ĐỨC TIN, NIỀM VUI VÀ SỨC SỐNG TRONG
ĐẠI DỊCH
Gioan
Lê Quang Vinh
Thứ 6
ngày 27/3 lúc 18 giờ (giờ Rôma) tức 24 giờ (giờ Việt Nam), Đức Thánh Cha đã gửi
đến cho người Công giáo toàn cầu một món quà cao quý: Phép lành toàn xá Urbi et
Orbi, và gửi cho toàn thế giới niềm tin yêu và hy vọng dạt dào.
Nhìn
hình ảnh một cụ già ngoài 80 lặng lẽ dưới cơn mưa giữa quảng trường Vatican
rộng lớn, rồi khập khiễng bước vào Đền Thờ Thánh Phêrô, nhiều giọt nước mắt đã
nhỏ xuống và biết bao nhiêu người đã viết lên những lời thương cảm dành cho
ngài.
Và
những ý nghĩ tự nhiên bật ra: ngài có thể ngồi yên trong căn phòng tiện nghi,
cách ly với thế giới khổ đau, và ngài không cần phải nặng nề lê bước giữa mưa
lạnh cuối ngày. Ý nghĩ ấy đầy cảm thông và thương yêu.
Thế
nhưng, dường như Đức Thánh Cha đọc được lòng cảm thương của con cái ngài và của
bao người khác chứng kiến, và ngài nhẹ nhàng đáp lại: “Dù đau đớn và thổn thức
vì thấy con người đang đau khổ, Niềm Vui Của Tin Mừng đổ đầy trái tim và cuộc
sống của tất cả những ai gặp Chúa Giêsu”. Ngài cũng nói: “Chúa Giêsu nói với
những ai đau khổ vì Người: hãy vui mừng hân hoan”. Thưa Cha, tại sao phải vui
mừng hân hoan? Đức Thánh Cha trả lời: “Bởi vì Chúa Kitô đang sống! Người là
niềm hy vọng của chúng ta, và là tuổi trẻ đẹp nhất của thế giới này”.
Những
câu mà chúng ta tưởng tượng Đức Thánh Cha sẽ trả lời ấy bạn có thấy quen quen
không? Đó là ba câu của chính ngài bạn ạ. Ba câu ấy lần lượt là câu mở đầu của
ba Tông huấn chính ngài ban hành: “Niềm Vui của Tin Mừng - Evangelii Gaudium”
(EG), “Hãy Vui Mừng Hân Hoan - Gaudete et Exsultate” (GE) và “Chúa Kitô đang
sống - Christus Vivit” (CV).
Thế
thì, có lẽ điều Đức Thánh Cha cần nơi con cái ngài hôm nay, nhất là người trẻ,
là lắng nghe lời Hội Thánh để có lòng tin mạnh mẽ hơn vào Đức Giêsu Kitô, Đấng
dường như đang ngủ trên con thuyền tròng trành vì sóng gió.
Ai cũng
chứng kiến hình ảnh vị Giáo hoàng cô đơn giữa cảnh chiều tà ảm đạm, trong cơn
mưa lạnh trên Thánh Đô vốn nhộn nhịp rộn ràng bao đời nay, bây giờ hoang vắng.
Hình ảnh ấy nói với chúng ta điều gì? Mỗi người sẽ đọc ra cho riêng mình một sứ
điệp đánh động lòng mình. Và nếu chúng ta chiếu hình ảnh ấy lên tấm phông bao
la của Huấn quyền Hội Thánh, có lẽ chúng ta sẽ thấy những nét lung linh ngời
sáng.
1. Hãy
vững tin.
Hãy
vững tin ư? Một cụ già lê bước nặng nhọc cô đơn trong bóng chiều mà lại giúp
chúng ta vững tin sao? Cũng như hai ngàn năm trước, một thân hình dập nát dưới
lằn roi xối xả vác thập giá lên đồi cao, có làm cho ai vững tin không? Có những
người như tên trộm lành đã đọc ra được từ hình dạng của “con chiên bị dẫn đến chỗ
xén lông” một dung mạo khác. Và họ được cứu.
Trong
bài huấn từ, Đức Thánh Cha trích câu Tin Mừng “Khi chiều xuống” (Mc 4,35). Và
ngài nói: “Đó là câu mở đầu đoạn Tin Mừng chúng ta đã nghe. Từ nhiều tuần
nay, dường như chiều đã xuống. Những bóng đen dày đặc phủ trên các quảng
trường, các đường phố và thành thị của chúng ta”. Và ngài nhắc nhở chúng ta
rằng trong cái tối tăm đáng sợ ấy, chúng ta phải nhớ Lời Chúa: “Tại sao các con
sợ hãi? Các con chưa có niềm tin sao?”.
Trong
tông huấn “Niềm Vui của Tin Mừng”, Đức Thánh Cha nhắc đến “đức tin” khoảng 130
lần, cho thấy đức tin quan trọng là dường nào trong một xã hội mà người ta muốn
đảo ngược các giá trị. Điều đáng buồn là giữa những thử thách chung quanh,
người ta lại xao nhãng đời sống đức tin của mình.
Trong
cơn mưa chiều của Thánh Đô, hình ảnh người Cha già lặng lẽ lại nhắc chúng ta
đến sức mạnh vô song: “Với con mắt đức tin, chúng ta có thể thấy ánh
sáng mà Chúa Thánh Thần luôn luôn chiếu dọi giữa bóng tối” (EG 84).
Bóng
tối phủ trên quảng trường Vatican, trên Đức Thánh Cha làm chúng ta nghĩ đến sa
mạc, nơi Đức Kitô lặng lẽ một mình. Chính Đức Thánh Cha đã viết: “Xuất phát
từ chính kinh nghiệm về sa mạc này, về sự trống rỗng này, chúng ta có thể khám
phá lại niềm vui đức tin, tầm quan trọng sinh tử của đức tin đối với chúng ta,
nam cũng như nữ. Trong sa mạc, chúng ta khám phá lại giá trị của những gì thiết
yếu cho cuộc sống; chẳng hạn, trong thế giới hôm nay, có vô số những dấu chỉ,
thường được biểu lộ một cách mặc nhiên hay âm thầm, về sự khao khát Thiên Chúa,
về ý nghĩa tối hậu của cuộc đời”. (EG 85)
Trong
Tông huấn Christus Vivit, Đức Thánh Cha mời gọi người trẻ bắt chước đời sống
Đức Tin của Mẹ Maria: “Maria là một thiếu nữ có tâm hồn thanh cao tràn ngập
niềm vui (x. Lc 1,47), đôi mắt ngời sáng ánh sáng của Chúa Thánh Thần chiêm
ngắm cuộc đời bằng đức tin và lưu giữ mọi sự trong lòng (x. Lc 2,19.51)”.
(CV, số 46).
Vậy
chúng ta hãy nhắm mắt lại, tưởng tượng lại hình ảnh người Cha chung bước đi
trong bóng tối phủ dần, và chúng ta hãy tự nhắc nhở mình trong hoàn cảnh này
với chính lời của Đức Thánh Cha: “tốt nhất là cùng nhau sống đức tin và diễn
tả tình yêu của chúng ta trong đời sống cộng đoàn, qua việc chia sẻ yêu thương
với các bạn trẻ khác, chia sẻ thời giờ, đức tin và các lo âu của mình. Hội
Thánh cung cấp nhiều không gian khác nhau để sống đức tin trong cộng đoàn, vì
khi cùng làm với nhau mọi sự sẽ dễ dàng hơn”. (CV, số 164)
Chưa
gặp nhau được vì hoàn cảnh, các bạn trẻ vẫn có thể “cùng nhau sống đức tin và
diễn tả tình yêu” qua mạng xã hội, qua các phương tiện giao tiếp hiện đại mà
Chúa ban cho chúng ta.
2. Hãy
sống vui.
Khi nói
đến đức tin, Đức Thánh Cha thường gắn với một thuộc tính của đức tin, đó là
niềm vui. Ngay trong tựa đề - câu đầu tiên của Tông huấn, ngài đã viết “Niềm
Vui của Tin Mừng”. Trong câu Tông huấn Christus Vivit, Đức Thánh Cha viết: “Maria
là một thiếu nữ có tâm hồn thanh cao tràn ngập niềm vui (x. Lc 1,47)” (số
46). Mẹ có tâm hồn tràn ngập niềm vui vì Mẹ “đã tin rằng lời Thiên Chúa
phán cùng Mẹ sẽ được thực hiện” (Lc 1,45).
Hình
ảnh Đức Thánh Cha lặng lẽ trong mưa ban chiều có gợi lên niềm vui không? Hãy
nghe lại bài huấn từ của ngài: “Chúa đưa sự thanh thản vào trong những bão
tố của chúng ta, vì với Thiên Chúa, sự sống sẽ không bao giờ chết”, “Lạy Chúa,
Chúa không bỏ mặc chúng con trong bão tố. Xin Chúa lập lại lần nữa: ”Các con
đừng sợ” (Mt 28,5). Và cùng với thánh Phêrô, ”chúng con phó thác cho Chúa mọi
lo âu, vì Chúa chăm sóc chúng con” (x. 1 Pr).
Niềm
vui ấy không ồn ào, không rộn ràng bên ngoài, nhưng là niềm vui sâu xa bên trong
tâm hồn mỗi người. Niềm vui và bình an mà Đức Kitô trao ban cho chúng ta một
cách đặc biệt, thế gian không ban được (Ga 14,27). Đức Thánh Cha nhắc lại lời
Đức Thánh Giáo hoàng Phaolô VI “không một ai bị loại trừ khỏi niềm vui mà
Chúa Giêsu đem đến”. (EG, số 3).
Ngài
cũng biết trước “Đương nhiên tôi hiểu rằng niềm vui ấy không phải lúc nào
trong cuộc đời cũng được biểu lộ giống nhau, nhất là trong những lúc hết sức
khó khăn”. (EG, số 6). Và người Cha chung dạy chúng ta: “Chúng ta
đừng để mình bị cướp mất niềm vui loan báo Tin Mừng!” (EG, số 83).
Vậy thì
chắc chắn Đức Thánh Cha không u buồn thất vọng dù ngài gánh vác những buồn đau
của con cái, của nhân loại. Ngài nhắc chúng ta vui vì tin vào Đức Kitô và vui
để loan báo Tin Mừng bình an cho anh chị em mình đang đau khổ.
Đức
Thánh Cha chỉ dạy cho chúng ta cách sống vui, đó là sống bác ái. Trong lúc khó
khăn này, bác ái cụ thể nhất là chăm sóc, chia sẻ và nâng đỡ nhau. Ngài viết: “Tình
bác ái nhất thiết sẽ đem lại niềm vui; hễ đã yêu thì bao giờ cũng vui mừng khi
được kết hợp với người mình yêu mến... hoa quả của lòng bác ái là niềm vui”
(GE, số 122).
Bạn sẽ
hỏi đang lo âu làm sao vui, đang sợ hãi làm sao vui và lặng lẽ giữa bóng đêm
làm sao vui. Cha chung của chúng ta đã lường trước câu hỏi này, và ngài viết: “Vẫn
có những lúc khó khăn, những thời khắc của thập giá, nhưng không gì có thể huỷ
diệt niềm vui siêu nhiên là niềm vui “tự thích ứng và thay đổi, nhưng nó luôn
tồn tại, dù chỉ như một ngọn đèn leo lét phát sinh từ niềm xác tín của ta, tin
chắc rằng, bất luận thế nào, chúng ta vẫn được Thiên Chúa thương yêu vô cùng”
(GE, số 125)
3. Hãy
sống như người trẻ.
Đến
đây, hẳn bạn sẽ tự hỏi: “Sống tin yêu, sống vui thì có ích lợi thực tiễn, nhưng
phải chăng vui giữa lúc phải đương đầu với sóng gió là không phù hợp?”. Thật ra
khi gặp sóng gió thì người ta dễ mất tự tin và mất bình tĩnh, và do đó họ dễ
buồn bã lo âu. Thế nhưng trong cảnh nghèo hèn khó khăn như khi Chúa Giêsu giáng
sinh trong hang lừa nhỏ bé, niềm vui đã ngập tràn đến nỗi các mục đồng được
đánh thức để cảm nếm niềm vui ấy.
Tông
huấn Christus Vivit được mở đầu bằng lời mời gọi: “Chúa Kitô đang sống!
Người là niềm hy vọng của chúng ta, và là tuổi trẻ đẹp nhất của thế giới này.
Tất cả những gì Người chạm đến đều trở nên tươi trẻ, mới mẻ, tràn đầy sức sống.
Thế nên, lời đầu tiên cha muốn nói với mỗi Kitô hữu trẻ là: Chúa Kitô đang sống
và Người muốn con cũng được sống!”.
Nếu
muốn vui tươi thì hãy sống tươi trẻ và để Chúa Kitô chạm đến. Trong cơn đại
dịch người ta sợ đụng chạm nhau vì chung quanh là bóng tối và bệnh nạn. Nhưng
Đức Kitô thì khác. Người “là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống” (Ga 14,6), ai
chạm đến Người thì được chữa lành và được tràn ngập ánh sáng và niềm vui.
Tuổi
trẻ là tuổi hăng hái, liều lĩnh và dám dấn thân. Đức Maria sống tuổi trẻ của
mình trọn vẹn vì Mẹ dám liều vì Tin Mừng, dám dấn thân cho công trình của Thiên
Chúa. Đức Thánh Cha diễn tả như sau: “Chắc chắn Mẹ sẽ gặp nhiều khó
khăn, nhưng những khó khăn ấy không phải là thứ khó khăn bởi sự hèn nhát làm
người ta tê liệt vì mọi sự không rõ ràng hoặc không được bảo đảm trước. Đức
Maria đã không mua bảo hiểm nhân thọ!”.
Trong
buổi chiều mưa trên Quảng trường Thánh Phêrô Vatican, vị Giáo hoàng cao niên
bước đi khập khiễng vẫn làm cho thế giới vươn mình đứng lên, bởi vì nơi ngài có
nét trẻ trung của người dám vượt qua mọi khó khăn vì niềm tin vào Đấng luôn
hoàn tất lời Ngài đã hứa.
Tông
huấn Hãy Vui Mừng Hân Hoan có lời Đức Thánh Cha nhắn nhủ rất đáng chú ý: “Ta
hãy xin Chúa ban cho ơn biết không ngần ngại khi Chúa Thánh Thần đòi hỏi ta
tiến lên một bước. Ta hãy xin ơn can đảm tông đồ để chia sẻ Tin mừng cho người
khác và từ bỏ việc cố gắng biến đời sống Kitô hữu của mình thành một viện bảo
tàng kỷ niệm”.
Tuổi
trẻ không ngần ngại, không thích làm viện bảo tàng. Tuổi trẻ luôn bước tới với
lòng can đảm. Tuổi trẻ Kitô giáo không giới hạn bằng tuổi đời năm tháng, mà
được mở rộng cho đến khi con người còn can đảm dấn bước theo Đức Kitô.
Chúng
ta có thể nghĩ rằng Đức Thánh Cha của chúng ta trẻ trung bởi vì ngài luôn tiến
bước, dù bước chân có khập khiễng, nhưng không ai ngăn cản bước ngài đi trong
mưa lạnh hay trên đường Rôma vắng vẻ. Ngài đang mang trong mình niềm tin và
lòng yêu mến vô hạn.
Xin
được dùng ba câu ghép lại từ những đoạn cuối của ba Tông huấn nói trên để kết
luận bài viết này, diễn tả hình ảnh Cha chung của chúng ta trong lúc ngài ban
phép lành toàn xá Urbi et Orbi và nguyện ước chúng ta đều được như vậy: “Ta
sẽ cùng chia sẻ với nhau một nguồn hạnh phúc mà thế gian sẽ không thể cướp
được. (GE, số 177) Lạy Mẹ của Tin Mừng sống động, suối hạnh
phúc cho những người hèn mọn của Thiên Chúa, xin cầu cho chúng con. (EG,
số 288) Xin Mẹ làm mới tuổi trẻ của con nhờ sức mạnh của lời cầu nguyện
và xin Mẹ luôn đồng hành với con qua sự hiện diện của Mẹ. Amen. Alleluia!”
(CV, số 288).
Nguồn: Truyền thông HĐGMVN