Vấn đề lạm dụng tính dục trẻ em tại Ai-len (Irland)

 

Radiovaticana 12/04/2010 – Phỏng vấn Đức Hồng Y Sean Brady, Tổng Giám Mục Armagh, kiêm Giáo Chủ Giáo Hội Công Giáo Ailen, về các vụ giáo sĩ tu sĩ lạm dụng tính trẻ em tại Ailen

Ngày 20-3-2010 Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã cho công bố lá Thư Mục Vụ ngài gửi toàn thể các tín hữu Công Giáo Ai Len, để giúp Giáo Hội tại đây ra khỏi cuộc khủng hoảng trầm trọng do nạn giáo sĩ lạm dụng tính dục gây ra.

Trong thư Đức Thánh Cha đã bày tỏ kinh hoàng và đau buồn khôn tả vì những vụ lạm dụng tính dục do một số linh mục tu sĩ gây ra cho người trẻ và cách thức mà các Giám Mục Ai Len và Bề trên dòng tu xử lý những vụ này. Ngài nhắc đến nhiều yếu tố đã tạo nên vấn đề như: sự huấn luyện thiếu sót về luân lý và tu đức trong các chủng viện và tập viện, xu hướng trong xã hội ủng hộ giáo sĩ và những nhân vật khác có quyền bính, sự lo lắng không đúng chỗ về thanh danh của Giáo Hội và nhắm tránh gương mù đã làm cho các vị lãnh đạo Giáo Hội không áp dụng đúng đắn những hình phạt cần thiết theo giáo luật hiện hành. Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng ”Chỉ khi nào cứu xét kỹ lưỡng nhiều yếu tố gây ra cuộc khủng hoảng, thì mới có thể xác định rõ các nguyên do và tìm được phương dược hữu hiệu.

Ngỏ lời trước tiên với các nạn nhân bị lạm dụng, Đức Thánh Cha nhìn nhận sự phản bội kinh khủng mà họ đã phải chịu, và ngài đau buồn vì những gì họ phải chịu. Đức Thánh Cha ghi nhận rằng trong nhiều trường hợp, không ai sẵn sàng lắng nghe họ khi họ tìm được can đảm để nói lên những gì đã xảy ra.. Và tuy nhìn nhận rằng đối với nhiều người trong họ, thật là khó tha thứ hoặc hòa giải với Giáo Hội, nhưng Đức Thánh Cha khuyên các nạn nhân đừng mất hy vọng. Chúa Giêsu Kitô cũng là nạn nhân của bất công và đau khổ, Chúa hiểu những đau khổ sâu đậm của họ và ảnh hưởng kéo dài của chúng trên đời sống và quan hệ của họ. Dầu vậy, chính những vết thương ấy, khi được biến thành đau khổ cứu độ, trở thành những phương thế nhờ đó quyền lực sự ác bị phá tan, và chúng ta được tái sinh vào sự sống và hy vọng.

Với các Linh Mục, tu sĩ đã phạm tội lạm dụng trẻ em, Đức Thánh Cha nhắc họ rằng họ phải trả lời trước mặt Chúa và trước các tòa án được thành lập đúng phép, về những hành động tội lỗi và gian ác mà họ đã phạm. Họ đã phản bội sự tín thác thánh thiêng và tuôn sự ô nhục và mất thanh danh trên các linh mục tu sĩ khác. Họ gây thiệt hại lớn lao không những cho các nạn nhân, nhưng cho cả sự nhận thức của công chúng về chức linh mục và đời sống tu trì tại Ai Len nữa. Đức Thánh Cha yêu cầu họ tuân phục những đòi hỏi của công lý, và ngài nhắc họ đừng tuyệt vọng về lòng từ bi mà Thiên Chúa vẫn ban cho cả những tội nhân tày đình nhất, nếu họ thống hối, làm việc đền tội và khiêm tốn cầu khẩn ơn tha thứ.

Đức Thánh Cha khuyên các linh mục tu sĩ đừng nản chí, trái lại hãy canh tân lòng tận tụy thi hành công tác tông đồ, hoạt động hòa hợp với các bề trên của mình để mang lại sức sống và năng động mới cho Giáo Hội tại Ai Len qua chứng tá sống động của họ về hoạt động cứu độ của Chúa.

Với các Giám Mục tại Ai Len, Đức Thánh Cha ghi nhận những sai lầm quan trọng trong phán đoán và sự thiếu sót trong việc lãnh đạo của nhiều Giám Mục, vì đã không áp dụng đúng đắn các biện pháp giáo luật để trả lời cho những vụ tố cáo lạm dụng. Đức Thánh Cha khuyến khích các Giám Mục tiếp tục quyết tâm sửa chữa lỗi lầm quá khứ và phòng ngừa để chúng khỏi tái diễn. Các Giám Mục cũng cần quyết tâm nên thánh, trở nên gương mẫu, khích lệ các linh mục và tín hữu tham gia đời sống và sứ mạng của Giáo Hội.

Sau cùng Đức Thánh Cha đưa ra một số đề nghị thực hành để thúc đẩy sự canh tân của Giáo Hội tại Ai Len. Ngài yêu cầu làm việc thống hối vào những ngày thứ sáu trong vòng 1 năm trời, để đền tạ vì những tội lạm dụng. Đức Thánh Cha cổ võ siêng năng lãnh nhận bí tích hòa giải và chầu Mình Thánh Chúa. Ngài cũng loan báo mở cuộc thanh tra tông tòa tại một vài giáo phận, dòng tu và chủng viện tại Ai Len, với sự tham gia của giáo triều Roma, đồng thời Đức Thánh Cha đề nghị thực hiện một chương trình Đại Phúc toàn quốc cho các Giám Mục, linh mục và tu sĩ tại Ai Len.

Như đã thấy trận bão lạm dụng tính dục trẻ em không chỉ liên quan tới các cá nhân linh mục tu sĩ, mà cũng liên hệ tới các Giám Mục nữa. Các vị bị tố cáo là đã bao che cho các linh mục tu sĩ có tội và không áp dụng Giáo Luật để giải quyết vấn đề. Đã có 4 Giám Mục bị bắt buộc phải từ chức: đó là Đức Cha Murray, Giám Mục giáo phậm Limerick, Đức Cha Moriarty, Giám Mục giáo phận Kildare, và hai Giám Mục Phụ Tá giáo phận Dublin là Đức Cha Eamon Walsh và Đức Cha Raymond Field. Một Giám Mục khác là Đức Cha Martin Drennan, Giám Mục Galway, đang bị điều tra. Hôm 24-3-2010 Đức Thánh Cha Biển Đức XVI cũng đã nhận đơn xin từ chức của Đức Cha John Magee, Giám Mục giáo phận Cloyne, nguyên Bí Thư của các Đức Giáo Hoàng Phaolô VI, Gioan Phaolô I và Gioan Phaolô II. Hồi năm 2008, tức một năm trước khi bùng nổ vụ một số giáo sĩ tu sĩ Ailen lạm dụng tính dục trẻ em, Đức Cha Magee đã bị tố cáo là bao che một số giáo sĩ tu sĩ lạm dụng tính dục trẻ em trong giáo phận. Trước các áp lực liên tục hồi tháng 3 năm 2009 Đức Cha Magee đã viết đơn xin từ chức và Tòa Thánh đã chỉ định Đức Cha Dermot Clifford làm Giám Quản Tông Tòa giáo phận Cloyne.

Ngày 15-2-2010, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã triệu tập về Roma hai vị lãnh đạo Giáo Hội Ailen là Đức Cha Diarmuid Martin, Tổng Giám Mục Dublin, và Đức Hồng Y Sean Brady, Tổng Giám Mục Armagh, kiêm Giáo chủ Giáo Hội Công Giáo Ailen để thảo luận về vấn đề giáo sĩ tu sĩ lạm dụng tính dục trẻ vị thành niên tại Ailen và đề ra các biện pháp cần thiết giúp chữa lành tình trạng hiện nay.

Sau đây chúng tôi xin gửi tới qúy vị và các bạn bài phỏng vấn Đức Hồng Y Sean Brady, Tổng Giám Mục Armagh, kiêm Giáo Chủ Giáo Hội Công Giáo Ailen, về các vụ giáo sĩ tu sĩ lạm dụng tính trẻ em tại Ailen.

Hỏi: Thưa Đức Hồng Y, kể từ khi Đức Cha Diarmuid Martin nhận chức Tổng Giám Mục Dublin từ năm 2004 tới nay, Đức Cha Martin đã phải đọc các tài liệu liên quan tới các vụ giáo sĩ tu sĩ lạm dụng tính dục trẻ em, nghe các bản tường trình của hàng trăm nạn nhân, và đưa ra ánh sáng tên tuổi của hàng trăm linh mục lạm dụng tính dục trẻ em. Đức Cha đã lựa chọn con đường của sự trong sáng và thừa nhận trách nhiệm, sau các năm sa lầy. Đường lối của Đức Cha, ngoài việc được sự tán đồng chung, cũng đã gây ra các kêu ca giữa các linh mục tu sĩ và cả vài Giám Mục nữa. Riêng Đức Hồng Y, thì Đức Hồng Y nghĩ sao?

Đáp: Hội Đồng Giám Mục Ai Len đã cùng với Hội Đồng các tu sĩ Ailen và Liên Hiệp các thừa sai có một quan điểm đồng nhất, và là quan điểm đã do Đức Thánh Cha vạch ra trong chuyến viếng thăm Đức Thánh Cha và Tòa Thánh lần trước: đó là thiết lập sự thật mà không do dự, nâng đỡ các nạn nhân của các vụ lạm dụng, đưa ra các đường lối thích hợp để phòng ngừa các tội phạm khác trong tương lai, và bảo đảm cho công lý được thi hành đối với tất cả mọi người.

Trong một thời điểm khó khăn như thế trong lịch sử của Ai len và của tổng giáo phận Dublin, Đức Cha Martin đã tỏ ra là một vị lãnh đạo mạnh mẽ và cương quyết. Và tất cả mọi giáo phận, mọi dòng tu và hiệp hội truyền giáo Ai len đã dấn thân theo đuổi con đường của sự trong sáng. Tuy nhiên tôi muốn nói thêm rằng từ giữa thập niên 1990 Giáo Hội Ailen đã quyết định đi theo con đường này bằng cách thành lập các ủy ban và đề ra các đường lối mới nhằm bảo vệ trẻ em. Cũng kể từ đó chúng tôi đã cộng tác với các cơ quan của chính quyền được đề nghị cho mục đích này, và chúng tôi muốn rằng công lý được tái lập mau chừng nào có thể.

Hỏi: Thưa Đức Hồng Y, có một vài quan sát viên cho rằng Giáo Hội sẽ không bao giờ có thể có được trở lại uy tín đã mất sau các vụ xì căng đan như vậy. Riêng Đức Hồng Y nghĩ, thì Đức Hồng Y nghĩ sao? Giáo Hội phải làm gì để có thể đáng được tin cậy trở lại?

Đáp: Chúng tôi không phải là một tổ chức chính trị. Vì thế chúng tôi tin tưởng nơi Chúa Thánh Thần: nhờ hoạt động của Người Giáo Hội có thể đứng lên trở lại. Về phần chúng tôi, trước hết chúng tôi phải thừa nhận các tội phạm rất nặng nề chống lại các trẻ em vị thành niên. Thế rồi phải xin Chúa trợ giúp để có thể tiếp tục con đường Người đã chỉ cho chúng tôi cho tới cùng, cũng như có tình bác ái và lòng can đảm cần thiết để làm việc này.

Để tái lập sự tin tưởng, Giáo Hội phải có các đường lối chính trị ”đời” trong lãnh vực bảo vệ trẻ em. Tôi cảm thấy được an ủi, khi thấy các giáo xứ toàn nước đang huy động để bắt đầu các sinh hoạt bảo vệ trẻ em, và có rất nhiều thiện nguyện viên được đào tạo để trợ giúp Giáo Hội phát triển các môi trường thanh bình và an ninh cho các sinh hoạt của Giáo Hội liên quan tới trẻ em. Tôi tin là chúng tôi phải tìm lại được ý nghĩa của một Giáo Hội quảng đại và có con tim to lớn yêu thương tất cả mọi người, đặc biệt các anh chị em nghèo túng và dễ bị tổn thương nhất.

Hỏi: Thế Đức Hồng Y thấy đâu đã là các sai lầm lớn nhất của hàng giáo phẩm Ailen?

Đáp: Vấn đề chính đó là trong qúa khứ người ta đã đương đầu với vấn đề lạm dụng tính dục trẻ em như là một tội luân lý, chứ không như là một tội phạm cần phải lập tức tố cáo với giới hữu trách chuyên biệt: làm như thể là việc bênh vực thanh danh của giới giáo sĩ tu sĩ quan trọng hơn là sức khỏe của các trẻ em. Chúng tôi đã không chia sẻ các thông tin mà đáng lý ra phải chia sẻ, và nhất là chúng tôi đã thất bại trong việc đưa ra câu trả lời một cách mục vụ cho những người đã bị đả thương trên thân xác cũng như trong tâm hồn.

Hỏi: Trong các tháng qua đã có hơn 6.000 tín hữu xin ra khỏi Giáo Hội Công Giáo Ailen. Trong một nước có 3,5 triệu dân cư, với sự hiện diện sâu đậm của tín hữu công giáo, sự kiện này là một việc có ý nghĩa. Dân chúng đã phản ứng như thế nào thưa Đức Hồng Y?

Đáp: Đây là một phản ứng của sự giận dữ. Chúng tôi hy vọng chặn đứng được hiện tượng này. Trong Mùa Chay chúng tôi đã tổ chức các lộ trình hoán cải cho mọi tín hữu, vì chúng tôi muốn bắt đầu từ số không. Những ai xin ra khỏi Giáo Hội thì từ lâu đã có các vấn đề lớn đối với cộng đoàn giáo hội rồi, cả khi chúng khác với các vụ lạm dụng tính dục. Nhưng có lẽ giờ đây họ mới quyết định biểu lộ các điều đó ra vì không còn chịu đựng được nữa. Dầu sao đi nữa, chúng tôi cũng lưu ý tới điều đang xảy ra. Tình hình ở trước mắt tất cả mọi người: ngoài các nạn nhân ra các tín hữu cảm thấy bị thương tích sâu xa và họ cảm thấy chán ngán. Cả các linh mục tu sĩ quảng đại phục vụ Chúa và chiếm đa số cũng cảm thấy chán nản. Tất cả hy vọng của chúng tôi là nơi vụ án mà chúng tôi đã bắt đầu, là nơi các anh chị em giáo dân giờ đây yêu sách được lắng nghe hơn, và họ yêu cầu được tham dự nhiều hơn và cộng tác nhiều hơn trong cuộc sống Giáo Hội. Và tôi nghĩ rằng dầu sao đi nữa, trong đất nước chúng tôi ước muốn tu đức và tinh thần vẫn còn cao.

Hỏi: Cách đây không lâu tờ Thời báo Ailen đã cho đăng một bài viết gây âu lo, trong đó có đề cập tới các vụ xì căng đan lớn hơn nữa trong các Giáo Hội trên thế giới, và bài báo ghi nhận rằng trong tất cả các vụ gây gương mù gương xấu này, các tu sĩ liên lụy đều là người gốc Ailen. Đức Hồng Y có nghĩ rằng có cái gì đó sâu xa không ổn nơi tín hữu công giáo Ailen hay không?

Đáp: Tôi không tin rằng đây chỉ là hiện tượng của Ailen. Nó đã xảy ra một cách đơn sơ, bởi vì chúng ta đã cho phép sự dữ thắng thế. Và đây là một bài học cần phải lãnh hội: chúng ta không bao giờ được phép đồng lõa với điều đó.

Hỏi: Nhưng mà một quốc gia bé nhỏ như Ailen lại có nhiều vụ lạm dụng tính dục đến như vậy hay sao, thưa Đức Hồng Y?

 

Đáp: Tôi tin rằng chúng tôi cần phải duyệt xét lương tâm một cách sâu xa, cả trong xã hội của chúng tôi nữa. Sự kiện đó là các vụ lạm dụng tính dục do hàng giáo sĩ tu sĩ gây ra, mặc dù chúng là điều kinh khủng, nhưng chỉ là 4% trên tổng số các vụ lạm dụng tính dục trẻ em. 96% các vụ lạm dụng tính dục trẻ em còn lại xảy ra trong các gia đình. Điều này thúc đẩy chúng tôi phải hoàn toàn suy tư trở lại các giá trị xã hội của chúng tôi, và xét mình một cách sâu rộng.

Hỏi: Thưa Đức Hồng Y, vậy giờ đây tương lai của Giáo Hội tại Ailen sẽ ra sao?

Đáp: Điều đầu tiên là cầu nguyện cho các nạn nhân đã khổ đau vì những người đáng lý ra phải giúp họ thì đã làm hại họ. Ước chi họ có thể phục hồi và sống hạnh phúc. Trên bình diện chung, đối với Giáo Hội, tôi hy vọng rằng nỗi khổ đau khổng lồ này trở thành một cơ may để hoán cải, thanh tẩy và canh tân. Nhất là đây là thách đố duyệt xét lại các giá trị của chúng ta và đặt thiện ích của trẻ em trước mọi sự. Riêng tôi thì tôi sẽ làm tất cả những gì có thể trong quyền hạn của tôi để đừng xảy ra những vụ lạm dụng tính dục trẻ em như vậy nữa.

(SD 20-3-2010; Jesus, Marzo 2010, trang 20-21)

Linh Tiến Khải