“XIN CỨU CHÚNG CON CHO KHỎI SỰ DỮ”
Gioan Lê Quang Vinh
Sự dữ
hoành hành trong thế gian từ ngày Thiên Chúa sáng tạo trời đất muôn loài. Tội
lỗi và hệ lụy của tội là đau khổ bao gồm cả bệnh tật và chết chóc đều là sự dữ.
Mỗi khi con người gặp đau khổ, nhất là bệnh tật, con người cứ khắc khoải âu lo.
Khắc khoải là đúng bởi vì con người sẽ không thể thoát được nỗi khắc khoải cho
đến khi được nghỉ yên trong Chúa là Đấng Tạo Thành và cứu cánh của cuộc đời
mình (x. Thánh Augustinô, Confessions). Chúa Giêsu biết những nỗi khắc khoải
của chúng ta và Người đã dạy chúng ta lời Kinh quý giá là Kinh Lạy Cha, trong
đó Người có nhắc đến “sự dữ”. Vậy huấn quyền Hội Thánh dạy gì về sự dữ?
I. SỰ DỮ LÀ ÁC THẦN
Lời
nguyện cuối cùng trong bảy lời nguyện xin trong Kinh Lạy Cha, lời Kinh mà chính
Chúa Giêsu dạy chúng ta, là lời này: “nhưng xin cứu chúng con cho khỏi sự dữ”.
Khi đọc câu kinh này, hẳn không ít người nghĩ đến việc xin cho mình khỏi bệnh
tật, đau khổ và cả tội lỗi nữa. Nhưng sâu xa hơn, Đức Giáo hoàng Phanxicô trong
Tông Huấn Hãy Vui Mừng Hân Hoan (Gaudete et Exultate, G.E) giải thích rõ:
“Chữ
dùng ở đây không nhằm nói đến sự dữ trừu tượng; muốn sát nghĩa hơn phải dịch là
“thần dữ”. Nó ám chỉ một kẻ nào đó đang tấn công ta. Chúa Giêsu dạy ta mỗi ngày
phải cầu xin ơn giải cứu này để không bị quyền năng của nó chế ngự.” (G.E
số 160)
Lời
giải thích này không phải mới mẻ, mà phản ánh giáo lý tông truyền. Giáo Lý Hội
Thánh Công Giáo từ số 2850 đến 2854 đã giải thích rất tường tận ý nghĩa của “sự
dữ” mà Chúa Giêsu nhắc đến trong Kinh Lạy Cha. “Lời xin cuối cùng dâng lên
Cha cũng được bao hàm trong kinh nguyện của Đức Giê-su: "Con không xin Cha
cất họ khỏi thế gian, nhưng xin Cha gìn giữ họ khỏi ác thần" (Ga
17,15) (GLHTCG số 2850)
Giáo Lý
số 2851 giải thích ý nghĩa đó: “Trong lời xin này, Sự Dữ không là một điều
trừu tượng, nhưng là một nhân vật, là Satan, Ác thần, thiên thần đã chống lại
Thiên Chúa. Sự Dữ ở đây là ma quỷ (tiếng Hy Lạp là Dia-Bolos: kẻ phá ngang), kẻ
tìm cách ngăn cản kế hoạch của Thiên Chúa và công trình cứu độ trong Chúa Kitô.”
Satan,
thần dữ hay ma quỷ "ngay từ đầu đã là tên sát nhân, là kẻ nói dối và là
cha sự gian dối"(Ga 8,44), "là Satan, tên chuyên mê hoặc toàn thể
nhân loại" (Kh 12,9).
(Tượng
trên nóc cột nhà thờ Đức Bà Paris)
II. SỰ DỮ ĐANG HOÀNH HÀNH
Đau khổ
dưới mọi hình thức là hậu quả của tội lỗi, nhưng không phải do tội lỗi của cá
nhân người chịu đau khổ như Chúa Giêsu đã dạy trong Tin Mừng Gioan 9,1-11.
Trong thời gian dịch bệnh Covid Vũ Hán này một số người thắc mắc Thiên Chúa ở
đâu, sao Ngài để cho dịch bệnh xảy ra… Đứng trước mầu nhiệm đau khổ, con người
hoang mang và đôi khi niềm tin bị khủng hoảng.
Ở đây
chúng ta không nhằm lý giải vấn đề này. Thế nhưng khi nhìn lại lịch sử Cứu độ,
chúng ta nhận thấy rất thường khi đau khổ xảy ra là dịp Thiên Chúa thanh luyện
hoặc thử thách dân của Ngài.
Mỗi khi
thiên tai hay dịch bệnh xảy ra, người ta thường giật mình nhìn lại cuộc đời
mình cùng với ý thức sự đau khổ đang có mặt. Thật ra trong những thời khắc
tưởng là bình yên nhất, sự dữ vẫn có mặt. Sự dữ có mặt ở cách hành xử vô nhân
đạo, ở lối sống vô luân, ở thái độ kiêu căng ngạo mạn, ở sự thù ghét người
lành, ở sự nghèo đói bệnh tật cá nhân v.v…
Sự dữ
dưới hình thức đại dịch trong hai ngàn năm qua đã năm lần xảy ra: Đại dịch hạch
Justinian năm 541, "Cái chết Đen" (Black Death) năm 1347, Đại dịch
hạch London cứ 20 năm lại xuất hiện một lần suốt từ năm 1348 - 1665 với 40 đợt
bùng phát trong vòng 300 năm, bệnh đậu mùa thế kỷ 17 và dịch tả đầu thế kỷ 19.
Dịch
bệnh không chỉ xảy ra một lần. Điều quan trọng không phải ngồi suy nghĩ và đặt
vấn đề về Thiên Chúa và tình yêu của Ngài, nhưng điều quan trọng là nhận ra sự
quan phòng kỳ diệu cũng như ý định yêu thương mà Ngài dành cho mỗi cá nhân
chúng ta. Chính trong sự quan phòng yêu thương ấy, Chúa đang mở chiếc loa phóng
thanh để nói với chúng ta chứ không chỉ thầm thì trong tâm hồn chúng ta như
Clive Staples Lewis, một nhà thần học giáo dân đã diễn tả.
Đức
Giáo hoàng Gregoriô Cả, nổi tiếng trong việc chiến đấu chống lại dịch bệnh, nạn
đói và chiến tranh. Ngài dạy điều mà chúng ta nên suy gẫm và sống trong cơn
dịch bệnh: “tiên liệu mọi sự dữ có thể xảy ra để không bao giờ phải ngạc nhiên
sửng sốt, yêu thương kẻ thù chứ không phải chỉ là chịu đựng kẻ thù, chuyện đã
qua thì đừng bao giờ lấy làm buồn bực trong lòng, kẻo như thế sẽ làm mất đi
những lợi ích khi đã vượt qua được cơn thử thách.”
Như
thế, đứng trước sự dữ, chúng ta không trách móc, không buồn bực, không ngạc
nhiên mà biết yêu thương và tin yêu, hy vọng cũng như tha thiết cầu xin.
II.
CHÚNG TA CẦU XIN GÌ?
Kinh
Thánh và huấn quyền Hội Thánh dạy chúng ta xin Chúa cứu chúng ta khỏi thần dữ
là kẻ muốn kéo chúng ta ra khỏi Thiên Chúa để ngăn cản kế hoạch của Thiên Chúa.
Giáo Lý
(số 2854) dạy chúng ta rằng “khi xin Thiên Chúa giải thoát khỏi Ác Thần,
chúng ta cũng xin cứu khỏi mọi sự dữ trong quá khứ, hiện tại và tương lai, do
ma quỷ là thủ phạm hay kẻ chủ mưu. Trong lời cầu xin cuối cùng này, Hội Thánh
trình lên Cha mọi nỗi khốn cùng của thế giới. Hội Thánh không những xin được
gìn giữ khỏi mọi sự dữ đang hoành hành nơi nhân loại, mà còn van xin Cha ban ơn
bình an và ơn bền vững đang khi trông đợi ngày Đức Ki-tô quang lâm. Khi cầu nguyện
như thế, Hội Thánh khiêm tốn và tin tưởng tiền dự vào ngày mọi người và mọi
loài được quy tụ trong Đức Ki-tô Đấng nắm quyền trên "Tử Thần và Âm
Phủ", "Chủ Tể của mọi sự, Đấng hiện có, đã có và đang đến"
(Kh 1,4.8.18)
Giáo Lý
Hội Thánh dạy đã quá rõ ràng. Tuy nhiên, hệ quả của sự dữ trên cuộc đời mỗi
người mỗi khác nhau. Chúng ta xin Cha chúng ta cứu thế giới khỏi những đau khổ
khốn cùng, đồng thời xin cho chúng ta xa tội lỗi, thoát ách ma quỷ và những hậu
quả khủng khiếp của nó là làm chúng ta xa Chúa.
Khi
chúng ta cầu xin Chúa gìn giữ chúng ta khỏi tội lỗi, chúng ta ý thức mình thuộc
về Thiên Chúa và không muốn bị khuất phục bởi kẻ chống báng Thiên Chúa. Thánh
Gioan Tông Đồ dạy: “Chúng ta biết rằng phàm ai đã được Thiên Chúa sinh ra,
thì không phạm tội nhưng có Đấng Thiên Chúa đã sinh ra gìn giữ người ấy và Ác
Thần không đụng đến người ấy được. Chúng ta biết rằng chúng ta thuộc về Thiên
Chúa, còn tất cả thế gian đều nằm dưới ách thống trị của Ác Thần"(1Ga
5,18-19). Điều này được Giáo Lý Hội Thánh trích lại, để nhấn mạnh rằng nếu
chúng ta hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa thì Ác Thần không làm gì được chúng ta.
Thế
nhưng thực tế con người vẫn còn yếu đuối do hậu quả của nguyên tội, nên con
người vẫn còn phạm tội. Cùng với Hội Thánh, chúng ta cầu xin “một ngày khi
nó bị đánh bại hoàn toàn, mọi thụ tạo "sẽ được giải thoát khỏi tội lỗi và
sự chết" (x. kinh nguyện Thánh Thể IV).
Chúng
ta lại nhớ Giáo lý dạy: "Chúa là Đấng xóa tội và tha lỗi cho chúng ta;
Người bảo vệ và gìn giữ chúng ta khỏi những mưu kế của Ma Quỷ hãm hại, để kẻ
thù quen dẫn đường tội lỗi không lừa dối được chúng ta. Ai trông cậy Chúa thì
không sợ ma quỷ. "Có Thiên Chúa bênh đỡ chúng ta, còn ai chống lại được
chúng ta?" (Rm 8,31) (T. Ambrôxiô 5,30 ) .
Chúng
ta tin “Thần Dữ là "thủ lãnh thế gian" đã bị đánh bại, một lần dứt
khoát, vào Giờ Đức Giê-su tự hiến thân chịu chết để ban cho chúng ta Sự Sống
của Người. Đó là lúc Người phán xét thế gian này và "thủ lãnh thế gian này
bị tống ra ngoài" (Ga 12,31; Kh 12,11).
Thánh
Giáo hoàng Gregoriô Cả nói: "Cả chúng ta nữa, chúng ta cũng có thể
là những vị tử đạo, nếu chúng ta thực sự giữ đức kiên nhẫn trong lòng" (Bài
Giảng Tin Mừng). Cùng với Mẹ chúng ta là Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội và được ơn
Hồn Xác Lên Trời, là hình ảnh của Hội Thánh, chúng ta kiên nhẫn chờ đợi lúc
Thiên Chúa cất hết sự dữ ra khỏi chúng ta để chúng ta cùng được sống trong Tình
Yêu của Ngài muôn thuở.
Nguồn: Truyền thông HĐGMVN