Tinh thần sám hối và hoán cải canh
tân Giáo Hội
Radiovaticana 08/09/2010 – Chính tinh thần sám hối và
hoán cải giúp canh tân Giáo Hội chứ không phải việc thay đổi các cơ cấu.
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã khẳng định như trên trong buổi tiếp
hơn 8.000 tín hữu và du khách hành hương năm châu tại đại thính đường Phaolô VI
sáng thứ tư 8-9-2010.
Trong bài huấn dụ Đức Thánh Cha đã giới thiệu gương mặt thánh nữ
Hildegard thành Bingen, một phụ nữ nổi tiếng khôn ngoan và thánh thiện thời
Trung Cổ. Một cách đặc biệt thánh nữ Hildegard đã là một người được Thiên Chúa
cho có các thị kiến thần bí, giống các thị kiến của các ngôn sứ trong Kinh
Thánh Cựu ước. Qua các phạm trù văn hóa và tôn giáo thời đó thánh nữ giải thích
Kinh Thánh dưới ánh sáng của Thiên Chúa, và áp dụng vào các trạng huống khác
nhau của cuộc sống. Nhờ vậy, những người nghe thánh nhân cảm thấy được khích lệ
sống cuộc đời kitô trung thực và dấn thân. Trong một bức thư viết cho thánh
Benađô thánh nữ thú nhận rằng: “Thị kiến cuốn chặt lấy toàn con người tôi: tôi
không trông thấy với con mắt của thân xác, nhưng các mầu nhiệm xuất hiện trong
trí khôn... Tôi hiểu biết ý nghĩa sâu xa của những điều được trình bầy trong
các Thánh Vịnh, các Phúc Âm và các sách khác, được chỉ cho tôi thấy trong thị
kiến. Nó đốt cháy như một ngọn lửa trong lồng ngực và trong linh hồn tôi, và
dậy tôi hiểu văn bản một cách sâu xa” (Epistolarium pars prima I-XC: CCCM 91).
Các thị kiến của thánh nữ Hildegard rất giầu nội dung thần học,
liên quan tới các biến cố chính của lịch sử cứu độ, có thứ ngôn ngữ thơ phú và
biểu tượng. Chẳng hạn như trong tác phẩm nổi tiếng nhất của chị là “Scivias Hãy
hiểu biết các con đường”, chị tóm tắt trong 35 thị kiến toàn lịch sử cứu độ từ
việc tạo dựng cho tới ngày tận thế.
Đức Thánh Cha giải thích thêm như sau: Với các nét đặc thù nơi sự
nhậy cảm của nữ giới, trong phần chính của tác phẩm, thánh nữ Hildegard khai
triển đề tài hôn nhân nhiệm mầu giữa Thiên Chúa và nhân loại, được hiện thực
trong việc Nhập Thể. Trên cây Thánh Giá thành toàn hôn lễ giữa Con Thiên Chúa
với Giáo Hội, hiền thê của Người, được tràn đầy ơn thánh và có khả năng trao an
cho Thiên Chúa các người con mới trong tình yêu cảu Chúa Thánh Thần (Visio
tertia PL 197,453c).
Chỉ vài yếu tố đó cho chúng ta thấy nền thần học có thể nhận được
một đóng góp đặc thù của nữ giới, bởi vì họ có khả năng nói về Thiên Chúa và
các mầu nhiệm của đức tin với sự thông minh và nhậy cảm của nữ giới. Vì thế,
tôi khích lệ tất cả những người phục vụ trong lãnh vực này chu toàn điều ấy với
tinh thần giáo hội sâu xa, dưỡng nuôi suy tư bằng lời cấu nguyện, và nhìn vào
sự phong phú một phần vẫn chua được khám phá của truyền thống thần bí thời
Trung Cổ, nhất là nơi các mẫu gương sáng ngời như thánh nữ Hildegard thành
Bingen.
Thánh Hildegard (1098 – 17/9/1179) còn là tác
giả của nhiều sáng tác khác nữa: đặc biệt quan trọng còn có “Sách các công
nghiệp của cuộc sống (Liber vitae meritorum), và “Sách các công trình của Thiên
Chúa” (Liber divinorum operum). Cuốn đầu miêu tả thị kiến Thiên Chúa làm cho vũ
trụ được sống động với sức mạnh và ánh sáng của Ngài. Thánh nữ nhấn mạnh tương
quan sâu xa giữa con người và Thiên Chúa, và nhắc cho chúng ta biết rằng toàn
thụ tạo trong đó con người là tuyệt đỉnh, nhận được sự sống từ Thiên Chúa Ba
Ngôi. Cuốn sách nói về tương quan giữa các nhân đức và các thói xấu, vì vậy,
con người phải hằng ngày đương đầu với thách đố của các thói xấu lôi kéo nó xa
rời con đường dẫn đến Thiên Chúa và các nhân đức giúp nó tới gần Thiên Chúa. Và
thánh nhân mời gọi con người tránh xa sự dữ để làm vinh danh Thiên Chúa và để
sau một cuộc sống đạo hạnh, được bước vào trong cuộc sống “tất cả là niềm. vui”
Cuốn sách thứ hai miêu tả thụ tạo trong tương quan với Thiên Chúa
và tập trung nơi con người, biểu lộ khuynh hướng lấy chúa Kitô làm trung tâm
điểm và có mùi vị kinh thánh giáo phụ. Nó trình bầy 5 thị kiến lấy hứng từ phần
dẫn nhập Phúc Âm thánh Gioan, và ghi lại lời Chúa Con nói với Chúa Cha: “Toàn
công trình Cha đã muốn và đã giao cho Con, Con đã hoàn tất và này đây, Con ở
trong Cha và Cha ở trong Con, và chúng ta là một” (Pars III, Visio X; PL 197,
1025a).
Đức Thánh Cha nói tiếp trong bài huấn dụ: trong các bút tích khác
thánh Hildegard cho thấy sức sinh động của các đan viện nữ thời Trung Cổ, trái
với thành kiến của nhiều người. Thánh Hildegard nghiên cứu y khoa và khoa học
thiên nhiên cũng như âm nhạc và phát triển tài năng nghệ thuật. Người sáng tác các
thánh thi, các đoản ca, và thánh ca được thu thập lại và còn lưu truyền cho tới
ngày nay.
Đức Thánh Cha nói về sự kiện thánh nữ nổi tiếng và có ảnh hưởng tốt
với người thời đó như sau: Các cộng đoàn đan tu nam nữ, các Giám Mục và Viện
Phụ hướng tới thánh nữ để tham khảo ý kiến. Nhiều câu trả cũng lời vẫn còn có
giá trị đối với cả chúng ta ngày nay nữa. Chẳng hạn thánh Hildegard viết trả
lời một cộng đoàn dòng nữ như sau: “Đời sống thiêng liêng phải được trau đồi
với nhiều tân tụy. Ban đầu sự mệt nhọc đắng cay lắm. Bởi vì nó đòi hỏi từ bỏ
tính hay thay đổi, thú vui xác thịt, và các điều khác giống như vậy. Nhưng nếu
để cho sự thánh thiện hấp dẫn, thì một linh hồn thánh thiện sẽ tìm thấy việc
khinh rẻ thế gian là êm dịu và dễ mến. Chỉ cần chú ý một cách thông minh để
linh hồn đừng tàn phai” (E. Gronau, Hildegard. Vita
di una donna profetica alle origini dell'età moderna, Milano 1996, tr.402).
Tiếp tục bài huấn dụ Đức Thánh
Cha nói: khi hoàng đế Federico Barbarossa gây ra một cuộc ly giáo, bằng cách
dùng ba ngụy giáo hoàng để đối đầu với Đức Giáo Hoàng hợp pháp là Alessandro
III, thánh nữ Hildegard được các thị kiến linh hứng đã không ngần ngại nhắc cho
hoàng đế biết ông sẽ bị Thiên Chúa phán xử. Với sự táo bạo của mọi ngôn sứ
thánh nữ viết thư cho hoàng đế với các lời lẽ đến từ Thiên Chúa: “Khốn thay,
Khốn thay cho cung cách hành xử của những kẻ gian ác khinh rẻ Ta! Hỡi nhà vua,
hẵy lắng nghe, nếu muốn sống. Nếu không, thì gươm của Ta sẽ đâm thâu ngươi”
(Ibid, tr. 412).
Mặc dù sức khỏe yếu kém và đều
kiện đi lại khó khăn thời đó, trong những năm cuối đời thánh nữ Hildegard vẫn
đi đây đó để nói với dân chúng về Thiên Chúa. Mọi người sẵn sàng vui lòng lắng
nghe lời thánh nữ, cả khi thánh nữ có giọng điệu cứng rắn, họ vẫn coi người như
là nữ sứ giả của Thiên Chúa. Người kêu gọi các cộng đoàn đan tu và giáo sĩ sống
phù hợp với ơn gọi của mình. Đặc biệt thánh nữ đã chống lại phong trào Catari
tại Đức, là phong trào của những người tự coi mình là “trong sạch”, nên chủ
trương một cuộc canh Giáo Hội một cách triệt để, nhất là để đánh đổ các lạm
dụng của hàng giáo sĩ. Thánh nữ quở trách họ nặng nề là đã muốn lật đổ chính
bản chất của Giáo Hội. Và người nhắc cho họ biết rằng việc canh tân Giápo Hội
đích thật không có được bằng cách thay đổi các cơ cấu cho bằng có tinh thần sám
hối chân thành và hoán cải cụ thể. Đó là sứ điệp mà chúng ta không bao giờ được
quên. Rồi Đức Thánh cha kết luận bài huấn dụ như sau: Chúng ta hãy khẩn nài
Chúa Thánh Thần để Ngài khơi dậy trong Giáo hội các phụ nữ thánh thiện và can
đảm như thánh nữ Hildegard thành Bingen, biết đánh giá cao các ơn Thiên Chúa
ban và góp phần đặc thù qúy báu cho sự lớn mạnh thiêng liêng của các cộng đoàn
và của Giao hội thời đài chúng ta.
Đức Thánh Cha đã chào tín hữu
bằng nhiều thứ tiếng khác nhau. Bằng tiếng Anh Đức Thánh Cha nói ngài nóng lòng
chờ đợi chuyến viếng thăm Anh quốc trong một tuần nữa và thân aí gửi lời chào
thăm toàn dân Anh quốc. Ngài chân thành cám ơn Cộng đoàn công giáo và chính
quyền các cấp đang ráo riết chuẩn bị cho chuyến viếng thăm này để cho các buổi
cử hành được tiến triển tốt đẹp. Đức Thánh Cha đặc biết cám ơn tất cả những ai
cầu nguyện cho chuyến viếng thăm được thành công và để cho ơn thánh Chúa đổ
tràn đầy trên Giáo Hội và nhân dân Anh quốc. Ngài đặc biệt vui mừng vì lễ phong
Chân Phước cho Vị Đáng Kinh John Henry Newman Chúa Nhật 19 tháng 9. Ngài cũng
nóng lóng gặp gỡ các giới lãnh đạo chính trị, kinh tế, văn hóa và tôn giáo.
Ngài cám ơn Nữ hoàng và ĐTGM Cantebury và mong được hội kiến với các vị. Tuy
không thể viếng thăm mọi nơi và mọi người, nhưng Đức thánh Cha sẽ nhớ tới tất
cả trong lới cầu nguyện. Xin Chúa chúc lành cho nhân dân Anh quốc.
Buổi tiếp kiến đã kết thúc với
Kinh Lậy Cha và phép lành tòa thánh Đức Thánh Cha ban cho mọi người
Linh Tiến Khải