Kỷ niệm một năm Giáo Hoàng của Đức Thánh Cha Phanxicô
vi.radiovaticana.va/2014-03-18
16:29:42 – Phỏng vấn Linh Mục
Federico Lombardi, Giám Đốc Phòng Báo Chí Tòa Thánh
Ngày 13-3-2013 Đức Hồng
Y Jorge Mario Bergoglio, Tổng Giám Mục Buenos Aires thủ đô Argentina, đã được
Hồng Y Đoàn bầu làm Giáo Hoàng kế vị Đức Thánh Cha Biển Đức XVI, lấy tên hiệu
là Phanxicô. Đức Thánh Cha Phanxicô là vị Giáo Hoàng thứ 266 trong lịch sử dài
hơn 2000 năm của Giáo Hội.
Người ta còn nhớ chiều
hôm ấy, mấy trăm ngàn tín hữu tụ tập tại quảng trường Thánh Phêrô đã reo hò vỗ
tay sung sướng, khi thấy làm khói trắng bay lên từ ống khói nhỏ của nhà nguyện
Sistina, nơi Hồng Y Đoàn họp Mật Nghị để bầu vị Tân Giáo Hoàng, kế vị Đức Thánh
Cha Biển Đức XVI từ nhiệm một tháng trước đó. Lúc sau 17 giờ, bức màn bao lơn
chính giữa Đền Thờ thánh Phêrô được vén lên và Đức Hồng Y Jean Louis Tauran,
Trưởng đẳng phó Tế xuất hiện loan báo: “Habemus Papam” Chúng ta có Giáo Hoàng.
Rồi ngài xướng tên vị Hồng Y được bầu là Đức hồng Y Jorge Mario Bergoglio, lấy
tên hiệu là Phanxicô. Đức Tân Giáo Hoàng xuất hiện trên bao lơn Đền Thờ giữa
tiếng vỗ tay hoan hô của mọi người. Người ta nhận ra ngay có cái gì khác lạ:
Đức Tân Giáo Hoàng mặc áo trắng, nhưng không có mảnh vài choàng bên trên, cây
Thánh Giá của ngài là cây Thánh Giá ngài vẫn đeo từ khi làm Tổng Giám Mục tới
nay, và dây Stola cũng không phải là dây Stola lớn mầu đỏ thêu chỉ vàng long
trọng, mà các Tân Giáo Hoàng vẫn đeo từ trước tới nay, khi xuất hiện chào tín
hữu. Ngài cười giơ tay phải chào mọi người với lời chào thật bình dân, như bạn
bè chào nhau. Đức Tân Giáo Hoàng nói: “Anh chị em thân mến. Xin chào anh chỉ em
buổi chiều”. Và thế là tín hữu reo hò vang cả quảng trường. Đức Tân Giáo Hoàng
nói tiếp: “Anh chị em biết rằng nhiệm vụ của Mật Nghị Hồng Y Đoàn đã là cho
Roma một Giám Mục. Xem ra các anh em Hồng Y của tôi đã đi kiếm người ở tận cùng
thế giới... nhưng chúng ta ở đây... Tôi cám ơn anh chị em vì sự tiếp đón. Cộng
đoàn giáo phận Roma đã có Giám Mục của mình: xin cám ơn! Và trước hết tôi muốn
làm một lời cầu nguyện cho vị Nguyên Giám Mục của chúng ta là Đức Biển Đức XVI.
Tất cả chúng ta cùng cầu nguyện cho người, để Chúa chúc lành cho người và Đức
Mẹ gìn giữ Người.” Tiếp đến Đức Phanxicộ đã cùng tín hữu đọc một kinh Lậy Cha,
một kinh Kính Mừng, một kinh Sáng Danh.
Đức Tân Giáo Hoàng nói
tiếp trong lời chào tín hữu: “Và bây giờ chúng ta bắt đầu con đường: Giám Mục
và dân chúng. Con đường này của Giáo Hội Roma, là Giáo Hội chủ sự trong tình
bác ái tất cả mọi Giáo Hội. Một con đường của tình huynh đệ. của tình yêu
thương, của sự tin tưởng giữa chúng ta. Chúng ta hãy luôn luôn cầu nguyện cho
nhau. Chúng ta hãy cầu nguyện cho toàn thế giới, để có một tình huynh đệ lớn
lao. Tôi cầu chúc rằng con đường này của Giáo Hội, mà hôm nay chúng ta cùng bất
đầu và trên đó Đức Hồng Y Giám Quản, hiện diện ở đây, sẽ giúp tôi, sinh hoa
trái cho việc rao truyền Tin Mừng của thành phố xinh đẹp biết bao này!
Và bây giờ tôi muốn ban
phép lành, nhưng trước hết, trước hết tôi xin anh chị em một ơn huệ: đó là anh
chị em cầu xin Chúa để Người chúc lành cho tôi: lời cầu nguyện của dân, xin
Phép lành cho Giám Mục của mình. Chúng ta hãy làm lời cầu nguyện của anh chị em
cho tôi trong thinh lặng.”
Rồi Đức Tân Giáo Hoàng
cúi đầu xuống để nhận lời cầu nguyện của dân chúng và phép lành của Chúa. Xong
giây phút cảm động ấy ngài nói tiếp:
“Bây giờ tôi sẽ ban
phép lành cho anh chị em và toàn thế giới, cho tất cả mọi người nam nữ thiện
chí.” Sau khi ban phép lành Đức Phanxicô nói thêm: “Anh chị em thân mến, tôi
xin rời anh chị em. Xin cám ơn rất nhiều về sự tiếp đón. Xin anh chị em cầu
nguyện cho tôi và hẹn mau gặp lại! Chúng ta sẽ sớm găp nhau. Sáng mai tôi muốn
đi cầu nguyện Đức Mẹ để Người gìn giữ toàn thành Roma. Chúc anh chị em một đêm
an nghỉ tốt lành!”
Không thể tả được quang
cảnh tại quảng trường Thánh Phêrô lúc đó. Với các lời chào đơn sơ, vị Tân Giáo
Hoàng đã chiếm được ngay cảm tình của mọi người, và người ta trực giác được các
thay đổi sẽ có qua cung cách đơn sơ, gần gũi thân tình của vị Chủ Chăn Mới của
Giáo Hội Công Giáo. Và qủa thế, từ một năm qua với Đức Phanxicô người ta đã
thấy nhiều thay đổi, như qúy vị và các bạn đã biết qua các thông tin của giới
truyền thông.
Sau đây chúng tôi xin
gửi tới qúy vị và các bạn một số nhận xét của Linh Mục Federico Lombardi, Giám
đốc Phòng Báo Chí Tòa Thánh, về một năm sinh hoạt của Đức Thánh Cha Phanxicô.
Hỏi: Thưa Cha, Cha có
nhận xét gì liên quan tới năm đầu tiên trong triều đại của Đức Thánh Cha
Phanxicô?
Đáp: Điều chính yếu của năm đầu tiên này chắc chắn là sự chú ý lớn, sự
thu hút dân chúng - tôi nói dân chúng để nói rằng không phải chỉ có các tín hữu
công giáo sống đạo, nhưng tất cả mọi người trên thế giới này - sự chú ý lớn đối
với vị Giáo Hoàng này, đối với sứ điệp của ngài. Đó là một cái gì, mà tôi nghĩ
và hy vọng rằng nó được đâm rễ một cách rất sâu đậm trong trái tim của con
người, những người cảm thấy được đánh động bởi một lời nói của tình yêu thương,
của sự chú ý, lòng thương xót, việc gần gũi, tiếp xúc, trong đó qua con người,
qua Đức Giáo Hoàng, tình yêu của Thiên Chúa đến với họ. Tôi nhớ tới một số biến
cố, đặc biệt cảm động đối với tôi trong năm qua. Dĩ nhiên trước tiên là sự kiện
Đức Tân Giáo Hoàng xuất hiện trên bao lơn chính giữa Đền Thờ Thánh Phêrô để
chào dân chúng sau khi được bầu làm Người Kế Vị thánh Phêrô, với tất cả những
gì nó diễn tả, thật đã là điều không thể quên được. Thế rồi tôi nghĩ tới biến
cố ngài rửa chân cho các người trẻ trong nhà tù chiều Thứ Năm Tuần Thánh. Tôi
cũng nhớ tới chuyến viếng thăm các người tị nạn trên đảo Lampedusa, với sự gần
gũi những người bi lãng quên và bỏ rơi nhất, cũng như gần gũi những người đã
chết trong chuyến đi hy vọng và khổ đau hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn.
Tôi nhớ tới Ngày Quốc Tế Giới Trẻ tại Rio de Janeiro, cuộc gặp gỡ lớn với người
trẻ thế giới, đặc biệt là giới trẻ châu mỹ latinh với Đức Giáo Hoàng trong châu
lục của họ. Tôi nhớ tới biến cố viếng thăm
Hỏi: Đức Thánh Cha
Phanxicô muốn một Giáo Hội ra khỏi chính mình; ngài nói tới các cuộc cải cách
cơ cấu cần thiết. Giáo Hội đang thay đổi như thế nào thưa cha?
Đáp: Giáo Hội đối với tôi xem ra thực sự là một dân đang bước đi. Đây là
điều đặc biệt nhất: một ý thức của sự năng động lớn. Đức Thánh Cha đã trao ban
một sức đẩy lớn và cùng đi với một Giáo Hội tìm thi hành ý muốn của Thiên Chúa,
một Giáo Hội kiếm tìm sứ mệnh của mình trong thế giới ngày nay cho thiện ích
của tất cả mọi người. Đức Thánh Cha thường hay nói tới các chủ chăn đi trước,
đi trong và đi sau đoàn chiên, để giúp đoàn chiên tiến bước, để tìm ra đường.
Đối với tôi xem ra ngài thực sự là như thế, và ngài cũng mời gọi toàn thể Giáo
Hội bước đi. Có một ý thức mạnh mẽ về sự năng động, mà người ta gặp thấy trong
lộ trình thượng hồi đồng giám mục, là con đường dài của một vài năm, trong đó
Giáo Hội suy tư về một điểm chính của kinh nghiệm nhân bản và kitô, là gia
đình...
Hỏi: Đức Thánh Cha
Phanxicô là người nhìn tới những người ở xa và lay động những người ở gần, có
đúng thế không thưa cha?
Đáp: Chắc chắn rồi, bởi vì Thiên Chúa nhìn tất cả mọi người. Vì thế Đức
Thánh Cha đã thành công, khi làm cho chúng ta hiểu rằng cái nhìn của Thiên Chúa
là cái nhìn đối với tất cả mọi thụ tạo của Người, đối với tất cả mọi người trên
thế giới và không có ai bị lãng quên cả. Đây là điểm vô cùng quan trọng, và đĩ
nhiên là không phải do Đức Thánh Cha Phanxicô sáng chế ra. Tuy nhiên, ngài đã
thành công trao ban cho nó một ý nghĩa rất mạnh mẽ, và có rất nhiều người đã
hiểu ngài. Vì thế các biểu lộ chú ý đến từ các trung tâm, các cơ quan truyền
thông không bình thường, có nghĩa là sứ điệp của ngài đã tới đích. Và dĩ nhiên
là tất cả chúng ta phải bước đi, kể cả những người đã cảm thấy mình yên hàn hay
ổn định hơn, ổn định trong điều kiện của họ, họ cảm thấy bị cuốn hút bởi sứ
mệnh vĩ đại này. Cả điều này nữa cũng có một khía cạnh tích cực.
Hỏi: Đâu là những hình
ảnh ý nghĩa nhất của năm đầu tiên trong triều đại giáo hoàng của Đức Thánh Cha
Phanxicô mà cha có trong trí?
Đáp: Đó là hình ảnh của các buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư hàng tuần,
khi Đức Thánh Cha đi ngang qua các lối đi của quảng trường để chào tín hữu.
Ngài chào mọi người, tươi cười, gặp gỡ, đặc biệt là dừng lại chào hỏi các người
đau yếu. Sự lựa chọn chính xác này của ngài, đó là những người đau yếu là những
người đầu tiên Đức Thánh Cha chào, sau khi đã kết thúc bài giáo lý của ngài. Sự
kiện ngài đi xuống trước thềm đền thờ và hướng về phía các bệnh nhân ngồi xem
ra rất ý nghĩa đối với tôi. Đó, những ai đau khổ, những ai yếu đuối có chỗ ưu
tiên trong con tim của Đức Thánh Cha và của Giáo Hội, bởi vì đó là một ưu tiên
của Tin Mừng.
Hỏi: Thưa cha Lombardi,
cha là Giám đốc Phòng Báo Chí Tòa thánh, là phát ngôn viên của Tòa Thánh; là
phát ngôn viên của Đức Thánh Cha
Phanxicô có nghĩa là gì?
Đáp: Đối với tôi xem ra điều rất hay đẹp đó là nhân vật chính là Đức
Thánh Cha, nghĩa là ngài nói và ngài là người lôi kéo sự chú ý của dân chúng
với các lời của ngài, các lời đánh động, với các kiểu trình bầy, đó chính là
Đức Giáo Hoàng, mà không cần có sự trung gian nào khác. Đối với tôi xem ra đây
là một kinh nghiệm rất tích cực. Và đó cũng chính là điều mà tôi đã luôn luôn
luôn ao ước một chút: đó là Đức Thánh Cha tới một cách trực tiếp với tất cả mọi
người, với các lời của ngài, mà không có các khoảng cách, không có các chướng
ngại đối với con tim của mọi người. Còn phát ngôn viên, chúng ta hãy gọi như
thế đi, vị giám đốc Phòng Báo Chí của Tòa Thánh, là người cung cấp các tin tức,
nhưng các tin tức này chỉ là các tin tức bao chung quanh, có tính cách cơ cấu
tổ chức, các quyết định được đưa ra, và chúng cũng quan trọng, nhưng điều mà
lời nói của Đức Thánh Cha đối với dân chúng, đối với thế giới, đối với Giáo
Hội, tới với họ một cách trực tiếp. Đối với tôi điều này xem ra rất đẹp và là
điều nền tảng.
(RG 11-3-2014)
Linh Tiến Khải