SỰ CHẾT
Đức Giêsu lại kêu lên một tiếng lớn, rồi tắt thở. Bức
màn trướng trong Đền Thờ bỗng xé ra làm hai từ trên xuống dưới. Viên
đại đội trưởng đứng đối diện với Đức Giêsu, thấy Người tắt thở như vậy liền
nói: "Quả thật, người này là Con Thiên Chúa."(Mc 15:37-39)
1. Sợ Chết
Thiên Chúa cho con người được có sự sống và hiện hữu trên thế gian.
Đây là một hồng ân vô cùng cao quý. Mỗi người chúng ta được mở mắt chào đời và
được đồng hành với nhân loại trong một khoảng thời gian và không gian. Không
một thụ tạo nào được sống mãi. Có sinh thì có tử. Có lúc bắt đầu rồi sẽ có lúc
kết thúc. Chúng ta không đi ra ngoài quy luật tự nhiên này. Chúng ta không thể
bám víu vào cái thế giới hay thay đổi và sẽ qua đi này. Vũ trụ chung quanh luôn
thay đổi, mọi loài thụ tạo cũng thay đổi không ngừng. Muôn vật đều xuôi theo
một dòng chảy. Sự sống này nối tiếp sự sống khác. Thiên Chúa đã sắp đặt thời
gian cho mỗi loại thụ tạo. Con người chúng ta được chia sẻ sự sống từ chính
Thiên Chúa. Ngài chính là nguồn của mọi sự sống. Sự sống truyền sinh sự sống.
Sự sống của nguyên tổ được nối kết từ thế hệ này sang thế hệ khác. Sự sống là
một dây chuyền không ngừng nghỉ. Sự sống sẽ không chết nhưng con người sẽ chết.
Chúng ta đi vào đời với thân xác vật chất này, rồi sẽ có ngày chúng ta ra đi và
thân xác sẽ tan biến. Chúng ta ai cũng muốn sống và sống lâu, nhưng ước muốn
sống đời đó chỉ có trong cõi đời sau.
Truyện kể có một cụ già còng lưng vì tuổi tác và vất vả đang gom
củi trong rừng. Ông ném bó củi xuống đất và than vãn: Cuộc sống cơ cực quá, tôi
không chịu nổi nữa rồi. Ước gì thần chết rước tôi đi. Vừa nói xong, thần chết
xuất hiện với bộ xương trong chiếc áo đen đứng trước mặt ông và nói: Ta nghe
ngươi gọi, Ta có thể giúp ngươi điều chi? Ông già kinh sợ nói: Ngài có thể giúp
tôi đặt bó củi này lên vai được không? Đôi khi chúng ta nguyền rủa cuộc đời vì
sự lam lũ, khổ cực và bất công nhưng chúng ta vẫn muốn sống. Vì sự sống là một
món qùa. Món qùa chỉ riêng cho chúng ta. Mỗi con người có một định mệnh và số
vận riêng, không có ai giống ai. Bởi thế, đừng khi nào chúng ta so sánh hơn
thiệt trong sự sống với người khác.
2. Giờ Nào Ngày Nào
Con người bắt đầu được hiện hữu là một ân huệ. Chúng ta biết không
phải mọi sự sống đã bắt đầu đều được sinh ra và nhìn thấy ánh sáng mặt trời. Có
hàng triệu triệu thai nhi bị giết chết ngay khi còn trong trứng nước trong cung
lòng của người mẹ. Sự sống mới khởi đầu nhưng đã bị tiêu diệt, thật là không
may mắn. Có những người được sinh ra, lớn lên và sống một cuộc đời dài trên 100
năm. Thí dụ: Ông cụ Shigechiyo Izumi người Nhật sống tới 120 tuổi 237 ngày hay
bà cụ Jeanne Calment người Pháp sống tới 122 tuổi 164 ngày. Dù con người có
hiện hữu một giây một phút hay 120 năm, so với đời đời thì cũng chẳng là chi.
Thiên Chúa hằng hữu đời đời, Chúa muốn chia phần sự sống với các loài thụ tạo, đặc biệt với con người. Như thế chúng ta hãy quý trọng từng
giây, từng phút Chúa ban cho để sống trọn vẹn kiếp người. Không ai có quyền
trên sự sống của con người, chỉ mình Thiên Chúa là Đấng Tạo Thành. Con người
không làm nên sự sống mà chỉ nhận lãnh và cộng tác với Thiên Chúa trong tiến
trình hình thành và phát triển.Tác giả sách Xuất Hành đã ghi rõ: Ai xúc phạm
đến sự sống của người khác, họ có lỗi trước mặt Thiên Chúa. Ai đánh cha hoặc
mẹ, thì phải bị giết chết. Ai bắt cóc người, dù đã bán đi hay còn giữ trong
tay, thì phải bị giết chết. Kẻ nào nguyền rủa cha hoặc mẹ, thì phải bị giết
chết (Xh 21:15-17).
La Fontaine kể chuyện ngụ ngôn: Một ông
cụ già đang cuốc đất trồng cây. Chợt có ba chàng thanh niên đi qua, các cậu
nói: Cụ lẩm cẩm quá, già rồi còn trồng cây gì nữa. Thôi cụ ơi, việc đó để cho
tụi cháu, cụ lo dọn mình chết là vừa. Ông cụ trả lời: Chắc gì lão chết trước và
chắc gì các cậu sống lâu hơn lão. Tử thần xưa rầy có phân biệt già trẻ đâu chứ!
Trẻ và già không khác chi nhau về truyện sự chết. Thời gian sau, ba cậu vì công
việc, kẻ đi lính, người đi kinh doanh và kẻ lái xe hàng. Cả ba đều chết cả hoặc
vì ngộ nạn hoặc chết trận. Cụ già buồn và khóc thương ba người bạn trẻ.
3. Sẵn Sàng
Ông Job trong đau khổ đã thốt lên: Quả thật, con biết Ngài bắt con
quay về cõi chết, về nhà hội ngộ của tất cả nhân sinh (Job 30:23). Sự chết đến
thật bất ngờ, mấy ai biết chắc chắn giờ mình sẽ ra khỏi thế gian. Trong lịch sử
nhân loại, chúng ta nhận biết rằng mỗi người có sự chết khác nhau. Có khi chết
riêng mình vì già nua, bệnh hoạn hay tai nạn hoặc bị giết. Có những cuộc chết
đồng loạt qua những tai ương của thiên nhiên hoặc do chiến tranh con người gây
nên. Nhìn qua vài biến cố xảy ra chung quanh chúng ta, chúng ta hiểu được ý
nghĩa của sự sống. Trong 20 năm qua đã có 43 cuộc động đất, mỗi cuộc động đất
đã chết đi nhiều người. Những trận động đất lớn đã gây thiệt hại vô kể về của
cải, nhà cửa và nhân mạng: Ngày 20 tháng 6, 1990, một trận động đất, địa chấn
7.4 tại
Trên đây là một vài con số tiêu biểu của những biến cố mà con người
ra đi đồng loạt không được chuẩn bị. Chúng ta nên biết rằng luật sinh tồn và
chuyển động của thiên nhiên vẫn tiếp diễn. Các nhà khoa học có thể học biết
được phần nào sự diễn tiến trong thiên nhiên nhưng tất cả các cuộc động đất đã
xảy ra đều là những biến cố bất ngờ. Nên chúng ta luôn trong tư thế tỉnh thức
Truyện kể rằng có một binh sĩ người Pháp
bị trọng thương nằm điều trị trong quân y viện. Anh ta càng ngày càng kiệt sức.
Một đêm kia viên y tá trực phòng anh đang mơ màng ngủ gật, bỗng nghe anh lính
hét lên: Có tôi đây. Không hiểu gì, người trực ban đến bên giường người hấp hối
hỏi: Anh muốn gì? Anh trả lời: Tôi không muốn chi hết. Nhưng tôi nghe trên trời
có tiếng điểm danh, thiên thần kêu tới tên của tôi, tôi liền thưa: Có tôi đây.
Sau đó, anh đã thở hắt ra và trút linh hồn.
4. Sinh Ký Tử Quy
Ai trong chúng ta cũng đã chứng kiến
những cảnh chết chóc trong gia đình hoặc những người chung quanh. Sự chết có ý
nghĩa gì đối với những người còn sống. Người chết đã chết, nhắm mắt xuôi tay,
không thể làm gì được nữa. Cuộc đời tạm này kể là chấm dứt. Nhưng sự chết đó
ảnh hưởng đến nhiều người khác. Đối với người sống, người đã chết càng thân,
càng gần thì càng cảm thấy đau đớn như cắt da cắt thịt. Nỗi đau thứ nhất là sự
chia cắt giữa vợ chồng, cha mẹ, con cái, anh em, ông bà, chú bác, cô dì và
những người thân. Thứ đến là chia cắt sống chết giữa mối quan hệ tình cảm và
tương quan mà chúng ta đã cùng sống và cùng chia xẻ trong hành trình. Thứ ba là
sự mất mát đáng buồn của những người đã ảnh hưởng đến đời sống của chúng ta.
Thật vậy, có nhiều người chết nằm đó nhưng chúng ta không có những cảm thương
giống nhau. Sự thương nhớ và đau buồn còn tùy thuộc vào mức độ liên hệ tình cảm
và sự thân thích. Nhưng sự chết nào cũng là sự mất mát và trống vắng trong gia
đình. Vợ mất chồng, chồng mất vợ, con cái mất cha mẹ, cha mẹ mất đi con cái,
anh chị em mất nhau, đây là nỗi đau. Thường chúng ta thấy nơi những vòng hoa
phúng điếu ghi lại những tâm tình thương nhớ và đau buồn: Vô Cùng Thương Tiếc,
Thành Kính Phân Ưu hay Nhớ Thương Mãi Mãi…
Người sống khi sống muốn gần bên nhau, khi chết cũng muốn được chôn
cất cạnh bên. Có biết bao nhiêu vợ chồng đã sắm sẵn cho mình những chiếc mộ đôi
để được bên nhau đời này và đời sau. Bà Ruth ngày xưa cũng đã có tư tưởng ở bên
nhau khi mãn phần: Mẹ chết ở đâu, con chết ở đó, và nơi đó con sẽ được chôn
cất. Xin Chúa phạt con thế này và thêm thế kia nữa, nếu con lìa xa mẹ mà không
phải vì cái chết! "(Ruth 1:17).
Trong một xứ nọ, có một thiếu nữ đau bệnh
nặng. Theo lời bác sĩ, bệnh tình của cô không thể chữa trị vì cô bị sưng màng
óc tới kỳ cuối. Sau khi sốt sắng đón nhận các bí tích cuối cùng, cô đã trả lời
một cách tuyệt diệu như sau với cha xứ khi cha hỏi cô còn ước ao gì? Cô thưa:
Con muốn đau đớn nhiều hơn rồi chết. Cô thường lập đi lập lại ước muốn này. Một
ngày kia người bạn của cô gợi những ý tưởng đạo đức về cái chết, cô nói: Tôi
còn muốn chịu đau đớn nhiều hơn nữa để bù lại các tội lỗi tôi đã phạm và rồi
chết liền để tránh khỏi phạm thêm những tội mới. Và sau những cơn đau đớn khủng
khiếp, cô đã tắt thở cách nhẹ nhàng và ra đi bình an.
5. Luôn Tỉnh Thức
Chết không phải là hết mà là qua đời. Qua
đời này tới đời kia. Truyện kể có một cha xứ sống với một giáo xứ đồng quê.
Ngài đã giữ lại tất cả các thống kê lý lịch và chi tiết của mỗi người trong xứ
đạo. Để thuyết phục có sự sống đời đời sau khi người ta chết như lời Chúa Giêsu
đã hứa. Trong sổ ghi danh, mỗi khi có người trong xứ qua đời, ngài đã không xóa
tên khỏi sổ. Ngài chỉ đơn giản ghi chú “đổi địa chỉ”. Đã chuyển sống một nơi
khác. Những người thân ra đi, họ không biến mất nhưng là đi trước chúng ta.
Chúng ta không còn phải nhìn cái chết như sự tận diệt mà là một con đường mới
dẫn chúng ta về nhà Cha của chúng ta. Tổ phụ Isaác cũng
không có luật trừ. Ông biết ngày giờ ông sẽ phải ra đi. Sách Sáng Thế Ký diễn
tả: Ông Isaác đã già, mắt ông loà không trông thấy nữa. Ông bèn gọi Êxau, con
trai lớn của ông, ông nói: "Con ơi!" Cậu thưa: "Dạ, con
đây." Ông nói: "Con thấy không, cha già rồi, không biết chết ngày nào
(Stk 27:1-2).
Sự sẵn sàng tỉnh thức luôn là mời gọi
khẩn thiết cho mọi người. Sự chết không trừ một ai, già trẻ lớn bé, khỏe mạnh
hay bệnh họan. Mỗi người đều có thể đối diện với cái chết bất cứ khi nào.
Truyện kể về cậu Berchman đang hăng say
chơi banh với chúng bạn. Cha xứ tiến đến hỏi các cậu: Nếu một giờ nữa Chúa đến
gọi chúng con ra khỏi thế gian, chúng con sẽ làm gì bây giờ. Một cậu thưa: Con
sẽ chạy về nhà xin lỗi mẹ con, vì con đi đá banh mà không xin phép mẹ. Cậu khác
nói rằng: Con sẽ chạy vào nhà thờ cầu nguyện và xin cha giải tội. Đến lượt
Gioan Berchman nói: Con sẽ cứ tiếp tục chơi banh cho tới khi Chúa đến gọi con.
Mọi việc trong ngày con đã hoàn tất và giờ này là giờ chơi banh của con.
6. Ra Đi Một Mình.
Chết là một chuyến đi xa nhất, không ai có kinh nghiệm về sự chết.
Ra đi không bao giờ trở lại. Chuyến đi xa nhất mà cũng cô đơn nhất. Ra đi một
mình và để lại đàng sau tất cả gia đình, con cháu, người thân thuộc và để lại
tất cả của cải mà mình đã nỗ lực gom nhặt từng ngày. Chết là một chia ly phũ
phàng nhất trong các lọai chia ly. Vì thế, ít người dám nghĩ đến hay nói đến
cái chết và hầu như ai cũng tìm cách tránh né về cái chết. Chấp nhận cái chết
hay không, mỗi người đều phải đối diện hằng ngày. Cái chết vẫn xảy ra hằng ngày
và gặp gỡ từng người. Ai có thể nói rằng tôi sẽ sống tới ngày mai. Chúng ta
không biết cái gì sẽ xảy ra trong giây phút tới. Hãy phó thác đời mình trong sự
quan phòng của Chúa. Vậy chúng ta phải có thái độ nào? Chúng ta có can đảm đón
nhận và chuẩn bị cái chết xứng đáng không? Trong niềm tin vào Chúa Kitô Phúc
Sinh, chúng ta đã chứng kiến biết bao những anh hùng dám chấp nhận cái chết để
làm chứng niềm tin vào Chúa Kitô Phục Sinh. Các Đấng Tử Đạo đã oai phong anh
dũng chấp nhận cái chết vì Nước trời. Như thế, các Ngài đâu có sợ cái chết.
Ở Thành Strasbourg bên Nước Đức, hiện có một chiếc đồng hồ vĩ đại
cổ thời đặt trên một tháp cao. Đồng hồ được kiến trúc một cách thần kỳ. Cứ 15
phút thì xuất hiện trên mặt số một cậu bé gõ chuông. 30 phút thì xuất hiện một
thanh niên. 45 phút xuất hiện một cụ già ra gõ chuông và đúng 1 giờ thì thần
chết xuất hiện gõ chuông. Đúng 12 giờ đêm, Chúa Giêsu và các Tông đồ lần lượt
xuất hiện để phán xét. Thời gian nhắc nhở cho mỗi người chúng ta, thời gian là
món qùa vô giá. Chúng ta hãy sống và sống cho có ý nghĩa từng phút giây trong
đời. Chúng ta đừng hoang phí thời gian Chúa ban mà không sinh hoa quả.
7. Chuẩn Bị Hành Trình
Chúng ta được sinh ra làm người và được làm con Chúa, đây là một
hạnh phúc tuyệt vời. Qua niềm tin, chúng ta được nhận biết rõ về ý nghĩa của
cuộc đời. Sống ở đời là để nhận biết Thiên Chúa là Cha chúng ta, Đấng đã tạo
dựng muôn loài. Sống để yêu thương anh chị em đồng loại và xây dựng một xã hội
tốt đẹp để mai sau cùng chung hưởng hạnh phúc đời đời. Đây là mục đích tối quan
trọng cho mỗi một thành viên trong cộng đoàn nhân lọai. Chúng ta không thể ích
kỷ tìm danh lợi hay thu góp của cải cho riêng mình mà phải biết chia sẻ cho
nhau. Lời lãi được cả thế gian mà mất linh hồn nào có ích chi, thánh Luca nhắc
nhở chúng ta: Vì người nào được cả thế giới mà phải đánh mất chính mình hay là
thiệt thân, thì nào có lợi gì? (Lc 9:25).
Chúng ta cần có thái độ khôn ngoan thật, sự khôn ngoan trong Chúa
Thánh Thần. Truyện kể một ông vua tự cho mình là người khôn ngoan. Vua thường
chễ diễu những người ngu đần khờ dại. Nhà vua hay nhạo cười và diễu cợt người
khác. Một ngày kia, vua trao cho anh khờ một chiếc gậy. Vua nói: Hãy cầm lấy
chiếc gậy này cho tới khi anh tìm ra được một người ngu dại hơn anh. Năm tháng
trôi qua, Vua chuẩn bị băng hà. Gia đình, quan quyền, chức sắc, đầy tớ và anh
khờ cũng đứng xung quanh giường của vua. Vua nói: Trẫm gọi mọi người đến để
chia tay, trẫm sẽ phải ra đi vĩnh viễn. Trẫm đã đi một hành trình dài và trẫm
sẽ không trở lại nữa. Anh khờ bước tới và nói: Thưa Hoàng Đế, xin hỏi một câu
trước khi vua ra đi. Trong quá khứ, bất cứ nơi nào vua muốn đến, vua đã sai tới
các cận vệ và lính tráng để chuẩn bị cho chuyến du hành. Tôi có thể hỏi: Vua đã
sẵn sàng chuẩn bị cho chuyến du hành cuối cùng này chưa. Vua trả lời: Alas,
trẫm chưa chuẩn bị chi cả. Rồi anh khờ nói: Vua hãy cầm lấy cây gậy này, cuối
cùng tôi đã tìm được người ngu đần và dại khờ hơn chính tôi. Ông vua cho mình
là khôn ngoan một đời, nhưng thật dại khờ khi đối diện với tử thần. Thánh
Matthew đã viết: Vì nếu người ta được cả thế giới mà phải thiệt mất mạng sống,
thì nào có lợi gì? Hoặc người ta sẽ lấy gì mà đổi mạng sống mình? (Mt 16:26).
Tâm Niệm
Lạy Chúa, từ ngàn đời Chúa đã yêu thương chúng con. Chúa đã cho
chúng con được sinh vào đời và được nhận biết Chúa là Cha yêu thương. Xin Chúa
dẫn dắt chúng con trong cuộc hành trình về nhà Chúa. Đừng để chúng con bị lạc buớc
trên đường đời. Chỉ có Chúa là cùng đích và ý nghĩa cuộc sống của chúng con.
Chúng con chọn làm tôi tớ của Chúa, chúng con sẽ có tất cả. Dù sự sống hay sự
chết, xin đừng khi nào tách biệt chúng con ra khỏi tình yêu của Chúa. Xin Chúa
chúc lành cho đời sống chúng con.
Lm. Giuse Trần Việt Hùng (danchua.eu)