Đức Thánh Cha bắt đầu viếng thăm Angola
LUANDA. Sáng 20-3-2009, ĐTC Biển Đức
16 đã rời thủ đô Yaoundé của Camerun, sang viếng thăm Angola, chặng thứ 2 trong
cuộc viếng thăm thứ 11 của ngài tại hải ngoại.
Angola được chọn trong lộ trình vì
đang kỷ niệm 500 năm truyền giáo tại đây. Đến nơi vào lúc quá trưa, ĐTC đã viếng
thăm tổng thống nước này và gặp gỡ chính quyền dân sự cùng với ngoại giao đoàn,
trước khi gặp HĐGM Angola tại Tòa Sứ Thần Tòa Thánh và dùng bữa tối với các vị.
Sau đây là chi tiết các hoạt động của ĐTC.
Angola rộng gấp 3 lần Camerun, với
gần 1 triệu 250 ngàn cây số vuông, gần 4 lần Việt Nam, nhưng dân số chỉ có 15
triệu người, tương đương với dân số Camerun.
Tin Mừng được các thừa sai người
Bồ đào nha truyền vào Angola cách đây 500 năm. Giáo Hội tại đây hiện có 8 triệu
600 ngàn tín hữu Công Giáo tương đương với 55,6% dân số, và gồm 18 giáo phận.
Angola là nước sản xuất nhiều dầu
hỏa thứ hai tại Phi châu, sau Nigeria, và nay trở thành nước xuất khẩu nhiều dầu
hỏa nhất tại đại lục này. Nhưng Angola cũng là một trong những người nghèo nhất
thế giới. 70% người dân nước này sống với lợi tức chưa tới 1 mỹ kim mỗi ngày. Hơn
một nửa dân số Angola không có công ăn việc làm, và trung bình người dân nước này
sống chưa tới 38 tuổi. 17% dân Angola không biết chữ.
Tiếp đón
Sau hơn 2 giờ bay từ Camerun, máy
bay chở ĐTC, đoàn tùy tùng và các ký giả đã đáp xuống phi trường quốc tế ”mùng 4
tháng 2” của thủ đô Luanda vào lúc 12 giờ 42 phút. Thành phố này có hơn 2 triệu
760 ngàn dân cư và giáo phận thủ đô có hơn 2 triệu 340 ngàn tín hữu Công Giáo.
Tổng thống José Dos Santos và phu
nhân, cũng với các giới chức chính quyền và Đức TGM sở tại, Damião António
Franklin, cũng là Chủ tịch HĐGM Angola, và các GM đã tiếp đón ĐTC tại chân
thang máy bay.
Trong diễn văn đầu tiên tại
Angola, ĐTC nói đến khát vọng hòa bình và cổ võ đối thoại. Ngài nói: ”Tôi đến từ
một nước trong đó hòa bình và tình huynh đệ vẫn được tất cả mọi người dân đặc
biệt quan tâm, nhất là những người, như tôi, đã từng phải trải qua chiến tranh
và chia rẽ giữa những anh chị em cùng thuộc một quốc tộc, chỉ vì những ý thức hệ
tàn hại và vô nhân đạo, những ý thức hệ đó, dưới cái vẻ giả tạo của những giấc
mơ và ảo tượng, đã đặt nặng trên con người cái gông cùm áp bức. Vì thế, anh chị
em có thể hiểu rằng tôi nhạy cảm dường nào đối với cuộc đối thoại giữa con người
như phương thế để vượt tháng mọi hình thức xung đột và căng thẳng, cũng như để làm
cho mọi quốc dân, như tổ quốc của anh chị em, thành một căn nhà hòa bình và huynh
đệ. Để đạt tới mục đích đó, anh chị em cần kín múc từ gia sản tinh thần và văn
hóa của mình những giá trị tốt đẹp nhất của Angola, gặp gỡ nhau không chút sợ hãi,
chấp nhận chia sẻ những sự phong phú về tinh thần và vật chất để mưu ích cho tất
cả mọi người”.
”Các bạn Angola thân mến, lãnh thổ
của các bạn thật là giàu, quốc gia của các bạn thật là mạnh. Các bạn hãy dùng
những đặc điểm này để cổ võ hòa bình và sự cảm thông giữa các dân tộc dựa trên
căn bản liêm chính và bình đẳng, thăng tiến cho Phi châu một tương lai an bình
và liên đới mà mọi người ao ước và có quyền được hưởng. Với mục đích ấy, tôi
xin các bạn, đừng chiều theo luật của kẻ mạnh hơn! Bởi vì Thiên Chúa đã ban cho
con người được bay bằng đôi cánh lý trí và đức tin, vượt lên trên những xu hướng
tự nhiên của họ. Nếu các bạn bay lên với đôi cánh ấy, các bạn sẽ dễ dàng nhận
ra nơi tha nhân người anh em của mình, được sinh ra với cùng những quyền căn bản.
Rất tiếc là trong biên giới Angola này, vẫn còn bao nhiêu người nghèo đang đòi
hỏi sự tôn trọng các quyền của họ. Chúng ta cũng không thể quên bao nhiêu người
dân Angola đang sống dưới mức nghèo đói cùng cực. Các bạn đừng để họ bị thất vọng!”
Gặp chính quyền và ngoại giao đoàn
Sau nghi thức tiếp đón tại Phi trường,
ĐTC đã về tòa Sứ thần Tòa Thánh cách đó 5 cây số. Dân chúng tiếp đón ngài hai bên
đường rất nồng nhiệt như trong một đại lễ, dù họ chờ đợi hàng giờ dưới ánh nắng
mặt trời. Rất nhiều người mặc áo T-Shirt có in hình ĐGH và họ vui mừng hô những
câu ”ĐGH bạn, Angola ở với ngài”.
Ngài đến thăm Tổng thống Eduardo
Dos Santos vào lúc 5 giờ chiều và gặp gỡ chính quyền và ngoại giao đoàn ngay tại
phủ tổng thống.
Ngỏ lời trong dịp này, ĐTC nỗ lực
tái thiết của chính quyền và nhân dân Angola và nói rằng: ”Các bạn thân mến, với
một tâm hồn thanh liêm, đại đảm và từ bi, các bạn có thể biến đổi đại lục này,
giải phóng dân tộc các bạn khỏi tệ nạn ham hố của cải, bạo lực và vô trật tự, hướng
dẫn họ trên con đường được ghi những cột mốc không thể thiếu được đối với mọi nền
dân chủ tân tiến, đó là tôn trọng và thăng tiến phẩm giá con người, một chính
phủ minh bạch, một hệ thống pháp quan độc lập, một nền truyền thông tự do, một
sự quản trị công cộng lương thiện, một hệ thống học đường và nhà thương tiến hành
thích hợp, và quyết tâm bài trừ mọi hình thức tham nhũng, một quyết tâm ăn rễ sâu
nơi sự hoán cải tâm hồn”.
Với các vị đại sứ, ĐTC khẳng định
rằng ”sự phát triển kinh tế và xã hội tại Phi châu đòi phải có sự phối hợp giữa
chính quyền quốc gia với những sáng kiến trong miền và với những quyết định quốc
tế. Một sự phối hợp như thế đòi các nước Phi châu phải được coi không phải chỉ là
những người tiếp nhận các kế hoạch và giải pháp do người khác đề ra. Chính người
Phi châu, khi làm việc với nhau để mưu công ích cho cộng đoàn mình, cũng phải là
những tác nhân đầu tiên của công việc phát triển chính mình. Về vấn đề này, càng
ngày càng có những sáng kiến hữu hiệu đáng được hỗ trợ, trong đó có tổ chức Liên
minh mới để phát triển Phi châu gọi tắt là Nepad, Hiệp ước về an ninh, ổn định
và phát triển tại vùng Đại Hồ, v.v.
ĐTC nhắc nhở cộng đồng quốc tế nói
chung cấp thiết phối hợp nỗ lực để đương đầu với sự thay đổi khí hậu, thực hiện
trọn vẹn và chính đáng những cam kết về phát triển đã được đề ra tại Hội nghị Doha,
và thực hiện lời hứa của các nước phát triển đã nhiều lần được lập đi lập lại sẽ
dành 0,7% tổng sản lượng quốc gia để trợ giúp chính thức cho việc phát triển các
nước nghèo. Sự trợ giúp này càng cần thiết hơn ngày nay vì cơn bão tố tài chánh
hiện nay trên thế giới; mong ước rằng sự trợ giúp ấy không phải là một trong những
nạn nhân của cuộc khủng hoảng tài chánh thế giới.
ĐTC kết thúc bài diễn văn với lời
bênh vực gia đình và ngài nhận xét rằng ”như mọi người chúng ta đều biết, tại
Angola này cũng có nhiều áp lực đè nặng trên các gia đình: những lo âu và tủi
nhục do nạn nghèo đói, thất nghiệp, bệnh tật, lưu đày, gây ra. Một điều đặc biệt
gây kinh hoàng, đó là cái ách kỳ thị phụ nữ và trẻ nữ đang đè nặng trên nhiều
người, không kể vô số những hành vi bạo lực và khai thác tình dục, gây tủi nhục
và chấn thương cho nữ giới. Tôi cũng phải nói đến một lãnh vực gây lo âu rất
nhiều, đó là chính sách của những người nhắm ảo tưởng gọi là ”xây dựng tòa nhà xã
hội, nhưng đồng thời lại đe dọa chính nền móng của tòa nhà ấy. Thật là cay đắng
thái độ của những người cổ võ phá thai như một biện pháp gọi là để săn sóc sức
khỏe của người mẹ. Thật là điều lạ đời chủ trương của những người cho rằng hủy
hoại sự sống là một vấn đề sức khỏe sinh sản của phụ nữ (Hiệp định Maputo, art.
14).
G. Trần Đức Anh OP
Nguồn Radio Vatican (http://www.oecumene.radiovaticana.org/vie/Articolo.asp?c=274359)