độ của Chúa đến với mọi người. Đó
cũng là ước muốn của Giáo hội và Dòng Đa minh, như là một sự tái khẳng định lại
việc đóng góp quan trọng của người giáo dân trong việc loan báo Tin mừng tình
thương của Thiên Chúa.